Η ζωή και η διαδρομή του Θεόδωρου Πάγκαλου - Ξεχώρισε για τον αιχμηρό του λόγο
Το όνομα του Θεόδωρου Πάγκαλου συνδέθηκε με την Κρίση των Ιμίων και τη φράση «Μαζί τα φάγαμε».
Σε ηλικία 84 ετών ο Θεόδωρος Πάγκαλος έφυγε από τη ζωή. Ο άλλοτε υπουργός και αντιπρόεδρος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, διέγραψε μία πορεία περίπου 40 ετών στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ το 1981, ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Ανδρέα Παπανδρέου και χειρίστηκε δύσκολα χαρτοφυλάκια και υποθέσεις που σημάδεψαν τη σταδιοδρομία του.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου 1938 στην Ελευσίνα. Ήταν εγγονός του ομώνυμου στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Δ. Πάγκαλου. Παρόλα αυτά, η πολιτική του δράση ξεκίνησε από τον χώρο της Αριστεράς καθώς σε νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τον φοιτητικό συνδικαλισμό, συμμετέχοντας σε διάφορες φοιτητικές ομάδες. Υπήρξε μέλος της ομάδας που προχώρησε στην αναγραφή του συνθήματος «1 1 4» σε τοίχους δημοσίων κτιρίων (που εν συνεχεία καθιερώθηκε ως κυρίαρχο στις φοιτητικές διαδηλώσεις της δεκαετίας του 1960).
Υπήρξε επίσης ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων «Γρηγόρης Λαμπράκης», που μετονομάστηκε σε Νεολαία «Γρηγόρης Λαμπράκης», καθώς και της αριστερής οργάνωσης «Δημοκρατική Αντίσταση Σπουδαστών».
Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Γυμνάσιο Αθηνών. Σπούδασε Νομική και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης ανακηρύσσεται το 1973 διδάκτορας των Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Παρισιού 1 (Πάνθεον-Σορβόννη).
Από το 1969 έως το 1978 εργάστηκε ως ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και κατόπιν ορίστηκε Διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου. Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1968 το δικτατορικό καθεστώς του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία επανέκτησε μετά τη Μεταπολίτευση.
Πολιτική σταδιοδρομία
Το 1978 έβαλε υποψηφιότητα για δήμαρχος στην Ελευσίνα και κατετάγη τρίτος. Επίσης σε νεαρή ηλικία είχε δραστηριοποιηθεί και στο ΚΚΕ. Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα.
Εξελέγη Βουλευτής Αττικής για πρώτη φορά το 1981 με το ΠΑΣΟΚ και έκτοτε εξελέγη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες έθεσε υποψηφιότητα.
PHOTO GALLERY
Όταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος ενημερώθηκε σε ζωντανή εκπομπή σχετικά με σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για τα Ίμια
Την περίοδο της κρίσης των Ιμίων, ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν καλεσμένος στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου. Τη συνέντευξη διέκοψε ένα τηλεφωνήμα από το γραφείο του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. «Με ειδοποιούν ότι τηλεφώνησαν τώρα από το γραφείο του πρωθυπουργού και ζητούν μία παρά τέταρτο να είστε εκεί διότι θα έχει σύσκεψη με εσάς, τον κ. Αρσένη και άλλα κυβερνητικά στελέχη» είπε ο παρουσιαστής της εκπομπής Νίκος Χατζηνικολάου σε ζωντανή μετάδοση, απευθυνόμενος στον Θεόδωρο Πάγκαλο, τότε υπουργό Εξωτερικών.
Οι αποκαλύψεις για τα Ίμια στο βιβλίο του
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, στο βιβλίο του «ΙΜΙΑ / S-300 / OΤΣΑΛΑΝ - Παλεύοντας για την ειρήνη» (εκδ. Economia publishing), περιέγραψε απλά και γλαφυρά πολλά πράγματα που δεν γνωρίζαμε. Την ξαφνική είσοδο Οτσαλάν στην Ελλάδα με τη βοήθεια κάποιων παραγόντων της ελληνικής ζωής που έκαναν «ιδιωτική» εξωτερική πολιτική. Τις συνεννοήσεις να φύγει από την Ελλάδα η «βόμβα Οτσαλάν».
Τις συνεννοήσεις με τον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα που είχε δεχτεί να τον φιλοξενήσει. Την «ατυχία» που τελικά οδήγησε τον Κούρδο ηγέτη στην Κένυα. Την κοινή επιχείρηση των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ και του Ισραήλ που οδήγησε στην παράδοσή του στην Τουρκία.
Αποκάλυψη-σοκ από τον Πάγκαλο για τον ρόλο των Αμερικανών στα Ίμια - ΒΙΝΤΕΟ
Η δεύτερη μεγάλη ενότητα του βιβλίου αφορά τα Ιμια και την κρίση που οδήγησε την Ελλάδα και την Τουρκία στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης. Τον ρόλο τοπικών παραγόντων και δημοσιογραφικών κυκλωμάτων στην κλιμάκωση. Την έλλειψη προετοιμασίας από την κυβέρνηση Σημίτη, η οποία δεν είχε ακόμη πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.
Την εμπλοκή των Αμερικανών και τον καταλυτικό ρόλο του προέδρου Κλίντον και του υφυπουργού Εξωτερικών Ρ. Χόλμπρουκ. Εκτενή αποσπάσματα από το βιβλίο του Θ. Πάγκαλου, ξεκινώντας από τα Ιμια και το «ασήμαντο» επεισόδιο της προσάραξης ενός τουρκικού σαπιοκάραβου κοντά στα Ιμια, το οποίο εξελίχθηκε σταδιακά σε μείζονα ελληνοτουρκική κρίση, είχαν διαρρεύσει το 2020.
(1997) Γεγονότα / ΙΜΙΑ, Πάγκαλος στον Πρετεντέρη
Υπόθεση Οτσαλάν
Είναι γνωστή αλλά ασαφής η ακριβής ανάμιξη, στις αρχές του 1999, του Πάγκαλου, ως τότε υπουργού Εξωτερικών, στην υπόθεση του Κούρδου Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιδρυτή ηγέτη του PKK, ο οποίος κατέφυγε στην Ελλάδα ενώ καταδιωκόταν από την Τουρκία.
Ο Οτζαλάν μεταφέρθηκε, με την έγκριση του Πάγκαλου, στην ελληνική πρεσβεία της Κένυας και συνοδευόταν από τον αξιωματικό της ΕΥΠ Σάββα Καλεντερίδη, ο οποίος αργότερα δέχτηκε προφορικές εντολές αμφισβητούμενης προέλευσης να πετάξει τον Οτσαλάν έξω από την πρεσβεία.
Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι οι εντολές αυτές προέρχονταν από τον Πάγκαλο, αν και ο ίδιος το αρνιόταν μέχρι τέλους. Επίσης, ο Πάγκαλος παρείχε διαβεβαιώσεις στον Έλληνα πρέσβη της Κένυας ότι είχε εξασφαλίσει δίοδο για τον Οτσαλάν προς την Ολλανδία σε συνεργασία με τις κενυάτικες αρχές, οι οποίες όμως παρέλαβαν τον Οτζαλάν από την ελληνική πρεσβεία και τον οδήγησαν σε άγνωστη κατεύθυνση, σε μια επιχείρηση ενορχηστρωμένη κρυφά από την ΜΙΤ με την βοήθεια της CIA.
Ο Πάγκαλος είχε επικριθεί και για το γεγονός ότι δεν εξασφαλίστηκαν εγγυήσεις από τους Κενυάτες για την ασφαλή μεταφορά του Οτσαλάν στην Ολλανδία, αλλά ο ίδιος δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι απουσίαζε τρεις μέρες από την Αθήνα και δεν παρακολουθούσε την υπόθεση.
Με την σύλληψη του Οτσαλάν από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, προκλήθηκε πολιτική κρίση στην Ελλάδα που οδήγησε στην παραίτηση τριών υπουργών, συμπεριλαμβανομένου και του Πάγκαλου.
Οι Φάκελοι ασχολούνται με την υπόθεση Οτσαλάν (3ο μέρος)
Πολιτική δράση μετά το 2004
Τον Μάρτιο του 2004 επανεξελέγη Βουλευτής Αττικής. Ορίστηκε υπεύθυνος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ στον Τομέα Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Πολιτικής Καταναλωτών και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μετέχει στην αντιπροσωπεία της Ελληνικής Βουλής στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση.
Μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 2009 στις εκλογές, ορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ελλάδας, θέση που διατήρησε και στους δύο ανασχηματισμούς της κυβέρνησης Παπανδρέου. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης παρέμεινε και κατά τη θητεία της μεταβατικής κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου. Αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση πριν τις εκλογές του Μαΐου του 2012.
Το περίφημο «Μαζί τα φάγαμε»
Στις 21 Σεπτεμβρίου του 2010 κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της «Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης» σχετικά με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την κατάργηση και τη συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων του δημοσίου τομέα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος από το βήμα της Βουλής, είπε τη φράση που έμελλε να ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων από όλες τις κομματικές παρατάξεις, από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες.
«Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας “πώς τα φάγατε τα λεφτά;”, που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: “Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής.”»
Το βίντεο με τη δήλωση Πάγκαλου: "μαζί τα φάγαμε".flv
Το 2012 στο e-book του «Μαζί τα φάγαμε» αναλύει περαιτέρω το σκεπτικό του: «Η φράση «τα φάγαμε όλοι μαζί» σημαίνει ότι ένα μεγάλο τμήμα από εμάς -τον ελληνικό λαό- συμμετείχαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε μη ορθολογικές πρακτικές και συμπεριφορές, στην πορεία του χρόνου, σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους. Αυτό που λέμε «δημοσιονομική κρίση» είναι και δικό μας δημιούργημα...
Οι πολίτες είτε με πράξεις, είτε με την εκπορευόμενη από την ενοχή απραξία τους, είτε απλά εκλέγοντας ακατάλληλα πολιτικά πρόσωπα για να διαχειριστούν τα κοινά, συμμετέχουν με συλλογικό τρόπο στη δημοκρατία και έχουν την ευθύνη των επιλογών τους...Φυσικά δεν έχουν όλοι το ίδιο μερίδιο ευθύνης, η ευθύνη ξεκινάει από πάνω προς τα κάτω». Συνεχίζει παρακάτω λέγοντας: «Η πλειοψηφία των βουλευτών της Αριστεράς όχι μόνο δεν πρότεινε και δεν βοήθησε στο πολιτικό και άρα κοινωνικό έργο αλλά αποτέλεσε φραγμό στις τεκμηριωμένες και σοβαρές προτάσεις των άλλων.
Ολα αυτά τα χρόνια ουδέποτε εκπρόσωπος της Αριστεράς αντέδρασε σε προσλήψεις, σε αυξήσεις μισθών, σε θέσπιση επιδομάτων, σε αυξήσεις συντάξεων, σε κοινωνικοποιήσεις επιχειρήσεων, σε απεργιακές κινητοποιήσεις ή σε διαδηλώσεις...Αντίθετα, σε συζητήσεις και προτάσεις τους ήθελαν και άλλες, πιο πολλές ακόμα παροχές...»
Θλίψη στον πολιτικό κόσμο
Η είδηση του θανάτου του Θεόδωρου Πάγκαλου σκόρπισε θλίψη και συγκίνηση στον πολιτικό κόσμο.
Πρωθυπουργός Ιωάννης Σαρμάς: Αποχαιρετούμε έναν πρωταγωνιστή της πολιτικής ζωής του τόπου μας
Συλλυπητήρια στους οικείους του Θεόδωρου Πάγκαλου για την απώλειά του, εκφράζει η κυβέρνηση με ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.
«Αποχαιρετούμε ένα πρωταγωνιστή της πολιτικής ζωής του τόπου μας, τον Θεόδωρο Πάγκαλο.
Μαχητής της δημοκρατίας ως ενεργό στέλεχος στον αντιδικτατορικό αγώνα, τιμήθηκε από τους συμπολίτες μας με την ανάδειξή του ως βουλευτή για περισσότερες από τρεις δεκαετίες και διετέλεσε με δυναμισμό και αποφασιστικότητα υπουργός στο μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του.
Τον διακρίνουμε για το κοφτερό μυαλό και την ουσιαστική του σκέψη.
Η Κυβέρνηση απευθύνει θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του» αναφέρει στο συλλυπητήριο μήνυμά του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος υπήρξε ένας μαχητικός πολιτικός
«Μία προσωπικότητα με ξεχωριστό αποτύπωμα στη δημόσια ζωή δεν βρίσκεται, πια, ανάμεσά μας. Για παραπάνω από μισό αιώνα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος υπήρξε ένας μαχητικός πολιτικός, υπηρετώντας με παρρησία τις απόψεις του. Ως στέλεχος της Αριστεράς προδικτατορικά, αλλά και ως υπουργός, αργότερα, πολλών κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Σε μία πολυκύμαντη διαδρομή, από την οποία θα ξεχώριζα τη συμβολή του στην εθνική υπόθεση της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση», αναφέρει ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του για την απώλεια του Θεόδωρου Πάγκαλου.
Και ο κ. Μητσοτάκης επισημαίνει: «Ο ίδιος έλεγε πάντα ότι χαιρόταν "να χύνει την καρδάρα με το γάλα". Να ταράζει, δηλαδή, τις κατεστημένες θέσεις με τις δικές του ριζοσπαστικές προσεγγίσεις και τον θυελλώδη χαρακτήρα του. Με όπλο την ευφυΐα, τον κοσμοπολιτισμό, το χιούμορ και την τόλμη του. Το γεγονός ότι για χρόνια βρεθήκαμε σε αντίπαλες παρατάξεις δεν με εμποδίζει να διακρίνω την σφραγίδα του Θόδωρου στην πολιτική ζωή της χώρας. Με πρώτο χαρακτηριστικό της, την πίστη στην ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας.
Στην οικογένεια και τους φίλους του απευθύνω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια», καταλήγει στην ανάρτησή του ο πρόεδρος της ΝΔ.
ΣΥΡΙΖΑ: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος συνέδεσε το όνομά του με κρίσιμες ιστορικές στιγμές
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος υπήρξε ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, επί χρόνια υπουργός, που συνέδεσε το όνομά του με κρίσιμες ιστορικές στιγμές, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία.
Παράλληλα, επισημαίνει πως έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και ήταν ο άνθρωπος που διαχειρίστηκε την κρίση των Ιμίων και την υπόθεση Οτσαλάν.
Νίκος Ανδρουλάκης: Ο Θόδωρος Πάγκαλος έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στη δημόσια ζωή με τους αγώνες του
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης εξέφρασε τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια, τη σύζυγο και τα παιδιά του Θεόδωρου Πάγκαλου και δήλωσε ότι υπήρξε «ένας πολιτικός με μακρόχρονη διαδρομή, που έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στη δημόσια ζωή με τους άοκνους αγώνες του για τη Δημοκρατία».
Πρόσθεσε ακόμη ότι «ήταν από τις ηγετικές μορφές του φοιτητικού κινήματος της δεκαετίας του '60, μέσα από τη δράση του στη Νεολαία Λαμπράκη, στην Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ) και στην παραδοσιακή Αριστερά.
Κατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας διαδραμάτισε, πάντα στην πρώτη γραμμή, καθοριστικό ρόλο στην αντίσταση κατά της χούντας, με αναφορά τη Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στρατεύτηκε στο Πατριωτικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΠΑΜ), με καθοδηγητή τον Μίκη Θεοδωράκη και συνεργάστηκε με άλλες αντιστασιακές οργανώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Το 1974, μετά τη Μεταπολίτευση και την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, συμμετείχε από την πρώτη στιγμή, στους αγώνες του Κινήματος και πρωταγωνίστησε στην προσπάθεια να εξελιχθεί το ΠΑΣΟΚ και η Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη σε ισχυρό ρεύμα κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας.
Ο Θ. Πάγκαλος, από το 1981 ως το 2012, εκλεγόταν πάντα πρώτος βουλευτής στο Υπόλοιπο Αττικής, με έδρα την Ελευσίνα, την πόλη που αγαπούσε και είχε ταυτιστεί. Καθ' όλη αυτή την περίοδο προσέφερε με σθένος, ακεραιότητα και αποτελεσματικότητα τις υπηρεσίες του από θέσεις κυβερνητικής ευθύνης και είχε ξεχωριστή συμβολή στην ισότιμη και ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».
Υπουργείο Εξωτερικών: Βαθιά θλίψη για την απώλεια του Θεόδωρου Πάγκαλου
Το υπουργείο Εξωτερικών εκφράζει τη βαθιά θλίψη του για την απώλεια του Θεόδωρου Πάγκαλου, «ο οποίος εργάσθηκε διαχρονικά και με ζήλο για την προώθηση των ελληνικών συμφερόντων ως υπουργός Εξωτερικών, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών και υφυπουργός Εξωτερικών».
Επίσης, απευθύνει ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του.
Κώστας Σημίτης: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν ένα αυστηρός κριτής των πολιτικών εξελίξεων
«Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν ένα αυστηρός κριτής των πολιτικών εξελίξεων με στόχο την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και ακριβούς εικόνας τους.
Θα θυμόμαστε πάντα τη συμβολή του» αναφέρει σε συλλυπητήρια δήλωση για τον θάνατο του Θεόδωρου Πάγκαλου, ο Κώστας Σημίτης.
Υπενθυμίζεται πως κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργικής θητείας του Κώστα Σημίτη, ο Θεόδωρος Πάγκαλος είχε διατελέσει υπουργός Εξωτερικών (1996-1999) και Πολιτισμού (2000).
Ευάγγελος Βενιζέλος για Θεόδωρο Πάγκαλο: Στάθηκε ακλόνητος στη σωστή πλευρά της Ιστορίας
Το δικό του αντίο στον Θεόδωρο Πάγκαλο, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σήμερα σε ηλικία 84 ετών, είπε ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος.
«Ο Θεόδωρος Πάγκαλος πορεύτηκε από πολύ νέος μέσα στην Ιστορία. Εισήλθε στο τοπίο της Mεταπολίτευσης έχοντας ήδη συσσωρεύσει γνώσεις, ακαδημαϊκούς τίτλους και πολιτικές εμπειρίες κυρίως από τον χώρο της κομμουνιστικής αριστεράς. Ταίριαζε στον στρόβιλο του ΠΑΣΟΚ», σημειώνει αρχικά.
«Υπό την αιγίδα του Ανδρέα Παπανδρέου ο Θεόδωρος Πάγκαλος ταυτίστηκε με τη μαχητική και ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και εξέφρασε με τον καλύτερο τρόπο την αντίληψη ότι η ΕΕ είναι ένα πεδίο διαρκούς και σκληρής διαπραγμάτευσης. Αυτό το έκανε με το δικό του δυναμικό προσωπικό ύφος γνωρίζοντας όμως καλά τους πραγματικούς συσχετισμούς δυνάμεων και τα όρια που τίθενται. Συνέδεσε το όνομά του με μεγάλες στιγμές όλων των κυβερνητικών περιόδων του ΠΑΣΟΚ και με ιστορικές επιτυχίες όπως η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συνδέθηκε και με στιγμές ιδιαίτερα δύσκολες όπως τα Ίμια και η υπόθεση Οτσαλάν. Δεν του έλειψαν ούτε οι προκλήσεις ούτε οι εμπειρίες. Και στην επώδυνη περίοδο της οικονομικής κρίσης και των αντιδημοφιλών αποφάσεων στάθηκε ακλόνητος στη σωστή πλευρά της Ιστορίας.
Συνυπήρξαμε ως υπουργοί πολλών κυβερνήσεων, τελικά ως αντιπρόεδροι δυο κυβερνήσεων της περιόδου της κρίσης. Συμπλεύσαμε και διαφωνήσαμε σε εκτιμήσεις και επιμέρους χειρισμούς. Έχω την αίσθηση ότι γνώρισα καλά τον πολύπτυχο, αντιφατικό και γοητευτικό Θόδωρο Πάγκαλο, αυτήν την εμβληματική φυσιογνωμία της Μεταπολίτευσης και όχι μόνο του κομματικού του χώρου και τον αποχαιρετώ με λύπη ως φίλο. Τα συλλυπητήρια μου στην Χριστίνα, τα παιδιά του, όλους τους δικούς του ανθρώπους», καταλήγει ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Ντόρα Μπακογιάννη: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν αναμφισβήτητα μια μεγάλη προσωπικότητα
«Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ήταν αναμφισβήτητα μια μεγάλη προσωπικότητα της ελληνικής πολιτικής ζωής. Ευφυής και με βαθειά γνώση της ιστορίας, άφησε έντονο το αποτύπωμά του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις ατελείωτες συζητήσεις που είχαμε για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους φίλους του» έγραψε σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Ντόρα Μπακογιάννη.