«Βόμβα» για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές χιλιάδων επιχειρήσεων
Οι διατάξεις του πρόσφατου νόμου 4446/2016 ενεργοποιούνται, και ως εκ τούτου μπαίνει τέλος σε όλες τις διμερείς σχέσεις για την «είσπραξη απαιτήσεων τρίτων» που έχουν super markets, πρακτορεία ΟΠΑΠ, καταστήματα λιανικής, κ.α. με φορείς όπως η ΔΕΗ, οι οργανισμοί τηλεπικοινωνιών, κοινής ωφέλειας.
Βάσει του νόμου οι πληρωμές λογαριασμών θα πρέπει πλέον να γίνονται αποκλειστικά μέσω αδειοδοτημένων ιδρυμάτων πληρωμών ή ηλεκτρονικού χρήματος, δηλαδή από τις τράπεζες και μια μόνο ιδιωτική εταιρεία που έχει αναπτύξει τέτοια δραστηριότητα.
Έτσι χιλιάδες πολίτες, ακόμα και στο πιο απομακρυσμένο σημείο της Ελλάδας, για τις αυτές τις καθημερινές τους συναλλαγές θέλοντας και μη θα περιμένουν στις ουρές των τραπεζών.
Αναστάτωση σε εταιρίες courier, περίπτερα, mini markets
Επειδή ο διάβολος πάντα «κρύβεται στις λεπτομέρειες», από μια προσεκτική ανάγνωση του νόμου, προκύπτει ότι προσπαθεί να βάλει προσχώματα και στη χρήση προπληρωμένων καρτών, οι οποίες αυτή την περίοδο χρησιμοποιούνται κατά κόρον από καταναλωτές που δεν έχουν πιστωτική κάρτα ή κάποιο άλλο τρόπο ηλεκτρονικής πληρωμής.
Το πλήγμα είναι τεράστιο για σειρά επιχειρήσεων κάθε μεγέθους. Ενδεικτικά, πλήττονται οι εταιρείες courier που μαζί με την διανομή προϊόντων κάνουν και την είσπραξη του σχετικού αντιτίμου από τους καταναλωτές, για λογαριασμό κυρίως των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Τονίζεται ότι η αντικαταβολή είναι ο τρόπος πληρωμής που χρησιμοποιεί η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου που θέλει να πληρώσει για ένα προϊόν, αφού το παραλάβει και το ελέγξει. Με τις συγκεκριμένες διατάξεις δεν θα είναι επιτρεπτές από την επόμενη εβδομάδα αυτές οι πληρωμές ούτε με μετρητά ούτε με κάρτες.
Πολλές δε επιχειρήσεις που προσέφεραν είσπραξη λογαριασμών για επιχειρήσεις που συνεργάζονται μαζί τους (κυρίως από τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών) θα πρέπει να παύσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες αυτές. Τέτοιες υπηρεσίες προσφέρουν τέλος και οι περισσότερες επιχειρήσεις από τον κλάδο των περιπτεριούχων, ψιλικατζίδων, ιδιοκτητών mini markets και άλλων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που απασχολούν χιλιάδες εργαζόμενους σε όλη την Ελλάδα.
Αναμενόμενα διάχυτη αναστάτωση υπάρχει και στις ίδιες τις εταιρείες που εκδίδουν λογαριασμούς για τις υπηρεσίες τους, λόγω του σοβαρού ενδεχομένου να επηρεαστούν αρνητικά τα έσοδα και η εισπραξιμότητα των οφειλών τους, γεγονός που μπορεί να λειτουργήσει καταστροφικά στην σημερινή οικονομική συγκυρία.
Εντύπωση τέλος προκαλεί το γεγονός ότι στο νόμο γίνεται επίκληση Ευρωπαϊκών οδηγιών που καμία αναφορά δεν κάνουν σε τέτοια ζητήματα ή σε άλλη περίπτωση δεν έχουν τεθεί καν σε ισχύ ακόμα και αποτελούν αντικείμενο νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που είναι σε εξέλιξη.
Το επίμαχο σημείο του νόμου:
Νόμος ν.4446/2016
Αρθρο 71 παρ.3
3. Μετά το άρθρο 62 του ν. 4170/2013 προστίθεται νέο άρθρο 62Α που έχει ως εξής:
«Αρθρο 62Α
Αυξημένη δέουσα επιμέλεια ως προς τον πελάτη
1. Στις περιπτώσεις συναλλαγών με χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, όπως ενδεικτικά μέσω μεταφοράς από λογαριασμό ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), μέσω χρήσης κάρτας πληρωμής καθώς και μέσω οποιουδήποτε άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμών, όπως ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, ηλεκτρονικό πορτοφόλι, ηλεκτρονικό χρήμα, κουπόνι, voucher, καθίσταται υποχρεωτική η ονομαστικοποίηση του ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, με ταυτοποίηση του κατόχου του, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3691/2008 για την «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας» όπως ισχύει, και της Οδηγίας 2015/849/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Η χρήση μη-ονομαστικοποιημένων, μη-ταυτοποιημένων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής κατά την πραγματοποίηση συναλλαγών με οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται, λαμβανομένης υπόψη της παραγράφου 2 του παρόντος.
Η παράγραφος αυτή εφαρμόζεται στο σύνολο των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4261/2014 (Α' 107), τα ιδρύματα πληρωμών του ν. 3862/2010 (Α' 113), και τα ιδρύ ματα ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 (Α' 218) που είτε έχουν αδειοδοτηθεί και εδρεύουν στην Ελλάδα είτε αποτελούν αλλοδαπά Ιδρύματα κράτους μέλους του ΕΟΧ και παρέχουν υπηρεσίες στην Ελλάδα.
2. Με απόφασή του, ο Υπουργός Οικονομικών δύναται να εξαιρεί από την απαγόρευση χρήσης μη-ταυτοποιημένων και μη-ονομαστικοποιημένων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής κατά την πραγματοποίηση συναλλαγών, δραστηριότητες δικαιούχων που κατηγοριοποιούνται σε συγκεκριμένους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας, και οι οποίες δεν παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, φοροδιαφυγή και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, όπως οι παράγοντες κινδύνου αυτοί ορίζονται στο Κεφάλαιο ΙΙ, Αρθρο 16, παράγραφος 3, Παραρτήματος ΙΙΙ της «ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Μάϊου 2015.
3. Απαγορεύεται ρητά η διανομή και η καθ' οιονδήποτε τρόπο διάθεση ηλεκτρονικού χρήματος καθώς και η είσπραξη έναντι τρίτου εν γένει, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και μετρητά, από παντός είδους οντότητες του ν. 4308/2014, που δεν αποτελούν νομίμως αδειοδοτημένους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών ή Αντιπροσώπους ή υποκαταστήματα αυτών, βάσει των οριζόμενων στο ν. 3862/2010 και το ν. 4021/2011. Η Αντιπροσώπευση Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών αφορά μόνο στα Ιδρύματα Πληρωμών και στα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος, εξαιρουμένων των Πιστωτικών Ιδρυμάτων, όπως προβλέπεται στον ν. 3862/2010 και ν. 4021/2011.
4. Στην περίπτωση ακύρωσης, επιστροφής, αποζημίωσης ή απόδοσης κέρδους που προκύπτει ως αποτέλεσμα μιας συναλλαγής με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής, η πίστωση του πληρωτή διενεργείται από την οντότητα του ν. 4308/2014 υποχρεωτικά στο ίδιο ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής και δια μέσου του ιδίου Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών, από το οποίο πραγματοποιήθηκε η αρχική συναλλαγή.
5. Οντότητες του ν. 4308/2014 με υποχρεώσεις αυξημένης δέουσας επιμέλειας των πελατών τους, σύμφωνα με τους ν. 3691/2008 και ν. 3932/2011, κατά την πραγματοποίηση συναλλαγών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, συλλέγουν τα στοιχεία ταυτοποίησης και δέουσας επιμέλειας των πληρωτών ανά συναλλαγή, υποχρεωτικώς δια μέσου των συνεργαζόμενων Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010».