Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να πραγματοποιήσει τα χαμένα όνειρα του ΄68
Ο αρθρογράφος Srecko Horvat, ξεκινάει το εκτενές κείμενό του με την περιγραφή μιας σκηνής από την ταινία του Κώστα Γαβρά, «Το κεφάλαιο».
Κατά τη διάρκεια ενός οικογενειακού γεύματος, ο διευθύνων σύμβουλος μίας μεγάλης γαλλικής τράπεζας τσακώνεται με το θείο του, έναν αριστερό του 1968, ο οποίος κατηγορεί τον ανιψιό του για την υπερχρέωση Ευρωπαίων πολιτών και την καταστροφή κρατών.
Ο νεαρός τραπεζίτης απαντά «Μα πρέπει να είσαι χαρούμενος». Ο θείος ρωτάει μπερδεμένος «Γιατί;», «Διότι εκπληρώνω τα παιδικά σου όνειρα». «Τα παιδικά μου όνειρα;» ρωτάει ο θείος, «Εσείς οι αριστεροί θέλετε διεθνισμό, τον αποκτήσατε. Τα λεφτά δεν γνωρίζουν σύνορα».
Ωστόσο, σύμφωνα με την Guardian, «όπως φαίνεται ο παγκόσμιος χρηματοοικονομικός κλάδος μπορεί να βρίσκεται κοντά στο να χάσει αυτήν την ελευθερία και σύντομα να έρθει αντιμέτωπος με ορισμένα όρια - αν τουλάχιστον πιστέψουμε τις τελευταίες δημοσκοπήσεις από την Ισπανία, την Ελλάδα και τη Σλοβενία».
Οι δημοσκοπήσεις αυτές δείχνουν ότι το Podemos πλέον προηγείται στην Ισπανία. Το νεότερο από τα νέα αριστερά κόμματα στην Ευρώπη δεν υπήρχε καν πριν από εννέα μήνες, αν όμως διενεργούνταν σήμερα γενικές εκλογές θα λάμβανε το 27% των ψήφων.
Στην περίπτωση της χώρας μας, η Guardian σημειώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το δημοφιλέστερο κόμμα, με προβάδισμα 11% έναντι της Νέας Δημοκρατίας. «Αν πραγματοποιηθούν πρόωρες εκλογές τον Φεβρουάριο, είναι σχεδόν αδιαμφισβήτητο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορέσει τελικά να σχηματίσει κυβέρνηση» τονίζει ο Horvat.
Και στη Σλοβενία, η Ενωμένη Αριστερά (Združena levica), είναι το τρίτο δημοφιλέστερο κόμμα. Όπως το Podemos, ιδρύθηκε μόλις λίγους μήνες πριν από τις τελευταίες ευρωεκλογές και έχει τη στήριξη άλλων αριστερών κομμάτων της Ευρώπης, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αν και οι δημοσκοπήσεις αυτές δημιουργούν ελπίδες για μια αναγκαία αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική, όλα αυτά τα αριστερά κόμματα έχουν να αντιμετωπίσουν τουλάχιστον δύο προκλήσεις για να διατηρήσουν τη μαζική υποστήριξη του λαού.
Σύμφωνα με το άρθρο, η πρώτη πρόκληση, θα μπορούσε να συνοψιστεί ως το ζήτημα της οργάνωσης. Αν και όλα αυτά τα κόμματα προέκυψαν από τα κινήματα διαμαρτυρίας, η αυξανόμενη δημοτικότητά τους βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους χαρισματικούς ηγέτες τους - τον Αλέξη Τσίπρα (ΣΥΡΙΖΑ), τον Pablo Iglesias (Podemos) και τον Luka Mesec (Združena levica). Αν και το σύνθημα των κινημάτων της «άμεσης δημοκρατίας» είναι «αυτή η επανάσταση δεν θα έχει πρόσωπο», το αναγνωρίσιμο πρόσωπο είναι ακριβώς αυτό που βοήθησε στην επιτυχία των νέων αριστερών κομμάτων. Η πρόκληση που τώρα αντιμετωπίζουν είναι το πώς θα γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ της «άμεσης δημοκρατίας» και της «κομματικής πολιτικής». Πώς θα ξεπεράσουν αυτό το παραδοσιακό πρόβλημα όλων των αριστερών κομμάτων και θα θέσουν σε εφαρμογή -στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας- την αρχή της «ριζοσπαστικής δημοκρατίας».
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Αριστερά βρίσκεται σε αυτό το επικίνδυνο σταυροδρόμι. Είναι αυτό που ο ηγέτης του γερμανικού φοιτητικού κινήματος Rudi Dutschke το 1967 χαρακτήρισε «μακρύ δρόμο που περνά μέσα από τους θεσμούς» - που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση του γερμανικού κόμματος των Πρασίνων 13 χρόνια αργότερα. Αποτελεί πράγματι έκπληξη που Joschka Fischer, ένας από τους ηγέτες των Πρασίνων και Αριστερός του '68, θεωρεί τώρα τον Τσίπρα «πολύ επικίνδυνο» διότι είναι πιθανό «να στρέψει και άλλες χώρες στους επικίνδυνους δρόμους της Αριστεράς» κάτι που θα ήταν «μοιραίο για την Ε.Ε.».
Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση είναι το ζήτημα του κράτους. Όσο πιο κοντά στην εξουσία έρχονται τα αριστερά κόμματα, όλο και περισσότερες κατηγορίες ακούγονται ότι δεν είναι αρκετά ριζοσπαστικά. Όσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να σχηματίσουν κυβερνήσεις, όλο και περισσότερο κατηγορούνται ότι είναι «σοσιαλδημοκράτες». «Φαίνεται ότι η σοσιαλδημοκρατία έχει γίνει και πάλι ο μεγάλος κακός λύκος», γράφει ο Horvat.
«Αν οι προβλέψεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι η πρώτη αληθινή αριστερή κυβέρνηση στην Ευρώπη επιβεβαιωθούν την επόμενη χρονιά, ένα τεστ της επιτυχίας του μπορεί να είναι η επανάληψη της σκηνής από το Κεφάλαιο, με μία συζήτηση μεταξύ του Fischer καi του Τσίπρα», συνεχίζει.
Όταν ο αριστερός του '68 κατηγορήσει τον Έλληνα ηγέτη για «εκτροπή άλλων χωρών σε επικίνδυνους αριστερούς δρόμους» θα μπορούσαμε να φανταστούμε τον Τσίπρα, λέει η Guardian, να απαντάει «Μα πρέπει να είσαι χαρούμενος». Και όταν ο μπερδεμένος Fischer ρωτήσει «Γιατί;» ο Τσίπρας θα απαντούσε απλά: «Επειδή εκπληρώνω τα παιδικά σου όνειρα».