Capital Controls: Τι είναι, τί σημαίνει και ποιος επιβάλλει τους ελέγχους
Mε δεδομένο ότι η ΕΚΤ άφησε αμετάβλητο το ανώτατο όριο δανεισμού των ελληνικών τραπεζών μέσω του Μηχανισμού Εκτακτης Ρευστότητας, μετά από τη σημερινή τηλεδιάσκεψη του διοικητικού συμβουλίου της και της μεγάλης εκροής χρημάτων όλα τα σενάρια θωράκισης είναι υπό συζήτηση.
Σε μια προσπάθεια περαιτέρω πίεσης της ελληνικής κυβέρνησης το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έλαβε την παραπάνω απόφαση ενώ διαμήνυσε πως παρακολουθεί στενά την κατάσταση και τις πιθανές επιπτώσεις για τη νομισματική πολιτική.
Στην ίδια ανακοίνωση το δ.σ της ΕΚΤ χαιρέτισε τη δέσμευση που ανέλαβαν οι υπουργοί των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση της ανθεκτικότητας των οικονομιών της ζώνης του ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως μετά την απόφαση των ελληνικών αρχών για τη διενέργεια δημοψηφίσματος και την μη παράταση του προγράμματος προσαρμογής της ΕΕ για την Ελλάδα, το Διοικητικό Συμβούλιο δήλωνε ότι θα συνεργαστεί στενά με την Τράπεζα της Ελλάδας για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Το κλίμα ωστόσο έχει επιβαρυνθεί σημαντικά με τις μαζικές αναλήψεις να συνεχίζονται και τα ΑΤΜ το ένα μετά το άλλο αδειάζουν.
Για δεύτερη μέρα σχηματίστηκαν ουρές ενώ καταγράφηκαν πολλές χρηματαποστολές και προσπάθεια τροφοδοσίας των μηχανημάτων με μετρητά.
Όπως και να χει το κρίσιμο ζήτημα είναι αν θα συνεχισθεί η χορήγηση ρευστότητας από την ΕΚΤ μετά την Τρίτη που λήγει το τρέχον πρόγραμμα στήριξης και αν θα αποφευχθούν τα capital controls.
Και το κρίσιμο ερώτημα: τι είναι τα capital controls, τι σημαίνουν για την καθημερινότητα των πολιτών
Πρόκειται για την επιβολή περιοριστικών μέτρων στην κίνηση κεφαλαίων στις τράπεζες.
Όπως υποστηρίζει και το ΥΠΟΙΚ η απόφαση, έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με μια από τις βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εκείνη της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων.
Σχετική και η ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ ότι ο υπ. Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, ποτέ δεν δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση προκρίνει την επιβολή capital controls.
"Αντίθετα", επισημαίνεται ότι "επανειλημμένως έχει δηλώσει ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι τα capital controls δεν είναι συμβατά με την έννοια της νομισματικής ένωσης".
Είχε προηγηθεί και ανάλογη ανάρτηση του Γ. Βαρουφάκη στο Twitter.
Η απόφαση για capital controls λαμβάνεται ως μέτρο θωράκισης υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
Όπως ορίζει το νομικό πλαίσιο του 1993, την αρμοδιότητα για τα capital controls την έχει ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, αλλά η απόφαση δεν μπορεί να εφαρμοστεί εάν δεν συναινέσει ο υπουργός Οικονομικών και δεν χορηγήσει τη σχετική έγκριση η Κομισιόν.
Πρόκειται για «φρένο» απέναντι στο μαζικό κύμα φυγής με το φόβο ότι οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν.
Για να επιβληθούν τα capital controls θα πρέπει προηγουμένως η ΕΚΤ να έχει σταματήσει να στηρίζει τις τράπεζες μέσω του ELA.
Σε αυτή την περίπτωση ενημερώνεται ο πρωθυπουργός ο οποίος καλείται με το επιτελείο του να αποφασίσει αν θα επιβάλει capital controls
- Η επιβολή capital controls προβλέπει το κλείσιμο των τραπεζών για κάποιες ημέρες, ώστε να προετοιμαστεί το σύστημα.
- Η Ελλάδα θα πρέπει να δεσμευθεί ότι πρόκειται για έκτακτο και παροδικό μέτρο και ότι θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες ώστε να επανέλθει το σύστημα στην ομαλότητα.
Tο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα τεθεί εκτός του συστήματος διατραπεζικών συναλλαγών Target δηλαδή διατραπεζική απομόνωση η οποία ωστόσο δεν μπορεί να διαρκέσει πάνω από μία εβδομάδα.
- Δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο επιβολής των capital controls.
- Επί της ουσίας τίθεται ένα ημερήσιο όριο αναλήψεως μετρητών και ένα όριο για μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό και μάλιστα υπό προϋποθέσεις.
- Οι ηλεκτρονικές μεταφορές χρημάτων (από τράπεζα σε τράπεζα) θα επιτρέπονται, αρκεί τα κεφάλαια να μένουν εντός Ελλάδος.
- Τα capital controls μπορούν να περιλαμβάνουν απαγόρευση ανοίγματος νέων τραπεζικών λογαριασμών.
- Δεν υπάρχει χρονικό περιθώριο για την άρση του.