Πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2017»: Προσοχή! Μέχρι σήμερα οι προτάσεις των ενδιαφερομένων

Tον Οκτώβριο θα ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα «Εξοικονομώ ΙΙ», σύμφωνα με στελέχη του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ). Στις 6/9/2017, έληξε η προθεσμία υποβολής ενδιαφέροντος των τραπεζών που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν ως Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί στο πρόγραμμα, ενώ μέχρι σήμερα,15 Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να έχουν υποβληθεί και οι προτάσεις των ενδιαφερομένων που θα αποτελέσουν τον σύμβουλο τεχνικής υποστήριξης της δράσης. Σκοπός του είναι να κινητοποιήσει τους πολίτες, ώστε να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους. Τι προσφέρει η ενεργειακή αναβάθμιση; Με απλά λόγια, αυξάνει την αξία του σπιτιού. Ένα ενεργειακά αναβαθμισμένο σπίτι ξοδεύει σαφώς λιγότερα για θέρμανση το χειμώνα και για δροσιά το καλοκαίρι.

Η βασική διαφορά με το προηγούμενο πρόγραμμα είναι ότι δεν θα απαιτείται πλέον τραπεζικό δάνειο, γεγονός που είχε λειτουργήσει ως αντικίνητρο στο παρελθόν για πολλούς ενδιαφερόμενους. Τα ακίνητα που θα μπορούν να αναβαθμιστούν ενεργειακά θα είναι οι μονοκατοικίες, οι πολυκατοικίες και τα μεμονωμένα διαμερίσματα που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, έχουν οικοδομική άδεια και έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης στην κατηγορία Δ ή και χαμηλότερη. Μάλιστα, για την αναβάθμιση του συνόλου μίας πολυκατοικίας θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως κατοικία τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών.

Τα είδη των παρεμβάσεων περιλαμβάνουν την τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτηρίου (συμπεριλαμβανομένου του δώματος-στέγης και της πιλοτής), την αντικατάσταση των κουφωμάτων και την αντικατάσταση των συστημάτων σκίασης. Επίσης, θα δίνεται η δυνατότητα αλλαγής εξοπλισμού, με την αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και την αναβάθμιση του συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης.

Τα ποσοστά της επιδότησης υπολογίζονται με βάση εισοδηματικά κριτήρια. Έτσι, λαμβάνουν επιδότηση ιδιοκτήτες με ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ ή οικογενειακό μέχρι 20.000 ευρώ, το οποίο μειώνεται στο 50% για ατομικό εισόδημα 10.001-15.000 ευρώ και οικογενειακό 20.001 έως 25.000 ευρώ.

Παράλληλα, από τις 7 εισοδηματικές κατηγορίες που ορίζονται, στις 6 στις οποίες προβλέπεται επιδότηση υπάρχει προσαύξηση 5% ανά προστατευόμενο μέλος. Υπό την προϋπόθεση, όμως, η συνολική επιδότηση να μην υπερβαίνει το 70% στις 4 πρώτες, και το 50% στις δύο τελευταίες. Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά αίτηση δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κατοικίας, με μέγιστο τις 25.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.

1. Ποιες εργασίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ οίκον;

Το πρόγραμμα ασχολείται με συγκεκριμένες εργασίες, οι οποίες σχετίζονται άμεσα με την ενεργειακή αναβάθμιση του σπιτιού. Με άλλα λόγια, καλύπτει πρωτίστως ανάγκες για αλλαγή κουφωμάτων, δηλαδή για πόρτες και παράθυρα. Βασική προϋπόθεση είναι τα κουφώματα να μη διαχωρίζουν 2 εσωτερικούς χώρους του σπιτιού, όπως μια πόρτα διαμερίσματος πολυκατοικίας, γιατί αυτή δεν εκτίθεται σε εξωτερικό χώρο. Επίσης, το πρόγραμμα καλύπτει δαπάνες για τοποθέτηση και αντικατάσταση συστημάτων σκίασης, για παράδειγμα παντζουριών.

Κάτι ακόμα που ενδιαφέρει το πρόγραμμα εξοικονομώ κατ’ οίκον είναι η εξωτερική θερμομόνωση του κτηρίου και η αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης του σπιτιού. Ωστόσο, δεν καλύπτει τις δαπάνες για τοποθέτηση σωμάτων θέρμανσης, όπως για σώματα καλοριφέρ. Αυτό που πραγματικά εμφανίζει ενδιαφέρον, είναι ότι θα καλύπτει δαπάνες για αναβάθμιση του συστήματος παροχής ζεστού νερού. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, πως αν ακόμα δεν έχεις εγκαταστήσει ηλιακό σύστημα, ίσως είναι ώρα να επανεξετάσεις την ιδέα!

2. Ποιες κατοικίες μπορούν να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα;

Η ένταξη στο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2017 αφορά μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα. Αξίζει να σημειωθεί, πως οι πολυκατοικίες μπορούν να ενταχθούν μόνο σαν σύνολο και όχι σαν μεμονωμένα διαμερίσματα. Συνεπώς, κάθε πολυκατοικία συμπεριλαμβάνεται σαν μια κατοικία. Για να θεωρηθεί ως επιλέξιμη κατοικία μια πολυκατοικία, θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Θα πρέπει να χρησιμοποιείται τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών του κτηρίου για σκοπούς κατοίκησης. Συνεπώς, αν μέρος της πολυκατοικίας χρησιμοποιείται σαν εμπορικό κατάστημα, αυτό δε θεωρείται ιδιοκτησία που χρησιμοποιείται για κατοικία.

Πώς μπορεί να κάνει αίτηση μια πολυκατοικία; Αφού διενεργηθεί γενική συνέλευση για να ληφθεί η απόφαση της συμμετοχής της πολυκατοικίας στη διαδικασία επιλογής του προγράμματος, θα πρέπει να οριστεί ένας εκπρόσωπος. Ο εκπρόσωπος θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση, προσκομίζοντας τα απαραίτητα στοιχεία που καθιστούν το κτήριο επιλέξιμο από το πρόγραμμα. Επίσης, θα πρέπει να προσκομίσει επιμέρους αιτήσεις από όλους τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων της πολυκατοικίας που επιθυμούν να συμμετέχουν. Τέλος, θα πρέπει να υποβάλει ένα Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, το οποίο θα αναφέρεται συγκεντρωτικά σε ολόκληρο το κατοικήσιμο μέρος του κτηρίου.

3. Ποια είναι τα κριτήρια για να θεωρηθεί κανείς δικαιούχος του προγράμματος;

Για αρχή, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως αν έχεις την κυριότητα για 2, ή και παραπάνω κατοικίες, δεν έχεις τη δυνατότητα να κάνεις αίτηση για ένταξη όλων των κατοικιών στο πρόγραμμα. Κάθε ενδιαφερόμενος έχει το δικαίωμα να κάνει μόνο μια αίτηση για μια κατοικία, οπότε καλό θα ήταν να το έχεις υπόψιν σου. Επίσης, θα πρέπει να ισχύουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις ως προς το ετήσιο εισόδημα σου. Ανάλογα με το ατομικό και το οικογενειακό ετήσιο εισόδημα, ορίζεται το ποσοστό της επιδότησης.

Γενικά, ο προϋπολογισμός των εργασιών για τις οποίες κάνεις αίτηση, δε μπορεί να ξεπερνά τις 25.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, μπορείς να κάνεις αίτηση για επιδότηση έως και 250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο του σπιτιού. Ένα μέρος αυτών των χρημάτων θα παρέχεται, ανάλογα με το ετήσιο εισόδημα σου και τα υπόλοιπα χρήματα θα πρέπει να τα καταβάλεις εσύ, είτε από τραπεζικό δάνειο, είτε από κεφάλαια που ήδη διαθέτεις.

4. Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια που ορίζουν το μέγεθος της επιδότησης;

Για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’οίκον 2017, το ατομικό και το οικογενειακό εισόδημα έχουν ταξινομηθεί σε 7 κατηγορίες. Το ανώτατο όριο επιδότησης για μια κατοικία δε μπορεί να ξεπερνά το 70% της συνολικής δαπάνης. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι η πρώτη κατηγορία δικαιούται σίγουρα επιδότηση κατά 60%. Η δεύτερη δικαιούται επιδότηση του 50% των δαπανών, η τρίτη 40%, η τέταρτη 35%, η πέμπτη 30% και η έκτη 25%. Όσον αφορά στην έβδομη κατηγορία, δεν υπάρχει δικαίωμα επιδότησης, αλλά υπάρχει δικαίωμα λήψης άτοκου τραπεζικού δανείου.

5. Αυξάνεται το ποσοστό επιδότησης, αν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη στην οικογένεια;

Σε περίπτωση που υπάρχουν προστατευόμενα μέλη στην οικογένεια, το ποσοστό επιδότησης μπορεί να αυξηθεί σημαντικά. Συγκεκριμένα, για κάθε προστατευόμενο μέλος υπάρχει προσαύξηση επιδότησης κατά 5%. Αν πρέπει να προσέξεις κάτι ως προς αυτό, είναι το γεγονός ότι στις πρώτες 4 κατηγορίες το τελικό ποσοστό επιδότησης δε μπορεί να ξεπεράσει το 70%. Από την άλλη πλευρά, στις κατηγορίες 5 και 6 το τελικό ποσοστό δε μπορεί να ξεπεράσει το 50%. Η τελευταία κατηγορία, όπως προαναφέρθηκε, δε δικαιούται επιδότηση, ακόμα και αν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη.

6. Είναι απαραίτητο να πάρω δάνειο για να συμπληρώσω το χρηματικό ποσό;

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι δικαιούχοι του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’οίκον 2017 θα λάβουν ένα χρηματικό ποσό, ως επιδότηση, αλλά θα πρέπει να συμπληρώσουν τα χρήματα που έχουν δηλωθεί στην αίτηση με ίδια κεφάλαια. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι δικαιούχοι θα μπορούν να συμπληρώσουν το χρηματικό ποσό, είτε λαμβάνοντας ένα τραπεζικό δάνειο, είτε με χρήματα που ήδη διαθέτουν. Πόσα χρήματα θα πρέπει να συμπληρώσουν, όμως, οι δικαιούχοι; Ας δούμε ένα απλό και πρακτικό παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι ανήκεις στην κατηγορία 1, όπου το ατομικό ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνά τα 10.000 ευρώ και το οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 20.000 ευρώ.

Αν ζεις σε μια κατοικία 100 τετραγωνικών μέτρων, μπορείς να κάνεις αίτηση για εργασίες αξίας 25.000 ευρώ (250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο). Αν στην κατοικία δεν υπάρχουν προστατευόμενα μέλη, τότε δικαιούσαι επιδότηση της τάξης του 60%. Συνεπώς, δικαιούσαι επιδότηση 15.000 ευρώ. Τα υπόλοιπα 10.000 ευρώ θα πρέπει να καταβληθούν από σένα, είτε από χρήματα που ήδη διαθέτεις, είτε μέσω τραπεζικού δανείου. Με τον ίδιο τρόπο μπορείς να υπολογίσεις το ποσό της επιδότησης και το ποσό που θα πρέπει εσύ να καταβάλεις, ανάλογα με την κατηγορία όπου ανήκεις.

7. Πώς μπορώ να κάνω αίτηση για να ενταχθώ στο πρόγραμμα;

Φέτος, οι δηλώσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα θα γίνουν μέσω υποβολής αίτησης σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η αίτηση θα περιλαμβάνει διάφορα βήματα που θα γίνονται σε βάθος χρόνου. Για αρχή, ο αιτών θα πρέπει να υποβάλει αίτηση και να δηλώσει το τραπεζικό ίδρυμα από όπου σκοπεύει να λάβει δάνειο, αν φυσικά σκοπεύει να λάβει κάποιο δάνειο. Κατόπιν, ελέγχεται η πιστοληπτική ικανότητα του ατόμου, όπως γίνεται για κάθε αίτηση λήψης δανείου. Όταν γίνει έγκριση από το τραπεζικό ίδρυμα, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να λάβει ένα πρώτο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης για το σπίτι από έναν ενεργειακό επιθεωρητή.

Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να προσθέσει στην αίτηση τα στοιχεία που προέκυψαν από την επιθεώρηση. Επίσης, θα πρέπει να καταχωρήσει τις αλλαγές, ή αλλιώς τις εργασίες που πρόκειται να γίνουν στο σπίτι και το κόστος τους. Αν η αίτηση εγκριθεί, τότε γίνεται η λήψη δανείου, ή η δήλωση αποδοχής, ώστε να γίνουν οι εργασίες στο σπίτι. Όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες, θα πρέπει να εκδοθεί άλλο ένα Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. Τέλος, ελέγχεται αν έχει γίνει επαρκής ενεργειακή αναβάθμιση χάρη στις αλλαγές/ εργασίες, έτσι ώστε ο αιτών να μπορέσει να λάβει τα χρήματα της επιδότησης.