Μονόδρομος προς το αδιέξοδο: Νέα μέτρα, νέα συμφωνία και 4ο Μνημόνιο
Πήγαμε για κούρεμα...και βγήκαμε με μέτρα και ρήτρες μέτρων
Και έτσι η διαπραγμάτευση των όρων του 3ου Μνημονίου, κράτησε τόσο ώστε ...έληξε η ισχύς του και καταλήγει κατευθείαν σε νέους όρους, νέα μέτρα, νέα συμφωνία και 4ο Μνημόνιο.
Στη σημερινή δύσκολη θέση βρέθηκε η κυβέρνηση μετά από μια σειρά από στρατηγικά λάθη. Από την πρώτη στιγμή ολοκλήρωσης της συμφωνίας του Ιουλίου ξεκίνησε την επαναδιαπραγμάτευσή της... χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι οποιαδήποτε επόμενη μόνο χειρότερη θα ήταν, αφού ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος της χώρας. Οι συνεχείς αρνήσεις και αμφισβητήσεις έφεραν διαδοχικές αναβολές στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η οποία τελικά καταλήγει σε επόμενο Μνημόνιο.
Στα στρατηγικά λάθη, συμπεριλαμβάνεται και το εγχείρημα απομάκρυνσης του ΔΝΤ από το πρόγραμμα που δεν είχε πιθανότητες επιτυχίας - όσο ήταν απαίτηση της Γερμανίας - η απόπειρα συζήτησης του χρέους πριν από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης που ήταν μάταιη και η μόνιμη προσπάθεια να αποφευχθούν μέτρα που έφερε άλλα χειρότερα. Κι αυτό γιατί το έλλειμμα αξιοπιστίας μεγαλώνει και μαζί του ο όγκος των μέτρων που απαιτούνται για να καλύψουν τον «κίνδυνο χώρας», δηλαδή τον κίνδυνο η χώρα να μην τα καταφέρει.
Το χρονικό της ήττας στις ΗΠΑ
Η κυβέρνηση υπέστη απόλυτη ήττα στη Σύνοδο του ΔΝΤ γιατί ενώ ξεκίνησε με στόχο να κλειδώσει τα 5,4 δισεκ. ευρώ μέτρα για μια λύση για το χρέος και άμεση ολοκλήρωση της αξιολόγησης κατέληξε με 5,4 + 3,6 δισεκ. ευρώ μέτρα με το χρέος να παραμένει στον αέρα.
Τα συνολικά μέτρα -αυτή τη στιγμή- υπολογίζονται σε 5,4 +2,8 δισεκ. ευρώ, δηλαδή 8,2 δισεκ. ευρώ και αυτός θα είναι ο τελικός λογαριασμός.... για την ώρα. Γιατί αν οι αποφάσεις καθυστερήσουν, ο λογαριασμός ανεβαίνει...
Η νομοθέτηση πρόσθετων μέτρων ως ρήτρα για όσα μέτρα δεν αποδώσουν, θα δυσκολέψει πολιτικά την κυβέρνηση αφού πρέπει να φέρει ένα τεράστιο πακέτο μέτρων άνω των 8 δισ. στη Βουλή, χωρίς ούτε μια λέξη γα το χρέος. Η απαίτηση αυτή αυξάνει κι άλλο τον πολιτικό κίνδυνο και επαναφέρει σενάρια εκλογών αφού είναι πιθανό να μην τα καταφέρει η κυβέρνηση ούτε να ψηφίσει αυτά τα μέτρα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κομισιόν επιχειρεί να πείσει τις άλλες πλευρές, ότι αυτή η επιλογή του υπερπακέτου αυξάνει τον κίνδυνο αδιεξόδου και πρέπει η απαίτηση για ρήτρα μέτρων να περιοριστεί σε μια πολιτική δέσμευση και όχι σε μέτρα που θα νομοθετηθούν από τώρα.
Οι διαπραγματεύσεις είναι ανοιχτές, οι αλληλεπιδράσεις και οι διαφωνίες σε εξέλιξη και το αποτέλεσμα άγνωστο...
Επιλέγουν ...το λιγότερο ανέφικτο
Οι δανειστές επιλέγουν να προτείνουν ένα πρόγραμμα που ούτε οι ίδιοι πιστεύουν ότι μπορεί να εφαρμοστεί γιατί ...απλά είναι η λιγότερο ανέφικτη και μικρότερου κόστους επιλογή. Οι άλλες δύο επιλογές, είναι είτε η ρήξη με τη χώρα που θα φέρει το κόστος ενός Grexit είτε η παραδοχή ότι χρειάζεται κούρεμα χρέους, επιλογή απόλυτα ανέφικτη αφού δεν θα συμφωνήσουν τα κοινοβούλια των γνωστών βορειοευρωπϊκών χωρών και θα καταλήξουμε και πάλι στο Grexit.
Γι αυτό και ανάμεσα στην παραδοχή της μη βιωσιμότητας του χρέους και επομένως την ανάγκη για γενναίο του κούρεμα, οι δανειστές επιλέγουν την υποστήριξη της βιωσιμότητας με την επιβολή μέτρων που αντιλαμβάνονται ότι είναι ανέφικτα και τον ακόμη μεγαλύτερο παραλογισμό πρόσθετων μέτρων ως ρήτρα...για τα ανέφικτα μέτρα. Γιατί αναρωτιόμαστε, αν η κυβέρνηση αποτύχει να φέρει έσοδα από μέτρα 5 δισ., πώς δεν θα αποτύχει να βρει έσοδα από μέτρα 8 δισ. Οι λόγοι που κάνουν τα μέτρα ανέφικτα, είναι το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα, η ύφεση και η υπερφορολόγηση και το ίδιο ανέφικτα θα είναι είτε είναι 5 δισ. το νέο πακέτο μέτρων είτε 15 δισ... Όμως η επιλογή αυτή μοιάζει λιγότερο ανέφικτη από ένα κούρεμα....
Στους υπολογισμούς τους οι δανειστές δεν ενδιαφέρονται τόσο για την επαφή με την πραγματικότητα και η οικονομία αντιμετωπίζεται στενά λογιστικά, σαν να είναι μια άσκηση στο χαρτί και όχι σαν να αφορά πραγματικούς ανθρώπους με πολύ περιορισμένη φοροδοτική ικανότητα. Οι υπολογισμοί αυτοί χρησιμεύουν για να δικαιολογήσουν μια εικονική βιωσιμότητα του χρέους και να αναβάλουν ένα Grexit για μια μελλοντική στιγμή, όταν όλες οι άλλες επιλογές θα έχουν εξαντληθεί...