Κωνσταντοπούλου: Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν αξία γιατί οι ανθρώπινες ζωές έχουν αξία
Για το Δημόσιο Χρέος, την Πολιτική, το Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα μίλησε στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο, London School of Economics (LSE), την Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2015, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, ως κεντρική ομιλήτρια στην επίσημη εκδήλωση που διοργάνωσαν από κοινού το Τμήμα Νομικής και το Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου.
Η ομιλία της έφερε τον τίτλο "Fighting the Behemoth: Law, Politics and Human Rights at times of debt and austerity" ("Πολεμώντας το Μεγαθήριο: Δίκαιο, Πολιτική και Ανθρώπινα Δικαιώματα στην εποχή του χρέους και της λιτότητας"), ενώ την εκδήλωση προλόγισε και συντόνισε η καθηγήτρια του LSE, Margot Salomon, Διευθύντρια του Κέντρου για τη μελέτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία είναι μέλος της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους.
Απευθυνόμενη σε φοιτητές, μαθητές, ακαδημαϊκούς, πολίτες, εκπροσώπους φορέων, κινημάτων και συλλογικοτήτων, η πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων αναφέρθηκε στη δημιουργία και διόγκωση του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα και στο πώς η αποπληρωμή του, υπό το καθεστώς των μνημονιακών πολιτικών, οδήγησε στην παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων, κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων, καθώς και στην παραβίαση της συνταγματικής και κοινοβουλευτικής λειτουργίας.
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν αξία γιατί οι ανθρώπινες ζωές έχουν αξία. Και γιατί όλες οι ανθρώπινες ζωές έχουν αξία», υπογράμμισε η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Τόνισε πως η διόγκωση του δημοσίου χρέους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με υποθέσεις διαπλοκής και διαφθοράς, σε αρκετές από τις οποίες συμμετείχαν γερμανικές εταιρίες όπως η Siemens, η Thyssen Krupp και η HDW, αναδεικνύοντας ότι δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι οι Έλληνες ζούσαν πέρα από τις δυνατότητές τους. «Οι δημόσιες δαπάνες στην Ελλάδα πριν το 2010 σε όλους τους τομείς, πλην των εξοπλιστικών δαπανών, κινούνταν πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το Προκαταρκτικό Πόρισμα της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους αποδεικνύει ότι το πρώτο πρόγραμμα δήθεν διάσωσης που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, στόχο είχε τη διάσωση των γερμανικών και των γαλλικών ιδιωτικών τραπεζών και όχι τη διάσωση της ελληνικής κοινωνίας. Για την κοινωνία ήταν θανατική ποινή και όχι διάσωση», τόνισε η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Μίλησε, επίσης, για τις ολέθριες επιπτώσεις των μνημονιακών μέτρων λιτότητας στο βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού της Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι η εφαρμογή τους οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων: περικοπές μισθών και συντάξεων, πρόκληση μιας επιδημίας αυτοκτονιών από απόγνωση, περικοπές στην υγεία και την παιδεία, εκτίναξη της ανεργίας σε επίπεδα ρεκόρ, κατακόρυφη αύξηση του ποσοστού των πολιτών που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας, με 300.000 οικογένειες να ζουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και κάθε παιδί που γεννιέται σήμερα να χρωστάει περίπου 40,000 ευρώ, ως αναλογία στο δημόσιο χρέος που επιχειρείται να φορτωθεί στην κοινωνία.
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου αναφέρθηκε στις εργασίες και τα Πορίσματα της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, τονίζοντας πως η εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών οδήγησε σε αύξηση του δημοσίου χρέους, από λιγότερο του 120% του ΑΕΠ το 2009 σε περισσότερο από 180% του ΑΕΠ το 2015, ενώ για την επόμενη διετία προβλέπεται να αγγίξει το 200% του ΑΕΠ. Είπε, επίσης, ότι το 92% των μνημονιακών δανείων προς την Ελλάδα επέστρεψαν πίσω στους δανειστές, για την αποπληρωμή προηγούμενων δανείων, ενώ μόνο το 8% των δανείων διατέθηκε για της ανάγκες του κρατικού Προϋπολογισμού.
Στον χώρο της εκδήλωσης διανεμήθηκαν τα Πορίσματα της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου αναφέρθηκε και στην ιδιότυπη δίωξη, το «κυνήγι μαγισσών» που η νέα Κυβέρνηση και ο νέος Πρόεδρος της Βουλής έχουν εξαπολύσει εναντίον της Επιτροπής, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το μόνο που δεν έχει γίνει ακόμη είναι να κάψουν τα πορίσματα της Επιτροπής.
Ωστόσο, υπογράμμισε ότι η Επιτροπή αποτέλεσε το μετασχηματισμό ενός κοινωνικού αιτήματος σε θεσμική υποχρέωση.
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου έκλεισε την ομιλία της μιλώντας για την ανάγκη αναγνώρισης του δικαιώματος των κοινωνίων να γνωρίζουν την αλήθεια για το χρέος, να αμύνονται και να προστατευονται από εξουσίες και κυβερνήσεις που προσπαθούν να τους φορτώσουν παράνομα χρέη και υποχρεώσεις που δεν τους αναλογούν.
Ακολουθεί σχετικό απόσπασμα από την ομιλία της κ. Κωνσταντοπούλου:
«Έχει σημασία η αλήθεια; Ναι. Γιατί έχει σημασία η δικαιοσύνη και η λογοδοσία.
Έχοντας βιώσει την εμπειρία της κατασκευής και χρήσης του χρέους ως εργαλείου υποταγής και οιονεί υποδούλωσης ενός ολόκληρου πληθυσμού, θα πρότεινα την αναγνώριση ενός συλλογικού δικαιώματος στις κοινωνίες και στους λαούς να διεξάγουν λογιστικό έλεγχο του χρέους που καλούνται να αποπληρώσουν, να αναλύουν πώς δημιουργήθηκε και να αποκρούουν τα χρέη που είναι παράνομα, αθέμιτα, επονείδιστα και μη βιώσιμα. Αυτό που αποκαλείται "κυριαρχικό" ή δημόσιο χρέος έχει ξεκάθαρες συνέπειες στις ζωές και στα δικαιώματα των ανθρώπων.
Το "κυριαρχικό" ή δημόσιο χρέος δεν είναι απλώς μια διεθνής ή διακρατική σχέση. Και δεν μπορεί να αφεθεί στις Κυβερνήσεις ο σεβασμός, η προστασία, η αποκατάσταση των δικαιωμάτων και των αξιών που οι ίδιες έχουν παραβίασει κατάφωρα. Ένα κοινωνικό και συλλογικό δικαίωμα πρέπει να αναγνωρισθεί που επιτρέπει στους λαούς να αμυνθούν και να ζητήσουν όχι μόνο την αλήθεια για το χρέος, αλλά και αποκατάσταση και επανορθώσεις στις περιπτώσεις που το δημόσιο χρέος παραβιάζει θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.
Στη διάρκεια της θητείας μου ως Προέδρου της Βουλής ανέφερα συχνά, ειδικά σε σχέση με τη δημιουργία και τη λειτουργία της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, ότι υπάρχει ένα δικαίωμα των λαών στην Αλήθεια και στη Δικαιοσύνη.
Και αποτελεί θεσμική υποχρέωση των εκπροσώπων των λαών να σέβονται αυτό το δικαίωμα. Θέλω να πιστεύω ότι η Επιτροπή Αλήθειας υπήρξε ο σπόρος για να ανθίσει αυτό το δικαίωμα.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν τις ανθρώπινες ζωές. Όλες τις ανθρώπινες ζωές. Αφορούν τους ανθρώπους. Είναι καιρός οι άνθρωποι να αποκτήσουν τη δύναμη να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, όχι μόνον εναντίον του δικού τους κράτους αλλά και εναντίον άλλων κρατών και διεθνών οργανισμών που ενεργούν ως δανειστές ή δανειζόμενοι και εμπλέκονται στη διαδικασία ανάληψης ή αποπληρωμής χρέους».
Στο πλαίσιο της επίσκεψής της στο Λονδίνο, η Ζωή Κωνσταντοπούλου συνάντησε μέλη της κινηματικής πρώτοβουλίας Debt Resistance UK, Έλληνες και Βρετανούς φοιτητές, ερευνητές που ασχολούνται με θέματα χρέους και δικαιοσύνης, ενώ παραχώρησε συνέντευξη στο ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC.