Πρόντι: Με τον χειρότερο τρόπο επιβλήθηκαν οι όροι της συμφωνίας στην Ελλάδα
"Με τον χειρότερο τρόπο που υπάρχει επιβλήθηκαν οι όροι στην Ελλάδα" για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, εκτιμά ο Ρομάνο Πρόντι, ο 75χρονος πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας που διετέλεσε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μεταξύ 1999 και 2004, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Monde.
Συγκεκριμένα όταν ρωτήθηκε αν θεωρεί ότι οι όροι που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα για τη διάσωσή της είναι ικανοποιητικοί, ο Πρόντι απάντησε: "Εφόσον έγιναν δεκτοί, είναι συνεπώς ικανοποιητικοί. Ωστόσο επιβλήθηκαν με τον χειρότερο τρόπο που υπάρχει. Ένα μικρό πρόβλημα μετατράπηκε σε τεράστιο πρόβλημα. Αν είχε επιδειχθεί καλή βούληση σε ένα πλαίσιο αλληλεγγύης που άλλοτε ίσχυε, όλα θα ήταν πιο εύκολα. Η εμπιστοσύνη στη οποία πρέπει να βασίζονται οι σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών εξασθένησε. Αποφύγαμε το χειρότερο, όμως δημιουργήσαμε το κακό".
Στην ερώτηση αν θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί το χρέος της Αθήνας, ο Ρομάνο Πρόντι εκτιμά: "Όλος ο κόσμος γνωρίζει εδώ και καιρό ότι η Ελλάδα δεν θα μπορεί να αποπληρώσει το σύνολο του χρέους της. Ισχυρή μείωση, μείωση των επιτοκίων ή επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου; Στο βάθος, αυτό δεν είναι μια μεγάλη πρακτική διαφορά. Ωστόσο όταν ένας ασθενής είναι σε σοβαρή κατάσταση, είναι καλύτερα να ενεργούμε κατά τρόπο χειρουργικό".
Στην ερώτηση αν το χάσμα που δημιουργήθηκε μεταξύ του βορρά και του νότου της νομισματικής ένωσης, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, μπορεί να καλυφθεί, ο Ρομάνο Πρόντι δήλωσε: "Αναμφίβολα το ρήγμα αυτό υπάρχει. Εντούτοις, η βόρεια Ευρώπη και ας πούμε συγκεκριμένα, η Γερμανία, κατάφερε να επωφεληθεί από το ευρώ. Περίμενα από την πλευρά της να επιδείξει μεγαλύτερη προσοχή στο κοινό συμφέρον δεδομένου ότι τα εθνικά της συμφέροντα ικανοποιήθηκαν. Ωστόσο η γερμανική κοινή γνώμη έχει αλλάξει πολύ. Όταν οι Αμερικανοί ανέλαβαν παγκόσμιο ηγετικό ρόλο στο τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, άρχισαν να εφαρμόζουν το σχέδιο Μάρσαλ, όχι από χριστιανική φιλανθρωπία, αλλά ως φυσική συνέπεια της ισχύος τους".
Η Ευρώπη μπορεί να κινδυνεύει με θάνατο; Άλλες κρίσεις μπορεί να εκδηλωθούν και πού, ρωτά η εφημερίδα και ο Πρόντι απαντά: "Όταν αποφασίσαμε να εισαγάγουμε το ευρώ, μετά να προχωρήσουμε με το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, το οποίο απορρίφθηκε από τους Γάλλους και τους Ολλανδούς (το 2005), όλοι συμφωνούσαμε ότι το οικοδόμημα αυτό στηριζόταν σε δύο πυλώνες: τον νομισματικό πυλώνα και τον οικονομικό και φορολογικό πυλώνα. Δυστυχώς, μόνο ο πρώτος ανεγέρθηκε. Συνεπώς, η Ευρώπη είναι ένα ψωμί μισοψημένο. Το άψητο ψωμί είναι δύσκολο να το μασήσει κανείς, να το καταπιεί... Οι ευρωπαίοι πολίτες δεν μπορούν να αισθάνονται προστατευμένοι μέσα σε μια Ευρώπη κατά το ήμισυ ολοκληρωμένη. Μένουν δύο λύσεις: είτε θα τελειώσουμε το ψήσιμο, δηλαδή η Ευρώπη θα υιοθετήσει μια οικονομική και φορολογική πολιτική, είτε άλλες κρίσεις θα εμφανιστούν, οι οποίες μπορεί επίσης να προέλθουν από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία ή την Ισπανία".
Ακόμη και από τη Γερμανία; διερωτάται η εφημερίδα και ο Ρομάνο Πρόντι εξηγεί: "Όταν ήμουν πρόεδρος της Επιτροπής χρησιμοποιούσα αυτό το παράλογο παράδειγμα: 'Τί θα έκανε η Ένωση αν ένας σεισμός κατέστρεφε το Λουξεμβούργο;'. Το ενδεχόμενο αυτό είναι σχεδόν απίθανο. Αυτό σημαίνει ότι κρίσεις μπορούν να προκύψουν οπουδήποτε από απρόβλεπτα γεγονότα. Η πολιτική, γενικά, ασκείται για τη διαχείριση ακόμη και του απρόβλεπτου, αλλά δεν είμαστε οπλισμένοι για να αντιμετωπίσουμε οικονομικές κρίσεις ή το ελληνικό πρόβλημα... Θα πρέπει επίσης να αναφέρω την απροθυμία των γαλλικών κυβερνήσεων που εξακολουθούν να διστάζουν να προχωρήσουν μπροστά".
Όταν ρωτήθηκε αν το γαλλο-γερμανικό δίδυμο μπορεί να παραμένει η κινητήρια δύναμη της Ευρώπης, ο Πρόντι δήλωσε: "'Οχι, γιατί στον κινητήρα αυτό δεν υπάρχει καμιά ισορροπία. Η Γερμανία διαθέτει μεγαλύτερη δύναμη, μεγαλύτερο εκτόπισμα συγκριτικά με τη Γαλλία, η οποία δείχνει αρκετά πιο αδύναμη. Οι κινητήρες δεν μπορούν να λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο. Πριν από έναν χρόνο, πρότεινα μια μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας, των οποίων τα συμφέροντα είναι ταυτόσημα. Ωστόσο αυτή η ιδέα δεν έχει ακόμη ωριμάσει πολιτικά. Δυστυχώς, λείπει η εμπιστοσύνη. Ο καθένας θέλει να πιστεύει ότι είναι ο κύριος του άλλου!"
Όταν ρωτήθηκε για ποιο πράγμα ενοχοποιείται η Ευρώπη στην ελληνική κρίση, ο Πρόντι απάντησε: "Αυτή είναι μια μεγάλη ιστορία. Όταν το 2003 επεδίωξα την τήρηση του συμφώνου σταθερότητας, το οποίο η Γαλλία και η Γερμανία παραβίασαν, ο Ζακ Σιράκ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ μου επισήμαναν ότι αυτό δεν ήταν ο ρόλος της Επιτροπής. Πρότεινα τότε να δημιουργηθεί ένα 'ευρωπαϊκό ελεγκτικό συνέδριο' για να ελέγχει τους προϋπολογισμούς διαφόρων χωρών. Μου απάντησαν ότι υπήρχαν ήδη αρκετές γραφειοκρατικές ελεγκτικές αρχές στην Ευρώπη. Τότε πρότεινα η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, η Eurostat, να μπορεί να ασχολείται με αυτό. Νέα άρνηση. Σε μια συνέντευξη στην εφημερίδα Le Monde (τον Οκτώβριο του 2002) είχα δηλώσει ότι το σύμφωνο σταθερότητας ήταν ανόητο. Γιατί υπάρχουν χρονιές που οι προϋπολογισμοί πρέπει να είναι πλεονασματικοί και άλλες που πρέπει να έχεις έλλειμμα. Δεκατρία χρόνια αργότερα, αυτό είναι ακόμα πιο προφανές: είναι ανόητο, γιατί δεν είναι παρά ένα αριθμητικό πρότυπο. Από τη στιγμή που εμποδίστηκε η Επιτροπή να διαχειριστεί το σύμφωνο σταθερότητας και επιλέχτηκε ο δρόμος των υπερεθνικών εγωισμών, άνοιξε ο δρόμος για την ελληνική κρίση και για χίλια άλλα προβλήματα στο μέλλον".
Στην ερώτηση αν η Ευρώπη μπορεί ακόμη να ανακτήσει τη γοητεία της, ο Πρόντι επισήμανε: "Οι κυβερνήσεις μας πίστεψαν ότι είναι προτιμότερο να ακολουθήσουν τα λαϊκιστικά κόμματα, αποδεχόμενες λιγότερη Ευρώπη. Ωστόσο σε στιγμές όπως η σημερινή θα πρέπει να επανέλθουμε στο πνεύμα των ιδρυτών της Ευρώπης. Η καταπολέμηση του λαϊκισμού με τον περιορισμό της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ολοκλήρωσης δεν είναι λύση. Εμείς, οι Ευρωπαίοι, έχουμε ένα πεπρωμένο να εκπληρώσουμε στον κόσμο, αν είμαστε ενωμένοι. Διαφορετικά, έχουμε τελειώσει".
Τέλος, όταν ρωτήθηκε αν πιστεύει ακόμη στο ευρωπαϊκό σχέδιο, ο Πρόντι δήλωσε: "Ναι, πιστεύω σε αυτό γιατί κάθε φορά που φτάσαμε στο χείλος του γκρεμού, η σοφία των λαών, ακόμη κι αν αυτή υπαγορεύτηκε από τον φόβο, μας ένωσε και πάλι. Όμως αν συνεχίσουμε έτσι, θα βρεθούμε εντελώς έξω από την πορεία που ακολουθεί ο κόσμος. Υποφέρω παρά πολύ που βλέπω την Ευρώπη όπως έχει εξελιχθεί".