Ευρωεκλογές 2024: Ο απόλυτος οδηγός - Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Πού, πότε και πώς ψηφίζουμε στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 - Αναλυτικά η διαδικασία - Τα υποψήφια κόμματα στην Ελλάδα - Χρήσιμες οδηγίες για την επιστολική ψήφο
Λιγότερο από ένας μήνας έχει μείνει μέχρι τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, όπου οι Ευρωπαίοι πολίτες θα ψηφίσουν τους εκπροσώπους τους στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Την ίδια ώρα όμως, υπάρχουν αρκετά ερωτήματα που δείχνουν να προκαλούν πονοκέφαλο στους ψηφοφόρους, ιδίως σχετικά με τον τρόπο που ψηφίζουμε, τους σταυρούς που βάζουμε αλλά ακόμη και πολλές απορίες για τον αριθμό των ευρωβουλευτών που εκλέγονται, τα υποψήφια κόμματα στην Ελλάδα και πολλά άλλα.
Στις εκλογές σε ολόκληρη την Ευρώπη θα εκλεγούν 720 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρόκειται για αύξηση από τις 705 έδρες σήμερα, προκειμένου να καλυφθούν οι δημογραφικές αλλαγές σε πολλά κράτη μέλη.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Κοινοβούλιο είναι το μόνο θεσμικό όργανο στην ΕΕ που εκλέγεται απευθείας από τους ψηφοφόρους. Τα άλλα δύο κύρια όργανα εκλέγονται έμμεσα: η σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απαιτεί την έγκριση των ευρωβουλευτών, ενώ το Συμβούλιο αποτελείται από υπουργούς των κρατών-μελών που ορίζονται από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις τους.
Τα τρία θεσμικά όργανα συνεργάζονται για να προωθήσουν τη νομοθεσία σε ένα ευρύ πεδίο τομέων, όπως η δράση για το κλίμα, η ψηφιακή ρύθμιση, η μετανάστευση και το άσυλο, η ενιαία αγορά, η προστασία του περιβάλλοντος και ο κοινός προϋπολογισμός.
Πότε θα γίνουν οι Ευρωεκλογές;
Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα διεξαχθούν μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου και θα διοργανωθούν σύμφωνα με τους εκλογικούς κανόνες κάθε κράτους μέλους. Οι ψηφοφόροι θα επιλέξουν τους εκπροσώπους της χώρας τους σε ανοιχτές, ημι-ανοιχτές και κλειστές λίστες. Μια πρόταση για εισαγωγή διακρατικών καταλόγων δεν βρήκε αντίκρισμα.
Η ψηφοφορία ξεκινά στην Ολλανδία την Πέμπτη 6 Ιουνίου και ακολουθεί η Ιρλανδία την Παρασκευή 7 Ιουνίου. Η Λετονία, η Μάλτα και η Σλοβακία θα συμμετάσχουν το Σάββατο 8 Ιουνίου, ενώ οι υπόλοιπες χώρες θα ψηφίσουν την Κυριακή 9 Ιουνίου.
Η Τσεχία και η Ιταλία θα επιτρέψουν την ψηφοφορία σε συνεχόμενες ημέρες: Παρασκευή και Σάββατο για τους Τσέχους και Σάββατο και Κυριακή για τους Ιταλούς.
Πού μπορώ να ψηφίσω στις Ευρωεκλογές 2024
Για τον Έλληνα πολίτη ή πολίτη κράτους μέλους ΕΕ που ψηφίζει στην Ελλάδα Το εκλογικό σας τμήμα καθορίζεται με βάση την διεύθυνση κατοικίας σας. Για να το βρείτε, ανατρέξτε στον ιστότοπο του Υπουργείου Εσωτερικών (ΕΔΩ).
Πώς ψηφίζω στις Ευρωεκλογές 2024
- Αν θέλετε να ψηφίσετε, πρέπει είστε εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
- Μπορείτε να ψηφίσετε μόνο μία φορά σε κάθε εκλογική διαδικασία.
- Μπορείτε να ψηφίσετε μόνο αν είστε πολίτης της ΕΕ.
- Πολίτης της ΕΕ είστε, αν είστε υπήκοος κάποιας χώρας της ΕΕ.
- Μπορείτε να ψηφίσετε στη χώρα της ΕΕ στην οποία είστε πολίτης.
- Αν ζείτε σε άλλη χώρα της ΕΕ, μπορείτε να ψηφίσετε εκεί.
Στη χώρα μας οι κάλπες θα ανοίξουν στις 7 το πρωί και θα κλείσουν στις 7 το απόγευμα της 9ης Ιουνίου.
Να σημειωθεί πως δικαίωμα ψήφου στις ευρωεκλογές έχουν οι γεννηθέντες πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2007 που είναι Έλληνες πολίτες, ή πολίτες χώρας εντός ΕΕ με νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα.
Οι τρόποι για να ψηφίσετε, είναι
- είτε δια ζώσης στο εκλογικό τμήμα όπου ανήκετε,
- είτε με επιστολική ψήφο.
Το εκλογικό σας κέντρο βασίζεται στη διεύθυνση κατοικίας σας. Για να το βρείτε, ανατρέξτε την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών.
Παράλληλα, αν κάποιος θέλει να ψηφίσει ως ετεροδημότης, αν έχει κάνει αίτηση ετεροδημότη σε παλαιότερες εκλογές θα ψηφίσει στον τόπο που έχουν δηλώσει ως μόνιμη κατοικία, κατά την αίτηση ετεροδημότη. Ισχύει δηλαδή η παλιά αίτηση και δεν χρειάζεται να κάνει καινούργια. Αντίθετα, εάν θέλει να ψηφίσει και πάλι στην ιδιαίτερη πατρίδα του θα πρέπει να έχει αιτηθεί μέχρι τις 30 Απριλίου να διαγραφεί η αίτηση ετεροδημότη που έχουν κάνει μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του ΥΠΕΣ.
Σημειώνεται ότι όσοι ψηφίσουν στις ευρωεκλογές με φυσική παρουσία θα πρέπει να φέρουν μαζί τους την αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο, ή άδεια οδήγησης ή βιβλιάριο ασφαλιστικού ταμείου για τον απαραίτητο έλεγχο.
H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.
Ευρωεκλογές 2024: Σταυρός προτίμησης
Ο ψηφοφόρος επιλέγει το ψηφοδέλτιο του κόμματος ή του συνασπισμού συνεργαζόμενων κομμάτων που επιθυμεί. Στη συνέχεια, βάζει σταυρό αριστερά του ονόματος του υποψηφίου τον οποίο επιθυμεί να ψηφίσει.
Να σημειωθεί πως ο κάθε ψηφοφόρος έχει δικαίωμα να ψηφίσει μέχρι 4 υποψηφίους. Αν ο εκλογέας επιλέξει περισσότερους υποψηφίους από τον μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό, το ψηφοδέλτιο θεωρείται έγκυρο όσον αφορά τον συνδυασμό, ωστόσο, δεν λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Τέλος, κλείνει τον φάκελο με το αυτοκόλλητο και κατευθύνεται προς την κάλπη.
Την ίδια ώρα, τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής θα είναι διαθέσιμα ώστε να επιλύσουν πιθανές απορίες των ψηφοφόρων.
Ευρωεκλογές 2024 – Πώς ψηφίζουμε μέσω επιστολικής ψήφου
Το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου είναι διαφορετικό από τα ψηφοδέλτια που συνήθως χρησιμοποιούνται στις εκλογές στην Ελλάδα. Είναι ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο μίας σελίδας διπλής όψης και όχι ο γνωστός «πάκος» με τις λίστες υποψηφίων του κάθε συνδυασμού.
- Στην πρώτη όψη του ψηφοδελτίου υπάρχουν οι 31 συνδυασμοί που συμμετέχουν στις ευρωεκλογές. Εκεί θα βάλετε σταυρό με μπλε ή μαύρο στιλό δίπλα στον συνδυασμό της προτίμησής σας. Για να ψηφίσετε λευκό, θα βάλετε σταυρό δίπλα στο αντίστοιχο πεδίο «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω. Ψηφίζω λευκό.» ή δεν θα επιλέξετε κανέναν συνδυασμό.
- Στην πίσω όψη του ψηφοδελτίου, θα δείτε ένα μεγάλο τετράγωνο, εντός του οποίου περιέχονται 42 μικρότερα τετράγωνα, αριθμημένα από το 1 έως το 42. Για να επιλέξετε έναν/μία υποψήφιο/α του συνδυασμού προτίμησής σας, πρέπει να επιλέξετε τον αριθμό που του/της αντιστοιχεί, όπως αναγράφεται στο έντυπο οδηγιών που περιέχεται στον φάκελο με το εκλογικό υλικό που θα λάβετε. Μπορείτε να ψηφίσετε από 0 έως 4 υποψήφιους Ευρωβουλευτές ενός συνδυασμού.
- Τέλος, κάτω από το τετράγωνο με τους 42 αριθμούς, υπάρχει ειδικό πλαίσιο στο οποίο δηλώνετε τον αριθμό υποψήφιων Ευρωβουλευτών που έχετε ψηφίσει, δηλαδή από 0 έως 4. Αν αφήσετε κενό το ειδικό πλαίσιο ή αν επιλέξετε περισσότερους από 4 υποψηφίους, τότε η ψήφος σας θα ληφθεί υπόψη υπέρ του συνδυασμού που επιλέξατε, πλην όμως κανένας σταυρός προτίμησης δεν θα ληφθεί υπόψη.
Μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία αν έχω εγγραφεί στην επιστολική ψήφο;
Σε περίπτωση που η επιστολική ψήφος σας δεν παραληφθεί εμπρόθεσμα, δηλαδή έως το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό σας τμήμα θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα σας επιτρέψει να ψηφίσετε με φυσική παρουσία εκεί την Κυριακή 9 Ιουνίου από τις 11.00 π.μ. έως τις 7.00 μ.μ.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, εφόσον η επιστολική ψήφος σας παραληφθεί έγκαιρα, αυτονοήτως δεν θα μπορέσετε να ψηφίσετε και με φυσική παρουσία την ημέρα των Ευρωεκλογών.
Πότε θα ξέρουμε τα αποτελέσματα;
Τα αποτελέσματα των εκλογών δεν θα ανακοινωθούν μέχρι το βράδυ της Κυριακής 9 Ιουνίου. Αυτό εμποδίζει τις χώρες που ψηφίζουν νωρίτερα, να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκείνων που ψηφίζουν αργότερα.
Οι υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σκοπεύουν να δημοσιεύσουν τις πρώτες επιμέρους εκτιμήσεις στις 18:15 το απόγευμα της Κυριακής και την πρώτη πλήρη σύνθεση του ευρωκοινοβουλίου στις 20:15. Αυτά τα δεδομένα θα συνδυάζουν τις εκτιμώμενες ψήφους και τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις.
Έως τις 23:00 το βράδυ, μόλις έχουν κλείσει οι κάλπες σε όλα τα κράτη μέλη, θα έχουμε μια αξιόπιστη, ολοκληρωμένη ματιά στη σύνθεση του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ευρωεκλογές 2024 - Τα 31 υποψήφια κόμματα
Τα κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων που θα συμμετέχουν στις ευρωεκλογές στη χώρα μας είναι τα εξής:
- ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
- ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
- ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
- ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
- ΝΙΚΗ
- ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
- ΜέΡΑ 25
- ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΑΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
- ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. – ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ
- ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ – ΛΑ.Ο.Σ.
- ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο
- ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ – ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (Μ-Λ ΚΚΕ)
- ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
- ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
- Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ
- ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ
- ΚΕΚΑ-ΑΚΚΕΛ ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα
- ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ – Πρόδρομος Εμφιετζόγλου
- ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (Ε.ΠΑ.Μ)
- Κίνημα 21
- ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
- Ομογενειακό Δίκτυο Ελλήνων Ευρώπης (Ο.Δ.Ε.Ε.)
- Νέα Αριστερά
- ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ
- ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
- ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
- Ελλήνων Συνέλευσις
- Πράσινο κίνημα
- Δημιουργία
- ΚΟΣΜΟΣ
Από ποια ηλικία μπορεί να ψηφίσει κανείς;
Στην πλειονότητα των κρατών-μελών, οι ψηφοφόροι μπορούν να ψηφίζουν από την ηλικία των 18 ετών. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, μερικές χώρες έχουν μειώσει το όριο σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη συμμετοχή. Στην Ελλάδα επιτρέπεται να ψηφίζουν άτομα ηλικίας 17 ετών και άνω. Και στο Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Μάλτα και την Αυστρία, το όριο ηλικίας έχει οριστεί στα 16.
Αντίθετα, οι υποψήφιοι του Κοινοβουλίου θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τα 18 έτη, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία, έως τα 25 έτη στην Ελλάδα και την Ιταλία. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν αξίωμα σε άλλη χώρα της ΕΕ εάν είναι κάτοικοι εκεί.
Πόσοι ευρωβουλευτές εκλέγονται;
Συνολικά 720 ευρωβουλευτές θα εκλεγούν τον Ιούνιο του 2024, 15 περισσότεροι σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές.
Κατά γενικό κανόνα, ο αριθμός των ευρωβουλευτών αποφασίζεται πριν από κάθε εκλογική διαδικασία. Το σύνολο δεν μπορεί να ξεπεράσει τους 750 συν τον πρόεδρο.
Τι θα γίνει αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές;
Οι εκλεγμένοι ευρωβουλευτές εργάζονται για να σχηματίσουν πολιτικές ομάδες. Στην πρώτη σύνοδο ολομέλειας του νέου Κοινοβουλίου, οι ευρωβουλευτές συνεδριάζουν και εκλέγουν τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε επόμενη σύνοδο, το Κοινοβούλιο θα εκλέξει τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αργότερα θα αξιολογήσει και θα εγκρίνει το Σώμα των Επιτρόπων στο σύνολό του.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, υπεύθυνη για την πρόταση και την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ και την καθημερινή λειτουργία της ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των πολιτών της ΕΕ, και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπώντας τα συμφέροντα των χωρών, διαμορφώνουν προτάσεις της Επιτροπής και, εάν συμφωνούν, τις εγκρίνουν.
Ποιες εξουσίες έχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Μαζί με εκπροσώπους των κυβερνήσεων των χωρών της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές διαμορφώνουν και αποφασίζουν για νέους νόμους που επηρεάζουν όλες τις πτυχές της ζωής σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη στήριξη της οικονομίας και την καταπολέμηση της φτώχειας έως την κλιματική αλλαγή και την ασφάλεια.
Οι ευρωβουλευτές θέτουν στο επίκεντρο σημαντικά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά θέματα και υποστηρίζουν τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ελευθερία, δημοκρατία, ισότητα και κράτος δικαίου.
Το Κοινοβούλιο εγκρίνει τον προϋπολογισμό της ΕΕ και ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα. Εκλέγει επίσης τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διορίζει τους Επιτρόπους της και τους κρατά υπόλογους.