Σε τροχιά σύγκρουσης κυβέρνηση - τρόικα

Απολύσεις στο δημόσιο, εργασιακές σχέσεις, αφορολόγητο, αποκατάσταση ομολογιούχων και δημοσιονομικές παρεμβάσεις είναι μερικά από τα σημεία που οι δανειστές φέρονται διατεθειμένοι να μην διαπραγματευτούν με την ελληνική κυβέρνηση και όπως είναι φυσικό ενδέχεται να προκαλέσουν τριγμούς στις σχέσεις του πρωθυπουργού με τους κυβερνητικούς εταίρους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Βρυξέλλες δεν υποδέχτηκαν με καλό μάτι την προγραμματική συμφωνία μεταξύ των τριών κομμάτων, εκφράζοντας μάλιστα αμφιβολίες για την τήρησή της και κατ' επέκταση τη βιωσιμότητα της τρικομματικής ελληνικής κυβέρνησης.

Μέχρι στιγμής ωστόσο διατηρούνται χαμηλοί τόνοι, καθώς το ζητούμενο και από πλευράς Βρυξελλών είναι η πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα και η προώθηση των μεταρρυθμίσεων.

Πέραν όμως της κριτικής που ασκείται από τους Ευρωπαίους για την τήρηση της συμφωνίας, προκαλεί ανησυχία στις Βρυξέλλες το γεγονός ότι στο κείμενο που συνυπέγραψαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, απουσιάζουν οι θέσεις για σημαντικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων ή η απελευθέρωση του τομέα της ενέργειας και των υπηρεσιών.

Οι κόκκινες γραμμές των δανειστών

1. Απολύσεις στο Δημόσιο

Έντονο προβληματισμό προκάλεσε στις Βρυξέλλες η είδηση ότι οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι στην Ελλάδα συμφώνησαν να μην προχωρήσουν σε νέες απολύσεις στο Δημόσιο. Η τρόικα είναι διατεθειμένη να μην δεχτεί ένα πρόγραμμα χωρίς μείωση του προσωπικού, ενώ οι ελεγκτές έχουν ήδη η καταγράψει ότι ο αρχικός προγραμματισμός για μία πρόσληψη ανά πέντε αποχωρήσεις δεν τηρήθηκε, προκαλώντας δυσφορία στους επικεφαλής των δανειστών.

2. Αποκρατικοποιήσεις

Άμεσα συνδεδεμένο με τις απολύσεις είναι και το θέμα των αποκρατικοποιήσεων. Οι δανειστές θεωρούν το κράτος εντελώς αντιπαραγωγικό, υπό την πίεση συνδικάτων, κοινωνικών ομάδων και κυβερνητικών εταίρων, να προχωρήσει στη μετακίνηση και τη διασφάλιση εργαζομένων σε φορείς που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν.

3. Καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών

Αρνητικά σχόλια προκάλεσε στις Βρυξέλλες και το σημείο της προγραμματικής συμφωνίας που αναφερόταν στις καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών. Στελέχη της Κομισιόν έχουν σοβαρές αμφιβολίες για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα μιας παρέμβασης που αποκλείει τη δυνατότητα μείωσης της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα.

4. Ομολογιούχοι

Ρήξη στις σχέσεις Αθήνας - Βρυξελλών αναμένεται να προκαλέσει το θέμα των ομολογιούχων και των ασφαλιστικών ταμείων που επλήγησαν από το PSI. Μπορεί οι πολιτικοί αρχηγοί να έχουν συμφωνήσει για προσπάθεια αποκατάσταση των ομολογιούχων, ωστόσο οι δανειστές επικαλούνται δέσμευση του Ευ. Βενιζέλου ως υπουργού Οικονομικών στο Eurogroup, ότι δεν θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει κανέναν χαμένο ομολογιούχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι η πρόταση καταργεί την ουσία του κουρέματος.

5. Δημοσιονομική προσαρμογή

Οι Βρυξέλλες εκτιμούν ότι οι πολιτικοί αρχηγοί στην Ελλάδα προτρέχουν σε σχέση με τον χρόνο που θα εκτείνεται η παράταση. Η Κομισιόν εξάλλου έχει ξεκαθαρίσει πως η αναπροσαρμογή των δημοσιονομικών στόχων θα είναι αργή και σταδιακή.

6. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας

Κόκκινη γραμμή αποτελεί για τους δανειστές και η υπόθεση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Οι Βρυξέλλες διαμηνύουν ότι η ελληνική πλευρά πρέπει να περιορίσει το μισθολογικό κόστος μειώνοντας τους φραγμούς στην είσοδο, τη διαπραγμάτευση των μισθών και τις αποζημιώσεις.

7. Αποκατάσταση αδικιών

Η προγραμματική συμφωνία προβλέπει την αποκατάσταση αδικιών (χαμηλοσυνταξιούχοι, πολυτεκνικά επιδόματα κλπ) με άμεσα δημοσιονομικά ισοδύναμα. Οι δανειστές ωστόσο επισημαίνουν ότι το θέμα αυτό δεν νοείται ως αυτοσκοπός και δεν πρέπει να προωθηθεί προτού τα δημόσια οικονομικά μπουν στη σωστή κατεύθυνση.

8. Αφορολόγητα όρια

Σοβαρές ενστάσεις εκφράζουν οι τροϊκανοί και στο θέμα της αύξησης των αφορολόγητων ορίων. Όπως επισημαίνεται «αφορολόγητα όρια ενέχουν κινδύνους συγκάλυψης και εξώθησης σε φοροδιαφυγή». Η συγκεκριμένη παρατήρηση μάλιστα εμπεριέχεται σε περισσότερες από μία εκθέσεις της τρόικας.

Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα μπαίνουν στο κρισιμότερο στάδιο, με τις ισορροπίες τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό να είναι εύθραυστες. Παράλληλα οι κίνδυνοι να τιναχθεί στον αέρα η προγραμματική συμφωνία των πολιτικών αρχηγών είναι ορατοί.