Περισσότερη φτώχεια με νέα μέτρα αντί βραχυπρόθεσμων για το χρέος
Τι σημαίνει η διατήρηση του πλεονάσματος 3,5% μετά το 2018 και τι περιλαμβάνουν τα διαρθρωτικά μέτρα
Οι πανηγυρισμοί του Μαξίμου περίσσεψαν, κρύβοντας κάτω από το χαλί τα «σκληρά» και κρατώντας χαμηλούς τόνους για τα μελλούμενα - μετά το 2018 - μέτρα, που όπως είπε πολλάκις (με ύφος «είμαι ο δανειστής και το κέφι μου θα κάνω») ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, απαιτούνται για τη διατήρηση των πλεονασμάτων αναφερόμενος σε σοβαρές διαρθωτικές παρεμβάσεις.
Επί της ουσίας αυτό μεταφράζεται σε περισσότερη λιτότητα και δέσμευση που αφορά το διάστημα μετά το 2018, όπου η κυβέρνηση ανέμενε και ήλπιζε... χαλάρωση!
Ενδεικτική η αντίδραση του ΔΝΤ που έσπευσε να αμφισβητήσει τη συμφωνία, την οποία χαρακτήρισε μη επαρκή.
Το Ταμείο, τάσσεται υπέρ της μείωσης των πλεονασμάτων ζητώντας ακόμη πιο επώδυνα μέτρα από την Αθήνα με την ελληνική κυβέρνηση να παραδέχεται πως ζητά «δράσεις» 4,2 δισ.ευρώ.
Οι επώδυνες παρεμβάσεις είναι γνωστές, έχουν ειπωθεί ξεκάθαρα και είναι απαιτητές από τους δανειστές, αφού ο δρόμος για την εφαρμογή τους στρώνεται σε κάθε διαπραγμάτευση, συνάντηση και επαφή τεχνηέντως ορθώνοντας νέα εμπόδια είτε αυτές αφορούν τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης ή πολιτικούς αρχηγούς των χωρών - μελών της ΕΕ.
Οι «σταθερές» των δανειστών καταγράφονται στη μείωση του αφορολογήτου ορίου, σε νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων, απολύσεις και φυσικά τον περίφημο «κόφτη» να καραδοκεί.
Με αντάλλαγμα βραχυπρόθεσμα, πάρτε νέα μέτρα
Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με το Bloomberg και τους Financial Times, ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την απομείωση του χρέους που συμφωνήθηκαν δεν είναι αρκετά.
Το Bloomberg επικαλείται αξιωματούχο του Ταμείου, ο οποίος φέρεται να δηλώνει ότι υπάρχει ακόμα απόσταση για να κλείσει η συμφωνία και ζητά από τους Ευρωπαίους να γίνουν συγκεκριμένες οι παρεμβάσεις για το χρέος.
Παράλληλα, το ΔΝΤ αφήνει να διαφανεί η δυσαρέσκεια του για το γεγονός ότι ζητώνται υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018.
Μάλιστα, ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε ότι ιδανικά θα ήταν να πέσει ο στόχος του πλεονάσματος στο 1,5% αντί για 3,5% μετά το 2018.
Το ίδιο στέλεχος σημείωσε ότι κατηγορείται άδικα το Ταμείο για σκληρή λιτότητα, ενώ δεν είναι εκείνο που ζητά υψηλούς δημοσιονομικούς στόχους.
Όπως ανέφερε ο δημοσιογράφος Μιχάλης Ιγνατίου στο mignatiou.com: «Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, στη συνεδρίαση του Eurogroup ο Πολ Τόμσεν φέρεται να είπε ότι «αν υπάρξει απόφαση για διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου στο 3,5% του ΑΕΠ θα πρέπει αφενός να τεκμηριωθεί με πειστικό τρόπο πως θα επιτευχθεί ο στόχος και αφετέρου να καταδειχθεί το εάν τα προτεινόμενα μέτρα θα βλάψουν την ανάπτυξη».
Το Ταμείο πιστεύει ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του 3,5%, που για το ΔΝΤ είναι εξαιρετικά δύσκολο, «πρέπει να περιληφθούν μέτρα που να μειώνουν τις δαπάνες για την στήριξη του ασφαλιστικού, οι οποίες είναι σήμερα στο 10% του ΑΕΠ, και να γίνουν παρεμβάσεις για τη μείωση του αφορολογήτου ορίου, το οποίο καλύπτει σήμερα το 60% των φορολογουμένων στην Ελλάδα».
Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που ανακοινώθηκαν από τις Βρυξέλλες «είναι καλοδεχούμενα, αλλά όχι επαρκή. Καλωσορίζουμε», τόνισε, «τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, χωρίς να τα θεωρούμε επαρκή. Από την πλευρά μας δεν μπορούμε να συντάξουμε έκθεση βιωσιμότητας του χρέους χωρίς να έχουμε καθορισμένους στόχους και τις πολιτικές με τις οποίες θα φτάσουμε σε αυτούς».
Πληρώστε την ελάφρυνση χρέους
Αργά το απόγευμα της Δευτέρας 5 Δεκεμβρίου, το Eurogroup αποφάσισε απομείωση του ελληνικού χρέους μέχρι και το 2060 με σκληρό αντάλλαγμα τη διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5%, τα οποία, σύμφωνα με τα όσα έχει ήδη πει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, συνεπάγονται νέα αιματηρά μέτρα.
Ο πρόεδρος του ESM (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης) Κλάους Ρέγκλινγκ μάλιστα άφησε να εννοηθεί ότι όλα είναι υπό αίρεση αν αλλάξει κάτι στις αγορές.
Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους
Οι κύριοι Γ. Ντάισελμπλουμ, Π. Μοσκοβισί και Κλ. Ρένγκλινγκ μετά τη λήξη της συνεδρίασης του Eurogroup, τη Δευτέρα ανακοίνωσαν ότι τα μέτρα κλείδωσαν...
Ο κ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι συμφωνήθηκαν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους ωστόσο επεσήμανε ότι «χρειάζεται να γίνει και άλλη δουλειά» και αναφορικά με την β΄ αξιολόγηση.
Ο κ. Μοσκοβισί με τη σειρά του υπογράμμισε: «Έχουμε κάνει αρκετή πρόοδο σε ότι αφορά στην Ελλάδα. Οι ομάδες μας είναι έτοιμες να κλείσουν την β΄ αξιολόγηση. Σε 1,5 χρόνο έχουμε καταφέρει η Ελλάδα να γυρίσει τη σελίδα σε μεταρρυθμίσεις. Έχουν γίνει μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία για τη β' αξιολόγηση.Θα πρέπει να υπάρξουν κάποιοι στόχοι που θα καθοριστούν τις επόμενες εβδομάδες».
Τέλος ο κ. Ρένγκλινγκ δήλωσε: «Εγκρίθηκαν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα. Συντάξαμε κάποιες προτάσεις οι οποίες είναι εφικτές ώστε να οδηγηθούμε σε μία αθροιστική μείωση του χρέους κατά 20% του ΑΕΠ το 2060. Είναι ξεκάθαρο ότι αυτά μέτρα θα βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση».
Ο κ. Ρένγκλινγκ απαρίθμισε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης:
• Το πρώτο αφορά την εξομάλυνση της αποπληρωμής του χρέους που αυξάνεται σε 32 έτη για αποπληρωμή.
• Οι δόσεις θα είναι πιο μικρές.
• Το δεύτερο αφορά τη μείωση των επιτοκίων. Θα υπάρξει μία εξ αρχής δαπάνη αλλά αυτό σε βάθος χρόνου θα έχει εξοικονόμηση.
• Το τρίτο αφορά τα ομόλογα που διευρύνεται ο χρόνος ωρίμανσης τους.
«Αυτά είναι μια κατεύθυνση. Θα βελτιωθεί η βιωσιμότητα του χρέους. Δεν αλλάζει βεβαίως το πρόγραμμα. Και δεν θα σταματήσουμε ώστε να υπάρξουν και σύντομες ωριμάνσεις», τόνισε ο κ. Ρένγκλινγκ.
Στη δήλωσή του για την Ελλάδα, το Eurogroup εκφράζει ικανοποίηση για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί προς την ολοκλήρωση της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης.
Συγκεκριμένα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τη συμφωνία όσον αφορά τον προϋπολογισμό του 2017 που πετυχαίνει το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,75% του ΑΕΠ .
Το Eurogroup επισημαίνει, ωστόσο, ότι για να κλείσει η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement ) θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται μέτρα προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι το 2018 και συγκεκριμένα πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ. Θα πρέπει επίσης, να περιληφθούν μεταρρυθμίσεις που θα αφορούν την αγορά εργασίας, το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και την άρση των περιορισμών για τις επενδύσεις.
Το Eurogroup υπενθυμίζει επίσης ότι θα πρέπει να οριστούν τα μέλη του Ταμείου αποκρατικοποιήσεων πριν το τέλος Ιανουαρίου 2017, προκειμένου το Ταμείο να καταστεί πλήρως λειτουργικό.
Το Eurogroup τονίζει ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ το 2018 θα πρέπει να διατηρηθεί μεσοπρόθεσμα.
Ωστόσο ο Γ. Ντάισελμπλουμ είπε ότι βρίσκεται υπό συζήτηση το χρονικό διάστημα που θα πρέπει να διατηρηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5%. «Κάποιοι λένε για 3, κάποιοι για 5 και κάποιοι για 10 χρόνια», ανέφερε ο Γ. Ντάισελμπλουμ, τονίζοντας ότι αυτό που έχει σημασία είναι η Ελλάδα να λάβει ένα πακέτο «ισχυρών» διαρθρωτικών μέτρων, ούτως ώστε να διατηρήσει το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ για κάποια χρόνια μετά το 2018».
Εθνική επιτυχία οι αποφάσεις του Eurogroup
"Η απόφαση του Eurogroup για την άμεση εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, αποτελεί μια σημαντική επιτυχία και ένα ακόμη αποφασιστικό βήμα, για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση" επισημαίνει σχόλιο του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού για την απόφαση του χθεσινού Eurogroup.
"Συγκεκριμένα, εξασφαλίζεται μείωση χρέους ύψους 22% του ΑΕΠ, δηλαδή, τουλάχιστον, 45 δισ. ευρώ, ενώ, παράλληλα, σταθεροποιούνται τα επιτόκια στο ευνοϊκό ύψος του 1,5% γεγονός ύψιστης σημασίας ειδικά σε μια περίοδο αβεβαιότητας αλλά και προβλέψεων για αύξηση των επιτοκίων το προσεχές διάστημα" αναφέρει το σχόλιο του Μαξίμου, προσθέτοντας "η κυβέρνηση εξάλλου κράτησε στάση αρχής διατηρώντας τις διατυπωμένες θέσεις της στα εργασιακά, αλλά και τασσόμενη απέναντι στις παράλογες απαιτήσεις για διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5%, μετά το 2018, για ακόμα δέκα χρόνια. Δεν υποχώρησε, όμως, και στις ακραίες απαιτήσεις του ΔΝΤ για πρόσθετα μέτρα μετά το τέλος του προγράμματος."
"Όλες οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν σήμερα να αναγνωρίσουν το θετικό βήμα απομείωσης του χρέους αλλά κυρίως να πάρουν θέση στα δύο κρισιμότερα ζητήματα της διαπραγμάτευσης:
• Την ανάγκη για αποκατάσταση της ευρωπαϊκής κανονικότητας στις εργασιακές σχέσεις, καθώς και στην
• Απόρριψη κάθε σκέψης για επιπλέον μέτρα λιτότητας μετά την λήξη του προγράμματος" καταλήγει το σχόλιο του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.
"Αποτελεί εθνική επιτυχία", υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές και τονίζουν ότι "η κυβέρνηση στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων".
Επιστρέφουν δριμύτεροι
Οι εκπρόσωποι των δανειστών επιστρέφουν τις επόμενες ημέρες στην Αθήνα προκειμένου να κλείσουν τα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά και να συμφωνήσουν στα μέτρα για την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του 3,5% για το 2018.
Οταν κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και με τις μεταρρυθμίσεις που θα προταθούν, το ΔΝΤ θα κάνει την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, που θα κρίνει αν θα συμμετάσχει ή όχι στο ελληνικό πρόγραμμα.