Οπισθοπορεία με ακόμη δύο Μνημόνια - Ποιος θα πληρώσει το «πλεόνασμα»
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΔΝΤ, ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενδεχομένως λίγο μετά το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, αναμένεται να αποκαλυφτεί η πρόταση του ΔΝΤ και θα πρόκειται για παράλληλο πρόγραμμα τριετούς διάρκειας από το 2017 έως το τέλος του 2019. Το ίδιο το ΔΝΤ για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα έθετε ως προϋπόθεση το χαρακτηρισμό του χρέους ως βιώσιμο.
Και σε περίπτωση που η ευρωπαϊκή πλευρά των θεσμών επιμένει, όπως κάνει, σε πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ, τότε θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον μέτρα περικοπής δαπανών για να επιτευχθεί κατ' αρχάς για το 2018 αλλά και για τη συνέχεια για όσα χρόνια θα προβλέπεται...
Τα μέτρα του ΔΝΤ
Τα μέτρα που δεν πήραμε πέρσι όταν «πετάξαμε έξω» το ΔΝΤ, θα τα πάρουμε φέτος που... μετανιώσαμε και το θέλουμε πίσω.
Γιατί με τα πλεονάσματα να είναι της τάξης του 3,5%, οι αριθμοί σύμφωνα με το ΔΝΤ δεν... βγαίνουν ήδη από το 2018. Η "τρύπα” για το 2018 κυμαίνεται από 600 έως 800 εκατ. ευρώ. Και τα επόμενα χρόνια, όσα δηλαδή θα κρατήσει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα η τρύπα αυτή αυξομειώνεται ανάλογα με την πορεία της οικονομίας και του ΑΕΠ.
Η ευρωπαϊκή πλευρά των θεσμών έχει ως βάση της στη συζήτηση για το χρέος την απόφαση της 24ης Μαΐου στην οποία το 3,5% του ΑΕΠ ως πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ το ΔΝΤ διαφωνεί ως προς το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος σε σχέση με το ΑΕΠ, υποστηρίζοντας ότι το 3,5% του ΑΕΠ ως πρωτογενές πλεόνασμα δεν μπορεί να επιτευχθεί «με τις υπάρχουσες προϋποθέσεις» με τρόπο που να ενισχύει τη βιωσιμότητα του χρέους. Και ζητά νέες προϋποθέσεις, δηλαδή νέα μέτρα.
Τα οποία μάλιστα, τονίζεται ότι δεν μπορούν να προκύψουν παρά μόνο στο σκέλος των δαπανών του δημοσίου. Και για να γινόμαστε συγκεκριμένοι δύο είναι οι κατηγορίες δαπανών στο δημόσιο είναι οι δαπάνες πληρωμής συντάξεων και δαπάνες για μισθούς.
Και γι αυτό το ΔΝΤ ζητά συρρίκνωση του δημοσίου (μείωση απασχολουμένων στο δημόσιο ή των μισθών τους), είτε με σταδιακή συρρίκνωση της "προσωπικής διαφοράς” μεταξύ των παλιών και των νέων συντάξεων, είτε και τα δύο...
Μέτρα για τη συμφωνία με τους θεσμούς
Ταυτόχρονα θα καταλήξει και το οριστικό κείμενο της δεύτερης αξιολόγησης, αφού όλες οι πλευρές της διαπραγμάτευσης... συμφωνούν να κλείσει το αργότερο στις 28 Νοεμβρίου, πριν από τη συνεδρίαση της EWG.
Η κομβική διαφορά πάνω στην οποία σκοντάφτει μέχρι στιγμής η συμφωνία – πέραν των επιμέρους – είναι το περιβόητο δημοσιονομικό κενό από το 2018 και μετά για όσο διάστημα η ελληνική κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη σε πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ.
Στον κίνδυνο να επηρεαστούν τα δημοσιονομικά μεγέθη του 2017 εξάλλου κολλάει καιη εξωδικαστική ρύθμιση χρεών, αφού οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου φοβούνται ότι θα υπάρξει δημοσιονομική επίπτωση στα έσοδα του Δημοσίου με τη διευθέτηση των επιχειρηματικών χρεών σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.
Οι επιχειρήσεις που βρίσκονται ήδη σε ρυθμίσεις χρεών με τις τράπεζες και το Δημόσιο, αποδίδουν περίπου 5 δισ. ευρώ ετησίως μέσω των σημερινών ρυθμίσεων και μια ενδεχόμενη μαζική αξιοποίηση του νέου θεσμικού πλαισίου του εξωδικαστικού συμβιβασμού θα μπορούσε να μειώσει αυτό το έσοδο. Ανοιχτό παραμένει ακόμη και το θέμα του αριθμού των επιχειρήσεων που θα έχουν δικαίωμα υπαγωγής στο νόμο. Υπό συζήτηση είναι πρόταση των δανειστών να τεθεί όριο τζίρου στις 50.000 ευρώ δηλαδή δυνατότητα υπαγωγής θα έχουν οι περίπου 30.000 μεγάλες επιχειρήσεις.
Όποιες όμως και αν είναι οι αποκλίσεις, στα εργασιακά, στον εξωδικαστικό συμβιβασμό κ.λπ. η ελληνική πλευρά, γνωρίζει ότι πρέπει να συμφωνήσεις γιατί είναι σε αδιέξοδο, γιατί λόγω της συμφωνίας για το χρέος θέλει να έχουν κλείσει όλα μέσα στον Νοέμβριο. Απ΄την άλλη όταν θα χρειαστεί να περάσει αυτά τα μέτρα από τη Βουλή, θα υποστεί κι άλλο βαρύ πολιτικό κόστος.
Και τα μέτρα του προϋπολογισμού
Κι ό,τι νέο προστεθεί με τις νέες συμφωνίες με θεσμούς και ΔΝΤ θα προστεθεί στα μέτρα ύψους 2,6 δισεκατ. ευρώ ενσωματώνει ο προϋπολογισμός του 2017 και κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων προέρχεται από τους έμμεσους φόρους οι οποίοι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 1,4 δισ. ευρώ, καθώς από την 1/1 του νέου έτους, θα τεθεί σε ισχύ η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα και τα τσιγάρα, η επιβολή ειδικού τέλους εισαγωγών στον καφέ, η αύξηση του τέλους της συνδρομητικής τηλεόρασης και της σταθερής τηλεφωνίας.
Επιπλέον, 371 εκατ. ευρώ αναμένεται να προέλθουν από τους άμεσους φόρους. Το κονδύλι των συντάξεων αναμένεται να περικοπεί κατά 600 εκατ. ευρώ ενώ κλειδί στην επιτυχή εκτέλεση του προϋπολογισμού αναμένεται να αποτελέσει ο υψηλός στόχος 2,7% που έχει τεθεί για την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας.
Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ για το 2017, ενώ για φέτος η εκτίμηση είναι ότι θα διαμορφωθεί στο 1,1% του ΑΕΠ. Το οικονομικό επιτελείο προχωρά σε εκτιμήσεις και προβλέψεις για το πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερες του στόχου του Μνημονίου, το οποίο αναφέρει ότι για το 2016 θα πρέπει να ανέλθει στο 0,5% του ΑΕΠ και για το 2017 στο 1,75% του ΑΕΠ.
Ο προϋπολογισμός του 2017 προβλέπει επίσης ότι το επόμενο έτος το κράτος θα εισπράξει 1 δισ. ευρώ περισσότερους φόρους, αν και οι νέοι φόροι που θα επιβληθούν ανέρχονται σε περίπου 2,5 δισ ευρώ.
Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι η οικονομία θα μεγεθυνθεί το 2017 κατά 2,7% και το ΑΕΠ θα ανέλθει στα 180,8 δισ ευρώ από 174,9 δισ ευρώ φέτος.
Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2017 προβλέπεται στο 176,5% από 180,3% του ΑΕΠ φέτος, αλλά ως απόλυτο μέγεθος εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στα 319,2 δισ. ευρώ από 315,4 δισ. ευρώ.