Κομισιόν: Δράσεις για την ελεύθερη κυκλοφορία των Ευρωπαίων

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, πάνω από 14 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες διέμεναν σε κράτος-μέλος εκτός της χώρας καταγωγής τους, στα τέλη του 2012. Για το 56% των Ευρωπαίων πολιτών, η ελεύθερη κυκλοφορία και η δυνατότητα να ζουν, να εργάζονται και να σπουδάζουν οπουδήποτε στην ΕΕ είναι ένα από τα πολυτιμότερα δικαιώματα που έχει κατοχυρώσει η ΕΕ για τους πολίτες της, από την πρώτη Ευρωπαϊκή Συνθήκη της Ρώμης το 1957. Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, πάνω από τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων (67%) θεωρούν ότι η ελεύθερη κυκλοφορία στο εσωτερικό της ΕΕ συνεπάγεται οικονομικά οφέλη για τη χώρα τους. Με την άποψη αυτή συμφωνεί το 70% των Ελλήνων και διαφωνεί το 27%.

Όπως δήλωσε ο Επίτροπος, αρμόδιος για θέματα απασχόλησης και κοινωνικής ένταξης, Λάσλο Άντορ, τα κράτη μέλη και η ΕΕ πρέπει να εργασθούν από κοινού για να εξασφαλίσουν ότι οι κανόνες για την ελεύθερη κυκλοφορία εξακολουθούν να μεγιστοποιούν τα οφέλη για τους πολίτες και για τις οικονομίες μας. «Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι σε περίπτωση μεγάλης και αιφνίδιας εισροής πολιτών από άλλες χώρες της ΕΕ σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή μπορούν να προκύψουν τοπικά προβλήματα, π.χ. στην εκπαίδευση, στη στέγαση και στις υποδομές. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές και άλλες αρχές να κάνουν πλήρη χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου», δήλωσε ο Επίτροπος Άντορ.

Λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις που έχουν προκύψει σε ορισμένα κράτη-μέλη από την εισροή των μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ, η Επιτροπή τονίζει ότι υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες για να αποφευχθεί η κατάχρηση του δικαιώματος της ελεύθερης μετακίνησης, αλλά και εργαλεία κοινωνικής ένταξης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις εθνικές και τις τοπικές αρχές των χωρών υποδοχής. Όσον αφορά στον αντίκτυπο της κινητικότητας των πολιτών της ΕΕ στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας των κρατών μελών υποδοχής, σημειώνεται ότι βάσει των στοιχείων της Eurostat, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι πολίτες της ΕΕ, μεταβαίνουν σε άλλο κράτος-μέλος για να εργαστούν. Τα στοιχεία της Eurostat, μαρτυρούν επίσης ότι οι μετακινούμενοι πολίτες της ΕΕ είναι οικονομικά πιο ενεργοί από ό,τι οι υπήκοοι των χωρών-μελών υποδοχής, ενώ διεκδικούν λιγότερες κοινωνικές παροχές.

Συγκεκριμένα, οι δράσεις που παρουσίασε η Επιτροπή για να βοηθήσει τις εθνικές και τοπικές αρχές να εφαρμόσουν σωστά τους κανόνες της ΕΕ και να καταπολεμήσουν πιθανές καταχρήσεις του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας, είναι οι εξής: Πρώτον, η μεγαλύτερη δυνατή χρήση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Από την 1η Ιανουαρίου 2014, τουλάχιστον το 20% των κονδυλίων του Ταμείου αυτού θα δαπανάται για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καταπολέμηση της φτώχειας σε κάθε κράτος μέλος. Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι τα κοινοτικά κονδύλια που αντιστοιχούν στην Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, την περίοδο 2007-2013, είναι 4,3 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων ως το τέλος Οκτωβρίου 2013 είχε καταβληθεί το 49%, έναντι 54% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ κατά μέσο όρο.

Επιπλέον, από το σύνολο των 4,3 δισεκ. ευρώ, το 11,5% αντιστοιχεί σε δράσεις για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας στην Ελλάδα, έναντι 15,1% που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ.

Δεύτερον, η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των τοπικών αρχών, για την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων της κοινωνικής ένταξης. Ως το τέλος του 2013 η Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει μελέτη όπου θα αξιολογείται ο αντίκτυπος της ελεύθερης κυκλοφορίας σε έξι μεγάλες πόλεις της ΕΕ. Τρίτον, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, η Επιτροπή θα δημιουργήσει, έως το τέλος του 2014, μια ηλεκτρονική μονάδα για την κατάρτιση του προσωπικού των τοπικών αρχών, σχετικά με τα δικαιώματα της ελεύθερης κυκλοφορίας των ευρωπαίων πολιτών. Σημειώνεται, ότι το 47% των μετακινούμενων πολιτών της ΕΕ αντιμετωπίζουν προβλήματα στις χώρες υποδοχής, επειδή οι υπάλληλοι στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι με τα δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας.

Τέταρτον, ως το τέλος του 2013 αναμένεται να διατεθεί στις εθνικές αρχές ένας οδηγός με τους κανόνες της ΕΕ σε θέματα συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι μετακινούμενοι πολίτες έχουν πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση μόνο σε ένα κράτος μέλος. Τέλος, με ένα νέο εγχειρίδιο ευρωπαϊκών κανόνων για την ελεύθερη μετακίνηση, η Επιτροπή θα βοηθήσει τις εθνικές αρχές να αντιμετωπιστούν οι εικονικοί γάμοι.