«Οξυγόνο» στην ευρωζώνη θα δώσουν οι κεντρικές τράπεζες

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) η Τράπεζα του Καναδά, η Τράπεζα της Αγγλίας, η Τράπεζα της Ιαπωνίας και η Εθνική Ελβετική Τράπεζα ανακοίνωσαν χθες το απόγευμα πως θα προβούν μέσω συντονισμένων ενεργειών στην παροχή ρευστότητας στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αξίζει να σημειωθεί πως αντίστοιχη κίνηση είχαν πραγματοποιήσει κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και πιο πρόσφατα στα μέσα του Σεπτεμβρίου, ωστόσο στο μεταξύ, η κρίση χρέους επιδεινώθηκε και πλέον απειλεί όλες τις χώρες της ευρωζώνης καθώς και την παγκόσμια οικονομία.

Για τον τραπεζικό τομέα, αυτή η ραγδαία επιδείνωση της κρίσης σημαίνει τη γενικευμένη απώλεια της εμπιστοσύνης που οδηγεί τα τραπεζικά ιδρύματα να μην δανείζονται μεταξύ τους και, κατά συνέπεια, να παγώνουν τη δανειοδότηση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, φρενάροντας την οικονομική δραστηριότητα, αυξάνοντας τον κίνδυνο γενικευμένης ύφεσης και παγιδεύοντας την οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο.

Οι έξι μεγάλες κεντρικές τράπεζες συμφώνησαν να διευκολύνουν και να επεκτείνουν μέχρι τον Φεβρουάριο 2013 τις μεταξύ τους ανταλλαγές, ενώ ορισμένες από αυτές συμφώνησαν να συνεχίσουν τις ενέργειες αναχρηματοδότησης για διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών και μέχρι νεωτέρας.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα έχει έτσι τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει πέραν των δολαρίων και με γεν, ελβετικά φράγκα και καναδικά δολάρια τα τραπεζικά ιδρύματα της ευρωζώνης.

Σκοπός είναι να δοθεί η δυνατότητα στις ευρωπαϊκές τράπεζες να τροφοδοτηθούν με δολάρια για να συνεχίσουν τον δανεισμό των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

Η συμφωνία αυτή προκάλεσε ευφορία στα χρηματιστήρια που ολοκλήρωσαν τις χθεσινές του συνεδριάσεις με μεγάλη άνοδο, το Παρίσι με +4,22%, το Λονδίνο με +3,16%, η Μαδρίτη με +3,96% και το Μιλάνο με +4,38%, ενώ το ευρώ πέρασε για λίγα λεπτά και το όριο του 1,35 δολαρίου.

Στη Νέα Υόρκη ο Dow Jones σημείωσε την μεγαλύτερη άνοδό του από τον Μάρτιο του 2009, +4,24%, και ο Nasdaq εκτινάχθηκε στο +4,17%.

Τα ασιατικά χρηματιστήρια άνοιξαν επίσης με μεγάλη άνοδο: το Σίδνεϊ με +3%, το Τόκιο με +2,47%, η Σεούλ με +3,46% και το Χονγκ Κονγκ με +5,72%.

Ωστόσο είναι πιθανόν ότι η ευφορία αυτή δεν θα διαρκέσει, διότι η ευρωζώνη δεν έχει ακόμη καταλήξει σε μία πειστική αποτελεσματική και συνολική λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης.

«Εισερχόμαστε σε μία κρίσιμη περίοδο δέκα ημερών για να φθάσουμε σε μία απάντηση απέναντι στην κρίση που γνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ενωση», προειδοποίησε χθες ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Ολι Ρεν, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Ο ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι απηύθυνε από την πλευρά του προειδοποίηση για τον κίνδυνο "τιμωρίας" εκ μέρους των αγορών, εάν οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατορθώσουν να καταλήξουν σε μία απάντηση που θα βρίσκεται στο ύψος των περιστάσεων κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής.

Με ένα ενεργητικό, αρχικά, ύψους 440 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο EFSF δε θα κατορθώσει , τουλάχιστον άμεσα, να αυξήσει στο επίπεδο των 1.000 δισεκατομμυρίων το ενεργητικό του, όπως παραδέχθηκε ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ.

Αναφορικά με τα σενάρια που συζητήθηκαν στο περιθώριο της συνόδου του Eurogroup το βράδυ της Τρίτης, ήταν η δυνατότητα για την ΕΚΤ να δανείσει πόρους στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ώστε αυτό να έχει τη δυνατότητα με τη σειρά του να στηρίξει τις χώρες της ευρωζώνης που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.

Αυτό άλλωστε θα επέτρεπε την παράκαμψη της απαγόρευσης που ισχύει για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δανείσει απευθείας τις χώρες της ευρωζώνης, ωστόσο φαίνεται ότι νομικά το σενάριο αυτό θα συναντήσει δυσχέρειες, αφού η ΕΚΤ δεν αποτελεί μέλος του ΔΝΤ.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι έτοιμο να βοηθήσει την Ιταλία, υπό την προϋπόθεση ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συμβάλει κατά τον ένα ή άλλο τρόπο , δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων πηγή προσκείμενη στις συνομιλίες.

«Δεν υπάρχουν σήμερα συνομιλίες και είναι πρόωρο να πούμε ότι το ΔΝΤ προετοιμάζει ένα σχέδιο, αλλά η Ιταλία πρέπει να βοηθηθεί, και το ΔΝΤ είναι έτοιμο να το κάνει», πρόσθεσε.

Όσον αφορά στη Γαλλία, είδε την πιστοληπτική της ικανότητα να υποβαθμίζεται σε "A" από τον μικρό οίκο αξιολόγησης Egan-Jones, πέντε βαθμίδες κάτω από το "AAA" που διατηρεί στους τρεις μεγάλους οίκους (Standard and Poor's, Fitch, Moody's).

Εκτίναξη του γαλλικού δημοσίου χρέους στο 108,6% του ΑΕΠ τον Ιούνιο 2012 προβλέπει ο Egan-Jones και στο 117,1% τον Ιούνιο 2013.