Συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν: Τα τρία αγκάθια πίσω από τα καλά λόγια
Το βασικό συμπέρασμα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν είναι ότι οι δύο ηγέτες διαφωνούν σε πολλά, αλλά επιμένουν ότι πρέπει οι δύο χώρες να κινηθούν σε κλίμα καλής γειτονίας. Παρόλα αυτά υπήρξε LIVE κόντρα κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που δείχνει ότι οι δύο ηγέτες ίσως έχουν βρει τον τρόπο να λένε δημοσίως της διαφωνίες τους δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο συνθήκες αποσυμπίεσης.
Ο Τούρκος πρόεδρος προέταξε την εμπορική συνεργασία των δύο χωρών λέγοντας ότι οι εμπορικές σχέσεις πρέπει να πάνε από τα 5,8 δισεκατομμύρια δολάρια στα 10 δισ.
Από τις κοινές δηλώσεις των δυο ηγετών προέκυψαν βεβαίως και τρία σημαντικά αγκάθια τα δύο εκ των οποίων πρώτος τα έθεσε ο Ταγίπ Ερντογάν για να πάρει βεβαίως απαντήσεις από τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Τα αγκάθια είναι βεβαίως η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, η άρνηση του Ερντογάν να αποδεχθεί ως τρομοκρατική οργάνωση την Χαμάς και η εμμονή του με τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Ελλάδα.
Ο Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να αναφερθεί στις υπόλοιπες διαφορές επί των ελληνοτουρκικών, όμως για πρώτη φορά έκανε επίκληση του Διεθνούς Δικαίου λέγοντας χαρακτηριστικά: «Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις σχέσεις μας. Είμαστε προσηλωμένοι να κλείσουμε τα προβλήματα στο πλαισίου ειλικρινούς διαλόγου και του διεθνούς δικαίου». Στις δημόσιες δηλώσεις τους απέφυγαν να πουν ο,τιδήποτε για τα καυτά ζητήματα της ΑΟΖ, των θαλασσίων ζωνών και των άλλων παράλογων αιτημάτων που συνήθως βάζει η Τουρκία για τα νησιά και τα 12 μίλια. Άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε διευκρινίσει πριν μεταβεί στην Άγκυρα ότι δεν θα συζητηθούν τέτοιες λεπτομέρειες.
Οι απαντήσεις πάντως του Κυριάκου Μητσοτάκη για τουρκική μειονότητα, Χαμάς και Μονή της Χώρας ήταν ακαριαίες και αποστομωτικές.
Για την Μονή της Χώρας και την μετατροπή της σε τζαμί o Ερντογάν υποστήριξε με μισόλογα πως «την ανοίξαμε στο κοινό μετά από απόφαση που είχε ληφθεί εδώ και χρόνια και στόχος είναι να υπάρξει ένταξη στην Unesco, ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς». Ακόμη αναφέρθηκες και στη Γάζα και κατηγόρησε το Ισραήλ πως διαπράττει γενοκτονία στην περιοχή.
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός στην ομιλία του, απάντησε αναφορικά με τη Μονή της Χώρας κάνοντας λόγο για μνημεία που αποτελούν πανανθρώπινη παρουσία. «Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τεμενάς. Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
Αναφορικά με την μουσουλμανική μειονότητα, ο Ερντογάν άρχισε τα γνωστά περί τουρκικής μειονότητας, ενώ ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως οι μειονότητας στην χώρα μας καθορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάννης. «Στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο» είπε και συμπλήρωσε πως ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Μετά την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού, ο Τούρκος πρόεδρος τοποθετήθηκε ξανά για το θέμα της Χαμάς, εκφράζοντας την αντίθεσή του με την προσέγγιση του κ. Μητσοτάκη. «Αξιότιμε φίλε, θέλω να σε ευχαριστήσω, αλλά υπάρχει σημαντικό θέμα, που δεν συμφωνούμε. Εγώ δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς. Αντιθέτως, έχουν ιδρυθεί το '47 για να προστατεύσουν τα εδάφη τους. Είναι αντιστασιακή οργάνωση απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών, που δίνει αγώνα προστασίας. Είναι βάναυση και αδίστακτη προσέγγιση ο χαρακτηρισμός της ως τρομοκρατική οργάνωση», επέμεινε ο Τούρκος πρόεδρος. Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως οι δυο τους μπορούν να συμφωνήσουν στο ότι διαφωνούν στο συγκεκριμένο ζήτημα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει πως «μπορούμε να το κάνουμε αυτό», κλείνοντας τις κοινές δηλώσεις.
Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν πάντως ότι πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ενώ ανακοίνωσαν συμφωνίες στους τομείς της Οικονομίας, της Πολιτικής Προστασίας και της μεταναστευτικής πολιτικής. Επιπλέον, προανήγγειλαν νέο «διπλό ραντεβού» σε Αθήνα και Άγκυρα.