Συνάντηση Μέρκελ - Τσίπρα: Τι περιλαμβάνει η ατζέντα
Στα πλαίσια της αναζήτησης πολιτικής λύσης για γεφύρωση του μεγάλου χάσματος μεταξύ Ελλάδας και εταίρων, θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση Μέρκελ-Τσίπρα την ερχόμενη Δευτέρα (23/03/2015), και ενώ οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται σε τεντωμένο σχοινί.
της Μαρίνας Πρωτονοταρίου
Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις των τεχνικών κλιμακίων, που αποκαλύπτει τις μεγάλες διαφορές τις οποίες μόνο επιφανειακά γεφύρωσε η συμφωνία του Eurogroup, και η σωρεία θεμάτων εις βάρος της Γερμανίας που έχουν ανοίξει το τελευταίο διάστημα πίεσαν προς μια άμεση συνάντηση.
Να θυμίσουμε ότι την περίοδο αυτή η ελληνική κυβέρνηση έχει ανοίξει επιτακτικά θέματα, όπως οι γερμανικές αποζημιώσεις, η αυτονομία στη γεωπολιτική και ενεργειακή πολιτική της, τα θέματα διαφθοράς των γερμανικών εταιρειών στα εξοπλιστικά προγράμματα, εγείροντας αποζημιώσεις εκατομμυρίων, τα οποία όχι αδίκως σχετίζονται με το ψυχροπολεμικό κλίμα που καλλιεργείται μέσω των δηλώσεων αξιωματούχων και άρθρων μεταξύ των δύο χωρών. Η ξαφνική χθεσινή ανακοίνωση ότι η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Δευτέρα δείχνει ότι ο χρόνος του ψυχολογικού πολέμου τελειώνει και πλησιάζει η ώρα των οριστικών αποφάσεων.
Όπως σας αποκάλυψε άλλωστε το Newsbomb, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες στην εικοσάλεπτη συνομιλία που είχε χθες (16/03/2015) η κ. Μέρκελ με τον Αλέξη Τσίπρα, η γερμανίδα Καγκελάριος φέρεται να είπε: «Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε μέσω τρίτων και να αφήνουμε να δημιουργείται ένα κακό κλίμα και λάθος εντυπώσεις στον Τύπο. Πρέπει οπωσδήποτε να συναντηθούμε από κοντά και να μιλήσουμε κατ 'ιδίαν για όλα τα ζητήματα...», ενώ επανέλαβε την εκτίμηση και την πρόθεσή της ότι η Γερμανία σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί τα εφιαλτικά σενάρια περί εξόδου που κυκλοφορούν στα ΜΜΕ.
Όπως έλεγε ανώτατος παράγοντας του Μαξίμου στο Newsbomb, η επικοινωνία έγινε σε πολύ καλό κλίμα. Μάλιστα η Γερμανίδα Καγκελάριος πρότεινε στον κ. Τσίπρα ανοικτή ημερομηνία συνάντησης για την επόμενη εβδομάδα: «Να συναντηθούμε την άλλη εβδομάδα όποτε θες... την Τετάρτη 25 Μαρτίου είναι καλά;».
Σε αδιέξοδο οι διαπραγματεύσεις με τα τεχνικά κλιμάκια
Η πορεία των διαπραγματεύσεων και η προώθηση των μεταρρυθμίσεων που προβλέπει το Μνημόνιο θα αποτελέσουν σίγουρα σημαντικό μέρος των συζητήσεων, δεδομένου ότι τα τεχνικά κλιμάκια της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του ESM και του IMF στις επαφές με την ελληνική κυβέρνηση στην Αθήνα βρίσκουν τοίχο.
Αιτία του αδιεξόδου, η δημιουργική ασάφεια της συμφωνίας της 20ης Φεβρουαρίου, η οποία για την ελληνική πλευρά μεταφράστηκε ως μεταβατική περίοδος μέχρι την επόμενη συμφωνία και για τους εταίρους ως συνέχιση και υλοποίηση των όρων του μνημονίου. Στο πλαίσιο αυτό οι εκπρόσωποι των εταίρων και των δανειστών μας επιμένουν στα επιπρόσθετα μέτρα που τυχόν θα απαιτηθούν για την κάλυψη του δημοσιονομικού και χρηματοδοτικού κενού που θα αναδειχθούν από την τρέχουσα εξέλιξη των δημοσίων οικονομικών.
Η όλη κατάσταση οδηγεί σε ευθεία σύγκρουση, καθώς το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών είναι μεγάλο σε σειρά θεμάτων (μέτρα, εργασιακά, ιδιωτικοποιήσεις) και η μόνη λύση που απομένει είναι η πολιτική.
Πολιτική λύση
Δεν είναι τυχαίο ότι η συνάντηση Τσίπρα-Μέρκελ έρχεται τη στιγμή που πρωθυπουργός διαμηνύει ότι επιζητά πολιτική λύση για άρση του αδιεξόδου.
Αυτό σημαίνει ότι κατά τη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μια σε βάθος συζήτηση και με ευρύτατη ατζέντα με στόχο να βρεθούν συνολικές λύσεις. Η κα Μέρκελ στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να ανοίξει όλα τα θέματα, ακόμη και τις πολεμικές αποζημιώσεις, θέμα που τους ενοχλεί ιδιαίτερα, καθώς «χαλάει» την εικόνα της χώρας ενώ ανοίγει και ένα θέμα το οποίο η Γερμανία προσπαθεί να ξεχάσει.
Ο πολιτικός στόχος και των δύο πλευρών είναι να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, αλλά ποιά πλευρά το θέλει περισσότερο και το τι είναι διατεθειμένη να κάνει κάθε πλευρά για να επιτευχθεί αυτός ο πολιτικός στόχος... μένει να αποδειχθεί.
Σημειώνεται όμως ότι η Μέρκελ έχει πει ότι θα επιλέξει ακόμη και ανορθόδοξες λύσες προκειμένου να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Το θέμα είναι τί ανταλλάγματα θα ζητήσει και τί είμαστε εμείς διατεθειμένοι να δώσουμε.
Η σημασία της συνάντησης Μέρκελ-Τσίπρα για την ανεύρεση λύσης αναδεικνύει μια πραγματικότητα. Η Ευρώπη είναι μια «γερμανική Ευρώπη», και η Ελλάδα δεν έχει απέναντί της δανειστές και εταίρους αλλά μόνο τη Γερμανία, αφού η Μέρκελ κρατάει τα κλειδιά.
Ενεργειακές δεσμεύσεις
Να σημειώσουμε ότι οι ΗΠΑ αποτελούν έναν παράγοντα επιτάχυνσης των εξελίξεων, καθώς ανησυχούν πολύ τόσο για το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας κρίσης όσο και για τις γεωπολιτικές και ενεργειακές εξελίξεις που μπορεί να ακολουθήσουν την περίπτωση χρεοκοπίας.
Εξάλλου το ενεργειακό είναι το πρώτο θέμα στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή και αναμένεται με ενδιαφέρον η θέση της Ελλάδας. Ο αμερικανός αξιωματούχος κ. Μπράιζε σε ενεργειακό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τόνισε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει αυτόνομες ενεργειακές σχέσεις με τη Ρωσία καθώς η Ελλάδα ανήκει στη Δύση. Η ενεργειακή στρατηγική της Ελλάδας σίγουρα θα αποτελέσει ένα θέμα που θα τεθεί στην πολιτική διαπραγμάτευση στη συνάντηση Μέρκελ-Τσίπρα.
Τρεις ύποπτες συμβάσεις στα εξοπλιστικά προγράμματα
Η αποφασιστικότητα του υπουργού Άμυνας κ. Καμμένου να ανακινήσει τις υποθέσεις που αφορούν τη διαφθορά των γερμανικών εταιρειών-προμηθευτών στα εξοπλιστικά, έχει θέσει ακόμη μια σημαντική παράμετρο στη συζήτηση των δύο ηγετών.
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο κ. Καμμένος η Ραινμέταλ έχει καταδικαστεί για δωροδοκίες στην Ελλάδα και ειδικότερα επειδή έδωσε μίζες σε Έλληνες αξιωματούχους για να εξασφαλίσει συμβάσεις. Για τα αδικήματα αυτά πλήρωσε 37 εκ. ευρώ στο γερμανικό δημόσιο.
Πρόθεση του υπουργού είναι οι υποθέσεις αυτές να πάρουν το δρόμο της ελληνικής δικαιοσύνης αλλά και να ζητήσει από τη Γερμανία να δώσει τα στοιχεία των δωροδοκουμένων. Ταυτόχρονα όπως σημείωσε εκπρόσωποι της Ραινμέταλ ζητούν συμβοβασμό πληρώνοντας κάποια αποζημίωση. Για το ενδεχόμενο αυτό ο κ. Καμένος σημείωσε ότι «αν πλήρωσαν 62 εκ. ευρώ σε μίζες θα πρέπει να πληρώσουν πολύ περισσότερα για να συνθηκολογήσουμε».
Γερμανικές αποζημιώσεις
Στην ατζέντα της λίστας με τα θέματα που θα τεθούν στην πολιτική διαπραγμάτευση είναι και οι γερμανικές αποζημιώσεις.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συνέδεσε ευθέως το θέμα των οφειλών της Γερμανίας έναντι της χώρας μας λόγω των ναζιστικών θηριωδιών επί ναζιστικής κατοχής με τις τρέχουσες κρίσιμες διαπραγματεύσεις και την αδιάλλακτη στάση που εμφανίζει η γερμανική κυβέρνηση. Δεν είναι τυχαία η επιλογή της κυβέρνησης να καθυστερήσει τη συζήτηση για τη νέα συμφωνία με τους εταίρους ώστε να προηγηθεί αυτή για την επανασύσταση της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις γερμανικές αποζημιώσεις που διεξήχθη με πρωτοβουλία της Προέδρου του κοινοβουλίου, Ζωής Κωνσταντοπούλου.
Όπως είχε πει ο Πρωθυπουργός στη Βουλή «εμείς δεσμευόμαστε να τηρήσουμε τις υποχρεώσεις μας, έτσι οφείλουν να πράξουν και όλες οι πλευρές. Γιατί η ηθική δεν μπορεί να είναι αλά καρτ» και θύμισε ότι παρά τα εγκλήματα του Γ' Ράιχ και των χιτλερικών ορδών, το χρέος της Γερμανίας διέγραφη ενώ εκταμιεύτηκαν και ποσά από τους Συμμάχους για την ανοικοδόμησή της. «Επιλέγουμε το δρόμο της διαπραγμάτευσης και του διαλόγου, της αλληλοκατανόησης και της δικαιοσύνης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Χρέος - Αλλαγή του ρόλου του ΤΑΙΠΕΔ
Επί τάπητος τίθεται πια το θέμα του χρέους. Η συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου του χρέους θα ανακοινωθεί σήμερα σε συνέντευξη της Προέδρου της Βουλής, σηματοδοτώντας ότι η συζήτηση για το χρέος ξεκινά. Ακόμη ένα θέμα που θέτει η ελληνική κυβέρνηση για να μπει σε συμφωνία με τη λήξη του τετραμήνου ενώ επηρεάζει την πορεία των μεταρρυθμίσεων αυτού του τετραμήνου και αποτελεί ένα κόμπο στην πορεία των διαπραγματεύσεων. Μία από τις άμεσες επιπτώσεις της διαφορετικής θεώρησης της ελληνικής πλευράς για το χρέος είναι το πάγωμα των ιδιωτικοποιήσεων καθώς απόφαση της κυβέρνησης είναι να μην καταλήξουν τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις στο χρέος.
Γι'αυτό και χθες στη Βουλή η κα Βαλαβάνη συμπλήρωσε τη διάταξη που αφορά στο (πρώην πλέον) Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και έχει ενταχθεί στο σχέδιο νόμου για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Με τη συμπλήρωση του άρθρου 24 ξεκαθαρίζεται ότι "το ΤΑΙΠΕΔ έτσι όπως το ξέραμε όπου τα έσοδα μετά από 10 ημέρες πήγαιναν στο λογαριασμό των δανειστών στην Τράπεζα της Ελλάδας, τελειώνει". Πλέον δημιουργείται ένα νέο ταμείο Δημόσιας Περιουσίας που στόχο έχει την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και τα έσοδα θα αξιοποιούνται για την κοινωνική πολιτική του κράτους και τη στήριξη του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν με εξειδικευμένο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί αμέσως μετά".
Το ερώτημα είναι, ποια θα είναι η αντίδραση των εταίρων σε αυτή την αλλαγή που ούτε είχε προβλεφθεί ούτε απαγορευτεί από τη γενικόλογη συμφωνία του Eurogroup, ωστόσο αποτελεί σοβαρή λεπτομέρεια αφού αλλάζει την προηγούμενη συμφωνία που προέβλεπε ότι τα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεων θα πηγαίνουν στο χρέος.