Τι αλλάζει στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση με το νέο νομοσχέδιο

Οι αλλαγές θα ισχύσουν από τη νέα σχολική χρονιά, και το υπουργείο αναφέρει ότι στόχος είναι «να προετοιμαστεί με κατάλληλο τρόπο ένα μεγάλο τμήμα της νέας γενιάς για την άσκηση συγκεκριμένου επαγγέλματος, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα το μορφωτικό υπόβαθρο που είναι αναγκαίο για την αποτελεσματική συμμετοχή του στα κοινωνικά δρώμενα».

Με υπόβαθρο τις προτάσεις της υποεπιτροπής του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου και της αρμόδιας επιτροπής του ΙΕΠ για την ΤΕΕ και το προσωρινό ωρολόγιο πρόγραμμα της Α΄ και της Β΄ τάξης των ΕΠΑΛ, διαμορφώθηκε το νέο πλαίσιο της τεχνικής εκπαίδευσης, το οποίο έχει ως εξής:

Νέα δομή στα ΕΠΑΛ

• Α΄ ΤΑΞΗ με ενιαίο πρόγραμμα, με μαθήματα γενικής παιδείας, προσανατολισμού και ειδικοτήτων, προκειμένου να δίνεται στους μαθητές/-τριες η δυνατότητα να διερευνήσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές επιλογές τους.
• Β΄ ΤΑΞΗ με διαχωρισμό σε τομείς τεχνικο-επαγγελματικών σπουδών με μαθήματα γενικής παιδείας και τομέων (θεωρητικά και εργαστηριακά).
• Γ΄ ΤΑΞΗ με διαχωρισμό των τομέων σπουδών σε επιμέρους ειδικότητες, με μαθήματα γενικής παιδείας και ειδικοτήτων (θεωρητικά και εργαστηριακά).
• Μετά την αποφοίτηση, προαιρετικό «Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας», με εργαστηριακά μαθήματα ειδικότητας στο σχολείο και μαθητεία σε χώρους εργασίας.

Αλλαγές στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

• Διευρύνεται η δυνατότητα της πρόσβασης στα ΤΕΙ μέσω των ειδικών πανελλαδικών εξετάσεων για τους απόφοιτους ΕΠΑΛ, αφού θα διαγωνίζονται για ειδικό ποσοστό θέσεων του συνολικού αριθμού εισακτέων στα ΤΕΙ. Το ποσοστό αυτό προβλέπεται να είναι, κατά προσέγγιση, ανάλογο του ποσοστού των υποψηφίων που αποφοίτησαν από τα ΕΠΑΛ σε σχέση με το σύνολο των υποψηφίων για τα ΤΕΙ αποφοίτων ΓΕΛ και ΕΠΑΛ, όπως θα ορίζεται κάθε σχολικό έτος με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Αποκαθίσταται, επίσης, η δυνατότητα πρόσβασης των αποφοίτων ΕΠΑΛ μέσω των ειδικών εξετάσεων στη σχολή Πυροσβεστικής.
• Αποκαθίσταται η δυνατότητα των αποφοίτων των ΕΠΑΛ να εισάγονται και σε σχολές και τμήματα των Πανεπιστημίων, η οποία καταργήθηκε με το ν.4186/13. Συγκεκριμένα, θα μπορούν με τις ίδιες εξετάσεις - και χωρίς τη αναγκαιότητα της δημιουργίας «ομάδας Β΄» στη Γ΄ τάξη, που αντικειμενικά περιόριζε (πριν το 2013) τη δυνατότητα αυτή μόνο σε μαθητές που σπούδαζαν σε ελάχιστα ΕΠΑΛ - να εισάγονται με τη βαθμολογία τους σε σχολές των Πανεπιστημίων αντίστοιχες των τομέων που σπούδασαν στα ΕΠΑΛ και για ειδικό ποσοστό θέσεων επιπλέον 1%. Πλέον η δυνατότητα αυτή θα δίνεται σε όλους τους μαθητές/-τριες και στο πιο απομακρυσμένο ΕΠΑΛ της χώρας.

Ως προς την τάξη μαθητείας

• Το ΕΠΑΛ θα έχει την ευθύνη της παρακολούθησης-εποπτείας των μαθητευομένων στις δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Η εποπτεία από τους εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ θα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό έργο που θα καθοριστεί αναλυτικά με υπουργική απόφαση.
• Θα υπογράφονται συμβάσεις με όρους που πρέπει να γίνονται σεβαστοί και θα ελέγχονται από εποπτεύοντα καθηγητή/-τρια του ΕΠΑΛ. Οι συμβάσεις θα μπορεί να ακυρωθούν, αν δεν τηρούνται οι όροι από τον εργοδότη.
• Κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των μαθητευόμενων, οι οποίοι θα είναι ενήλικες, απόφοιτοι ΕΠΑΛ ή προηγούμενων τύπων σχολείων της ΤΕΕ. Οι μαθητές θα υπάγονται ασφαλιστικά στο ΙΚΑ για το διάστημα της μαθητείας, στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος και στον κλάδο παροχών ασθένειας σε χρήμα, ο δε χρόνος ασφάλισής τους θα είναι συντάξιµος. Η αμοιβή για το διάστημα της μαθητείας θα είναι ίση με το 75% επί του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.
• Προσδιορίζεται ο ρόλος του ΟΑΕΔ, μέσω των Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ), ως συνεργαζόμενου με τα ΕΠΑΛ σε ό,τι αφορά την οργάνωση, τη λειτουργία και τα θέματα διοικητικής διαχείρισης της μαθητείας. Αξιοποιείται, έτσι, η μακροχρόνια εμπειρία του. Στα κέντρα αυτά θα διατίθεται και εκπαιδευτικός των ΕΠΑΛ.

Καταργούνται οι Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης

Με την κατάργηση των ΣΕΚ, σύμφωνα με το υπουργείο, γίνεται ένα βήμα για τον εξορθολογισμό της πολυτυπίας του συστήματος της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και αποφεύγεται η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου (λύκειο) και η πρόωρη κατάρτιση στην μη τυπική εκπαίδευση και η γενικευμένη μαθητεία ανηλίκων που προέβλεπε ο ν.4186/13.

Προβλέπεται η ολοκλήρωση των σπουδών όσων μαθητών/-τριών σπούδαζαν στις καταργούμενες σχολές με τα ίδια δικαιώματα που είχαν όταν ξεκίνησαν τις σπουδές τους.

Προβλέπεται, τέλος, η μετατροπή καταργούμενων ΣΕΚ σε Δημόσια ΙΕΚ για ειδικές ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού, ενηλίκων αποφοίτων υποχρεωτικής εκπαίδευσης, μετά από απόφαση του Υπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων.

Καταργείται η δυνατότητα του ΟΑΕΔ να ιδρύει πειραματικά ΕΠΑΛ

Καταργείται η δυνατότητα του ΟΑΕΔ να ιδρύει πειραματικά ΕΠΑΛ, καθώς οι εκπαιδευτικές δομές του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας. Ωστόσο, παρατείνεται για μια πενταετία η λειτουργία των ΕΠΑΣ του ΟΑΕΔ, μέχρι τη συνολική αξιολόγηση του συστήματος της ΕΕΚ (Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση).

Αξιολόγηση μαθητών

Εισάγονται ρυθμίσεις για τη βελτίωση του τρόπου αξιολόγησης, προαγωγής και απόλυσης των μαθητών ΕΠΑΛ. και γίνονται τροποποιήσεις στο άρθρο 43 του ν.4186/13 των εξουσιοδοτικών διατάξεων για την αποκατάσταση αντιφατικών ρυθμίσεων αλλά και για την εν γένει εύρυθμη διαχείριση και λειτουργία των ΕΠΑΛ.

Προσδιορίζεται ποιοι μαθητές και απόφοιτοι έχουν δικαίωμα εγγραφής στη Β΄ και στη Γ΄ τάξη, και δίνεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Παιδείας να καθορίσει τις αντιστοιχίες με σχολεία της ΤΕΕ, τα οποία λειτούργησαν στο παρελθόν.

Ρύθμιση υπηρεσιακών θεμάτων εκπαιδευτικών

Χαρακτηρίζεται ως εκπαιδευτική η υπηρεσία του χρονικού διαστήματος που οι 2.500 εκπαιδευτικοί είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα

Εξορθολογίζεται το ωράριο υπευθύνων εργαστηρίων σε όλους τους τύπους σχολείων

Δίνεται η δυνατότητα συμπλήρωσης ωραρίου εκπαιδευτικών ΕΠΑΛ σε σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε αντικείμενα σχετικά με την ειδικότητά τους

Δίνεται η δυνατότητα να διδάσκουν τα μαθήματα της ΠΕ (πανεπιστημιακής εκπαίδευσης) ειδικότητάς τους σε εκπαιδευτικούς ΤΕ (τεχνικής εκπαίδευσης) με πτυχίο ΠΕ, που είχαν κάνει ήδη «οικονομική» μετάταξη από ΤΕ σε ΠΕ.

Ως προς το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής των αλλαγών, οι θεσμοθετημένες αλλαγές θα ξεκινήσουν σταδιακά, από το σχολικό έτος 2016-17 και έχουν το χαρακτήρα μεταβατικών αλλαγών (θα λειτουργήσουν ως «γέφυρα») από τη υπάρχουσα στη νέα δομή των ΕΠΑΛ), μέχρις ότου ολοκληρωθεί ο δημόσιος διάλογος για το σύστημα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, από τον οποίο θα προκύψει και μια πλήρης μελέτη για το περιεχόμενο των αλλαγών στα ΕΠΑΛ.

Ειδικότερα, με ενιαίο πρόγραμμα θα λειτουργήσει η Α΄ τάξη και με τομείς σπουδών η Β΄ τάξη, ενώ θα αξιοποιηθούν τα υπάρχοντα και τα προηγούμενα προγράμματα και βιβλία. Δηλαδή, το σχολικό έτος 2016-17 η Α΄ και η Β΄ τάξη θα έχουν νέα δομή και πρόγραμμα. Η Γ΄ (καθώς και η Δ΄ εσπερινών) θα ακολουθεί τη δομή του υπάρχοντος συστήματος, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές και τις μαθήτριες που φοιτούν στη Β΄ τάξη να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.

Όπως αναφέρει το υπουργείο, θα γίνει προσπάθεια να οργανωθούν από την επόμενη σχολική χρονιά προγράμματα μαθητείας αποφοίτων ΕΠΑΛ προηγουμένων ετών σε περιορισμένο αριθμό ειδικοτήτων και περιοχών, στη λογική της σταδιακής ανάπτυξης του νέου αυτού θεσμού.

Για το μεταβατικό ωρολόγιο πρόγραμμα της Α΄ και της Β΄ τάξης, καθώς και για τον καθορισμό των τομέων και ειδικοτήτων που θα λειτουργήσουν, ήδη ετοιμάζονται από το ΙΕΠ προτάσεις, οι οποίες έχουν τεθεί και αυτές σε δημόσιο διάλογο στην εκπαιδευτική κοινότητα. Με την ψήφιση της τροπολογίας θα υπογραφούν υπουργικές αποφάσεις, όπως προβλέπεται, και θα προωθηθεί η εκτύπωση των βιβλίων για όλα μαθήματα σε όλες τις τάξεις, προκειμένου να διανεμηθούν εγκαίρως στα σχολεία με τα ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς.

Από πλευράς υπουργείου τονίζεται, επίσης, ότι ο διάλογος για όλα τα ζητήματα (τόσα για τα άμεσα προβλήματα όσο και την εν γένει προοπτική βελτίωσης της κατάστασης στη δημόσια ΤΕΕ και τις προσπάθειες μεταρρύθμισής της) θα συνεχίζεται με ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα και τους φορείς της, αλλά και την κοινωνία και τους φορείς της εργασίας.

Σχετικές ειδήσεις

• Πότε ξεκινούν οι αιτήσεις για φοίτηση σε μουσικά σχολεία
• Πανελλήνιες 2016: «Πρεμιέρα» με Νεοελληνική Γλώσσα - Αναλυτικές οδηγίες για όλα τα μαθήματα
• Πανελλήνιες 2016: Αναλυτικές οδηγίες για όλα τα εξεταζόμενα μαθήματα