Δύο χρόνια από το Καστελόριζο...

Η ανακοίνωση, που έγινε με φόντο το γραφικό λιμανάκι του νησιού, αποτέλεσε την απαρχή σειράς περιπετειών άνευ προηγουμένου στις οποίες μπήκε η χώρα και οι πολίτες. Δύο χρόνια μετά, παρά τις διαβεβαιώσεις του τέως –πλέον- πρωθυπουργού, ότι στη νέα Οδύσσεια που ξεκινά για τον Ελληνισμό «ξέρουμε το δρόμο για την Ιθάκη κι έχουμε χαρτογραφήσει και τα νερά», τίποτα δεν έχει βελτιωθεί. Αντιθέτως, κάθε μέρα είναι πιο δύσκολη από την προηγούμενη.

Το παρασκήνιο

Μετά από μήνες διαβουλεύσεων στην Ελλάδα και τους ευρωπαίους εταίρους, που οδήγησαν στην συγκρότηση ad hoc μηχανισμού στήριξης, τα spread δεν υποχωρούσαν και οι αγορές γινόταν ολοένα και πιο επιθετικές.

Την Τετάρτη και την Πέμπτη, 21 και 22 Απριλίου 2010, επικεφαλής των κυβερνήσεων και υπουργοί Οικονομικών χωρών της ευρωζώνης είχαν σπάσει τα τηλέφωνα στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών. Στις επαφές τους ζητούσαν επιτακτικά να προσφύγει η Ελλάδα στο μηχανισμό στήριξης, καθώς η κρίση άρχισε ήδη να «μολύνει» και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Παρά τις προτάσεις συνεργατών του Γ. Παπανδρέου για ακύρωση του ταξιδιού, ο τότε πρωθυπουργός θεώρησε ότι το πρόγραμμά του έπρεπε να γίνει κανονικά. Κάπως έτσι βρέθηκε στο ακριτικό Καστελόριζο, όπου σε ένα σουρεαλιστικό σκηνικό, ανακοίνωσε την προσφυγή της χώρας στο μηχανισμό.

Λίγες ημέρες μετά, ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το μνημόνιο και όσα ακολούθησαν μας οδηγούν καθημερινά σε πάμπολλες περιπέτειες.

Εκρηκτικό σκηνικό

Δύο χρόνια μετά, το μείγμα που έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία είναι εκρηκτικό. Οι άνεργοι ξεπέρασαν το 1 εκατομμύριο. Οι μισθοί και οι συντάξεις μειώθηκαν, επιχειρήσεις έβαλαν «λουκέτο», οι νεοάστεγοι αυξήθηκαν, ενώ πολλοί καταθέτες απέσυραν τα χρήματά τους είτε για να τα βγάλουν στο εξωτερικό, είτε για να καλύψουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Το κόστος ζωής αυξήθηκε, λόγω μιας σειράς φόρων σε καύσιμα, ποτά, αναψυκτικά, τσιγάρα, προϊόντα καταστημάτων εστίασης . Αντιθέτως, το προσωπικό εισόδημα έχει υποχωρήσει, την ίδια ώρα που οι πολίτες έχουν κληθεί πολλές φορές να πληρώσουν έκτακτες εισφορές.

Με βάση τα στοιχεία, η ανεργία από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι τον Ιανουάριο του 2012 εκτοξεύθηκε από το 11,9% στο 21,8%. Περίπου 150.000 επιχειρήσεις έχουν κατεβάσει ρολά, ενώ μεγάλο πλήγμα έχουν υποστεί μισθωτοί και συνταξιούχοι τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα.

Πολιτικό σύστημα

Μεγάλες ήταν οι επιπτώσεις του μνημονίου και στο πολιτικό σύστημα. Τα δύο μεγάλα κόμματα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ υπέστησαν μεγάλη καθίζηση, ενώ στην πορεία έχαναν συνεχώς στελέχη τους. Από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου μέχρι σήμερα αναδύθηκαν μεταξύ άλλων η Δημοκρατική Αριστερά, η Δημοκρατική Συμμαχία, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, το Πανελλήνιο Άρμα Πολιτών και η Κοινωνική Συμφωνία.