Σύνοδος Κορυφής: Με την πλάτη στον τοίχο η Ελλάδα
ΒΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΙΣΩ ΠΟΡΤΑ
Και μόνο από το σχέδιο που παρουσίασε χθες Τετάρτη η Ε.Ε., γίνονται αντιληπτές οι υποχωρήσεις που ζητούν οι εταίροι από την Ελλάδα και την Κύπρο προς την Τουρκία, με πρόσχημα το προσφυγικό.
Συγκεκριμένα, οι Βρυξέλλες με δούρειο ίππο τις μεταναστευτικές ροές επιχειρούν να βάλουν την Τουρκία στην Ένωση από την πίσω πόρτα χωρίς να λυθεί το Κυπριακό και με ανοικτές τις παράλογες και ανιστόρητες διεκδικήσεις των Τούρκων στο Αιγαίο.
Κεντρικό μέλημα της Κομισιόν, βάσει των όσων δημοσιοποιήθηκαν, είναι η τήρηση των προσχημάτων νομιμότητας ως προς τις μαζικές επαναπροωθήσεις όσων θα καταφθάνουν στα ελληνικά νησιά – με κομβικό τον ρόλο της Ελλάδας, η οποία θα πρέπει για τον λόγο αυτόν να κηρύξει την Τουρκία "ασφαλή τρίτη χώρα” και να μετατρέψει τα hotspots σε κέντρα (εξατομικευμένης, αλλά ταχύρρυθμης) επεξεργασίας αιτημάτων ασύλου.
Tα κύρια σημεία του προσχεδίου συμφωνίας ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία δόθηκαν από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στους ηγέτες των μελών της ΕΕ.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, η ΕΕ και η Τουρκία "αποφάσισαν σήμερα να θέσουν τέλος στην παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία στην ΕΕ", βάσει οκτώ σημείων, τα οποία έχουν ως εξής, περιληπτικά:
1. Όλοι οι νέοι παράνομοι μετανάστες που έρχονται από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά θα επιστρέφονται στην Τουρκία. Όλοι οι μετανάστες που έρχονται στα νησιά θα καταγράφονται και όσοι δεν κάνουν αίτηση ασύλου ή εκείνοι των οποίων η αίτηση ασύλου απορρίπτεται θα επιστρέφονται στην Τουρκία.
Η Τουρκία και η Ελλάδα, με την συνδρομή των θεσμών και οργάνων της ΕΕ, θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα και θα συμφωνήσουν διμερώς σε κάθε αναγκαία ρύθμιση, συμπεριλαμβανόμενης και της παρουσίας Τούρκων αξιωματούχων στα ελληνικά νησιά, για να διασφαλιστεί η συνεργασία και η ομαλή λειτουργία των ρυθμίσεων αυτών. Τα έξοδα θα καλυφθούν από την ΕΕ.
Οι μετανάστες που βρίσκονται ήδη στα ελληνικά νησιά θα μεταφερθούν σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα.
2. Για κάθε Σύρο που θα επιστρέφεται από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία, άλλος Σύρος θα επανεγκαθίσταται από την Τουρκία στην ΕΕ. Προτεραιότητα θα δίνεται σε μετανάστες που δεν έχουν προσπαθήσει να μπουν παράνομα ή δεν έχουν μπει στο παρελθόν παράνομα στην ΕΕ. Σε περίπτωση που καλυφθούν οι θέσεις προσφύγων που έχουν προβλεφθεί, θα αναθεωρηθεί ο μηχανισμός.
3. Η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα να εμποδίσει τη δημιουργία νέων θαλάσσιων ή χερσαίων μεταναστευτικών οδών από την Τουρκία στην ΕΕ και θα συνεργαστεί με γειτονικές χώρες και την ΕΕ για το σκοπό αυτό.
4. Όταν έχουν σταματήσει ή τουλάχιστον μειωθεί σημαντικά οι παράνομοι είσοδοι μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ, θα ενεργοποιηθεί το Εθελοντικό Σχέδιο Ανθρωπιστικής Εισόδου και τα μέλη της ΕΕ θα συνδράμουν σε εθελοντική βάση στο σχέδιο αυτό.
5. Θα επιταχυνθεί η διαδικασία κατάργησης της βίζας για Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν στην ΕΕ το αργότερο μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2016.
6. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα επιταχύνει την καταβολή της αρχικής χορήγησης των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και θα διασφαλίσει χρηματοδότηση για άτομα που βρίσκονται υπό προσωρινή προστασία στην Τουρκία, πριν το τέλος Μαρτίου. Το ανώτατο όριο που μπορεί να δοθεί στην Τουρκία από την ΕΕ για τους πρόσφυγες είναι άλλα 3 δις ευρώ, μέχρι το τέλος του 2018.
7. Η ΕΕ, σε συνεργασία με την Τουρκία, θα προετοιμαστεί για την απόφαση του ανοίγματος νέων κεφαλαίων στις διαπραγματεύσεις για ένταξη στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου. (Το Κεφάλαιο 17 άνοιξε τον περασμένο Δεκέμβριο.)
8. Η ΕΕ και τα μέλη της θα συνεργαστούν με την Τουρκία σε κάθε κοινή προσπάθεια για την βελτίωση των ανθρωπιστικών συνθηκών μέσα στη Συρία η οποία θα επιτρέψει στον πληθυσμό της χώρας και τους πρόσφυγες να ζήσουν σε περιοχές που είναι περισσότερο ασφαλείς.
Το τελικό κείμενο, σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα οριστικοποιηθεί μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.
Τα ποικίλα στρατόπεδα που έχουν δημιουργηθεί καθιστούν την επίτευξη συμφωνίας δύσκολη, ενώ απαιτήσεις της Τουρκίας σε θέματα άσχετο με το προσφυγικό, όπως η κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, προκαλούν ήδη έντονες αντιδράσεις.
Ναι μεν με δηλώσεις αρκετοί Ευρωπαίοι καταδικάζουν την Τουρκία αλλά στο παρασκήνιο δρουν υπέρ της επιχειρώντας να την βάλουν στην Ε.Ε. από την πίσω πόρτα, χωρίς να λύνουν το Κυπριακό και βάζοντάς τη συνδιαχειριστή στο Αιγαίο.
Αισιόδοξος για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό δηλώνει ο πρόεδρος της Κομισιόν σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt.
«Εντός των επόμενων ημερών θα καταλήξουμε σε μία συμφωνία με την Τουρκία, βάσει αυτών που προετοιμάσαμε στην τελευταία Σύνοδο. Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος για το αποτέλεσμα», εκτίμησε ο κ. Γιούνκερ.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν υπερασπίστηκε τη διαφαινόμενη απόφαση της Ε.Ε. να δεχθεί να υπάρξει επιστροφή προσφύγων ή μεταναστών στην Τουρκία.
«Κάθε παράνομος μετανάστης θα διέλθει τη διαδικασία του ασύλου, η οποία θα διαρκέσει μία εβδομάδα και πάντα θα έχει τη δυνατότητα να καταθέσει αίτηση για άσυλο. Μόνο μετά από αυτή τη διαδικασία θα υπάρξει επιστροφή, μόνο μεταναστών, στην Τουρκία», διευκρίνισε ο κ. Γιούνκερ.
Εξέφρασε, επίσης, την άποψη ότι η συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία δεν θα πρέπει να «μεταφράζεται» σε επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης της Άγκυρας στην Ένωση. «Η Τουρκία δεν είναι, αυτή τη στιγμή, έτοιμη για ένταξη στην Ε.Ε. Δεν νομίζω ότι θα είναι έτοιμη ούτε σε 10 χρόνια», δήλωσε.
Την ίδια στιγμή οι χώρες του Βίσεγκραντ αλλά και η Κύπρος φαίνεται πως θα εμείνουν ως το τέλος στις αντιρρήσεις τους για τη συμφωνία αν δεν ικανοποιηθούν συγκεκριμένοι όροι.
Απαισιόδοξος εμφανίστηκε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σούλτς. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Westdeutsche Allgemeine Zeitung ο κύριος Σουλτς, εκφράζοντας τον σκεπτικισμό του, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δεν θα υπάρξει μάλλον οριστική επίτευξη συμφωνίας» και πρόσθεσε: «Μπορώ, όμως, να φανταστώ ότι θα σημειώσουμε μερική πρόοδο».
Ο Σουλτς επέστησε την προσοχή στο ενδεχόμενο αποτυχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: «Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή λύση, η οποία να εκκινεί από τις αιτίες της φυγής. Αν δεν το καταφέρουμε, η Ευρώπη μπορεί να διασπαστεί». Προϋπόθεση για μια αποτελεσματική συμφωνία με την Τουρκία είναι να θέσουμε σε κίνηση τον ήδη υπάρχοντα μηχανισμό της ανακατανομής των 160.000 προσφύγων, υπενθύμισε ο ίδιος.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα του Συμβουλίου της ΕΕ, το προσφυγικό ζήτημα θα συζητηθεί την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής σε δύο σκέλη.
Το πρώτο σκέλος θα αφορά την ευρωπαϊκή προσέγγιση και οι «28» ηγέτες αναμένεται να υιοθετήσουν συμπεράσματα που θα επιβεβαιώνουν τη συνολική στρατηγική της ΕΕ για το θέμα. Η στρατηγική αυτή θα αφορά, μεταξύ άλλων, την αποκατάσταση της Ζώνης Σένγκεν, την ανάγκη να επιταχυνθεί το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών συνεπειών και τη βοήθεια στις χώρες που επιβαρύνονται ιδιαίτερα από το προσφυγικό, όπως η Ελλάδα, και τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής.
Οι «28» θα συνεχίσουν τη συζήτηση για το προσφυγικό, σε σχέση με την Τουρκία, κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας, ενώ τη δεύτερη ημέρα θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν το σχέδιο ΕΕ-Τουρκίας για την αντιμετώπιση του προσφυγικού με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου.