Τσουνάμι λουκέτων στην αγορά
Τα 25.000 λουκέτα που έπληξαν την αγορά είναι η προίκα που μας άφησε ο ένας χρόνος μετά την επιβολή περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα που προκάλεσαν η κεφαλαιακή ασφυξία και έφεραν επιχειρήσεις και καταναλωτές στα όριά τους. Το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται συνεχώς αντίστοιχα μειώνονται οι δαπάνες κατανάλωσης , αφού αυξάνονται οι φόροι και οι υποχρεώσεις και μειώνονται τα εισοδήματα.
Από τα μέσα στο 2011 τα νοικοκυριά έχουν ξοδέψει 19 δισεκατομμύρια ευρώ σε καταθέσεις, ενώ ο συνδυασμός περικοπών μισθών, υψηλής ανεργίας και αύξησης των φόρων οδηγεί σε περαιτέρω μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων των νοικοκυριών.
Μάλιστα οι Έλληνες για να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ξοδεύουν τις αποταμιεύσεις τους. Την περίοδο 2006-2009 ο ρυθμός αποταμίευσης διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 6%, ενώ το 2015 ήταν αρνητικός -6%.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο αυτό έδιναν μάχη επιβίωσης σε υφεσιακό περιβάλλον πέρσι και το κερασάκι στην τούρτα αποτέλεσαν τα capital control.
O περιορισμός της ρευστότητας που επέφερε η επιβολή των capital controls έφερε πιο κοντά στο κλείσιμο σειρά εταιρειών που μέχρι τότε έδιναν τη μάχη της επιβίωσης, με όποιο τρόπο μπορούσαν.
Το αίτημα για πτώχευση στην Μαρινόπουλος, το κλείσιμο της "Ηλεκτρονικής", η πώληση που γλίτωσε τη Βερόπουλος και το κλείσιμο του Ledra Mariott ήταν τα μεγάλα λουκέτα που συζητιούνται πολύ, όμως ήταν πολύ περισσότερα.
Σύμφωνα με την Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) από την επιβολή των capital controls έως και σήμερα, τα λουκέτα ανήλθαν σε 25.990 και συνάμα κατεγράφη μείωση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων κατά περίπου 3.000, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015. Από τις 15.379 νέες επιχειρήσεις πέρυσι, φέτος ενεγράφησαν στο ΓΕ.ΜΗ συνολικά 12.486 νέες επιχειρήσεις, έναντι των 18.030 το 2014 και των 20.024 το 2013.
Αυτή την εποχή ο κίνδυνος στο λιανεμπόριο είναι μεγάλος αφού μπορεί η κατάρρευση της Μαρινόπουλος να συμπαρασύρει και άλλες, συνδεδεμένες, επιχειρήσεις του ομίλου (περιουσιακά στοιχεία των οποίων έχουν δοθεί ως ενέχυρα για την αλυσίδα σουπερμάρκετ), αλλά και εκατοντάδες άλλες επιχειρήσεις που διαθέτουν εμπορικές σχέσεις με τη Μαρινόπουλος.
- Στη λίστα των λουκέτων έχουν προστεθεί τους τελευταίους μήνες η ΒΙΣ της οικογένειας Φιλίππου, η Σόφτεξ της Bolton Group, η ΙΜΑΣ της ContiTech, η Makro Hellas Cash and Carry της γερμανικής Metro Group που αποχώρησε από την Ελλάδα, η Hellenic Steel της ιταλικής ILVA, η Groupon της ομώνυμης πολυεθνικής, το ξενοδοχείο Πεντελικόν και το Athens Ledra Που βγαίνει σε πλειστηριασμό, η Σέλμαν, η ΒΙΑΜΥΛ, η Φιλκεραμ Johnson και πιο πρόσφατα τα βιβλιοπωλεία "Παπασωτηρίου", η εταιρεία security "Πυρσός", ενώ εταιρείες όπως η ΦΑΓΕ αποφάσισαν το κλείσιμο εργοστασίων τους.
Έρχεται νέο τσουνάμι
Το επόμενο εξάμηνο αναμένεται ακόμη χειρότερο, αφού το ξεκαθάρισμα των κόκκινων δανείων που θα γίνει θα φέρει ακόμη περισσότερα λουκέτα που μέχρι σήμερα αποφεύγονται με συνεχείς αναδιαρθρώσεις των δανείων οι οποίες όμως δεν μπορούν να συνεχίζονται. Ο κίνδυνος σειράς λουκέτων στην αγορά σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις που εξάντλησαν τις αντοχές τους, θα φέρει έναν ακόμη γύρο ύφεσης με ακόμη μικρότερη ρευστότητα στην αγορά και αύξηση της ανεργίας.
Η υπερβολική έμφαση στις αυξήσεις φόρων που αποφασίστηκε στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2016 -2018 δημιουργεί μια κινούμενη άμμο σε όποια προσπάθεια ενίσχυσης των επενδύσεων. Οι αυξήσεις των άμεσων και έμμεσων φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης επιδρούν αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα και επιβραδύνουν την οικονομική ανάκαμψη, αφού η υφεσιακή επίπτωση του αυξημένου φορολογικού βάρους θα φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Η υπερφορολόγηση υπονομεύει την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για τα έσοδα και ακόμη περισσότερο κάθε διάθεση επενδύσεων.