Μετονομασία του Ε.Τ.Ε.Α.: Τι προβλέπει η εγκύκλιος - Οι ρυθμίσεις που αφορούν τις εφάπαξ παροχές
Σε Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.) μετονομάζεται το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (Ε.Τ.Ε.Α.), σύμφωνα με εγκύκλιο που εξέδωσε ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος, κατ' εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Συγκεκριμένα, όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται «Ε.Τ.Ε.Α.» νοείται, από την 1η.1.2017, «Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.». Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. εντάσσονται ταμεία, τομείς, κλάδοι και λογαριασμοί πρόνοιας που χορηγούν εφάπαξ παροχές.
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι οι ρυθμίσεις που αφορούν τις εφάπαξ παροχές εντάσσονται στο πλαίσιο εξορθολογισμού της υφιστάμενης κατάστασης στα Ταμεία Πρόνοιας με την εφαρμογή ενιαίων κανόνων για όλους τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους των ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας, με τη δημιουργία ενός συστήματος βιώσιµου, εξορθολογισµένου, δοµικά απλουστευµένου, κοινωνικά δίκαιου και με μακροχρόνια προοπτική.
Σκοπός του ταμείου πλέον είναι: α) Η παροχή μηνιαίας επικουρικής σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου και β) η καταβολή εφάπαξ παροχών στους δικαιούχους ασφαλισμένους του. Επιπλέον, τροποποιείται η διάρθρωση του ταμείου. Το Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. συγκροτούν πλέον δύο κλάδοι, οι οποίοι λειτουργούν με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια: α) Κλάδος επικουρικής ασφάλισης και β) κλάδος εφάπαξ παροχών, στους οποίους παρακολουθούνται αυτοτελώς οι εισφορές κάθε κλάδου.
Συγκεκριμένα, στον κλάδο εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. εντάσσονται, από 1-1-2017:
Α. Το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (Τ.Π. .Υ.) με τους Τομείς του:
α. Τομέα Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων
β. Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Ν.Π. . .
γ. Τομέα Πρόνοιας Ορθόδοξου Εφημεριακού Κλήρου της Ελλάδος
δ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Εμπορικών, Βιομηχανικών, Επαγγελματικών, Βιοτεχνικών Επιμελητηρίων του Κράτους
ε. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ταμείου Νομικών
στ. Τομέα Πρόνοιας Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων
Β. Το Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) με τους Τομείς του:
α. Τομέα Πρόνοιας Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου
β. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Εταιρειών Λιπασμάτων
γ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Εταιρειών Τσιμέντων
δ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ιπποδρομιών
ε. Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Εμπορικών Καταστημάτων
στ. Τομέα Πρόνοιας Ξενοδοχοϋπαλλήλων
ζ. Τομέα Πρόνοιας Λιμενεργατών
η. Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς
θ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Οργανισμού Εθνικού Θεάτρου
ι. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Οργανισμού Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης
ια. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης
Γ. Ο κλάδος Πρόνοιας του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Προσωπικού Εργαζομένων στα Μ.Μ.Ε. (Ε.Τ.Α.Π.- Μ.Μ.Ε.) με τους Τομείς του:
α. Τομέα Πρόνοιας Ιδιοκτητών, Συντακτών και Υπαλλήλων Τύπου
β. Τομέα Πρόνοιας Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Αθηνών
γ. Τομέα Πρόνοιας Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Θεσσαλονίκης
Δ. Ο κλάδος Πρόνοιας του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.) με τους Τομείς του:
α. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ο.Τ.Ε.
β. Κλάδο Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (ΚΑΠ - .Ε.Η.).
γ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ο.Σ.Ε..
δ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ε.Ρ.Τ. και Τουρισμού.
ε. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Εμπορικής Τραπέζης.
στ. Τομέα Πρόνοιας Προσωπικού Ιονικής-Λαϊκής Τραπέζης.
Ε. Ο κλάδος Πρόνοιας του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (Ε.Τ.Α.Α.) με τους Τομείς του:
α. Τομέα Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων
β. Τομέα Πρόνοιας Υγειονομικών
γ. Τομέα Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών
δ. Τομέα Πρόνοιας Δικαστικών Επιμελητών. ε. Τομέα Πρόνοιας Συμβολαιογράφων.
στ. Τομέα Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων.
ΣΤ. Το Ταμείο Πρόνοιας Αξιωματικών Εμπορικού Ναυτικού (Τ.Π.Α.Ε.Ν.)
Ζ. Το Ταμείο Πρόνοιας Κατωτέρων Πληρωμάτων Εμπορικού Ναυτικού (Τ.Π.Κ.Π.Ε.Ν.)
Ο Ειδικός Λογαριασμός Πρόνοιας Προσωπικού του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ..
Με τις διατάξεις του άρθρου 76 αντικαθίσταται το άρθρο 37 του ν.4052/2012 και ορίζονται τα ασφαλιστέα πρόσωπα του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.. Ειδικότερα:
Παρ. 1: Πρόσωπα που υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.:
Οι ήδη ασφαλισμένοι των ταμείων, κλάδων και τομέων επικουρικής ασφάλισης που εντάσσονται στο Ε.Τ.Ε.Α. (νυν Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.).
β. Όσοι αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία-απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία ασφαλίζονται υποχρεωτικά σε φορέα κύριας ασφάλισης και δεν υπάγονται για την εργασία-απασχόλησή τους αυτή ή την ιδιότητά τους στην ασφάλιση άλλου φορέα επικουρικής ασφάλισης ή επαγγελματικής υποχρεωτικής ασφάλισης ή των εξομοιούμενων, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας με αυτούς, ανεξαρτήτως νομικής μορφής.
Παρ. 2: Πρόσωπα που υπάγονται προαιρετικά στην ασφάλιση του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.:
Οι ήδη προαιρετικά ασφαλισμένοι των ταμείων, κλάδων και τομέων επικουρικής ασφάλισης που εντάσσονται στο Ε.Τ.Ε.Α. (νυν Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.).
β. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 3655/2008 (Α'58), καθώς και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. ΕΤΕΑΜ με το Π.δ. 284/1992 (Α' 145).
Παρ. 3: Εξαιρούνται της ασφάλισης στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. οι ανεξάρτητα απασχολούμενοι υγειονομικοί.
Παρ. 4: Πρόσωπα που υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του κλάδου εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.:
Οι ήδη ασφαλισμένοι των ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας που εντάσσονται στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. και β. όσοι, για πρώτη φορά, από την κατά τα ανωτέρω ένταξη των ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας αναλαμβάνουν εργασία - απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων αυτών.
Επισημαίνεται ότι, με την παρ. 1 του άρθ. 35 του ν.4387/2016 (Α΄85), ορίζεται ότι, από 1.1.2017, στην ασφάλιση του κλάδου εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. υπάγονται υποχρεωτικά: 1) Τα πρόσωπα που είχαν ήδη κατά την έναρξη ισχύος του ανωτέρω νόμου (13/5/2016) υπαχθεί στην ασφάλιση των ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών και 2) όσοι αναλαμβάνουν εργασία ή απασχόληση ή αποκτούν ιδιότητα, η οποία, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των ως άνω ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (13/5/2016), δημιουργούσαν υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση για εφάπαξ παροχή των εν λόγω ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών.
Πόροι του ταμείου είναι τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισμένων ή/και εργοδοτών, όπως αυτά προβλέπονται από την οικεία νομοθεσία που διέπει τον κάθε κλάδο. Πόροι του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. είναι τα έσοδα από τις προβλεπόμενες εισφορές υπέρ των ταμείων-τομέων, κλάδων και λογαριασμών που εντάσσονται στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., οι πρόσοδοι περιουσίας, καθώς και η απόδοση των κεφαλαίων και αποθεματικών αυτών και κάθε άλλο έσοδο και πόρος που προβλέπεται στην οικεία νομοθεσία ή άλλες διατάξεις νόμων.
Σημειώνεται ότι, με την παρ. 2 του άρθ. 35 του ν.4387/2016, ορίζεται ότι, από 1.1.2017, πόροι του κλάδου εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. είναι:
α. Τα έσοδα από τις προβλεπόμενες εισφορές υπέρ των ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας που εντάσσονται στον κλάδο εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., οι πρόσοδοι περιουσίας, καθώς και η απόδοση των κεφαλαίων και αποθεματικών αυτών και κάθε άλλο έσοδο και πόρος που προβλέπεται στην οικεία νομοθεσία ή άλλες γενικές διατάξεις.
β. Για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.1992, τα έσοδα από τις ασφαλιστικές τους εισφορές, για το ύψος των οποίων και τον τρόπο υπολογισμού τους εφαρμόζονται οι επιμέρους καταστατικές διατάξεις των εντασσόμενων ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών πρόνοιας στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., όπως ίσχυαν κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (13/5/2016).
Για τους ασφαλισμένους από 1.1.1993 και εφεξής, το ποσό της εισφοράς τους για εφάπαξ παροχή ορίζεται σε ποσοστό 4% και υπολογίζεται για τους μισθωτούς επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους αυτοτελώς απασχολούμενους επί του εισοδήματός τους.
Το Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. λειτουργεί για όσους ασφαλίζονται για πρώτη φορά από 1-1-2014 με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (NDC). Το ίδιο σύστημα εφαρμόζεται: α) Για τους ασφαλισμένους, μέχρι 31.12.2013, στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης για το χρόνο ασφάλισης από 1.1.2015 και εφεξής και β) για τους ασφαλισμένους στον κλάδο εφάπαξ παροχών, μέχρι 31.12.2013, για το χρόνο ασφάλισης από 1.1.2014 και εφεξής.
Επίσης, καθορίζεται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο των κατηγοριών αυτών, ανά κλάδο, τηρούνται σε ατομικές μερίδες από 1.1.2014.