Το χρονικό της συρρίκνωσης του ΣΥΡΙΖΑ: Πώς έχασε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης
Άνοιξη του 2023. Οι πολίτες άφησαν για λίγο τα μπάνια και κατευθύνθηκαν στις κάλπες σε μια πολιτική συγκυρία όπου η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων έδειχνε πως θα βιώσουμε ένα πραγματικό ντέρμπι. Τα αποτελέσματα όμως αποτύπωσαν μια πολύ διαφορετική εικόνα. Παρά το γεγονός ότι η ΝΔ δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση, η «είδηση» ήταν ο εκλογικός καταποντισμός του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ήρθε δεύτερος και καταϊδρωμένος σε απόσταση 20 ποσοστιαίων μονάδων από τη ΝΔ.
Χρειάστηκε ένας ακόμη μήνας εκλογικής μάχης μέχρι η ΝΔ να σχηματίσει κυβέρνηση ύστερα από νέες εκλογές τον Ιούνιο. Η ΝΔ έλαβε τελικά το 40,5 των ψήφων, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε ασθμαίνοντας να αναδειχθεί ξανά σε αξιωματική αντιπολίτευση, λαμβάνοντας όμως μόλις το 17% των προτιμήσεων των πολιτών.
Στη δήλωσή του, ο ιστορικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε και ανακοίνωσε τη διεξαγωγή εσωκομματικών εκλογών για την ανάδειξη νέας ηγεσίας. «Κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει. Έχω εμπιστοσύνη στο ανθρώπινο δυναμικό του κόμματός μας. Στις αστείρευτες δυνάμεις της κοινωνίας και της Αριστεράς.
Αποφάσισα λοιπόν να προτείνω την εκλογή νέας ηγεσίας από τα μέλη του Κόμματος, όπως ορίζει το καταστατικό του. Την άμεση προσφυγή στις σχετικές διαδικασίες. Στις οποίες φυσικά δεν θα είμαι υποψήφιος. Θα είμαι όμως παρών πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά από αυτές», είπε, ανοίγοντας μια περίοδο εσωστρέφειας, συγκρούσεων, διασπάσεων και πρωτοφανών καταστάσεων για το κόμμα.
Το «λαμπερό» παιδί
Οι υποψήφιοι που εμφανίστηκαν πρόθυμοι να αναλάβουν την ηγεσία ήταν ως επί το πλείστον πρόσωπα που γνωρίζαμε από την κυβερνητική περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η Έφη Αχτσιόγλου, ο Νίκος Παππάς και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ωστόσο με ένα βίντεο που ακόμη και σήμερα μνημονεύεται, ένας μέχρι εκείνη τη στιγμή άγνωστος επιχειρηματίας, ανακοινώνει ότι θα επιχειρήσει να αναλάβει την ηγεσία της Αριστεράς στην Ελλάδα.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή το όνομά του το είχαν διαβάσει δύο κατηγορίες πολιτών: όσοι είχαν μπει στη διαδικασία να διαβάσουν όλα τα ονόματα του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας τον είχε τοποθετήσει στην ένατη θέση για να αντιπροσωπεύσει την ελληνική ομογένεια των ΗΠΑ, και όσοι είδαν στα social media την έντονη αντιπαράθεση που είχε με υποψήφιο βουλευτή της Ελληνικής Λύσης σε τηλεοπτική εκπομπή κατά την προεκλογική περίοδο.
«Με λένε Στέφανο και έχω να σας πω κάτι...» ξεκινούσε το βίντεο με τον νεαρό υποψήφιο σε μινιμαλιστικό μαύρο φόντο.
Τα ΜΜΕ τον λάτρεψαν. Νέος, λαμπερός, όμορφος, πετυχημένος, διαφορετικός από το στερεότυπο του Έλληνα πολιτικού. Ήταν ο Στέφανος Κασσελάκης.
Ο Κασσελάκης, παρακάμπτοντας την καταφανή πολιτική του ανεπάρκεια, επένδυσε στην εικόνα του και την αδυναμία που του έδειξαν τα ΜΜΕ και κατάφερε μια έκπληξη που ελάχιστοι πίστευαν ότι θα ήταν δυνατή.
Με 45% στον πρώτο γύρο και 55% στον δεύτερο ο Στέφανος Κασσελάκης αναδείχτηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, διαρρέοντας ή και λέγοντας ανοιχτά ότι έχει τη στήριξη του Αλέξη Τσίπρα και υποστηρίζοντας ότι ο πρώην πρόεδρος υπονομεύτηκε από την αντίπαλό του Έφη Αχτσιόγλου και πρόσωπα του περιβάλλοντός της.
Η διάσπαση της Νέας Αριστεράς
Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε σύντομα την παγκόσμια αριστερή παράδοση των διασπάσεων. Οι ομαδοποιήσεις της λεγόμενης «Ομπρέλας» και των «6+6» αποχώρησαν από την ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ σε κοντινούς χρόνους και σχημάτισαν τελικά την Νέα Αριστερά, με τον Στέφανο Κασσελάκη να τους κατηγορεί ότι «έφυγαν επειδή έχασαν».
Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει μεγάλο μέρος της κοινοβουλευτικής του δύναμης διατηρώντας όμως τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Την ίδια ώρα όμως, ο Στέφανος Κασσελάκης θα αρχίσει να επιδίδεται σε μια ανεξέλεγκτη πορεία απόκλισης από τις παραδοσιακές αξίες του κόμματος στο οποίο ήταν πρόεδρος, τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και σε πολιτισμικό.
Η άμετρη επίδειξη πλούτου, οι απολίτικες δηλώσεις, οι συνεχείς εμφανίσεις και οι διαρροή πληροφοριών σε life style εκπομπές ξεπερνούν κάθε όριο προκαλώντας μεγάλες εντάσεις εντός του κόμματος. Την ίδια ώρα, κάθε κριτική προς τις μεθόδους του νέου προέδρου, γινόταν όχημα για τον ίδιο ώστε να θυματοποιείται και να παρουσιάζεται ως ένα προοδευτικό πολιτικό πρόσωπο που περιορίζεται από τις «αγκυλώσεις» του κόμματός του.
Το συνέδριο του Φεβρουαρίου
Με τον Στέφανο Κασσελάκη να προκαλεί με τη στάση του όλο και περισσότερα στελέχη που τον είχαν στηρίξει σε προηγούμενες φάσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγείται τελικά τον Φεβρουάριο του 2024 στο 4ο Συνέδριό του. Λίγο πριν το Συνέδριο μάλιστα, ο πρόεδρος δημοσίευσε ερωτηματολόγιο προς τα μέλη του κόμματος στο οποίο έθετε σε αμφισβήτηση μέχρι και την ιδεολογία και το όνομα του ΣΥΡΙΖΑ.
Μέχρι και την ημέρα του Συνεδρίου οι εκτιμήσεις έλεγαν ότι ο Στέφανος Κασσελάκης θα αμφισβητηθεί από ορισμένα στελέχη, αλλά ότι έχει εξασφαλίσει την πλειοψηφία των συνέδρων με αποτέλεσμα να μην αναμένονται τεράστιες εκπλήξεις πλην των προφανών.
Ωστόσο όλα άλλαξαν λίγες ώρες πριν την έναρξη του συνεδρίου, όταν με μια αιφνιδιαστική ανάρτηση, ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, επιτέθηκε στον Στέφανο Κασσελάκη, αποσύροντας την όποια στήριξη του είχε προσφέρει μέχρι εκείνη τη στιγμή δια της σιωπής του.
Ο Αλέξης Τσίπρας καλεί σε νέες εσωκομματικές εκλογές με αιχμές για «φαινόμενα ιδιοτέλειας, ναρκισσισμού, παραβίασης των αρχών της συλλογικότητας και της συντροφικότητας», ο Κασσελάκης απαντά με το γνωστό «βρείτε μου αντίπαλο και πάμε», η Όλγα Γεροβασίλη βγαίνει μπροστά, αλλά τελικά μέσα από πολλές ζυμώσεις και σε μια στιγμή άβολης ταυτόχρονης συνύπαρξης Κασσελάκη και Γεροβασίλη στο βήμα του Συνεδρίου, η κρίση αποσωβείται.
Είχαν προηγηθεί πρωτοφανείς σκηνές, με δεκάδες χειροκροτητές του προέδρου να προκαλούν ατμόσφαιρα αρένας στον χώρο του Συνεδρίου, αλλά και με τον ίδιο τον Στέφανο Κασσελάκη να... μετράει ποια στελέχη τον χειροκροτούσαν στην ομιλία του.
Ευρωεκλογές 2024
Οι μήνες ανάμεσα στο συνέδριο του Φεβρουαρίου και μέχρι τις ευρωεκλογές ήταν ίσως η πιο «ήρεμη» περίοδος για τον ΣΥΡΙΖΑ τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Η πεποίθηση όλου του κομματικού μηχανισμού ότι θα πρέπει να δοθεί με ηρεμία η μάχη των ευρωεκλογών, υπό τον κίνδυνο μάλιστα ενός νέου, ακόμη βαρύτερου εκλογικού καταποντισμού με ανυπολόγιστες συνέπειες, οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε μερικούς μήνες πραγματικής παραγωγής πολιτικής, ιδιαίτερα εντός Βουλής, ενώ με τις περιοδείες του ο Στέφανος Κασσελάκης βελτίωσε την αρνητική εικόνα που είχε προκαλέσει.
«Ο δικός μου ΣΥΡΙΖΑ»
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών όμως επανέφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στις «εργοστασιακές ρυθμίσεις» της προεδρίας Κασσελάκη. Εσωστρέφεια, κόντρες, και απειλές μαζικών εξόδων έγιναν και πάλι στοιχεία της καθημερινότητας για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Σε όλα αυτά ήρθε να προστεθεί ένα γεγονός-σταθμός. Η μεταμεσονύχτια ανάρτηση του Στέφανου Κασσελάκη από τις ΗΠΑ όπου βρισκόταν μετά τις ευρωεκλογές, και στην οποία κάνει ευθεία επίθεση στον Αλέξη Τσίπρα μιλώντας μέχρι και για «μαύρα ταμεία» στον ΣΥΡΙΖΑ. «Κυκλοφορεί απίστευτο μαύρο χρήμα στα κόμματα στη χώρα μας. Μου λένε πολλοί: “πάρε κι εσύ, δεν βγαίνει αλλιώς. Έτσι είναι η Ελλάδα”. Λοιπόν, ο δικός μου ΣΥΡΙΖΑ δεν θα πάρει ποτέ μαύρα. Δεν θα έχει άγνωστες πηγές χρηματοδότησης», έγραφε μεταξύ άλλων.
Ο δρόμος της ρήξης με τον Αλέξη Τσίπρα μετά από αυτό δεν έχει επιστροφή. Κάθε πολιτική απόφαση του πρώην προέδρου από τον καιρό ακόμη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ μπαίνει στο στόχαστρο του νέου προέδρου και διαμορφώνεται μια πρωτοφανής πολεμική ανάμεσα στα στελέχη που τον στηρίζουν και τον σκληρό πυρήνα του κόμματος.
Άνθρωποι που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν ήταν στελέχη πρώτης γραμμής, μετατρέπονται σε πρόσωπα-κλειδιά του «δικού του» ΣΥΡΙΖΑ.
Ταυτόχρονα με όλα αυτά, το οικονομικό αδιέξοδο που υπήρχε εδώ και χρόνια στα κομματικά ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ φτάνει στα όριά του και ανακοινώνεται αιφνιδιαστικά το κλείσιμο του καθημερινού φύλλου της Αυγής και λίγο αργότερα ξεκινούν οι πρώτες περίοδοι χωρίς πληρωμές που οδηγούν και αυτές με τη σειρά τους, τους εργαζόμενους σε επαναλαμβανόμενες απεργιακές κινητοποιήσεις που θα διαρκέσουν μήνες.
Η υποβάθμιση
Όλες αυτές οι εξελίξεις θα μειώσουν και πάλι τον χώρο ανάμεσα στο πολιτικό ρεπορτάζ και την ψυχαγωγία, καθώς το κόμμα της αριστεράς αρχίζει να παράγει περισσότερη παραπολιτική και κουτσομπολιό απ’ ό,τι μπορούσε να καταναλώσει το ακροατήριο.
Η υποβάθμιση της αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ περνά και μέσα από τη συστηματική αμφισβήτηση των πολιτικών του Αλέξη Τσίπρα από στελέχη του περιβάλλοντος Κασσελάκη, η οποία σε πολλές περιπτώσεις δανειζόταν αυτούσια επιχειρήματα του λεγόμενου «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου», δηλαδή των μεγαλύτερων πολιτικών αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ.
Άλλωστε, όσο απομακρυνόμασταν χρονικά από τις ευρωεκλογές, τα δημοσκοπικά δεδομένα αποτύπωναν μια τάση εγκατάλειψης του ΣΥΡΙΖΑ στο σύμπαν της εσωστρέφειας και των προσωπικών ανταγωνισμών.
Δείγμα σύγχυσης η διαγραφή Πολάκη
Η πολιτική σύγχυση στην οποία βρισκόταν ο Στέφανος Κασσελάκης ήταν οφθαμοφανής, ωστόσο ένα περιστατικό είναι αυτό που την αποτυπώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο.
Τον Ιούλιο του 2024, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Παύλος Πολάκης ήρθε σε αντιπαράθεση με συνεργάτιδα του υπουργού Υγείας Άδωνη Γεωργιάδη, κατηγορώντας την ότι έκανε επιτιμητικούς μορφασμούς όσο μιλούσε ο ίδιος. Στην ίδια συνεδρίαση συμμετείχε και η μέχρι τότε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αθηνά Λινού, η οποία κλαίγοντας ζήτησε «συγγνώμη» από τη συνεργάτιδα του υπουργού για τη συμπεριφορά του συναδέλφου της.
Ο Στέφανος Κασσελάκης επιχείρησε να δείξει ότι διαθέτει «προεδρική πυγμή» και διέγραψε τον Παύλο Πολάκη από την ΚΟ του κόμματος. Η απόφασή του όμως, προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και από τους υποστηρικτές του. Τελικά, λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Στέφανος Κασσελάκης ανακοίνωσε την επανένταξη του Παύλου Πολάκη στην ΚΟ και στη συνέχεια διέγραψε την Αθηνά Λινού, δεχόμενος τις αποκαλύψεις που είχε κάνει στο μεσοδιάστημα ο Πολάκης για τη δράση του Ινστιτούτου της κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Κάπως έτσι, το προφίλ του «αποφασιστικού προέδρου» που παίρνει δύσκολες αποφάσεις, μετατράπηκε αυτό του… αναποφάσιστου προέδρου που όταν δυσκολεύεται παίρνει πίσω τις αποφάσεις του.
Η ρήξη με τον Φάμελλο
Μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του κόμματος, η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε τον Σωκράτη Φάμελλο ως πρόεδρό της μέχρι να εκλεγεί νέος πρόεδρος. Η εκλογή του «εξωκοινοβουλευτικού» Κασσελάκη οδήγησε στην απόφαση να παραμείνει στη θέση του προέδρου της ΚΟ ο Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος ήταν γνωστός για τη μετριοπάθεια και την ψύχραιμη φωνή του και είχε εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του νέου προέδρου. Πράγματι, αρκετές κρίσεις αποσωβήθηκαν χάρη στον ίδιο, ενώ η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις μεγάλες εσωκομματικές «φαγωμάρες», λειτουργούσε αρκετά αποτελεσματικά. Άλλωστε, ο Σωκράτης Φάμελλος ήταν ένας από τους τρεις που στο Συνέδριο του Φεβρουαρίου είχαν βοηθήσει ώστε το κόμμα να μην οδηγηθεί σε εκλογές όπως ζητούσε ο Τσίπρας, δίνοντας μια χρονική ανάσα στον Στέφανο Κασσελάκη. Οι άλλοι δύο ήταν ο Νίκος Παππάς και ο Γιώργος Τσίπρας.
Όλα όμως άλλαξαν τον Σεπτέμβριο όταν ο Σωκράτης Φάμελλος… τόλμησε να διαφωνήσει με τον Στέφανο Κασσελάκη σε ένα μικρής σημασίας θέμα: το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να κάνει το Συνέδριό του ταυτόχρονα με τις εκλογές για ανάδειξη του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ή αν θα έπρεπε να τηρηθεί το «fair play» όπου τα κόμματα δεν προγραμματίζουν ταυτόχρονα μεγάλες εσωτερικές διαδικασίες. Ταυτόχρονα η καλή λειτουργία της ΚΟ σε αντίθεση με το χάος που εξελισσόταν στο κόμμα, άρχισε να καλλιεργεί αισθήματα ανταγωνισμού από τον Κασσελάκη προς τον Φάμελλο. Το ενδεχόμενο η προεδρία του κόμματος να εξελιχθεί σε διαρχία δεν άρεσε καθόλου στον Στέφανο Κασσελάκη.
Έτσι, χωρίς ιδιαίτερες προηγούμενες προειδοποιήσεις, ο Στέφανος Κασσελάκης ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης της ΚΟ ότι ο πρόεδρός της αντικαθίσταται και στη θέση του προτείνεται να τοποθετηθεί ο Νίκος Παππάς, κάτι που έγινε δεκτό με χλιαρή διάθεση από την ΚΟ που υπερψήφισε την πρόταση του προέδρου του κόμματος.
Μομφές, εξώδικα και… «πραξικοπήματα»
Οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες έμοιαζαν πια με ειδική «στήλη» σε εφημερίδες και πολιτικές εκπομπές, οδήγησαν στην οργανωμένη αμφισβήτηση του προέδρου στη συνεδρίαση της ΚΕ που έγινε τον Σεπτέμβριο του 2024.
Σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη συνεδρίαση, ο Στέφανος Κασσελάκης εκτίμησε λανθασμένα ότι αν επαναλάβει το «σόου» του συνεδρίου του Φεβρουαρίου, θα μπορέσει να πιέσει τις καταστάσεις προς όφελός του ή τουλάχιστον ότι θα ενισχύσει το αφήγημα της θυματοποίησής του από την «κομματική γραφειοκρατία», όπως αποκαλούσε τα όργανα του κόμματος.
Αντί λοιπόν να σηκώσει το γάντι και να προκηρύξει νεές εσωκομματικές εκλογές, προκάλεσε την ΚΕ να καταθέσει μομφή εναντίον του, κάτι το οποίο τελικά και έγινε. Η αντίδρασή του να αποκαλέσει «κουκουλοφόρους» όσους τόλμησαν να τον αμφισβητήσουν ήταν ίσως ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά λάθη του.
Ωστόσο, την επόμενη μέρα έγινε η «έξωση» του Κασσελάκη από τον 7ο όροφο του κτηρίου της Κουμουνδούρου, σε εφαρμογή της απόφασης της ΚΕ.
Για να μπορέσει να λάβει μέρος στις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου η ΠΓ του κόμματος αποφάσισε ότι οι υποψήφιοι οφείλουν να δώσουν στη δημοσιότητα το Πόθεν Έσχες τους, κάτι το οποίο είχε προκαλέσει προβλήματα στον Στέφανο Κασσελάκη ακόμη και πριν τις ευρωεκλογές, καθώς η αποτύπωση του πλούτου του ήταν δυσανάλογη προς τη φυσιογνωμία του κόμματος.
Σταθμός σε αυτή τη φάση υπήρξε και η προδημοσίευση του Πόθεν Έσχες του Κασσελάκη από την Εφημερίδα των Συντακτών, καθώς το ρεπορτάζ τον οδήγησε σε μια ακόμη λανθασμένη απόφαση: να στείλει εξώδικο κατά του κόμματος του οποίου ηγούνταν μέχρι πριν λίγες ημέρες και που ευελπιστούσε να ηγηθεί ξανά.
Η κίνησή του αυτή ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της ανοχής που έδειχναν προς το πρόσωπό του όλοι οι άλλοι υποψήφιοι για την προεδρία.
Συνέδριο Νοεμβρίου: Η πολιορκία του μπουζουκτσίδικου
Για να επικυρωθούν οι υποψήφιοι για την προεδρία του κόμματος διοργανώθηκε νέο συνέδριο, όπως άλλωστε ορίζει το καταστατικό. Το συνέδριο του Νοεμβρίου αποτέλεσε και την τελευταία πράξη του δράματος, η οποία όμως είχε συντριπτικά για τον ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηριστικά, κυρίως λόγω των πρωτοφανών κατηγοριών που εξαπέλυε εναντίον του κόμματος ο απερχόμενος πρόεδρος.
Λέξεις και φράσεις όπως «πραξικοπηματίες», «κουκουλοφόροι», «αντιδημοκρατικό κόμμα», «διαζύγιο από τη δημοκρατία» και άλλες τέτοιες μεγαλοστομίες με τις οποίες χαρακτήριζε η πλευρά του τις εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη συνέδρων, έγιναν βασικό επιχείρημα των αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ με αποτέλεσμα να αρχίσει να παρουσιάζεται μια τάση ακόμη τάση εγκατάλειψης του ΣΥΡΙΖΑ από τους ψηφοφόρους. Σε δημοσκοπήσεις της περιόδου, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έφτασε να λαμβάνει μέχρι και 3% στην πρόθεση ψήφου.
Οι εικόνες χιλιάδων υποστηρικτών και συνέδρων του Στέφανου Κασσελάκη να έχουν περικυκλώσει τον χώρο του συνεδρίου, ένα κέντρο διασκέδασης στην Ιερά Οδό, ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο την εικόνα θυματοποίησής του.
Η αποστασία της αντιπολίτευσης
Η ολοκλήρωση του «δράματος» των εσωκομματικών εκλογών με την ανάδειξη του Σωκράτη Φάμελλου στην ηγεσία του κόμματος και τον Παύλο Πολάκη με ενισχυμένη θέση καθώς έλαβε το πολύ σημαντικό ποσοστό του 43%, έφερε το τελευταίο, καταληκτικό, αλλά και καθοριστικό επεισόδιο στην περίοδο εσωστρέφειας του ΣΥΡΙΖΑ.
Εφαρμόζοντας τη μέθοδο του «μαρτυρίου της σταγόνας», βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που κινούνταν στο περιβάλλον του Στέφανου Κασσελάκη άρχισαν ένας-ένας να ανεξαρτητοποιούνται, μέχρι που ο ΣΥΡΙΖΑ απώλεσε τη θέση αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ έφτασε να αριθμεί περισσότερα μέλη. Η έκπτωση του ΣΥΡΙΖΑ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, με την Κουμουνδούρου να εξαπολύει επίθεση κατά των αποστατών, κάνοντας λόγο για παραχάραξη της λαϊκής ετυμηγορίας που έθεσε στον ΣΥΡΙΖΑ τον θεσμικό ρόλο του δεύτερου κόμματος.
Σημειώνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει 9 βουλευτές μετά τον αποκλεισμό Κασσελάκη. Συνολικά, όλες οι παραπάνω εσωκομματικές συγκρούσεις, διασπάσεις και εντάσεις έχουν οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ στο να έχει 26 βουλευτές, έναντι των 47 τους οποίους είχε εκλέξει στις εθνικές εκλογές του 2023.
Σώζεται ο ΣΥΡΙΖΑ;
Το βάρος των συνεπειών αυτής της παρατεταμένης κατάστασης «εκτάκτου ανάγκης» πέφτει πλέον στον Σωκράτη Φάμελλο και την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.
Αφενός πρέπει να κερδίσει το στοίχημα της ανασυγκρότησης του κόμματος και της επαναφοράς του από το σύμπαν του κουτσομπολιού σε αυτό της πολιτικής. Το πρώτο βήμα έγινε στη συνεδρίαση της ΚΕ στις αρχές Δεκεμβρίου, όπου στελέχη τόνιζαν σε όλους τους τόνους ότι για πρώτη φορά εδώ και έναν χρόνο νιώθουν «ανακουφισμένοι» και ότι μπορούν να «με ηρεμία» να οργανώσουν την ανασυγκρότηση του κόμματος. Όμως υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν μέχρι να μπορεί κανείς να πει ότι οι συνέπειες της περιόδου Κασσελάκη αποτελούν παρελθόν.
Από την άλλη, το κρίσιμο ερώτημα είναι το αν θα κατορθώσει να επανέλθει στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Είναι δεδομένο ότι μετά την έξωση Κασσελάκη από το κόμμα έχουν δημιουργηθεί γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά και στελέχη των δύο κομμάτων μιλούν ανοιχτά για το ενδεχόμενο να συγκροτηθεί ενιαία Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν ίσως η πρώτη πραγματικά καλή είδηση για τον ΣΥΡΙΖΑ τους τελευταίους πολλούς μήνες.