Εφορία: Πώς θα μπλοκάρουμε τις κατασχέσεις
Κατασχέσεις σε επιστροφές φόρων που δικαιούνται φορολογούμενοι έχει δικαίωμα να επιβάλλει η Εφορία ώστε να εισπράττει από τους λογαρισμούς τους οφειλές προς το Δημόσιοπριν καν αυτές καταστούν ληξιπρόθεσμες.
Η Εφορία έχει το δικαίωμα να κατάσχει μερικώς ή ολικώς τα εισοδήματα και τις καταθέσεις των οφειλετών της.
Ωστόσο από την πλευρά τους οι φορολογούμενοι έχουν την δυνατότητα να αμυνθούν με διάφορους τρόπους ώστε να αποφύγουν την «δέσμευση» των τραπεζικών λογαριασμών τους.
Δεν μπορεί να γίνει κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά εφόσον το συνολικό ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις τώρα που υπερβαίνει το συγκεριμένο ποσό (των χιλίων ευρώ) τότε το Δημόσιο έχει το «πράσινο» φώς να κάνει κατάσχεση για τα χρέη του φορολογούμενου προς το Δημόσιο το 1/2 του του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του πσού των 1.500 ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των 1.500 ευρώ.
Το ελάχιστο ποσό κατάθεσης σε τράπεζα που είναι ακατάσχετο
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ, μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.
Προσοχή: Για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαρισμός.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων τότε γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.
Επιπλέον, για να αποφύγουν τις κατασχέσεις στην ακίνητη περιουσία τους οι οφειλέτες μπορούν να ρυθμίσουν σε δόσεις τις οφειλές τους.
Αναλυτικές διευκρινίσεις για το τι ακριβώς προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης που μπορεί να επιβάλει η εφορία στους οφειλέτες της παρέχονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων μέσω γραπτών απαντήσεων στα σχετικά ερωτήματα των φορολογουμένων.
Οι ερωταπαντήσεις αυτές καταγράφηκαν από την ΑΑΔΕ σε αναλυτικό εγχειρίδιο το οποίο αναρτήθηκε από χθες στην ιστοσελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής (www.aade.gr).
Tα βασικότερα ερωτήματα των φορολογουμένων σχετικά με θέματα κατασχέσεων για χρέη προς το Δημόσιο και οι αντίστοιχες απαντήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών της ΑΑΔΕ έχουν αναλυτικά ως εξής:
1. Σε ποια περίπτωση δεν αποδίδονται τυχόν επιστροφές φόρων κ.λπ. στους δικαιούχους;
-Οταν οι δικαιούχοι οφείλουν στο Δημόσιο, οπότε οι απαιτήσεις τους συμψηφίζονται αυτεπάγγελτα με τις οφειλές τους ή παρακρατούνται βάσει του άρθρου 12 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013) και του άρθρου 83 του ν.δ. 356/1974.
-Οταν το επιστρεπτέο ποσό είναι μικρότερο των πέντε (5) ευρώ, εκτός εάν από ειδική διάταξη προβλέπεται διαφορετικά.
-Οταν οι δικαιούχοι οφείλουν στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.
2. Οι ΔΟΥ μπορούν να εισπράξουν οφειλές τρίτων (ΝΠΔΔ, Λιμενικά Ταμεία κ.λπ.);
Ναι, εφόσον με διάταξη νόμου ή απόφαση έχει ανατεθεί στη Φορολογική Διοίκηση η είσπραξη των οφειλών τρίτων.
3. Λαμβάνονται υπόψη για την χορήγηση Αποδεικτικού Ενημερότητας οι οφειλέτες προς τρίτους ποπυ εισπράττονται από τη φορολογική Διοίκηση;
Ναι.
4. Ρυθμίζονται οφειλές υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση;
Ναι με εξαίρεση τη ρύθμιση του άρθρου 43 του ν. 4174/2013
5. Μπορεί η φορολογική Διοίκηση να εισπράξει οφειλές υπέρ άλλων κρατών;
Ναι, όπως οφειλές από:
- ΦΠΑ, εισόδημα, φόρους περιουσίας και λοιπούς φόρους υπέρ άλλων κρατών της Ε.Ε, σύμφωνα με την οδηγία 2010/24/ Ε.Ε.
- Φόρο Εισοδήματος και άλλους φόρους στο πλαίσιο διμερών διακρατικών συμβάσεων
- Διάφορα είδη φόρων στο πλαίσιο πολυμερών διακρατικών συμβάσεων
6. Μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από των Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) μέτρα για την είσπραξη οφειλών υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση;
Ναι, πλην των κατασχέσεων μισθών και συντάξεων εις χείρας τρίτων.
7. Ποια μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης λαμβάνονται για το μη ρυθμισμένο χρέος;
Για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση μπορεί να ληφθούν τα εξλης μέτρα:
- Κατάσχεση ακινήτων
- Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου. Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
8. Ποια είναι η προδικασία πριν από τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης;
Για οφειλές γιατις οποίες αποκτάται εκτελεστός τίτλος από 1ης/1 /2014 και εξής εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4174/2013(ΚΦΔ), καθώς και τουν.δ 356/1974 (Α'90)(ΚΕΔΕ, πριν από τη διενέργεια οποιασδήποτε πράξης εκτέλεσης, καθίσταται υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής/υπερημερίας κατ'άρθρο 47 και 7 των ανωτέρω νόμων, αντίστοιχα, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια φορολογουμένου ή τρίτου.
9. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που τίθεται σε κίνδυνο η είσπραξη της οφειλής, η Φορολογική Διοίκηση δύναται να παρακάμψει την τήρηση της ανωτέρω προδικασίας;
Ναι, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του επείγοντος και σε εξαιρετικές περιπτώσεις
10. Ποιες είναι οι συνέπειες της κατάσχεσης ακινήτου;
Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου και των συστατικών στοιχείων του ακινήτου ακόμη και εάν αυτά δεν περιγράφονται στην έκθεση κατάσχεσης.
11 Η έκθεση κατάσχεσης σημαίνει και πλειστηριαμό;
Όχι.
12. Πότε υποχρεούται ο προϊστάμενος ΔΟΥ να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού;
Εφόσον ο οφειλέτης δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, μετά την προσέλευση 40 ημερών και το αργότερο σε τέσσερις(4) μήνες από την κατάσχεση ορίζει ημερομηνία πλειστηριαμού το αργότερο σεπέντε(5) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος. Εάν δεν διενεργηθεί ο πλειστηριασμός την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, εκδίδει νέο πρόγραμμα, το αργότερο εντός έτους από την ημέρα που οπλειστηριασμός δεν διενεργήθηκε ή ανεστάλη και ορίζει νέα ημερομηνία κατά τα ανωτέρω.
13. Η έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού μετά την πάροδο των νομίμων προθεσμιών επιφέρει ακυρότητα αυτού;
Όχι.
14. Με ποιο τρόπο επιταγχύνεται η αναστολή εκτέλεσης του εκδοθέντος προγράμματος πλειστηριασμού;
Με την ένταξη των οφειλών σε πρόγραμμα ρύθμισης ή με την έκδοση δικαστικής απόφασης περί αναστολής του.
15. Ποιος είναι ο τρόπος διενέργειας των διενεργούμενων πλειστηριασμών και της δημοσίευσης των περιλήψεων των προγραμμάτων πλειστηριασμού;
Από 1ης-5-2018 και οι κατά ΚΕΔΕ διενεργούμενοι αναγκαστικοί πλειστηριασμοί διεξάγονται αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα στην πλατφόρμα www. e-auction.gr. Επίσης, οι περιλήψεις των προγραμμάτων πλειστηριασμού δημοσιεύονται ηλεκρονικά στην ιστοσελίδα πλειστηριασμών www.deltiotnomic.gr
16. Πότε μεταβιβάζεται η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου στον υπερθεματιστή;
Μετά την μεταγραφή της περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης στο οικείο Υποθηκοφυλάκειο ή Κτηματολογικό Γραφείο.
Μέχρι τότε η κυριότητα παραμένει στον κύριο του ακινλητου.
17. Μετά την επιβολή από το Δημόσιο ή από οποιονδήποτε τρίτο κατάσχεσης σε περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη, μπορεί να επιβληθεί άλλη κατάσχεση για άλλες οφειλές προς το Δημόσιο στο ίδιο περιουσιακό στοιχείο;
Ναι.
18. Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;
Ναι, μετά την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους ήμετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο.
19. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό οφειλής προς το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα και τρίτους για το οποίο δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά των οφειλετών;
Δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατάω των οφειλών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων.
Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής ή και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής.
20. Είναι δυνατή η άρση επιβληθεισών κατασχέσεων στα χέρια τρίτων;
Ναι, εφόσον:
- Εξοφληθεί το ποσόν για το οποίο εκδόθηκε το κατασχετήριο στα χέρια τρίτου
- Ο οφειλέτης έχει υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών του άρθρου 51 του ν. 4305/2014 (πρώτη ρύθμιση «100 δόσεων»), πληρώνει κανονικά τις δόσεις τους και συντρέχουν σωρευτικά και οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Έχει εξοφληθεί το 50% της αρχικής ρυθμισόμενης οφειλής
- Έχει υποβληθεί σχετική αίτηση από τον οφειλέτη
- Έχει εξεταστεί, κατά περίπτωση, η συνξδρομή των προϋποθέσεων υπαγωγής στη ρύθμιση και μη απώλειας αυτής, όπως ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4305/2014
- Η επιβληθείσα κατάσχεση αφορά αποκλειστικά σε χρέη που έχουν υπαχθεί και εξοφληθεί στο πλαίσιο των διατάξεων της ρύθμισης του ν. 4305/2014 και δεν περιλαμβάνει άλλα ανεξόφλητα χρέη.
Οι παραπάνω προϋποθέσεις ισχύουν όταν ο οφειλέτης έχειυπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης βάσειο των διατάξεων των άρθρων 1 έως 17 του ν. 4321/2015 (δεύτερη ρύθμιση «100 δόεων») και εφόσον έχει εξοφληθεί ποσοστό 25% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής πριν από οποιαδήποτε απαλλαγ, στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσόν της προκαταβολής του άρθρου 15 τουν. 4321/2015.
21. Είναι δυνατόν να περιοριστεί η κατάσχεση στα χέρια τρίτων;
Ναι. Δύναται να περιοριστεί σε μικρότεροποσό ή ποσοστό, μετά από αιτιολογημένη απόφαση του οργάνου που την επέβαλε (προϊστάμενου ΔΟΥ ή Ελεγκτικού Κέντρου, της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης), κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος ενώπιόν του.
22.Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό για το οποίο δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντέξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων οφειλετών του Δημοσίου;
Δεν χωρεί κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο των χιλίων (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για χρέη προς το Δημόσιο επί του 1/2 του υπερβάλλοντος ποσούθ των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500), καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων(1.500) ευρώ.
23. Ποιο είναι το ελάχιστο ποσό κατάθεσης σε πιστωτικό ίδρυμα, το οποίο είναι ακατάσχετο;
Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ, μηνιαίως, για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται απότο φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός. Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.