Όλη η αλήθεια για το χρέος: Θα ξεπεράσει τα 1,2 τρισεκατομμύρια το 2060
Το Eurogroup αποφάσισε ομόφωνα, δηλαδή και με τη συμβολή του Έλληνα υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους με ορίζοντα το 2020. Σύμφωνα λοιπόν με την απόφαση αυτή η Ελλάδα θα έχει συνολική ωφέλεια της τάξης του 20% του ΑΕΠ.
Τσίπρας και Καμμένος δεσμεύουν με χρέη τις επόμενες γενιές - Ποιο είναι το πραγματικό σχέδιο των Γερμανών για τη χώρα μας
Κανείς όμως δεν μας είπε ποιο θα είναι το ΑΕΠ της χώρας και ποιο θα είναι το χρέος της το 2060. Εάν έως τότε το χρέος, στη διάρκεια των 44 ετών που θα μεσολαβήσουν, το χρέος θα είναι βιώσιμο και με ποια πλεονάσματα ή με πόσα δανεικά από τις αγορές θα το εξυπηρετεί η χώρα μας.
Προφανώς το 2060 ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν θα υπάρχει όχι μόνον στην πολιτική σκηνή αλλά ούτε καν βιολογικά, αλλά σήμερα είναι ο άνθρωπος που δίνει τον τόνο στην οικονομική πολιτική της Ευρώπης και επιβάλλει κανόνες και όρους, όχι μόνον για την Ελλάδα.
Ποια είναι λοιπόν τα δεδομένα και ποια είναι τα ζητούμενα από τον χερ Σόιμπλε.
Η ελληνική οικονομία σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις θα σημειώνει ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 3% από το 2017 και για αρκετά χρόνια ενώ στην πορεία και έως το 2060 οι ρυθμοί αυτοί θα πέσουν αλλά θα διατηρηθούν κατά μέσο όρο στο 1,2%.
Με βάση τις εκτιμήσεις αυτές, το 2060 το ονομαστικό ΑΕΠ της Ελλάδας θα φτάνει τα 700 δισ. ευρώ €.
Οι δανειστές επιθυμούν να επιβάλλουν στην Ελλάδα πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% τουλάχιστον έως το 2029, κάτι που θεωρείται αδύνατο καθώς, το πλεόνασμα των 6 δισ. του 2017 θα πρέπει να αυξάνεται κάθε χρόνο ανάλογα με την άνοδο του ΑΕΠ προκειμένου όχι μόνον να καλύπτονται οι τόκοι των δανείων αλλά σταδιακά και κεφάλαιο. Φυσικά μετά τη λήξη του τρίτου μνημονίου υπολογίζεται η Ελλάδα να «βγει» στις αγορές προκειμένου να αναχρηματοδοτεί τις ανάγκες της αλλά με μεγαλύτερο επιτόκιο από αυτό που της εξασφαλίζουν σήμερα οι δανειστές της.
Είναι προφανές ότι με τη σημερινή κατάσταση της οικονομίας δεν είναι δυνατόν να υποστηρίξει κάποιος σοβαρά ότι όλα αυτά μπορούν να είναι μια ρεαλιστική προσέγγιση για μια χώρα ουσιαστικά χρεοκοπημένη η οποία, όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία, με τα σημερινά δεδομένα θα συνεχίσει και το 2060 να έχει χρέος που θα ανέρχεται στο 165% του ΑΕΠ της, δηλαδή θα ξεπερνά το 1,2 τρισ. Ευρώ -αν φυσικά το ευρώ υπάρχει έως τότε.
Φυσικά ενδιάμεσα θα έχει αποπληρώσει τόκους αλλά η ανάγκη της για αναχρηματοδότηση του κεφαλαίου θα αποτελεί φαύλο κύκλο καθώς φτάνοντας το 2060 θα πρέπει να δανείζεται κάθε χρόνο πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια που ορισμένοι εκτιμούν ότι μπορεί να ξεπερνούν και τα 70 ή 80.
Είναι προφανές λοιπόν ότι τα όσα επιδιώκουν οι δανειστές μας, προεξάρχοντος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και όσα συνομολογούν σήμερα οι συγκυβερνώντες Αλέξης Τσίπρας και Πάνος Καμμένος δεν έχουν καμία λογική και θα οδηγήσουν τη χώρα σε μια μόνιμη επιτροπεία αφού η χώρα θα έχει ήδη εκχωρήσει το σύνολο της δημόσιας περιουσίας της μέσω του περιβόητου ταμείου, το τραπεζικό μας σύστημα θα ανήκει σε ξένους επενδυτές και πολλά από τα καλύτερα φιλέτα της ελληνικής επιχειρηματικότητας και ιδιωτικής περιουσίας θα έχουν περάσει τελικά σε χέρια ξένων επενδυτών.
Η Ελλάδα έχει κινδυνεύσει δύο φορές έως τώρα σοβαρά να βρεθεί όχι μόνον εκτός της Ευρωζώνης αλλά και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρά το γεγονός ότι τυπικά συμμετέχει στα όργανα λήψης των αποφάσεων ουσιαστικά έχει αυτή τη στιγμή δύο εξαιρετικά προβλήματα. Πρώτον δεν της επιτρέπεται να μετάσχει στο μηχανισμό ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ μέσω του οποίου επιδιώκεται η διάσωση των χωρών -κυρίως του Νότου- με μεγάλο κρατικό έλλειμμα. Και δεύτερον, ίσως και κυριότερο, έχει ελέγχους στην ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων. Το θέμα αυτό που αποτελεί τον τραγικό επίλογο μιας τραγικής δήθεν διαπραγμάτευσης όχι μόνον επιβλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση αλλά και καταργεί ουσιαστικά κάθε έννοια ισότιμης συμμετοχής της χώρας μας στην ΕΕ, βασική αρχή της οποίας είναι ακριβώς αυτό, η ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων μεταξύ των κρατών μελών της.
Βρισκόμαστε λοιπόν, ως χώρα στο κρισιμότερο σταυροδρόμι, με μια κυβέρνηση που έχει αρχίσει και πάλι τις δημιουργικές ασάφειες προκειμένου να μην πει την αλήθεια στον λαό και αποκαλυφθούν οι τεράστιες ευθύνες της. Μια κυβέρνηση που έχει υπογράψει το τρίτο επαχθέστερο μνημόνιο και δυστυχώς ετοιμάζεται να βάλει την ταφόπλακα στην ελληνική οικονομία με νέους φόρους και πλήρη φτωχοποίηση του λαού.
Μια κυβέρνηση που επί 22 μήνες δέχεται να παίζει μαζί της, όπως η γάτα με το ποντίκι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ο οποίος ζητά να τηρηθούν τα όσα έχει υπογράψει επαναφέροντας εμμέσως την πρότασή του για έξοδό μας από το ευρώ σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την παραμονή μας.
Και εδώ επανερχόμαστε στο βασικό... φιλοσοφικό ερώτημα: Ποιος είναι πραγματικά ο στόχος του Γερμανού πολιτικού στον οποίο δεν τολμά να αντιταχθεί ούτε η παντοδύναμη καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Προφανώς μια εύκολη εξήγηση είναι το ότι ενόψει των εκλογών το φθινόπωρο του 2017 ο Σόιμπλε αλλά και η Μέρκελ δεν θέλουν να υπάρξει κανείς εν δυνάμει ψηφοφόρος τους που να μπορεί να υποστηρίξει ότι χαρίζουν χρήματα του γερμανικού λαού στην Ελλάδα. Και ότι μετά και εφόσον φυσικά κερδίσουν τις εκλογές, τα πράγματα θα είναι λίγο ευκολότερα για εμάς.
Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι:
Ο οικονομική θεωρία του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε διακρίνεται από μία βασική παράμετρο: τα πρωτογενή πλεονάσματα. Και αυτά δεν τα ζητά μόνον από την Ελλάδα, αλλά τα έχει επιβάλει σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι προσωπική του μονομανία; Όχι, είναι μονομανία και μέρος της πολιτικής και οικονομικής κουλτούρας όλων των Γερμανών.
Των Γερμανών που σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις μετάνιωσαν που δέχθηκαν τη δημιουργία του κοινού νομίσματος -σε αντάλλαγμα με την άρση του Γαλλικού βέτο για την επανένωση των δύο Γερμανιών- και δεν θα τους χάλαγε η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα ειδικά τώρα που το μάρκο τους θα ήταν ένα παντοδύναμο νόμισμα.
Ακόμη όμως κι αν δεν ισχύει αυτή η προσέγγιση η αλήθεια είναι ότι προφανώς οι Γερμανοί μετάνιωσαν γιατί δέχθηκαν να μπουν στην Ευρωζώνη κράτη όπως η Ελλάδα που όχι μόνον έχουν προβληματικές οικονομίες αλλά είναι και απείθαρχα.
Γι’ αυτό λοιπόν και επειδή δεν υπάρχει η πρόβλεψη να διώξεις κάποιον από το κλειστό κλαμπ του ευρώ οι λύσεις που υπάρχουν είναι τρεις: Είτε τον υποχρεώνεις να κάνει αυτό που θέλεις, είτε τον υποχρεώνεις να πτωχεύσει εντός ευρώ επιβάλλοντάς του ένα παράλληλο διπλό νόμισμα είτε τον σπρώχνεις εκτός του ευρώ, δίνοντάς του και κάτι για τη χάρη που θα σου κάνει.
Προφανώς δεν είναι η πρώτη φορά που τα σενάρια αυτά μπαίνουν στο τραπέζι της συζήτησης, αλλά είναι σίγουρο πως κάθε φορά μπαίνουν και θα μπαίνουν με ακόμη χειρότερους όρους και προϋποθέσεις. Και αυτό αποτελεί μια τεράστια ευθύνη για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι η έξοδος από το ευρώ αποτελεί μια επώδυνη λύση.
Η Γερμανία βρίσκεται και αυτή σε ένα σταυροδρόμι. Γνωρίζει πως η ΕΕ κινδυνεύει να καταρρεύσει αν δεν ολοκληρωθεί. Άρα από τη δική της πλευρά θέλει να έχει καθαρούς όρους αλλά κυρίως κράτη που ακόμη και αν δεν είναι πλήρως ισότιμα από πλευράς οικονομικής δύναμης, θα έχουν ένα κοινό βασικό χαρακτηριστικό: Θα μπορούν να πληρώνουν μόνα τους τα χρέη τους.
Σε διαφορετική περίπτωση, εφόσον λοιπόν δρομολογηθεί η πλήρης οικονομική – δημοσιονομική ένωση της Ευρώπης ο πλεονασματικός βορράς θα πρέπει να καλύπτει τον ελλειμματικό νότο.
Αυτό όμως, δυστυχώς για εμάς, μάλλον αποτελεί παρελθόν καθώς ο λαϊκισμός που σαρώνει την Ευρώπη καταστρέφει πολλά από τα ευρωπαϊκά ιδεώδη πάνω στα οποία οικοδομήθηκε από την αρχή η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.
Έτσι λοιπόν η Γερμανία και οι δορυφόροι της -Ολλανδία, Φινλανδία, Ουγγαρία κ.λπ.- μοιάζουν να έχουν επιβάλλει δύο κανόνες: Αυτόν του μηδενικού ελλείμματος και αυτόν της μηδενικής ανοχής. Λάθος και οι δύο ως απόλυτες έννοιες, αλλά δυστυχώς υπαρκτοί.
Με βάση αυτούς, όλα δείχνουν ότι έχουν αποφασίσει να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα που εκτός όλων των άλλων κατηγορείται ότι πότε δεν τηρεί τα όσα υπογράφει.
Και απέναντι σε όλα αυτά έχουμε μια αδύναμη πλέον κυβέρνηση που έχει χάσει την λαϊκή στήριξη και αποδοχή και προσπαθεί πανικόβλητη με τεχνάσματα να παρατείνει την παραμονή της στην εξουσία.
Η δήθεν διαπραγμάτευσή της επί σχεδόν δύο χρόνια όχι μόνον δεν έχει βελτιώσει στο παραμικρό την ελληνική οικονομία και την κατάσταση του λαού αλλά δυστυχώς, όπως όλα δείχνουν τίποτε δεν έχει τελειώσει ακόμη. Δίνουν μερικά ψίχουλα σε όσους έχει καταστήσει πένητες με την έως τώρα πολιτική τους και την ίδια ώρα ετοιμάζονται για νέους δυσβάσταχτους φόρους και νέα μνημόνια. Για μεγάλες περικοπές κύριων συντάξεων ίσως ακόμη και μισθών δημοσίων υπαλλήλων, όπως ζητάει το ΔΝΤ που επί μήνες παρακαλούσαν να μη φύγει και πίστευαν δήθεν ότι θα το βάλουν να «τσακωθεί» με τον Σόιμπλε για να μας κόψουν το χρέος.
Υπό άλλες προϋποθέσεις το ερώτημα θα ήταν αφελείς ή ανόητοι; Δυστυχώς η απάντηση είναι μάλλον και αφελείς και ανόητοι και τελικά επικίνδυνοι.