Οικονόμου για σχολεία: Ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός πρέπει να πλαισιωθεί από την κτηριακή αναβάθμιση

Ο Γιάννης Οικονόμου στην ομιλία του στη Βουλή, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, τόνισε ότι ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός πρέπει να πλαισιωθεί από την κτηριακή αναβάθμιση και την βελτίωση της δια ζώσης διδασκαλίας, ενώ παράλληλα υποστήριξε ότι πρέπει να επανεξεταστεί το ζήτημα με τη μη πλήρωση θέσεων στις στρατιωτικές σχολές.

«Θελω να ξεκινήσω την ομιλία μου, με αφορμή τη χθεσινή ανακοίνωση των βάσεων, με τα συγχαρητήρια στα παιδιά που πέτυχαν στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο και τα Δημόσια Ι.Ε.Κ.. Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, που από το 1837 πρωταγωνιστεί στην ανάπτυξη και την προκοπή τόσων Ελληνίδων και Ελλήνων.

»Με αφορμή αυτή την ανακοίνωση προέκυψε και φέτος ένα πρόβλημα μη πλήρωσης των θέσεων σε στρατιωτικές σχολές. Είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που παρατηρείται. Δεδομένου ότι οι στρατιωτικές σχολές δεν είναι αμιγώς ακαδημαϊκού χαρακτήρα, δεδομένου των ιδιαιτεροτήτων και του κινδύνου να λείψουν στελέχη από τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στο μέλλον, σε εποχές δύσκολες και περίεργες, πιστεύω ότι η Κυβέρνησή μας πρέπει να ξαναδεί το ζήτημα και με επιμέρους ρυθμίσεις να έρθει και να διορθώσει την αδυναμία αυτή.

»Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει μια βεντάλια μεταρρυθμίσεων σε όλο το φάσμα και τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Και αυτό είναι σημαντικό, γιατί βασικό καθήκον μας πρέπει να είναι η αναβάθμιση, σε δείκτες ποιοτικούς και ποσοτικούς, πρώτιστα , του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου, το οποίο είναι η βάσιμη ελπίδα προκοπής για το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Η δημόσια εκπαίδευση πρέπει να είναι το επίκεντρο όλων των πολιτικών μας, διότι υπηρετεί την κοινωνική κινητικότητα και δίνει περιεχόμενο στην ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Και το ερανιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο συζητούμε σήμερα κινείται προς την κατεύθυνση αυτή , προτάσσοντας τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Μια πρωτοβουλία αναμφισβήτητα θετική, αφού τα ψηφιακά εργαλεία και η τεχνητή νοημοσύνη απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα και στο σκέλος των εκπαιδευτικών τους εφαρμογών. Το ζητούμενο, ή καλύτερα το επίδικο, συνεπώς, δεν είναι η εισαγωγή του ψηφιακού εκσυγχρονισμού. Αυτό είναι αναγκαίο και αδιαπραγμάτευτο. Αλλά ο τρόπος που γίνεται, η εισαγωγή και η εφαρμογή της τεχνολογίας στην εκπαίδευση, για την οποία διεξάγεται μια εκτεταμένη και έντονη συζήτηση των ειδικών σε όλο τον πλανήτη. Η επιστήμη είναι κάτι πολύ περισσότερο από συσσώρευση γνώσεων.

»Είναι κατεξοχήν τρόπος αξιοποίησής τους. Το σχολείο χρειάζεται να καλλιεργεί τη σοφία: την απορητική, την κριτική, τον αναστοχασμό. ″Ο Πυθαγόρας δεν μας κληροδότησε κανένα δικό του σύγγραμμα, επειδή πίστευε ότι δεν χρειάζεται να αφήσει πίσω του άψυχα συγγράμματα..., αλλά έμψυχα συγγράμματα, δηλαδή μαθητές”. Η πληροφορία αυτή παραδίδεται από τον φιλόσοφο Ολυμπιόδωρο και είναι μια διαχρονική αποτύπωση της ουσίας, του μεδουλιού, της εκπαίδευσης. Η διδασκαλία είναι κάτι πολύ περισσότερο από τη μετάδοση γνώσεων. Συνίσταται σε μια καθολική επίδραση, η οποία προϋποθέτει δάσκαλο με πλούσιες γνώσεις, ανθρωπιστική κουλτούρα, πολιτική συνείδηση, αμέριστο ενδιαφέρον για τον μαθητή, επιστημονικό και ευρύτερο ήθος. Κυρίως, όμως, προϋποθέτει την απόλυτη γενναιοδωρία του διδάσκοντα. Οφείλει να παραδώσει καλύτερους επιστήμονες και καλύτερους ανθρώπους, ώστε να συμβάλλει στην εξέλιξη της κοινωνίας και του πολιτισμού. Και αυτό δεν γίνεται δίχως την ποιοτική διδασκαλία στην τάξη, χωρίς την εμβάθυνση και τον εμπλουτισμό της διά ζώσης διδασκαλίας. Στο σχέδιο νόμου που συζητούμε εισάγονται πολλές ρυθμίσεις για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του σχολείου και αυτό είναι θετικό. Δεν πρέπει όμως να παραβλέψουμε την ανάγκη εκσυγχρονισμού των σχολικών μονάδων. Η κατάσταση των σχολικών κτηρίων, ειδικά στην επαρχία, είναι συχνά τραγική. Με εμφανή προβλήματα εδώ και αρκετές δεκαετίες που δυσχεραίνουν, αν δεν παρεμποδίζουν κιόλας, την εκπαιδευτική διαδικασία και απομειώνουν την δυναμική των πολύ σημαντικών εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων που η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ψηφίσει και εφαρμόζει τα τελευταία χρόνια. Χωρίς άρτια βασική υποδομή, κάθε προσπάθεια αναβάθμισης της εκπαίδευσης υπονομεύεται. Συνεπώς, επιβάλλεται η καλή συστηματική συντήρηση, επέκταση και ανανέωση των σχολικών υποδομών σε όλη τη χώρα.

»Επίσης, παρότι ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός της εκπαίδευσης γοητεύει, δεν πρέπει να σαγηνευόμαστε από την προοπτική μιας εκπαίδευσης παραδομένης στην υπηρεσία των λογισμικών. Χρειάζεται άμεσα και δραστικά να ενισχύσουμε τους διδάσκοντες και να ενισχύσουμε το δια ζώσης μάθημα. Ο ρόλος του δασκάλου -ειδικά σε παραμεθόριες, απομακρυσμένες και υποβαθμισμένες περιοχές- εκφεύγει του στενού εκπαιδευτικού σκέλους και αποκτά έναν ευρύτερο συμβολικό ρόλο. Είναι η ζωντανή παρουσία του κράτους, η απτή απόδειξη ότι η Πολιτεία ενδιαφέρεται για τον κάθε Έλληνα, όπου και αν αυτός κατοικεί. Ο δάσκαλος έχει έναν ευρύτερο ρόλο. Είναι φορέας αγωγής και δίνει μαθήματα ζωής με το παράδειγμά του και όχι μόνο με το μάθημά του. Ο Πλάτωνας έλεγε ότι το μέγιστο μάθημα δεν δίνεται με τα λόγια, και έχει δίκιο. Για αυτό και έχει ιδιαίτερη αξία η παρέμβαση του υπουργείου και της κυβέρνησης για την πρόσληψη 10000 νέων στελεχών στην εκπαίδευση.

»Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ και στην ενίσχυση των εργαλείων αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας. Όχι τόσο ή καλύτερα όχι μόνον για το περιεχόμενο της ρύθμισης, όσο για τον συμβολισμό που εκφράζει, δείχνοντας ότι το υπουργείο έχει σταθερά στραμμένη την προσοχή του στην μάστιγα αυτή. Η βία των ανηλίκων και ιδιαίτερα αυτή που εκδηλώνεται ή και εκκολάπτεται μέσα στις αίθουσες είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Αντικατοπτρίζει πολλαπλές οικογενειακές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές αποτυχίες. Χρειάζεται μεγάλη και συνεχής προσπάθεια. Η καθημερινότητα και οι συνθήκες σε πολλές σχολικές μονάδες είναι συχνά αδιανόητα δύσκολες από άποψη «τάξης». Και φοβάμαι ότι τα περιστατικά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν είναι μεμονωμένα, ούτε η εξαίρεση, ίσως να είναι τα πιο ακραία, αλλά και αυτό συζητείται.

»Οι πολλές απουσίες, η απειθαρχία, η έλλειψη πειθαρχικού ελέγχου σε πολλές περιπτώσεις προκαλούν διαλυτικές καταστάσεις στις σχολικές μονάδες και στη διεξαγωγή του μαθήματος. Και αυτά οφείλουμε να δούμε πως θα τα διορθώσουμε και μάλιστα γρήγορα. Όπως οφείλουμε κατά την γνώμη μου να δούμε και κάτι ακόμα, περισσότερο στρατηγικό θα έλεγα. Εδώ και δεκαετίες στην εκπαίδευση δίνουμε έμφαση στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων προκειμένου να μπορέσουν τα παιδιά να ανταπεξέλθουν σε εξεταστικές διαδικασίες και έχουμε παραμελήσει την καλλιέργεια του ήθους και της αγωγής. Ο Δημόκριτος υποστήριζε ότι οι άνθρωποι δεν ευδαιμονούν χάρη στα σώματα και τα υλικά αγαθά, αλλά με την παιδεία και τις πολλές γνώσεις. Στη χώρα μας πρέπει να διατηρήσουμε ως κόρη οφθαλμού το κεκτημένο ότι η φτώχεια και η υστέρηση δεν μπορεί να είναι εμπόδια για τη μόρφωση, και η μόρφωση είναι ένας ο βασικός τρόπος απόδρασης από τη φτώχεια».