Η απόρρητη έκθεση του ΔΝΤ με τους νέους όρους για την Ελλάδα - Προετοιμαστείτε για ακραία φτώχεια
Η έκθεση αυτή, μαζί με την έτερη έκθεση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, θα παρουσιαστούν στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, κατά τη συνεδρίαση της 6ης Φεβρουαρίου.
Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, «οι δύο εκθέσεις σε συνδυασμό, θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τη στάση που θα κρατήσει το ΔΝΤ στις διαπραγματεύσεις του με την ελληνική κυβέρνηση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη συμφωνία για το νέο πρόγραμμα».
Διατύπωση που εκ των πραγμάτων αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συμμετοχής του διεθνούς οργανισμού στο ελληνικό πρόγραμμα και ενώ ήδη τίθεται το ερώτημα αν οι εκθέσεις αυτές αποτελούν προαναγγελία, προετοιμασία εξόδου από το πρόγραμμα.
Αλλά και για το γνωστό «αγκάθι» του πρωτογενούς πλεονάσματος, επισημαίνεται επί λέξει, «είναι αμφίβολο κατά πόσο η Ελλάδα μπορεί να κάνει ιστορικό ρεκόρ καταφέρνοντας να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% -4,5%».
Η εμπιστευτική έκθεση του ΔΝΤ έχει ήδη περιέλθει σε γνώση των ευρωπαϊκών θεσμών -δημοσιεύεται, άλλωστε, σε ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες- και θέτει, όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα, «μια ευρύτερη ατζέντα μεταρρυθμίσεων», πέρα, δηλαδή, από το ασφαλιστικό και το αφορολόγητο, σε τομείς όπως οι αγορές, τα εργασιακά, αλλά και ο τραπεζικός τομέας («κόκκινα» δάνεια, θεσμικό πλαίσιο για πτωχεύσεις, ορισμός διοικήσεων τραπεζών).
Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, «βάρος πρέπει να δοθεί στην κοινωνική δικαιοσύνη του προγράμματος», ενώ αναγνωρίζονται και λάθη κατά τα προηγούμενα έτη, «ένα λιγότερο φιλόδοξο πρόγραμμα, με λιγότερο θετικές προβλέψεις για την οικονομία, που θα απαιτούσε περισσότερη χρηματοδότηση και μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους θα είχε μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας».
Οι συντάκτες της έκθεσης δεν αποφεύγουν, τέλος, να κάνουν σχολιασμό της πολιτικής κατάστασης, καθώς «ενώ είχε συντελεστεί πρόοδος στα δύο πρώτα χρόνια του προγράμματος (2012- 2014), αυτό ναυάγησε εξαιτίας των αρνητικών πολιτικών εξελίξεων».
Το κείμενο με ημερομηνία 24 Ιανουαρίου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς θέτει μια ευρύτερη ατζέντα μεταρρυθμίσεων, ενώ θα παρουσιαστεί μαζί με την Εκθεση που θα περιέχει την ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (το άρθρο 4 για την Ελλάδα) στο ΔΣ του Ταμείου, που θα συνέλθει στις 6 Φεβρουαρίου.
Οι δύο εκθέσεις θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τη στάση που θα κρατήσει το ΔΝΤ στις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη συμφωνία για το νέο πρόγραμμα.
Με τα νέα δεδομένα το Μαξίμου πλέον καλείται να αποφασίσει σύντομα μέχρι το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου αν θα υποχωρήσει, αν θα παρατείνει τις συνομιλίες ή αν θα επιλέξει πρόωρες εκλογές.
Η ατζέντα που θα τεθεί θα αναφέρει ότι:
- Οι δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη βιωσιμότητά του χρειάζεται να μπουν από την αρχή του προγράμματος και πρέπει να βασίζονται σε ένα ρεαλιστικό μεσοπρόθεσμο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα.
- Για την οικονομική ανάκαμψη προτεραιότητα πρέπει να έχουν οι μεταρρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα, καθώς η καθυστέρηση αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων της δημιουργίας του θεσμικού πλαισίου για τις πτωχχεύσεις και τον ορισμό των διοικήσεων των τραπεζών έχει επίπτωση στην ανάκαμψη.
- Οταν η πολιτική βάση για τις μεταρρυθμίσεις είναι εύθραυστη και δεν υπάρχει ισχυρή κυριότητα του προγράμματος οι προσδοκίες αλλά και η σχεδίαση του πρέπει να είναι πιο συντηρητικές από την αρχή. Το προσωπικό του ΔΝΤ πρέπει να αντιτάσσεται σε πιέσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους για πιο θετικές προβλέψεις.
- Για να προχωρήσει η ελληνική οικονομία χρειάζεται διεύρυνση της φορολογικής βάσης, ισχυρή εφαρμογή της φορολογικής συμμόρφωσης.
- Η Ελλάδα πρέπει να επανεκκινήσει τις στάσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν στις αγορές προϊόντων, υπηρεσιών, στα εργασιακά και στα κλειστά επαγγέλματα ώστε να παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης.
- Βάρος στην κοινωνική δικαιοσύνη. Η έκθεση υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα δεν ήταν κοινωνικά δίκαιο εγείροντας ανησυχίες για την πολιτική βιωσιμότητα των μέτρων που πάρθηκαν.
- Συγκεκριμένη διαδικασία συνεργασίας του Ταμείου με νομισματικές ενώσεις.
Το ΔΝΤ θεωρεί ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο τη μεταρρυθμιστική κόπωση καθώς η ανεργία παραμένει υψηλή ενώ η ανάκαμψη δεν έχει εδραιωθεί. Σε μια τέτοια περίπτωση η άρνηση μεταρρυθμίσεων θα προκαλούσε νέες πιέσεις ρευστότητας στις τράπεζες και θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια χρεοκοπία και έξοδο από την Ευρωζώνη.
Επόμενος υψηλός κίνδυνος θεωρείται από το Ταμείο η αδύναμη ανάκαμψη της εσωτερικής ζήτησης λόγω του υψηλού χρέους και των επιπτώσεων της δημοσιονομικής προσαρμογής που βασίστηκε στην πλευρά των εσόδων. Η αδύναμη εσωτερική ζήτηση υπονομεύει την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων περιπλέκοντας την ελάφρυνση του χρέους.
Στο απαισιόδοξο σενάριο το επίπεδο ζωής θα είναι ακόμη χαμηλότερο στο 55% με τάσεις περαιτέρω απόκλισης υποδηλώνοντας μια «μη διατηρήσιμη κατάσταση».
Σύμφωνα με την εφημερίδα η έκθεση αξιολόγησης στο πλαίσιο του άρθρου ΙV τονίζει ότι παρά την πρόοδο οι κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί για την Ελλάδα. Για τον λόγο αυτό η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις ξεχωρίζοντας το συνταξιοδοτικό που εκτιμά ότι υπονομεύει τα δημόσια οικονομικά, τους ισολογισμούς των τραπεζών, τα εμπόδια στις επενδύσεις, αλλά και το μη βιώσιμο χρέος.