Εκλογικός νόμος: Στο κυνήγι των «προθύμων» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ – ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ ΤΩΝ 200 ΨΗΦΩΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΡΙΜΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΟΜΜΑ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Η δεύτερη θέση και το στοίχημα του πρωθυπουργού
Αναλύοντας την πρόταση Τσίπρα αναφορικά με το νέο εκλογικό νόμο, το δεύτερο σε ψήφους κόμμα, όχι μόνον ωφελείται αλλά διαδραματίζει και ρόλο ρυθμιστή στα πολιτικά πράγματα.
Ας δούμε τα πράγματα σχηματοποιημένα: Βάσει των τελευταίων δημοσκοπήσεων η ΝΔ βρίσκεται μπροστά στην πρόθεση ψήφου, με δεύτερο τον ΣΥΡΙΖΑ. Με δεδομένο ότι δεν θα υπήρχε ποτέ συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων, κανένα κόμμα δεν θα συνεργαζόταν με την Χρυσή Αυγή και με το ΚΚΕ να έχει ταχθεί κατά των συνεργασιών, θα χρειαζόταν συνασπισμός του ΣΥΡΙΖΑ, με τρία από τα τέσσερα κόμματα: Το ΠΑΣΟΚ, Το Ποτάμι, τους ΑΝΕΛ ή/και την Ένωση Κεντρώων.
Αυτός είναι και ο πραγματικός στόχος του Αλέξη Τσίπρα: να μην αφήσει στη ΝΔ κανένα περιθώριο συνεργασιών και να διεκδικήσει για λογαριασμό του ΣΥΡΙΖΑ τη σύσταση ενός ευρύ κυβερνητικού συνασπισμού κομμάτων.
Ο... μαγικός αριθμός 200
Είναι, όμως, εφικτό να εξασφαλίσει η κυβέρνηση τις πολυπόθητες 200 ψήφους που απαιτούνται για να ισχύσει το νέο σύστημα από τις επόμενες εκλογές;
Το πράγμα δεν είναι και τόσο εύκολο, αφού ήδη τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και το Ποτάμι δεν συμφωνούν με την πρόταση Τσίπρα, εκτιμώντας πως παίζει άγριο πολιτικό παιχνίδι. Μάλιστα, η Φώφη Γεννηματά ανακοίνωσε πως η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα καταθέσει στη Βουλή αντιπρόταση για εκλογικό νόμο, ο οποίος θα προβλέπει μικρότερο μπόνους εδρών και σπάσιμο των περιφερειών.
«Ο εκλογικός νόμος είναι έγκλημα. Με το σύστημα που προτείνουν θα έπρεπε τον Σεπτέμβρη να συμφωνήσουν 5 κόμματα για να έχουμε κυβέρνηση οριακής πλειοψηφίας», ανέφερε ο Σταύρος Θεοδωράκης στο «Βήμα της Κυριακής».
Αντίθετα, στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι είναι εφικτή μια τέτοια αποκοτιά: Εάν καταφέρουν να προσεταιριστούν τον Βασίλη Λεβέντη και τον Δημήτρη Κουτσούμπα, τότε θα είναι ευκολότερο να βρεθούν πολύ κοντά στις 200 ψήφους, εφόσον, όμως, και η Χρυσή Αυγή συναινέσει στον εκλογικό νόμο.
«Ο στόχος για τις 200 ψήφους είναι εφικτός. Αποτυχία θα ήταν να κυβερνάμε και να μην τηρήσουμε τη δέσμευση που μας ακολουθεί εδώ και δεκαετίες για απλή αναλογική. Τηρούμε λοιπόν αυτή τη δέσμευση και ελπίζουμε και ζητούμε να την τηρήσουν και όσα κόμματα την έχουν υποστηρίξει», δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών».
«Είναι ξεκάθαρο ότι ο φόβος απώλειας της εξουσίας είναι και το κίνητρο κατάρτισης αυτού του νομοσχεδίου και είναι, επίσης, ξεκάθαρο ότι εδώ ξετσίπωτα διαπραγματεύονται μεταξύ τους τα εντός Βουλής κόμματα, προκειμένου να ανακυκλώσουν τον εαυτό τους στο κοινοβουλευτικό στερέωμα», υπογράμμισε σε συνέντευξή της στο ERTOpen η πρόεδρος της «Πλεύσης Ελευθερίας» Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Με αυτό τον τρόπο ανοίγει από την εβδομάδα αυτή κι επίσημα για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η αυλαία για το κυνήγι των «προθύμων».
Παιχνίδια μετεκλογικής χειραγώγησης
Ωστόσο, φαίνεται πως η δήθεν άδολη αναλογική, για την οποία τόσο πολύ επιχαίρει ο κ. Τσίπρας, μόνο ως τέτοια δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς πως στην παρούσα φάση η κυβέρνηση επιχειρεί να χειραγωγήσει το πολιτικό τοπίο με τέτοιο τρόπο, ώστε μετεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω κι αν έρθει δεύτερο κόμμα, να μπορεί να ελέγχει απόλυτα το πολιτικό παιχνίδι.
Σίγουρα, το αφήγημα της απλής και άδολης αναλογικής παρουσιάζεται ως το πλέον δίκαιο σύστημα και υπό διαφορετικές πολιτικές συνθήκες θα είχε νόημα.
Εντούτοις, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή εγείρει πολλά ερωτήματα η σκοπιμότητα της εφαρμογής του, αφού όπως εκτιμούν οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές:
1ον. Θα ενισχύσει την αδυναμία σχηματισμού αυτοδύναμων κυβερνήσεων και άρα την πολιτική αστάθεια
2ον. Θα προωθήσει τη δημιουργία μικρών «κομματαρχών» οι οποίοι θα αποκτήσουν λόγο και ρόλο στο σχηματισμό κυβέρνησης βάζοντας ο καθένας τους δικούς του όρους. Με τον τρόπο αυτό, όπως είναι φυσικό θα ενισχυθούν κάθε λογής «παζάρια», πάνω και κάτω από το τραπέζι.
3ον. Η πολιτική αστάθεια που θα προκύψει θα λειτουργήσει ως τροχοπέδη για τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις και τις αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος για να αλλάξει σελίδα η Ελλάδα.
Ο πρωθυπουργός, ωστόσο, φαίνεται πως έχει άλλα στο μυαλό του: Για τον ίδιο ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να παραμείνει πάση θυσία στο παιχνίδι της διακυβέρνησης, ακόμα κι αν δεν είναι πρώτο κόμμα, για να μπορεί άνετα να μπλοκάρει όποια αλλαγή επιθυμεί, όπως το έκανε πολλές φορές στο παρελθόν με τη διαδικασία της περιβόητης «δημιουργικής ασάφειας».
Είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι η «ιταλοποίηση» του κοινοβουλευτικού συστήματος, δηλαδή ο κομματικός πολυκερματισμός, με τις μεθόδους που ήδη φαίνεται πως επιδιώκει να κινηθεί στο εξής ο κ. Τσίπρας, θα καθιστά τα μικρά κόμματα έρμαια των διαφόρων συντεχνιών και συμφερόντων που θα τα στηρίξουν στον προεκλογικό τους αγώνα.