«Ροκανίζουν» την Παιδεία απαξιώνοντας τα ελληνικά πανεπιστήμια
Της Μαρίας Γιαχνάκη
Ποιος θα φανταζόταν ότι το 2015 στην Ελλάδα, που μεταλαμπάδευσε τον πολιτισμό σε όλο τον κόσμο, θα υπήρχε κίνδυνος να κλείσουν τα πανεπιστήμια και να υποβαθμίζεται η παιδεία με υπαιτιότητα των πολιτικών χειρισμών.
Και όμως αυτό κατάφεραν οι κυβερνήτες αυτής της χώρας, οι υπουργοί της «κακιάς ώρας», να υποβαθμίσουν τα ελληνικά πανεπιστήμια και να «κλέψουν» όσα δικαιωματικά ανήκουν στους Έλληνες φοιτητές.
Με τους κυβερνητικούς τους χειρισμούς δημιούργησαν μια «ζούγκλα» στην ελληνική παιδεία αφήνοντας, έτσι, τους ιδιώτες να πηγαίνουν «καβάλα στο άλογο» και τους ίδιους τους υπουργούς Παιδείας κάποια στιγμή να τους βλέπουμε να διδάσκουν σε ξένα πανεπιστήμια, αφού πρώτα έβαλαν τη σφραγίδα τους στην καταστροφή των δημόσιων πανεπιστημίων.
Ποιος θα φανταζόταν ότι οι αίθουσες των ελληνικών πανεπιστημίων θα χρησιμοποιούσαν ρεύμα με δελτίο παροχής, η θέρμανση θα γινόταν με κουβέρτες και ότι θα έμπαινε πλαφόν στην αγορά υλικών, που απαιτούνται για την εργαστηριακή εκπαίδευση των φοιτητών.
Αυτή είναι η σύγχρονη πραγματικότητα των πανεπιστημίων της χώρας όπως προκύπτει από την έρευνα του Newsbomb.gr, που έγινε μιλώντας με φοιτητές που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη διακοπή λειτουργίας των AEI το 2015 και συλλέγοντας πληροφορίες από τα πρυτανικά γραφεία.
Η -έως και 80%- μείωση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων τα τελευταία χρόνια, έφτασε τα ελληνικά πανεπιστήμια στην κατάρρευση. Σε συνδυασμό με την αποδιάρθρωση των διοικητικών υπηρεσιών τους, από την εφαρμογή του μέτρου της διαθεσιμότητας και τον υπερδιπλασιασμό των εισακτέων τους για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος λόγω μετεγγραφών, δημιούργησε ένα αλαλούμ στη λειτουργία τους.
Κραυγή αγωνίας από τους φοιτητές
Η Σοφία είναι φοιτήτρια στον δεύτερο χρόνο στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΣΟΕ). Το πανεπιστήμιο που ονειρευόταν, σίγουρα δεν ήταν αυτό στο οποίο περνάει τον περισσότερο χρόνο της, λέει στο Newsbomb.gr: «Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι τραγικά, μοιάζουν με αυτά που έχουν οι τριτοκοσμικές χώρες. Οι υποδομές μας είναι το λιγότερο άθλιες, οι αίθουσες δεν είναι επαρκείς. Καθόμαστε σε σπασμένα καθίσματα. Οι τάξεις μας και οι διάδρομοι είναι παζλ από αφίσες».
«Τα προβλήματα με τους μικροπωλητές συνεχίζουν να είναι ένα μεγάλο αγκάθι. Το πανεπιστήμιο δεν είναι παζάρι και όμως το έχουν κάνει κάποιοι με το έτσι θέλω», τονίζει η Ελένη μια άλλη φοιτήτρια από το ίδιο πανεπιστήμιο. «Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών που ανήκουν σε παρατάξεις είναι μια από τις μεγαλύτερες γάγγραινες του Πανεπιστημίου μας. Οι φοιτητές αυτοί κάθονται σε ένα υπόγειο και ούτε που κάνουν τίποτα, ούτε μπαίνουν για μάθημα αυτή είναι όλη η ζωή τους στη σχολή».
Ο Νίκος είναι στο τρίτο έτος της Νομικής και θεωρεί ότι το πολιτικό σύστημα γενικότερα απαξίωσε τα πανεπιστήμια από κάθε πλευρά. Είναι σαν να μην θέλει να παράγει μορφωμένους και καλλιεργημένους, μας λέει: «Όσον αφορά το διδακτικό προσωπικό, υπάρχουν καθηγητές που κάνουν ποιοτικό μάθημα αλλά δεν μας βοηθάνε οι υποδομές και οι εγκαταστάσεις να φτάσουμε την εκπαίδευση στο ανώτατο επίπεδο για το οποίο πήγαμε στο Πανεπιστήμιο. Αυτό δημιουργεί αρνητική εικόνα και στους τρίτους και στους γονείς μας για παράδειγμα, που ανησυχούν για τα επεισόδια που γίνονται και αμφισβητούν την ποιότητα του μαθήματος που κάνουμε».
«Τα πανεπιστήμιά μας δεν είναι προστατευμένα. Έχει τύχει να κάνουμε μάθημα και απ' έξω να γίνονται επεισόδια και να φοβόμαστε να βγούμε και να παραμένουμε μέσα ή έχει τύχει να είμαστε στους πάνω ορόφους και να είναι ανοιχτά τα παράθυρα και να έχουμε εισπνεύσει δακρυγόνα. Πολλές φορές ζούμε με τον κίνδυνο και δεν μπορούμε να προστατευθούμε» λέει η Δέσποινα που αφιέρωσε μερόνυχτα, όπως λέει, προετοιμασίας για να μπει σε αυτό το πανεπιστήμιο, που σήμερα βλέπει να απαξιώνεται καθημερινά.
«Το σύστημα αυτό των πανεπιστημίων μας επιβάλλει καθηγητές που δεν έχουν να δώσουν τίποτα και δεν μπορούν να καταλάβουμε το κριτήριο με το οποίο βαθμολογούν. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να φέρουν καινούριους καθηγητές σε κάποια μαθήματα και κάποιους πιο καταρτισμένους. Κάνουμε και αξιολόγηση καθηγητών και πολλούς δεν τους αξιολογούμε καλά αλλά, περνάει στο έτσι. Αυτή είναι η μέθοδος ανεμιστήρα (ο τρόπος με τον οποίο βαθμολογούν κάποιοι καθηγητές)».
Η Μίνα είναι πιο ξεκάθαρη στις απόψεις της: «Μας έφτασαν στο σημείο οι ελληνικές κυβερνήσεις και τα συστήματα παιδείας να συνηθίσουμε αυτό το χάλι και να μάθουμε να ζούμε κάτω από αυτές τις συνθήκες. Δεν μας κάνει πια μεγάλη εντύπωση. Κάθε φορά σκεφτόμαστε ότι κάποια πράγματα, θα έπρεπε να αλλάξουν και περιμένουμε να αλλάξουν. Και ελπίζουμε. Πιστεύουμε ότι αυτά είναι σχέδια μιας πολιτικής που θέλει να υποβαθμίσει την ελληνική δημόσια Παιδεία, για να υλοποιήσουν άλλα σχέδια. Είναι γεγονός ότι οι τελευταίες κυβερνήσεις και ειδικά η συγκυβέρνηση κατέστρεψε με την αδιαφορία της την Παιδεία. Έκοψε πολλά κονδύλια από την Παιδεία και έκανε τα πανεπιστήμια εργοστάσια παραγωγής προβληματικών καταστάσεων. Είχαμε αξιοπρέπεια και την θέλουμε πίσω».
Πολιτική απόφαση η υποβάθμιση των πανεπιστημίων
Τα ελληνικά πανεπιστήμια λειτουργούν με νύχια και με δόντια. Εάν η πολιτεία δεν στηρίξει έμπρακτα τα πανεπιστήμια, δεν θα μπορούν να διανύσουν την πρέπουσα διαδρομή. Η υποβάθμιση των δημόσιων πανεπιστημίων φαίνεται να αποτελεί πολιτική απόφαση. Είναι γεγονός ότι περιορίζουν τη χρηματοδότηση και το προσωπικό και αυξάνουν τους φοιτητές. Πρόκειται για την τέλεια συνταγή αποδόμησης των δημόσιων πανεπιστημίων. Προφανώς οι δανειστές μας δεν θέλουν καλά δημόσια πανεπιστήμια στην Ελλάδα έχοντας δικά τους σχέδια για τη «δημόσια παιδεία».
Τριτοκοσμικές καταστάσεις από τη μείωση κονδυλίων για την παιδεία
Σύμφωνα από στοιχεία των πρυτανικών αρχών το 2015, η διοίκηση του EMΠ καλείται να επιβιώσει με το 1/3 των χρημάτων που είχε το 2009. Τότε η επιχορήγηση του τακτικού προϋπολογισμού του ιδρύματος ήταν 10,4 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2015 είναι 3,8 εκατ. ευρώ. Tα χρήματα αυτά μόλις φτάνουν για να πληρωθεί το φως, το νερό και το τηλέφωνο. Φοιτητές και καθηγητές θα ζήσουν τριτοκοσμικές καταστάσεις όπως σε άλλα πανεπιστήμια της Αθήνας, που στάζουν τα κτήρια και δεν υπάρχουν χρήματα επισκευαστούν...
Με βάση τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό καθίσταται αδύνατη η δυνατότητα συντήρησης των εργαστηρίων και των μεγάλων υποδομών του ιδρύματος, καθώς και η προμήθεια αναλώσιμων και άλλων υλικών που σχετίζονται με την εργαστηριακή εκπαίδευση των φοιτητών. Kι όλα αυτά, όταν οι ανάγκες έχουν πολλαπλασιαστεί, αφού φέτος οι πρωτοετείς φοιτητές του EMΠ αυξήθηκαν κατά 75%.
Η σκέψη του πρύτανη και των καθηγητών να κόψουν από παντού, προκειμένου να επιβιώσει το συγκεκριμένο ίδρυμα, σίγουρα θα υποβαθμίσει την ποιότητα της εκπαίδευσης. Η μείωση του αριθμού των εργαστηριακών πειραμάτων και η διακοπή των εκπαιδευτικών εκδρομών των φοιτητών σε μεγάλα έργα και τα ταξίδια των καθηγητών στο εξωτερικό για συνέδρια είναι προ των πυλών, γεγονός που θα διακόψει την πορεία της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστημίων.
Όσα έχτιζαν τα ελληνικά πανεπιστήμια τόσα χρόνια, γκρέμισε τώρα η συγκυβέρνηση της ντροπής
Αδυναμία επιβίωσης όμως αντιμετωπίζει και το αρχαιότερο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας. Στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (EKΠA), το ύψος της κρατικής χρηματοδότησης για το 2015 (11,5 εκατ. ευρώ) είναι μειωμένο κατά 74% σε σχέση με το 2009. Προκύπτει, έτσι, έλλειμμα τουλάχιστον 9,5 εκατ. ευρώ ως προς την αντιμετώπιση των απολύτως αναγκαίων ανελαστικών δαπανών του πανεπιστημίου.
Αποδεικνύεται περίτρανα ότι η ελληνική πολιτεία δεν αγαπά τα πανεπιστήμια. Κανείς άλλος φορέας δεν έχει υποστεί μείωση έως και 80% της χρηματοδότησής του τα τελευταία χρόνια και το πρόβλημα είναι οξύ σε πολλά τμήματα του EKΠA. Στην Ιατρική για παράδειγμα , η οποία εκτός του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου, παρέχει και κλινικό έργο μέσω 85 κλινικών και εργαστηρίων σε 15 νοσοκομεία σε όλη την Αθήνα.
H εικόνα είναι ακόμη χειρότερη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (AΠΘ). O προϋπολογισμός του ιδρύματος έχει μειωθεί σημαντικά την ίδια ώρα που υπάρχει υποστελέχωση τόσο των διοικητικών υπηρεσιών λόγω της διαθεσιμότητας όσο και των τμημάτων σε καθηγητές λόγω του παγώματος των προσλήψεων. Tα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν τα τμήματα που έχουν εργαστήρια, τα οποία λόγω φθοράς των υποδομών οδηγούνται σε κλείσιμο.
Προφανώς οι πολιτικοί αυτής της χώρας δεν έχουν καταλάβει ότι δεν αρκεί μόνο να λέμε ότι έχουμε δημόσιο πανεπιστήμιο, πρέπει να λειτουργεί και σωστά. Στο AΠΘ, η επιχορήγηση του τακτικού προϋπολογισμού από τα 40,2 εκατ. ευρώ το 2009, μειώθηκε στα 17,5 εκατ. ευρώ το 2014 και στα 15 εκατ. ευρώ (- 62,7%) το 2015. Την ίδια στιγμή, κατά την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά, ο τελικός αριθμός των φοιτητών έχει αυξηθεί κατά μέσον όρο 66,5% επί των αρχικών εισακτέων λόγω των μετεγγραφών.
H υποχρηματοδότηση είναι μεγάλη όμως και στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Το 2014 ο προϋπολογισμός του ιδρύματος ήταν 7 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 50% σε σύγκριση με το 2009. Η αδυναμία λειτουργίας είναι εμφανής.
Αυτή είναι η πολιτική της τρόικας και της συγκυβέρνησης. Μια πολιτική που θέλει τους Έλληνες φοιτητές αμόρφωτους ακαλλιέργητους και κουρασμένους να φτάνουν κάθε μέρα στον πάτο. Αυτή είναι η πολιτική της συγκυβέρνησης που κατέστρεψε την ελληνική παιδεία περισσότερο από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και ειδικά του ΠΑΣΟΚ. Η πολιτική που θέλει σε λίγο να σπουδάζουν μόνο όσοι έχουν χρήματα να φοιτήσουν σε ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για όλους τους άλλους Έλληνες, η μόρφωση θα είναι όνειρο θερινής νυκτός αφού τα πανεπιστήμια θα απαξιωθούν αν τους αφήσουμε να συνεχίσουν την καταστροφή τους με τον τρόπο που κυβερνούν.
Διαβάστε επίσης:
ΑΕΙ: Συνεδρίαση πρυτάνεων για τα προβλήματα λόγω μετεγγραφών
«Όχι» πρυτάνεων στον καθορισμό των εισακτέων φοιτητών
Αυτά είναι τα 49 πανεπιστημιακά τμήματα που κινδυνεύουν με λουκέτο