Ζητείται διέξοδος: Νέα δημοσιονομικά μέτρα για το 2017 ή «κόφτης»
Ο ασκός του Αιόλου ανοίγει, όσο προχωράει η β’ αξιολόγηση, αφού αναδεικνύονται οι αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας και οι τρύπες στους δημοσιονομικούς στόχους.
Το δίλημμα της κυβέρνησης λόγω της τρύπας στο Ασφαλιστικό
Οι δανειστές, αμφισβητώντας την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, λιγότερο για το 2016 και περισσότερο για το 2017, όταν η Ελλάδα θα πρέπει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ, πιέζουν για περισσότερα μέτρα.
Η αναθεώρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 από την ΕΛΣΤΑΤ, οι προγραμματισμένες περικοπές δαπανών οι οποίες δεν έγιναν και η εκτόξευση των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών κοντά στα 26 δισ. ευρώ αυξάνουν τη διάθεση αμφισβήτησης στόχων που θεωρούνταν δεδομένοι.
Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η «διατηρησιμότητα» του πλεονάσματος των 1,5 δισ. ευρώ που καταγράφουν τα έσοδα για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου.
Ειδικότερα, η αναθεώρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 από την ΕΛΣΤΑΤ, από το 0,7% του ΑΕΠ διορθώθηκε στο 0,2% μειώνοντας κατά 300 εκατ. ευρώ τα νούμερα του 2016 ενώ οι προγραμματισμένες περικοπές δαπανών στις αμυντικές δαπάνες και στην μεγάλη περικοπή των 400 εκατ. ευρώ που είχε προεγγράψει το υπουργείο οικονομικών με την σύνταξη του προϋπολογισμού του 2016 δεν έγινε ποτέ.
Το χειρότερο όμως πρόβλημα είναι η κατάσταση στα ασφαλιστικά ταμεία, αφού η υψηλή ανεργία, τα μεγάλα ποσοστά υποαπασχόλησης και η εκτόξευσης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών κοντά στα 26 δισ. ευρώ είχαν ως αποτέλεσμα ο ΟΑΕΕ και το ΙΚΑ να μπουν στο κόκκινο.
Η «έκρηξη» των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών σε συνδυασμό με τις ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας, είναι οι βασικές αιτίες της κατάστασης στον ΟΑΕΕ και αν δεν ανέβει η εισπραξιμότητα των εισφορών στο 85% από 52% που είναι σήμερα, η κατάσταση θα επιδεινωθεί δραματικά το 2017 λόγω της μείωσης των εισφορών στο 80% των ασφαλισμένων του.
Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα στο ΙΚΑ, αφού το Σεπτέμβριο η «απορρόφηση» από τον Κρατικό Προϋπολογισμό ήταν 220 εκατ. ευρώ, δηλαδή πάνω από το μέσο μηνιαίο ρυθμό των 205 εκατ. ευρώ του 8μήνου. Αν το ΙΚΑ δεν περιορίσει τις μηνιαίες του δαπάνες στα 120 εκατ. ευρώ το μήνα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, με το συνολικό κονδύλι στα 2,217 δις ευρώ, θα χρειαστεί επιπλέον χρηματοδότηση περίπου 250 εκατ. ευρώ...
Υπό την πίεση αυτής της πραγματικότητας το οικονομικό επιτελείο θα βρεθεί μπροστά στο δίλημμα είτε να πάρει και νέα δημοσιονομικά μέτρα για το επόμενο χρόνο, είτε να αναλάβει το ρίσκο να υπάρξει τρύπα που θα πρέπει να καλυφθεί από το δημοσιονομικό κόφτη που έχει περιθώρια περικοπής δαπανών μέχρι και 3,6 δισ. ευρώ.
Νέα μέτρα
Για να ξαναγίνουν οι στόχοι «εφικτοί» θα αρχίσουν οι πιέσεις για νέα μέτρα, όπως μια νέα μείωση στο αφορολόγητο στα 5.000 ευρώ, ώστε να προχωρήσει η διεύρυνση της φορολογικής βάσης.
Τόσο το ΔΝΤ όσο και η Παγκόσμια Τράπεζα που το υποδεικνύουν θεωρούν ότι σήμερα το 60% των φορολογούμενων απαλλάσσεται από φόρο και υποστηρίζουν ότι είναι αναγκαίο τα μέτρα να είναι οριζόντια χωρίς εξαιρέσεις ώστε να πληρώνουν περισσότεροι και να συγκεντρώνονται τα φορολογικά έσοδα.
Η αποτελεσματικότητα του νόμου Κατρούγκαλου μπαίνει πλέον σε αμφισβήτηση και οι δανειστές επανέρχονται στο αίτημα/απαίτηση για «ψαλίδισμα» της προσωπικής διαφοράς των υφιστάμενων συντάξεων. Έτσι το δεύτερο επώδυνο μέτρο που συχνά προωθεί το ΔΝΤ αφορά την περικοπή στις υφιστάμενες συντάξεις μέσω της άμεσης απομείωσης προσωπικής διαφοράς δηλαδή της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ των παλιών και των νέων συνταξιούχων με τα ίδια χρόνια ασφάλισης.
