Σταθάκης: «Αυτό που έγινε στο Σύνταγμα δεν έχει προηγούμενο, αλλά…»
«Αν στον ΣΥΡΙΖΑ... χάσουμε τις διαφωνίες μας, χαθήκαμε!».
Συνέντευξη στον Νίκο Συρίγο
Δώσαμε ραντεβού με τον Γιώργο Σταθάκη στο παλιό λιμάνι των Χανίων. Στον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο, εκεί κοντά στα παλιά Νεώρια. Βλέποντας τον να έρχεται με τα πόδια, αναρωτήθηκα πόσοι από τους εκπροσώπους του παλιού πολιτικού συστήματος θα μπορούσαν να περπατήσουν στις πόλεις τους με την ίδια άνεση που περπατάει στα Χανιά ο Σταθάκης. Ο Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης... Κι όλα αυτά παρά την-κατά πολλούς- κωλοτούμπα της Κυβέρνησης, μετά το δημοψήφισμα. Ένα δημοψήφισμα, που -ας μην ξεχνιόμαστε- ανέδειξε τα Χανιά πρωταθλήτρια πόλη του «ΟΧΙ»... Στα περίπου σαράντα λεπτά που κάτσαμε μαζί του, μιλήσαμε για πολλά. Σχεδόν για όλα... Δεν ξέρω αν το «μνημόνιο» νικήσει τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Σταθάκη. Ξέρω όμως, κατάλαβα, πως αν ο Σταθάκης νιώσει πως χάνει την εκτίμηση των Χανιωτών, θα πάρει το καπελάκι του και θα φύγει... Όχι από την κυβέρνηση. Από την πολιτική.
- Από το δημοψήφισμα και μετά πόσες φορές έχετε κατέβει στα Χανιά;
«Δυστυχώς, καμία!».
- Είναι αυτή η μεγαλύτερη θυσία που κάνετε για την πολιτική;
«(Γέλια)Από τις μεγαλύτερες! Σκέψου ότι ζούσα εδώ ή έστω στη χειρότερη, ερχόμουν κάθε Σαββατοκύριακο. Δυστυχώς τώρα ζόρισαν τα πράγματα...».
- Τι σημαίνουν για τον Γιώργο Σταθάκη τα Χανιά;
«Είναι όλη μου η ζωή. Ή σχεδόν όλη. Εδώ μεγάλωσα, εδώ μεγάλωσαν και τα δύο παιδιά μου, άρα είκοσι και είκοσι, σαράντα χρόνια είμαι εδώ. Καταλαβαίνεις λοιπόν τι σημαίνουν τα Χανιά για μένα».
- Μια ζωή... Ίσως και παραπάνω. Στο δημοψήφισμα τα Χανιά αναδείχτηκαν η πόλη του «ΟΧΙ» με ποσοστό 73,77%... Πόσο εύκολο είναι για έναν Υπουργό της Κυβέρνησης να κυκλοφορεί στην πόλη, μετά τις εξελίξεις που ακολούθησαν το δημοψήφισμα;
«Είναι εύκολο γιατί με τους Χανιώτες έχουμε μια πολύ στενή σχέση. Αυτό το τεράστιο ποσοστό του «ΟΧΙ» δείχνει ότι βιώνουν έντονα αυτό που περνάει η χώρα. Υπάρχουν έντονες απόψεις και για τους χειρισμούς που κάναμε και κάνουμε ως κυβέρνηση αλλά οι σχέσεις μου με την πόλη είναι πολύ βαθιές».
- Με το χέρι στην καρδιά, νιώσατε ότι κάπου χάθηκε η ουσία αυτής της «επανάστασης», το νόημα του ξεσηκωμού του κόσμου, από τις εξελίξεις;
«Στο δημοψήφισμα φάνηκε με τεράστια ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας. Αυτό είναι δεδομένο. Γνωρίσαμε πρωτόγνωρες καταστάσεις από θετική άποψη. Η συγκέντρωση στο Σύνταγμα δεν είχε προηγούμενο στην πρόσφατη πολιτική Ιστορία. Δεν είχε κανενός είδους πολιτική επιρροή, ήταν μια αυθόρμητη αντίδραση των πολιτών. Και ο Νομός εδώ έδειξε ότι υπάρχει ένας αυτοματισμός στους πολίτες που είναι υπέρτερος οποιουδήποτε πολιτικού ή κομματικού συστήματος. Η επόμενη μέρα όμως ήταν μια μέρα με πολύ σκληρά πολιτικά διλλήματα που δεν μπορούσε να αποφύγει κανείς. Και νομίζω ότι η Κυβέρνηση έκανε τη μοναδική επιλογή που είχε ως προς αυτό το δίλλημα».
- Φοβάστε μήπως σας γυρίσει μπούμερανγκ το γεγονός ότι κατεβάσατε τον κόσμο στο δρόμο. Ο Έλληνας... ξεφοβήθηκε και πλέον είναι έτοιμος να βγει στο δρόμο για να διεκδικήσει, να απαιτήσει, να παλέψει.
«Νομίζω ότι το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης πρέπει να είναι αυτή η ριζοσπαστικοποίηση που φάνηκε να παραμείνει στην κοινωνία. Αν αποτύχει σε αυτό θα είναι τεράστια η αποτυχία».
«Αν στον ΣΥΡΙΖΑ... χάσουμε τις διαφωνίες μας, χαθήκαμε!»
- Τι είναι χειρότερο για τον Γιώργο Σταθάκη: Το «ξύλο» που φάγαμε και τρώμε από τους απ’έξω ή οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ; Ανησυχείτε μήπως διαλυθεί το «μαγαζί»;
«Εγώ επιμένω ότι το «μαγαζί», ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σύμφυτος με τις διαφορετικές απόψεις και τις διαφωνίες. Αν χαθεί αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει χάσει το πιο ζωτικό στοιχείο της δυναμικής του. Αναγνωρίζω ότι είναι δύσκολα τα πράγματα αλλά ελπίζω και το εννοώ αυτό, ότι θα πρυτανεύσει η ιδέα της συντεταγμένης λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ ως χώρος με πλειοψηφίες και μειοψηφίες αλλά στο τέλος της ημέρας όλοι θα στηρίζουμε την πλειοψηφία. Αυτό πρέπει να γίνει. Αν δεν γίνει θα είναι μια απώλεια».
- Έχει περάσει ποτέ από το μυαλό σας, μήπως έχουν δίκιο η Ζωή, ο Λαφαζάνης, ο Λαπαβίτσας;
«Η απάντηση μου είναι κατηγορηματικά όχι. Κατηγορηματικά όχι. Θεωρώ ότι οι απόψεις αυτές σημαίνουν αναφανδόν σε όλες τις εκδοχές χρεοκοπία της χώρας και αν συνδεόταν η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς με τη χρεοκοπία της χώρας θα ήταν κάτι παραπάνω από κακό».
- Μπορεί μια κυβέρνηση να αντέξει σε αυτό το καθεστώς;
«Τα μέτρα που πρέπει να πάρουμε δεν είναι της φιλοσοφίας του ΣΥΡΙΖΑ. Το ξέρουμε όλοι. Όμως δυστυχώς είμαστε υποχρεωμένοι να τα πάρουμε. Αν περιορίσουμε τη συζήτηση μόνο σε αυτό το κομμάτι προφανώς είναι ένα πεδίο όπου θα υπάρξουν προβλήματα. Αντίθετα αν προωθήσουμε παράλληλα όλη τη μεταρρυθμιστική μας ατζέντα με τα θέματα που είναι ώριμα προς λύση και πρέπει να λυθούν τότε υπάρχει η προοπτική αυτή η Κυβέρνηση να είναι μια Κυβέρνηση που μπορεί να διαχειριστεί τις δυσκολίες και να δώσει το στίγμα της. Πχ. στο Συνταξιοδοτικό, ένα πολύ δύσκολο θέμα, που μέχρι στιγμής έχουμε κάνει λογικούς συμβιβασμούς, αν η Κυβέρνηση εισάγει τη σύνταξη για τους ανθρώπους που είναι στην Κοινωνική Πρόνοια και δεν δούλεψαν ποτέ στη ζωή τους, επιλύει ένα πρόβλημα μιας πολύ ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας και δίνει το στίγμα».
- Την ίδια ώρα υπάρχουν πληροφορίες ότι οι ξένοι θέλουν να ανεβάσουν το όριο συνταξιοδότησης στα 72 χρόνια... Μα μπορεί να δουλεύει ένας άνθρωπος 72 ετών;
«Αυτά τα σενάρια είναι ακραία, είναι εκτός τόπου και χρόνου...».
«Ο Ευκλείδης είναι ο καταλληλότερος!»
- Το όνομα σας ακούστηκε έντονα για τη θέση του Γιάνη Βαρουφάκη. Θα θέλατε να είστε στη θέση του Ευκλείδη Τσακαλώτου στο Eurogroup που έπεσε το... πολύ ξύλο;
«Δεν έχω το παραμικρό πρόβλημα να αναλάβω οποιαδήποτε δουλειά μου αναθέσει ο Πρωθυπουργός».
- Τον Ευκλείδη τον... συμπονέσατε;
«Τον Ευκλείδη τον αγαπώ και τον εκτιμώ. Θεωρώ ότι είναι ο καταλληλότερος για αυτή τη θέση, τα πήγε εξαίρετα σε αυτή τη δουλειά και το αναγνωρίζουν όλοι».
- Με τη μπάλα τα πάει λίγο χάλια αλλά ας το ξεπεράσουμε... Γιατί μας αντιμετωπίζουν έτσι οι ξένοι;
«Στην Ευρώπη έχει πρυτανεύσει το μοντέλο της σκληρής λιτότητας. Αυτό το μοντέλο περιλαμβάνει χώρες που έχουν κάνει όλες αυτές τις αλλαγές που επιβάλλει η συγκεκριμένη τακτική. Οι κοινωνίες και οι σκληροί πολιτικοί κύκλοι που έχουν επιβάλλει αυτό το μοντέλο, θεωρούν ότι αυτές οι πολιτικές μπορούν να εφαρμοστούν-να επιβληθούν παντού. Αυτό δημιουργεί τρομερές πολιτικές εντάσεις, ειδικά στις μεσογειακές χώρες που ακολουθούν παράλληλους αλλά διαφορετικούς δρόμους. Υπάρχει μια υπερβάλλουσα ένταση κι ένας υπερβάλλον ζήλος απέναντι στην Ελλάδα αλλά εν μέρει είναι η ίδια ένταση που υπάρχει κι απέναντι στην Ιταλία, την Ισπανία και σε μεγάλο βαθμό τη Γαλλία. Ιστορικά στην Ευρώπη υπάρχει ένταση ανάμεσα στα 2-3 μοντέλα διακυβέρνησης. Στην περίπτωση της Ελλάδας αυτή η ένταση και η διαφωνία, εκφράστηκε με τον σκληρότερο και τον πιο ακραίο τρόπο».
- Θέλουν να μας χρησιμοποιήσουν ως παράδειγμα προς αποφυγή;
«Ή προς μίμηση (γέλια). Θα δείξει ποιο από τα δύο τελικά θα επικρατήσει».
«Η πρώτη κατοικία θα προστατευτεί»
- Έξι μήνες και... ένα δημοψήφισμα μετά, ήρθε η ώρα του ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει. Τι να περιμένουμε;
«Παρά το δύσκολο πρόγραμμα που έχουμε να εφαρμόσουμε, η κυβέρνηση έχει την ωριμότητα να προχωρήσει στις αλλαγές που θέλει η κοινωνία. Ο κατάλογος των αλλαγών είναι δεδομένος, αφορά ένα δίκαιο σύστημα φορολογίας, μια νέα σχέση του Κράτους με τους Ιδιώτες και κυρίως αυτές τις βαθιές κοινωνικές αλλαγές, σε Εκπαίδευση, Υγεία, Κοινωνικό Κράτος που θα δώσουν την αίσθηση ότι όλοι οι πολίτες αποκτούν πρόσβαση σε αυτά τα αγαθά».
- Όλα αυτά τα λαμόγια, που εδώ και δεκαετίες άρμεγαν την αγελάδα ακόμη και όταν την είχαν ακρωτηριάσει, θα μπουν φυλακή;
«Δεν ξέρω αν θα μπουν φυλακή. Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι ότι πρέπει να διαρραγεί οποιαδήποτε αίσθηση ότι αυτό το καθεστώς θα συνεχιστεί».
- Ο κόσμος ακούει ότι με το 3ο μνημόνιο θα χάσει την πρώτη του κατοικία, θα δουλεύει, αν έχει δουλειά, μέχρι τα βαθιά γεράματα, ότι θα έρθουν ακόμη χειρότερες μέρες... Τι έχετε να πείτε στους πολίτες;
«Υπάρχουν βιαστικά συμπεράσματα και πολύς θόρυβος. Ειδικά στο θέμα των σπιτιών, της πρώτης κατοικίας, οι συμφωνίες που έχουν γίνει προστατεύουν την πρώτη κατοικία και επιδιώκουν να λύσουν το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Άρα ας περιμένουμε να δούμε την τελική συμφωνία και θα διαπιστώσουν όλοι ότι υπάρχουν αρκετές κόκκινες γραμμές που ο ΣΥΡΙΖΑ τήρησε».
- Νιώθετε ότι κυβερνάτε μια χώρα που μοιάζει να μην είναι δική σας; Πως πρέπει να κάνετε απλά πράξεις τις αποφάσεις κάποιων άλλων;
«Αναλάβαμε τη διακυβέρνηση μιας χώρας που χρηματοδοτείται με τους τρόπους που χρηματοδοτείται. Προφανώς αυτό έχει όρους και συνθήκες που αποτελούν διαρκές πεδίο διαπραγμάτευσης. Υπό αυτές τις συνθήκες όμως η διαπραγμάτευση των έξι μηνών απέδειξε ότι έγινε ότι ήταν δυνατόν για να υπάρξουν έντιμοι συμβιβασμοί μεταξύ των δύο πλευρών ώστε να γίνουν καλύτερα τα πράγματα».
- Φοβάστε μήπως όλη αυτή η ιστορία, όλη αυτή πίεση σας κάνει να χάσετε κάπου τον Γιώργο;
«Όσο αισθάνομαι ότι διατηρώ την εξαιρετικά ζωτική σχέση μου με τους Χανιώτες, με όλους αυτούς τους ανθρώπους, που είναι και το μεγαλύτερο κέρδος μου από την εμπλοκή μου στην πολιτική, τότε ναι, αίρεται ο λόγος που αποφάσισα να μπω σε αυτή την ιστορία».
- Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;
«Να απομονωθώ από τον κόσμο...».
- Και το μεγαλύτερο όνειρο σας;
«Να οδηγήσουμε τη χώρα με ασφάλεια στο μέλλον και να κάνουμε κάποιες ενέργειες που θα στηρίξουν αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη».