Εκρηκτικό κοκτέιλ: Ατζέντα φωτιά και κορύφωση των αντιδράσεων
της Μαρίνας Πρωτονοταρίου
Η διαπραγμάτευση ξεκινά μια εβδομάδα μεγάλων πιέσεων τόσο από τιςκινητοποιήσεις των αγροτών, όσο και από τις συντονισμένες απεργιακές κινητοποιήσεων όλων σχεδών των επαγγελματικών φορέων που αντιδρούν στο νέο ασφαλιστικό.
Συνολικά η διαπραγμάτευση θα πραγματοποιηθεί σε δυο φάσεις:
Η πρώτη φάση θα διαρκέσει λίγες μέρες, καθώς θα υπάρξει διάλειμμα στο τέλος της ερχόμενης εβδομάδας. Στη συνέχεια οι θεσμοί θα επιστρέψουν προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση.
Η εκκίνηση θα γίνει με μια εισαγωγική συζήτηση με τους θεσμούς ενώ ήδη το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης έχουν προετοιμάσει τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, που βρίσκονται εδώ και μέρες στην Ελλάδα προετοιμάζοντας την άφιξη των επικεφαλής τους.
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και Ευρωζώνη σύμφωνα με τις διαροοές διαφωνούν σε αρκετά σημεία, όπως το ύψος του δημοσιονομικού κενού, την ανάγκη περικοπής μισθών και συντάξεων και της αύξησης των εργοδοτικών εισφoρών, θα πρέπει όμως να έχουν διαμορφώσει τη κοινή στάση τους έναντι της Αθήνας με το ξεκίνημα της συζήτησης.
Η ατζέντα φωτιά των συζητήσεων
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση θα πιεστεί να βρει τρόπο να καλύψει τη βραχυπρόθεσμη «τρύπα» του ασφαλιστικού συστήματος, ενώ θα τεθεί θέμα και για τα ποσοστά αναπλήρωσης για το ότι δεν υπάρχουν κίνητρα για την μείωση της αδήλωτης εργασίας.
Θεωρείται βέβαιο ότι θα τεθεί και το θέμα περικοπής συντάξεων και το πιθανότερο είναι τελικά η κυβέρνηση να εξετάσει μειώσεις σε επικουρικές αν οι δανειστές επιμείνουν ότι δεν θα πρέπει να αυξηθούν οι εργοδοτικές εισφορές.
Πιέσεις θα ασκηθούν και για να εφαρμοστούν τα μέτρα που είχαν συμφωνηθεί αλλά ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί, όπως η περικοπή των αμυντικών δαπανών κατά 350 εκατ. ευρώ φέτος ή η αύξηση των συντελεστών φορολόγησης του εισοδήματος από τα ενοίκια.
Το νέο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων είναι επίσης μεταξύ των εκκρεμοτήτων της αξιολόγησης όπως και οι ενεργειακές μεταρρυθμίσεις που δεν έγιναν στον προηγούμενο έλεγχο.
Κόκκινα δάνεια χωρίς εξαιρέσεις
Σημαντικό σημείο πιέσεων θα είναι τα κόκκινα δάνεια. Ειδικότερα ζητείτα από τους θεσμούς η εναρμόνιση του νόμου για την πώληση και διαχείριση των «κόκκινων» δανείων με τις ευρωπαϊκές πρακτικές, δηλαδή να καταργηθούν οι εξαιρέσεις.
Η τρόικα έχει ζητήσει την εναρμόνιση του νόμου 4354, που ψηφίστηκε μόλις πριν από μερικούς μήνες, με εκείνους που εφαρμόζονται σε άλλα κράτη - μέλη της Ευρώπης όπου οι αγορές είναι δεκτικές στα distress funds. Αυτό είναι εξάλλου και το ζητούμενο για τις τράπεζες των οποίων οι καταθέσεις κινούνται στο εύρος των 120 δισ. ευρώ και οι συνολικές χορηγήσεις στα επίπεδα των 220 εκατ. ευρώ.
Όμως, ο πρόσφατα ψηφισμένος νόμος για τα κόκκινα δάνεια, εξαιρεί όλες τις κατηγορίες δανείων εκτός από τα στεγαστικά που δεν είναι α’ κατοικία και τα «κόκκινα» δάνεια των μεγάλων επιχειρήσεων, κάτι που δεν αρέσει στα ξένα funds που θέλουν να μπουν στην ελληνική αγορά.
Αυτή όμως η εξαίρεση ισχύει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου και αν δεν ακολουθήσει σχετικός άλλος νόμος τότε δεν θα ισχύει καμία εξαίρεση. Η κυβέρνηση θα επιδιώξει να θεσπίσει κάποια κριτήρια για την εξαίρεση από την πώληση ορισμένων «κόκκινων» δανείων ωστόσο, θα πρέπει να το κάνει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου και ενώ είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος 4354 που αφορά πωλήσεις και διαχείριση «κόκκινων» δανείων, επιτρέπει την πώληση των «κόκκινων» δανείων μόνο των μεγάλων επιχειρήσεων και μόνο μετά από την άδεια της Τράπεζας της Ελλάδος. Ταυτόχρονα εξαιρεί (μέχρι τις 15 Φερβουαρίου) στεγαστικά κύριας κατοικίας, καταναλωτικά, δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου κοκ.
Στο μέτωπο των δημοσιονομικών τα πράγματα είναι καλύτερα για την ελληνική πλευρά. Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι το 2015 έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ, έναντι στόχου για έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ.
Μετά την αποστολή αυτών των στοιχείων για την πορεία των εσόδων του 2015, οι θεσμοί βρίσκονται σε διαδικασία επαναπροσδιορισμού των αρχικών τους εκτιμήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι αρχικά η Κομισιόν υπολόγιζε ότι για το 2016 υπάρχει κενό της τάξης του 0,5% ή περίπου 900 εκατ. ευρώ, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί με νέα μέτρα, ενώ το ΔΝΤ ανέβαζε τον λογαριασμό στο 1% του ΑΕΠ ή στο 1,8 δισ. ευρώ.
Από την πλευρά του το οικονομικό επιτελείο θα υποστηρίξει ότι φέτος δεν απαιτούνται νέα μέτρα για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 0,5% του ΑΕΠ, ενώ θα επιδιώξει να είναι μικρότερη και η ανάγκη για νέα μέτρα στη διετία 2017-2018.