Τελευταία ευκαιρία για αυθαίρετα - Δείτε τι θα πληρώσετε
Με κύριο στόχο τη συγκέντρωση εσόδων, μέσα από ένα σύνολο κινήτρων, βγαίνει σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για τα αυθαίρετα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο ταυτόχρονα επιχειρεί να θέσει ένα πλαίσιο κανόνων και την εμπέδωση μίας νέας κοινωνικής αντίληψης για τη δόμηση.
Μιλώντας για το παρελθόν, ο υπουργός Πάνος Σκουρλέτης δε δίστασε να πει «εάν κανείς θα ήθελε να βρει κάποια συνώνυμα για να περιγράψει το πολιτικό σύστημα, την Ελλάδα, θα έλεγε, αυθαίρετη δόμηση, διαπλοκή, φοροαποφυγή, ρουσφέτια», περιγράφοντας ταυτόχρονα τη διαφορετική λογική του νέου νόμου.
Ο νέος νόμος περιλαμβάνει μειώσεις στα πρόστιμα για τα αυθαίρετα, και τη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων, ενώ στόχος του υπουργείου είναι η πλήρης καταγραφή του οικιστικού αποθέματος της χώρας, ώστε όλα τα κτίσματα μέσω της τακτοποίησης και της άρσης του χαρακτήρα του αυθαιρέτου, να αποκτούν τις προϋποθέσεις και τις απαιτήσεις της νομιμότητας.
Βασικός στόχος του νέου νομοσχεδίου είναι το να καταγραφεί σε ηλεκτρονική μορφή ο δομημένος χώρος στη χώρα μας, για την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος. Θεσμοθετείται έτσι το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος και η ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίου. Όπως εξήγησε ο Γιάννης Τσιρώνης, στόχος είναι να γίνει γνωστό σε ηλεκτρονική μορφή τι είναι δομημένα νόμιμα και τι παράνομα, καθώς όπως είπε, ένας πολύ μεγάλος όγκος αυθαιρεσίας δεν έχει καταγραφεί.
Πριν από την ημερομηνία 28 Ιουλίου 2011, δεν επιτρέπεται καμία ανοχή, όπως τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΝ και τα αυθαίρετα δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν. Προβλέπεται άμεση κατεδάφιση για αυθαίρετα που εντοπίζονται από το Παρατηρητήριο, το οποίο σημειωτέον θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του Πράσινου Ταμείου, ήδη από τη φάση κατασκευής. Για τα κτήρια δε, που εντοπίζονται αφού έχουν ανεγερθεί, το πρόστιμο ανέγερσης εκτοξεύεται στο 100% της αντικειμενικής αξίας του κτηρίου, και στις περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές στο 150%.
Οι ευνοϊκότεροι όροι
- Παρατείνεται ο χρόνος τακτοποίησης κατά δύο χρόνια, για τα αυθαίρετα πριν το 2011, με κλιμακούμενη αυξανόμενη διαφοροποίηση του προστίμου ανάλογα με το 6μηνο υπαγωγής αν και για το πρώτο εξάμηνο προβλέπονται σημαντικές εκπτώσεις.
- Μειώσεις προστίμου για όσους οικειωθελώς δηλώσουν το αυθαίρετο, αυξήσεις για όσους πιαστούν.
- Μειώνονται στο μισό τα παράβολα για την υπαγωγή, αυξάνονται οι δόσεις από 60 σε 80, διευρύνονται τα κοινωνικά κριτήρια, ενώ αυξάνονται και τα πρόστιμα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές.
- Μέσω γενναίας μείωσης προστίμου, επιδοτούνται η εκτέλεση εργασιών για αντισεισμική θωράκιση κτηρίων καθώς και η αισθητική τους προσαρμογή στους εκάστοτε μορφολογικούς κανόνες στους παραδοσιακούς οικισμούς, στα πλαίσια προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.
- Διευρύνονται τα κοινωνικά κριτήρια με αναστολή καταβολής των δόσεων σε μακροχρόνια άνεργους, δικαιούχους επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης, υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα που η κύρια κατοικία τους έχει εξαιρεθεί από την εκποίηση με δικαστική απόφαση σύμφωνα με τον νόμο 3869/2010.
- Μειώνονται τα πρόστιμα για:
Αυθαίρετες κατοικίες που έχουν κατασκευασθεί μεταξύ 1983-1993.
Αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου στις οποίες εκκρεμεί η πολεοδομική μελέτη.
Στάσιμους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων που δεν είναι παραλιακοί και κοντά σε χιονοδρομικά κέντρα και που έχουν κατασκευασθεί πριν το 1983.
Υπόγεια, σοφίτες, πατάρια κτιρίων.
Οι δυσμενέστεροι όροι
- Για τα κτήρια που εντοπίζονται αφού έχουν ανεγερθεί, το πρόστιμο ανέγερσης από 30% που είναι σήμερα εκτοξεύεται στο 100% της αντικειμενικής αξίας του κτηρίου, και στις περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές στο 150%.
- Αυξάνονται τα πρόστιμα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές NATURA, παραδοσιακοί οικισμοί κλπ.)
- Τα πρόστιμα διατήρησης, για όσο καιρό διατηρούνται μέχρι να προγραμματισθεί και να υλοποιηθεί η κατεδάφιση τους, εκτοξεύονται από 5% στο 50%. Για πρώτη φορά θεσμοθετείται η ηλεκτρονική καταγραφή της όλης διαδικασίας από τον εντοπισμό μέχρι την κατεδάφιση κάθε αυθαιρέτου, η οποία είναι προσβάσιμη από κάθε πολίτη.
Τι δεν άλλαξε
Εξακολουθούν να ισχύουν οι απαγορεύσεις υπαγωγής των αυθαιρέτων που βρίσκονται σε αιγιαλούς, δάση, ρέματα, κοινόχρηστους χώρους, αρχαιολογικούς χώρους κλπ.
Για τα αυθαίρετα μετά την ημερομηνία 28 Ιουλίου 2011, δεν επιτρέπεται καμία ανοχή.
Τι δημιουργείται:
-Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος (Νέα Δομή): Πρόκειται για σύσταση νέας δομής το έργο της οποίας είναι η εποπτεία, η προστασία, η μέριμνα και ο έλεγχος του δομημένου περιβάλλοντος. Οι Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) παραμένουν υπηρεσίες αδειοδότησης της δόμησης ενώ τα Παρατηρητήρια Δομημένου Περιβάλλοντος ως νέες δομές:
Αναλαμβάνουν τη μέριμνα, την προστασία και τον έλεγχο της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος.
Εποπτεύουν τη λειτουργία Επιτροπών που σχετίζονται με το περιβάλλον οι οποίες αποκεντρώνονται σε όλη την περιφέρεια. Οι εν λόγω Επιτροπές έχουν ως εξής:
Συμβούλια Αρχιτεκτονικής
Επιτροπές Προσβασιμότητας,
Επιτροπές Κρίσεως Αυθαιρέτων
Ταυτότητα κτηρίου (νέα διαδικασία)
Πρόκειται για θεσμοθέτηση διαδικασιών δημιούργιας, υποβολής, ενημέρωσης και περιοδικών ελέγχων της ταυτότητας των κτηρίων
• Ηλεκτρονική Πολεοδομική Ταυτότητα Δήμου (νέα ηλεκτρονική υπηρεσία): Δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, καταγραφής και επικαιροποίησης κάθε πληροφορίας που σχετίζεται με τη χωροταξική και πολεοδομική κατάσταση κάθε Δήμου.
• Λειτουργία Τράπεζας δικαιωμάτων δόμησης και κοινοχρήστων χώρων: Ενεργοποιείται μηχανισμός μεταφοράς συντελεστή δόμησης προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και εξασφάλιση επιπλέον κοινοχρήστων χώρων και διατηρητέων κτηρίων μέσω του μηχανισμού αυτού.
Δημιουργία Μονάδων Κοινωνικής Κατοικίας για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των οικονομικώς αδύναμων ή αστέγων.
Σύνδεση τιμολογίων οικοδομικών υλικών με τα Δελτία Αποστολής.
Εντοπισμός αυθαιρέτων με Σύστημα Τηλεπισκοπικής Περιοδικής Χαρτογράφησης.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
1ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, κύρια και μοναδική κατοικία
υπέρβαση 50 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2005, Τ.Ζ. 1000/1150 (νέα-παλαιά)
παλαιό πρόστιμο: 0,15x50x1150x0,60x1,00=5175 €
νέο πρόστιμο: 0,15x50x1000x0,40x1,00=3000 €
2ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία,
υπέρβαση 100 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1990, Τ.Ζ. 1300/1600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x100x1600x0,60x0,80=11520 €
νέο πρόστιμο: 0,15x100x1300x0,60x0,60=7020 €
3ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, υπηρεσίες (κατάστημα),
υπέρβαση 50 τ.μ.(πατάρι), χρόνος κατασκευής 2007, Τ.Ζ. 1650/2000
παλαιό πρόστιμο: 0,15 x50x0,50x2000x0,60x1,00=4500 €
νέο πρόστιμο: 0,15 x50x0,30x1650x0,60x1,00≅2230
4ο Παράδειγμα υπολογισμού
εντός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία,
υπέρβαση 70 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1981, Τ.Ζ. 900/1000
παλαιό πρόστιμο: 0,15x70x1000x0,60x0,15 x2,0=1890 €
νέο πρόστιμο: 0,15x70x900x0,60x0,15 x1,3 ≅1105 €
5ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, κύρια και μοναδική κατοικία
υπέρβαση 80 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2006, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x80x600x0,40x1,00x1,7x2,0=9792 €
νέο πρόστιμο: 0,15x80x600x0,40x1,00x1,5x1,3=5616 €
6ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου με εκκρεμή πολεοδομική μελέτη, χωρίς οικοδομική άδεια, άλλη κατοικία
υπέρβαση 120 τ.μ., χρόνος κατασκευής 1998, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x120x600x0,60x0,80x1,7x2,0≅17625 €
νέο πρόστιμο: 0,15x120x600x0,60x0,80x1,2x1,5 ≅9330 €
7ο Παράδειγμα υπολογισμού
εκτός σχεδίου, σε περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή, χωρίς οικοδομική άδεια, υπηρεσίες
υπέρβαση 600 τ.μ., χρόνος κατασκευής 2005, Τ.Ζ. 600/600
παλαιό πρόστιμο: 0,15x600x600x0,60x1,00x1,7x2,0=110160 €
νέο πρόστιμο: 0,15x600x600x0,60x1,00x1,5x2,0 x1,2=116640 €
