ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Μη κρατικά πανεπιστήμια: Έρχεται η «μητέρα» των μαχών
«Καυτή πατάτα» θα είναι για την κυβέρνηση το νομοσχέδιο με το οποίο θα ιδρυθούν παραρτήματα μεγάλων και καταξιωμένων ιδρυμάτων του εξωτερικού σε συνεργασία με τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια.
Το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Παιδείας χαρακτηρίζουν εμβληματική τη μεταρρύθμιση που εισάγει το εν λόγω νομοσχέδιο, το οποίο η κυβέρνηση θέλει να γίνει νόμος του κράτους ή δυνατόν με ευρύτατη πλειοψηφία ως τα τέλη του ερχόμενου Ιανουαρίου.
Από την άλλη μεριά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και συνδικαλιστικοί εκπρόσωποί του στον χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης έχουν σηκώσει τη σημαία της αντισυνταγματικότητας, γεγονός που προοιωνίζεται σφοδρή σύγκρουση μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα στη Βουλή, ειδικά μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Μεγάλες αναμένονται να είναι και οι αντιδράσεις εκτός Βουλής από κομματικές νεολαίες της Αριστεράς.
Από τη μια πλευρά για την κυβερνητική παράταξη είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για μετωπική ιδεολογική σύγκρουση με τον ΣΥΡΙΖΑ και πιθανότατα με τη Νέα Αριστερά, σε ένα ζήτημα που ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, από τη Δεξιά ως την Κεντροαριστερά, το εκλαμβάνει ως δείγμα προόδου και εκσυγχρονισμού του εγχώριου εκπαιδευτικού συστήματος.
Ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν σε στενή συνεργασία με κορυφαίους συνταγματολόγους της χώρας, προκειμένου να μην υπάρξουν ζητήματα αντισυνταγματικότητας, εμφανίζεται βέβαιος ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου δεν θα προσκρούσουν σε συνταγματικά εμπόδια.
«Κάνουμε μια ασφαλή και μελετημένη κίνηση. Ήδη σχεδόν το σύνολο των συνταγματολόγων έχει εκφραστεί θετικά, μερικοί διατύπωσαν την άποψη πως μπορούσαμε να προχωρήσουμε και παραπέρα. Η συνταγματικότητα αλλαγών που έχουν ήδη συντελεστεί, όπως τα μεταπτυχιακά προγράμματα και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, που ήδη λειτουργούν με χρηματικό αντίτιμο, έχει ήδη κριθεί. Σε κάθε περίπτωση είμαστε αισιόδοξοι για τη συνταγματικότητα της μεταρρύθμισης και επιμένουμε σε μια δυναμική ερμηνεία του Συντάγματος, όπως άλλωστε συμβαίνει σε μια σειρά άλλες περιπτώσεις» είπε χθες χαρακτηριστικά, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη διάρκεια συνέντευξης τύπου που παραχώρησε.
Την ίδια ώα και ο κορυφαίος συνταγματολόγος Αντώνης Μανιτάκης εξέφρασε χθες την καθαρή θέση ότι «έτσι όπως έχει παρουσιαστεί η διάταξη για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων και με αυτή τη μορφή, σέβεται το Σύνταγμα. Σε συνέντευξή του ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι το κύριο και βασικό αυτής της πρότασης της κυβέρνησης είναι η εγκατάσταση παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των χωρών που είναι στην GATS. «Αυτό δεν πιστεύω ότι θίγει ή παραβιάζει το άρθρο 16 με αυτή τη διατύπωση, διότι δεν μπορώ να δεχθώ ότι ερμηνεύοντας τη λέξη ίδρυση θα πρέπει να την ερμηνεύσω έτσι ώστε να απαγορεύει και τα παραρτήματα», τόνισε.
Ο κ. Μανιτάκης δήλωσε πως υπάρχουν ακόμα ιδεοληψίες. «Δεν καταλαβαίνω, αυτή τη συζήτηση τη θεωρώ εξαντλημένη. Είναι δυνατόν τόσα χρόνια να συζητάμε αυτή τη διάταξη, για συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους, που έχει παραβιαστεί από τα κολέγια; Τα 33 κολέγια που έχουμε, με την πλήρη αναγνώριση και ισοτιμία των επαγγελματικών δικαιωμάτων, ουσιαστικά έρχεται σε σύγκρουση με το άρθρο 16. Έχει, θα έλεγα, παραβιαστεί το άρθρο 16 με τη νομολογία για τα κολέγια. Και το έχει αποδεχθεί αυτό το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακριβώς γιατί εφάρμοσε το ευρωπαϊκό δίκαιο. Είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πρέπει να το σεβόμαστε», είπε ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου.
Η νομική άποψη του κ. Μανιτάκη έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς είναι γνωστό ότι το ΠΑΣΟΚ προστρέχει σε αυτόν, όταν χρειάζεται μία συνταγματική άποψη. Επιπρόσθετα έχει ιδιαίτερη σημασία ότι και ο πρώην πρόεδρος του κόμματος κ. Ευαγγ. Βενιζέλος, έχει εκφράσει ανάλογη επιστημονική άποψη με αυτή του κ. Μανιτάκη.
Οι πληροφορίες από το Μέγαρο Μαξίμου αναφέρουν ότι πέραν των δύο παραπάνω νομικών, η κυβέρνηση και ο υπουργός Παιδείας έχουν πάρει τη γνώμη και άλλων κορυφαίων συνταγματολόγων της χώρας, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειονότητα εκτιμούν ότι το νομοσχέδιο δεν προσκρούει σε ζητήματα συνταγματικότητας και ως εκ τούτου μπορεί με ασφάλεια να προχωρήσει η ψήφισή του.
Τι ισχύει αλλού στην Ε.Ε
Η κυβέρνηση, όμως, έχει και ένα ακόμα ακλόνητο επιχείρημα υπέρ της ίδρυσης και λειτουργίας μη Κρατικών πανεπιστημίων. Ότι σε ολόκληρη την Ε.Ε, μόνο δύο χώρες, η Ελλάδα και το Λουξεμβούργο λειτουργούν ακόμα αποκλειστικά και μόνο δημόσια ιδρύματα. Στις υπόλοιπες χώρες, υπάρχουν μη κρατικά πανεπιστήμια – τόσο με κρατική εξάρτηση όσο και πλήρως ανεξάρτητα. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η συντριπτική πλειονότητα των σπουδαστών (79,7%) φοιτούν σε δημόσια ιδρύματα.
Γρίφος βεβαίως θα είναι και η στάση του ΠΑΣΟΚ η οποία δεν είναι ακόμα καθαρή. Στο παρελθόν η Χαριλάου Τρικούπη είχε ταχθεί υπέρ των ιδιωτικών Πανεπιστημίων, αλλά η σημερινή ηγεσία του κόμματος παραμένει επιφυλακτική κάτι που έχει στηλιτεύσει αρνητικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.