Σκάει στα χέρια της κυβέρνησης η δεύτερη αξιολόγηση
Κολλημένη στον τοίχο λυγίζει υπό το βάρος νέου συμβιβασμού - Πυρετός συζητήσεων με κλειστές πόρτες, τριβές και παρασκήνιο
Ο χρόνος τελειώνει και η κυβέρνηση πρέπει να πάρει τις πολλές και δύσκολες αποφάσεις αν θέλει να τελειώσει το μαρτύριο της αβεβαιότητας και των κινδύνων των εκλογών και της χρεοκοπίας. Για το σκοπό αυτό οι διαπραγματεύσεις είναι συνεχείς και γίνονταισε παρασκηνιακό επίπεδο μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσιγκτον - με την Κριστίν Λαγκάρντ αλλά και Βρυξελλών με Γερμανία και με την Αθήνα και καταλήγουν σε περισσότερα και πιο απαιτητικά μέτρα.
Στόχος ένας ρεαλιστικός συμβιβασμός που θα συνδυάζει τη δέσμευση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα και τα μέτρα της ελληνικής πλευράς που ωστόσο δυσκολεύουν πολύ πολιτικά την Αθήνα. Το φορτίο του συμβιβασμου όμως είναι βαρύ και φέρνει τριβές και διαφωνίες.
Το εύρος των απαιτήσεων
Η απαίτηση για πλεονάσματα είναι 3,5% για μια πενταετία (με μικρή μείωση στην συνέχεια), θα διασφαλίζονται με τον «κόφτη» που επίσης θα ισχύει για τουλάχιστον μία πενταετία, μέχρι το έτος ολοκλήρωσης της αποπληρωμής του δανείου του ΔΝΤ και θα περιλαμβάνει τις διορθώσεις που το ΔΝΤ έχει απαιτήσει:
• σε έσοδα (με διεύρυνση της φορολογικής βάσης - μείωση αφορολόγητου),
• δαπάνες (περιστολή δαπανών στο ασφαλιστικό σύστημα με μείωση των προσωπικών διαφορών στις ισχύουσες συντάξεις) και
• διαρθρωτικές πολιτικές με περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς εργασίας (απολύσεις – συλλογικές συμβάσεις).
Επίσης, οι θεσμοί ζητούν την άμεση ψήφιση της μείωσης του αφορολόγητου με εφαρμογή από το 2018 (και όχι όπως συζητούνταν από το 2019) ώστε να καλύπτονται περισσότερο από τις μισές απαιτήσεις του ΔΝΤ. Αυτό σημαίνει το έμμεσο αφορολόγητο να μειωθεί στα 1.350 ευρώ διαμορφώνοντας το αφορολόγητο κοντά στα 6.000 ευρώ.
Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος
Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος είναι προαπαιτούμενο για το ΔΝΤ, το οποίο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί να ενταχθεί στο ελληνικό πρόγραμμα εκ νέου και να δανείσει ξανά την Ελλάδα με αρνητική έκθεση βιωσιμότητας...
Το θέμα αυτό συζητήθηκε εξάλλου στη συνάντηση που είχαν ο Γερμανός υπουργός οικονομικών Β. Σόιμπλε με τον Tόμσεν του ΔΝΤ ερήμην την Ελλάδος και αναλύθηκε το πώς θα μπορούσε να υπάρξει φόρμουλα για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος....
Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος είναι προαπαιτούμενο τόσο για το ΔΝΤ όσο και για την ΕΚΤ αφού χωρίς αυτά δεν μπορεί να αλλάξει την αξιολόγησή του το Ταμείο για την ελληνική DSA για την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
Στην έκθεση βιωσιμότητας που θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα αναμένεται να αναφερθεί ξεκάθαρα ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο ακόμη και με πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%. Για να αλλάξει αυτή η εκτίμηση θα χρειαστεί μια νέα εξέλιξη, όπως να παρουσιαστούν και προσδιοριστούν με σαφήνεια τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.
Σφιχτό χρονοδιάγραμμα-απαισιόδοξα σενάρια
Για όλες τις δύσκολες αυτές αποφάσεις το χρονικό περιθώριο είναι ασφυκτικό και εξαντλείται μέσα στο Σαββατοκύριακο, καθώς οι συζητήσεις στο ΔΝΤ ολοκληρώνονται με την ανακοίνωση της Δευτέρας.
Ωστόσο ακόμη κι αν ανακοινωθεί η απόφαση από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ να μην συμμετάσχει επίσημα στο πρόγραμμα διάσωσης δεν σημαίνει αναγκαία την αποχώρησή του. Ωστόσο θα δημιουργούσε αναπόφευκτα περαιτέρω αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του προγράμματος διάσωσης, το οποίο θα αποδειχθεί αδύνατο να εφαρμοστεί και το οποίο σε κάθε περίπτωση αποκλείεται να οδηγήσει σε ανάπτυξη.
Η δυσκολία της κατάστασης είναι τέτοια που τα σενάρια καταστροφής και η απαισιοδοξία φουντώνει. Ο Economist, σε άρθρό του μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι οι εκλογές στην Ελλάδα βρίσκονται ante portas. Μάλιστα το βρετανικό περιοδικό απαριθμεί τρεις συγκεκριμένους λόγους που θα οδηγήσουν τη χώρα ξανά στις κάλπες.
Ο Economist, βλέπει αδυναμία στην κυβέρνηση Τσίπρα να επιβάλει νέα μέτρα αλλά και τη διαφωνία στους κόλπους των δανειστών να δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα και μπορεί να οδηγήσει σε κάλπες.
Όπως επισημαίνεται «η κυβέρνηση είναι "σχεδόν αδύνατο" να περάσει από τη Βουλή τα μέτρα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις από τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί, ενώ και η κοινωνία βρίσκεται στα όριά της».
«Μπορεί να αποδειχθεί μια κόκκινη γραμμή που πολλοί σκληροπυρηνικοί του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι έτοιμοι να περάσουν. Υπάρχει μεγάλη δυσφορία στο κόμμα για τα μέτρα που αναμένεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση. Καθώς τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ βουτάνε, ορισμένοι μπορεί να αρχίσουν να αναρωτιούνται αν η καλύτερη πορεία είναι να προσπαθήσουν να σώσουν το κόμμα, ρίχνοντας την κυβέρνηση» προστίθεται στο άρθρο.
Είναι πολλά τα μέτωπα
Σύμφωνα με τον Economist το πραγματικά κρίσιμο ζήτημα είναι η μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας τονίζοντας ότι οι διαμαρτυρίες της ελληνικής κυβέρνησης για τον «κόφτη» μπορεί να είναι ένας αντιπερισπασμός για να στρέψει την προσοχή μακριά από τις μεταρρυθμίσεις που της ζητούν να κάνει στα εργασιακά.
Επιπλέον λαμβάνει υπόψιν τις πιέσεις που δέχονται πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενόψει εκλογών. Μεγάλο ποσοστό πολιτών στην Ευρώπη, εκτιμά ότι κακώς δίδεται οικονομική ενίσχυση στην Αθήνα και ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει πρωτίστως να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται, ώστε να επανεκκινηθεί η οικονομία της μέσω αυτών και όχι μέσω χρημάτων που προέρχονται από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
«Δεν αναμένουμε ότι η δεύτερη αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί το Φεβρουάριο, πριν από τις εκλογές στην Ολλανδία το Μάρτιο και μπορεί να τραβήξει για μήνες. Περαιτέρω καθυστέρηση και αβεβαιότητα για τη δυνατότητα της Ελλάδας να τηρήσει το πρόγραμμα πληρωμών τον Ιούλιο θα έχουν αρνητική επίπτωση στην πραγματική οικονομία και στον τραπεζικό τομέα, που υποφέρει ήδη από την αιμορραγία καταθέσεων στις αρχές του 2017, παρά το καθεστώς κεφαλαιακών ελέγχων» αναφέρεται ακόμα.
Τέλος στο άρθρο επισημαίνεται και πάλι η εκτίμηση πως η Ελλάδα θα φύγει από την ευρωζώνη την περίοδο 2017-21.