Δημοσκοπήσεις: Η απαισιοδοξία των πολιτών και ο φόβος των εκλογών

Από τις αρχές Ιουνίου έως και την έναρξη του Ιουλίου οκτώ συνολικά δημοσκοπήσεις έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η καθεμιά εστιάζοντας σε διαφορετικά πράγματα, μα όλες καταλήγοντας σε μια πολύ βασική παραδοχή: οι πολίτες ατενίζουν το μέλλον τους με φόβο και κυρίως απαισιοδοξία, δύο συναισθήματα που τροφοδοτούνται από την εγγενή αδυναμία του πολιτικού συστήματος να ανταποκριθεί στις ουσιαστικές ανάγκες αυτής της τόσο δύσκολης εποχής.
10'

ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ 7+1 ΣΦΥΓΜΟΜΕΤΡΗΣΕΩΝ – ΠΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑ Η ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΜΝΗΜΟΝΙΟ, ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΩΡΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Σε ό,τι αφορά, ειδικότερα, τα δύο μεγάλα κόμματα, από τη μια πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, σε χαμηλά ποσοστά, έχοντας υποστεί τη φθορά εξαιτίας της εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών. Το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα επιδόθηκε προεκλογικά σε έναν ακατάσχετο διαμοιρασμό υποσχέσεων δίχως κανένα αντίκρισμα, πληρώνοντας το τίμημα των πολιτικών επιλογών του.

Όμως και η ΝΔ, αν και δημοσκοπικά εμφανίζεται κραταιή, εντούτοις εμφανίζεται να διαθέτει μια εύθραυστη δυναμική, μιας και ο «πρότερος ανέντιμος βίος» των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων δεν μπορεί να προσπεραστεί από κανέναν. Η «γαλάζια» παράταξη, αν και απέκτησε νέο αρχηγό, τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ζήτησε «εδώ και τώρα εκλογές», εντούτοις δεν έχει κατορθώσει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, να εκφράσει το συναίσθημα του κόσμου, ακολουθώντας την τακτική του ώριμου φρούτου απέναντι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Ακόμη ένα, εξίσου χρήσιμο, συμπέρασμα βάσει των δημοσκοπήσεων είναι και ο διάχυτος φόβος των ψηφοφόρων για την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Εδώ, μάλιστα, παρουσιάζεται κι ένα οξύμωρο: αφενός ο κόσμος δεν εμπιστεύεται την κυβέρνηση και δεν πιστεύει ότι θα βγούμε από την κρίση, αφετέρου υπάρχει ένας προβληματισμός και ένας φόβος για τις πρόωρες εκλογές.

Ίσως ο κόσμος να έχει συνδέσει τις εκλογές με τις κλειστές τράπεζες και τα capital controls και για αυτό φοβάται.

Ας δούμε λοιπόν, μία προς μία, τις οκτώ δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν σε διάστημα ενός μήνα σε έντυπες και ηλεκτρονικό Τύπο:

1. Δημοσκόπηση Alco – «Πρώτο Θέμα»

Στις 05/06/2016 η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» δημοσιεύει την πανελλήνια δημοσκόπηση της εταιρείας Alco, βάσει της οποίας η ΝΔ προηγείται με 7,5 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.

Ενδεικτικά, η ΝΔ, με αναγωγή στα έγκυρα ψηφοδέλτια, εξασφαλίζει ποσοστό 25,4%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί με 17,9%. Η Χρυσή Αυγή, συγκεντρώνει 8,1%, ακολουθεί το ΚΚΕ με ποσοστό 6,5% και η Δημοκρατική Συμπαράταξη με 4,3%. Η Λαϊκή Ενότητα, σύμφωνα με την δημοσκόπηση εισέρχεται στην Βουλή με 3,1%, καθώς και η Ένωση Κεντρώων, με 3%.

Μένουν εκτός Βουλής οι Ανεξάρτητοι Έλληνες με 2,5%, το Ποτάμι με 2,2% και η Πλεύση Ελευθερίας με 2,4%. Οι αναποφάσιστοι ανέρχονται στο 19,6%.

2. Δημοσκόπηση Κάπα Research – «Το Βήμα της Κυριακής»

Προβάδισμα στη ΝΔ αλλά με μικρότερη διαφορά έναντι του ΣΥΡΙΖΑ (3,5 μονάδες) καταγράφει η σφυγμομέτρηση της Κάπα Research για λογαριασμό του «Βήματος της Κυριακής» στις 12/06/2016. Ειδικότερα, η ΝΔ συγκεντρώνει ποσοστό 20,8% έναντι 17,3% του ΣΥΡΙΖΑ. Τρίτο κόμμα είναι η Χρυσή Αυγή με 5,9% και ακολουθούν το ΚΚΕ 5,1%, το ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ με 5%, η Ένωση Κεντρώων με 3,1%, οι ΑΝΕΛ με 2,3%, το Ποτάμι με 2% και 1,2% η Λαϊκή Ενότητα.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της συγκεκριμένης μέτρησης είναι ότι πάνω από τους μισούς ερωτηθέντες τάσσονται κατά των πρόωρων εκλογών. Ενδεικτικά, το 52,6% των ερωτηθέντων απαντά πως πρέπει να δοθεί περισσότερος χρόνος στην κυβέρνηση να ολοκληρώσει το έργο της έναντι 35,5% που τάσσεται υπέρ των πρόωρων εκλογών.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 29,1% θεωρεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός έναντι 28% του Αλέξη Τσίπρα. Σε ό,τι αφορά τη συνταγματική αναθεώρηση, το 58,9% των ερωτηθέντων τη θεωρούν «απαραίτητη ή μάλλον απαραίτητη», ενώ το 35,7% τη θεωρεί «περιττή ή μάλλον περιττή». Τέλος, το 62,5% κρίνει θετική εξέλιξη την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, σε αντίθεση με το 35,5% των ερωτηθέντων.

3. Δημοσκόπηση Alco - ΓΣΕΕ

Τρείς ημέρες μετά τη μέτρηση της Κάπα Research, στις 15/06/2016, δίνεται στη δημοσιότητα η δεύτερη δημοσκόπηση της εταιρείας Alco, που διενεργείται για λογαριασμό της ΓΣΕΕ και δημοσιεύεται μέσω της εφημερίδας «Τα Νέα».

Τα πιο σημαντικά ευρήματα, εδώ, είναι ότι Σε ποσοστό 80% οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι ανίκανη να οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από την κρίση, ενώ το 84% των ερωτηθέντων εκφράζει εκ των προτέρων τη βεβαιότητα ότι οι ομαδικές απολύσεις θα καθηλώσουν αντί να δώσουν ώθηση στην οικονομία.

4. Δημοσκόπηση Bridging Europe – Τηλεφωνική έρευνα

Την ίδια ακριβώς ημέρα, κυκλοφορεί μια ανατρεπτική μέτρηση, η οποία είναι και η μόνη που δείχνει τον ΣΥΡΙΖΑ μπροστά από τη ΝΔ και μάλιστα με προβάδισμα 5,8 μονάδων. Είναι η πανελλαδική έρευνα του Bridging Europe.

Ειδικότερα, στην πρόθεση ψήφου, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει ποσοστό 22,1%, η ΝΔ 16,3%, η Χρυσή Αυγή 7,7%, η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) 4,8%, το ΚΚΕ 7,2%, το Ποτάμι 1,2%, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες 3,1%, η Ένωση Κεντρώων 2,8%, η Λαϊκή Ενότητα 2,2%, η Πλεύση Ελευθερίας 2,7%, η Ανταρσύα 1,8%, «άλλο» 1,5%, «Δεν ξέρω-δεν απαντώ» 26,6%.

Στην έρευνα, το 51% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η κυβέρνηση χειρίστηκε καλύτερα την οικονομική κρίση από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, το 26% απαντά ότι τη χειρίστηκε χειρότερα, ενώ ποσοστό 23% εντάσσεται στην κατηγορία «δεν ξέρω-δεν απαντώ».

Στο ερώτημα εάν πιστεύετε ότι θα έρθουν καλύτερες ημέρες για τη χώρα και την κοινωνία μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης, ποσοστό 47% απαντά αρνητικά, το 25% απαντά θετικά και ποσοστό 28% δηλώνει «δεν ξέρω-δεν απαντώ». Στο ερώτημα εάν πιστεύετε ότι αυτή η κυβέρνηση θα δώσει έμφαση περισσότερο στα θέματα της ανεργίας, της φτώχειας και της ανάπτυξης τους επόμενους μήνες, το 51% απαντά «ναι», το 26% «όχι» και το 23% «δεν ξέρω-δεν απαντώ».

Στο ερώτημα εάν είστε ικανοποιημένος με τον βαθμό εφαρμογής του νομοθετικού έργου στην καθημερινότητα έως τώρα, το 33% απαντά «ναι», το 48% απαντά «όχι» και το 19% «δεν ξέρω-δεν απαντώ». Επίσης, το 22% δηλώνει ικανοποιημένο από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων Ελλάδας-θεσμών. Ποσοστό, μόλις, 24% δηλώνει ενημερωμένο για το περιεχόμενο της συμφωνίας.

Το 43% θεωρεί ότι η κυβέρνηση έκανε την καλύτερη δυνατή προσπάθεια για συμφωνία στο ζήτημα του χρέους. Το 44% πιστεύει ότι η δημιουργία του νέου Ταμείου αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας θα φέρει επενδύσεις και ευκαιρίες απασχόλησης.

5. Το «Βαρόμετρο» της Public Issue – «Αυγή της Κυριακής»

Λίγο πριν το τέλος του μήνα, στις 28/06/2016 έρχεται στη δημοσιότητα το «Βαρόμετρο» της εταιρείας Public Issue, για λογαριασμό της εφημερίδας «Αυγή της Κυριακής». Εδώ δεν καταγράφεται πρόθεση ψήφου, αλλά ο παλμός της κοινωνίας σε διάφορα μείζονα πολιτικά ζητήματα.

Ειδικότερα, οι ερωτηθέντες ζητούν κυβερνήσεις συνεργασίας, εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, καθιέρωση δημοψηφισμάτων με πρωτοβουλία των πολιτών, κατάργηση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων και δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Την απλή αναλογική προκρίνει το 58% των ερωτηθέντων, κατά του συγκεκριμένου εκλογικού συστήματος δηλώνει ότι είναι 32%, ενώ δεν απάντησε το υπόλοιπο 10%. Επτά στους 10 (71%) επιθυμούν κυβερνήσεις συνεργασίας (το 1996 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 46%, το 2006 55%), ενώ αυτοδύναμες κυβερνήσεις δηλώνει ότι προτιμά το 25% των ερωτηθέντων (51% το 1996, 39% το 2006). Άμεση εκλογή του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα από τον λαό ζητεί το 73% του συνόλου των ερωτηθέντων, με τα υψηλότερα ποσοστά να εμφανίζονται στους ψηφοφόρους της συγκυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ 78%, ΑΝΕΛ 77%), ενώ το 23% διαφωνεί με αυτή την προοπτική. Δυνατότητα διενέργειας δημοψηφισμάτων με πρωτοβουλία των πολιτών (π.χ. με συλλογή υπογραφών) θέλει το 62%, ενώ το 34% τα απορρίπτει.

Σχετικά με τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις η έρευνα έδειξε ότι: - Κατάργηση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων ζητεί το 63% των ερωτηθέντων (ανά κομματική προτίμηση Ποτάμι 89%, Ένωση Κεντρώων 77%, ΠΑΣΟΚ 69%, ΣΥΡΙΖΑ 63%, ΑΝΕΛ 62%, ΝΔ 61%, Χρυσή Αυγή 42%, ΚΚΕ 36%), ενώ 36% προτιμά διατήρηση του ισχύοντος καθεστώτος. - Υπέρ της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων τάσσεται το 59% (Ποτάμι 86%, ΝΔ 80%) και κατά το 39% (ΣΥΡΙΖΑ 54%) - Χωρισμό κράτους - Εκκλησίας επιθυμεί το 53% (Ποτάμι 89%, ΚΚΕ 83%, ΠΑΣΟΚ 64%, ΣΥΡΙΖΑ 61%, ΝΔ 36%), ενώ αρνητικό είναι το 44%.

Εξάλλου, το 86% των πολιτών εκτιμά ότι η χώρα οδεύει προς λάθος κατεύθυνση και μόλις το 10% θεωρεί ότι πηγαίνει προς τη σωστή, ενώ το 69% εμφανίζεται απαισιόδοξο, καθώς πιστεύει ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα χειροτερέψει τους επόμενους 12 μήνες, έναντι 19% που εκτιμά ότι θα μείνει ίδια και 11% ότι θα καλυτερέψει. Αντίθετο στο Μνημόνιο δηλώνει το 85% και μόλις 9% έχει θετική άποψη γι' αυτό, ενώ ως σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας (αυθόρμητες, πολλαπλές απαντήσεις) καταγράφεται με μεγάλη διαφορά το οικονομικό (61%) και ακολουθούν η ανεργία (34%) και η λειτουργία της κυβέρνησης, του πολιτικού και του κομματικού συστήματος (24%).

6. Δημοσκόπηση Pulse – Action24

Την ίδια ημέρα με το «Βαρόμετρο», δημοσιεύεται και η δημοσκόπηση της εταιρείας Pulse για λογαριασμό του τηλεοπτικού καναλιού Action24, η οποία δίνει προβάδισμα 6,5 μονάδων στη ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.

Συγκεκριμένα, στην πρόθεση ψήφου (με αναγωγή), η ΝΔ προηγείται με ποσοστό 30%, έναντι 23,5% του ΣΥΡΙΖΑ. Ακολουθούν Χρυσή Αυγή με 6,5%, Δημοκρατική Συμπαράταξη-ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ με 5,5%, Ένωση Κεντρώων με 3%, Ποτάμι, Ανεξάρτητοι Έλληνες, Λαϊκή Ενότητα και Πλεύση Ελευθερίας με 2,5%.

Στο ερώτημα για το ποιος είναι καταλληλότερος πρωθυπουργός, πρώτος έρχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με 29% έναντι 22% του Αλέξη Τσίπρα. H απάντηση «Κανένας από του δύο» έλαβε ποσοστό 44%.

Στην ερώτηση πώς αξιολογείται το Brexit για την Ελλάδα ποσοστό 41% απάντησε αρνητικά και ένα 20% το εκτίμησε ως μια θετική εξέλιξη. Ουδέτερη η επίδραση απάντησε το 25%.

7. Δημοσκόπηση MRB – Real

Κατά 5,9 ποσοστιαίες μονάδες προηγείται η ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ στη δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε από 16 έως 24 Ιουνίου από την εταιρεία MRB για λογαριασμό της εφημερίδας «Real News».

Αναλυτικά, η ΝΔ συγκεντρώνει το 26,1% στην πρόθεση ψήφου, έναντι 20,2% του ΣΥΡΙΖΑ και ακολουθούν: Χρυσή Αυγή (6,6%), ΚΚΕ (6,1%), Δημοκρατική Συμπαράταξη/ ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ (5,8%), Ένωση Κεντρώων (3,6%), Ανεξάρτητοι Έλληνες (2,6%), Πλεύση Ελευθερίας (2,5%), Ποτάμι (2,2%), Λαϊκή Ενότητα (1,0%), ενώ άλλο κόμμα επέλεξε το 2,2% των ερωτηθέντων.

Το ποσοστό της «αδιευκρίνιστης ψήφου» φτάνει στο 8,5%, οι αναποφάσιστοι 12,6%, αποχή (7%), άκυρο (3,3%) και λευκό (2,3%).

Σε ό,τι αφορά την παράσταση νίκης, η ΝΔ προηγείται με 51,4% έναντι 24,8% του ΣΥΡΙΖΑ.

Στην καταλληλόλητα για πρωθυπουργό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται με 27,5% έναντι 21,8% που συγκεντρώνει ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά το 45,4% δεν επιθυμεί κανέναν από τους δύο.

Στο ερώτημα «ερώτημα τι από τα παρακάτω θα θέλατε να συμβεί μέσα στο 2016», το 36,1% ζητά τη διεξαγωγή εκλογών, ενώ το 44,7% δηλώνει να μην υπάρξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες από την παρούσα Βουλή.

8. Δημοσκόπηση Πανεπιστημίου Μακεδονίας – ΣΚΑΪ

Η τελευταία και πλέον πρόσφατη δημοσκόπηση είναι αυτή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που έγινε για λογαριασμό του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΪ και δημοσιεύθηκε την Παρασκευή (01/07/2016) και είναι εκείνη που δίνει τη μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ (11,5 μονάδες).

Ειδικότερα, στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ σημειώνει 28,5%, ο ΣΥΡΙΖΑ 17%, η ΧΑ είναι τρίτο κόμμα με 8%, 6% λαμβάνει το ΚΚΕ, 4,5% η Δημοκρατική Συμπαράταξη, 3% η Ένωση Κεντρώων, 2,5% η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, 2% οι ΑΝΕΛ, από 1,5% καταγράφουν Το Ποτάμι, η ΛΑΕ και η Πλεύση Ελευθερίας, 5% άλλα κόμματα, ενώ 19% απαντά «Δεν ξέρω / Δεν απαντώ».

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της κυβέρνησης το 86% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι, το 7% δηλώνουν ικανοποιημένοι και το 7% ούτε ικανοποιημένοι ούτε δυσαρεστημένοι.

Εξάλλου, το 81% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι πράγματα κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση, προς τη σωστή το 10,5%, ενώ ΔΞ/ΔΑ απαντά το 8,5%. Το 68% των πολιτών συνολικά εκτιμούν ότι η κατάσταση σίγουρα θα χειροτερέψει (41%) ή μάλλον θα χειροτερέψει (27%), 25% εκτιμούν ότι ούτε θα βελτιωθεί ούτε θα χειροτερέψει, 4,5% ότι μάλλον θα βελτιωθεί, 1,5% εκτιμά ότι θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές εξελίξεις, ενώ 1% θεωρούν ότι σίγουρα θα βελτιωθεί.

Επίσης, το 80% εκτιμά ότι θα χρειαστεί να ψηφιστούν νέα μέτρα, 9,5% θεωρεί πως ό,τι ήταν να ψηφιστεί έχει ψηφιστεί, ενώ 10,5% δηλώνει ΔΞ/ΔΑ. Αναφορικά με το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, το 63% πιστεύει ότι έβλαψε τη χώρα, 25,5% ότι ούτε ωφέλησε ούτε έβλαψε, 8% εκτιμά πως ωφέλησε, ενώ το 3,5% απαντά ΔΞ/ΔΑ.

Σχετικές ειδήσεις