«Χαστούκι» Τσίπρα σε Ερντογάν: Μην ξεχνάτε, πριν 43 χρόνια έγινε εισβολή στην Κύπρο
Ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάρισε στον «σουλτάνο» πως προϋπόθεση για όλα αποτελεί ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στη Συνθήκη της Λωζάνης
Από την αρχή των δηλώσεών του ο Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ξεκαθαρίσει στον Ταγίπ Ερντογάν πως η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τη Συνθήκη της Λωζάνης που καθορίζει τα σύνορα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναλύοντας την ατζέντα των συνομιλιών χαρακτήρισε ιστορική την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου και τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των διαύλων επικοινωνίας. Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, υπάρχουν ζητήματα που μας χωρίζουν και υπονομεύουν καθημερινά τις σχέσεις μας, όμως επισήμανε ότι σε μια περίοδο γεμάτη εντάσεις και προκλήσεις, πρέπει οι δύο χώρες να ενισχύσουν τους διαύλους επικοινωνίας. «Αυτό μπορεί να γίνει μόνο στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, του διεθνούς δικαίου και του θεμέλιου λίθου, που είναι η Συνθήκη της Λωζάνης».
«Διανύουμε μια κρίσιμη περίοδο στη γειτονιά μας, μια περίοδο κρίσης στις ευρω-τουρκικές σχέσεις, με προκλήσεις στην Ασφάλεια και την προσφυγική κρίση. Είναι ακόμα πιο σημαντικό να ενισχύσουμε τους διαύλους επικοινωνίας. Αυτό μόνο με αμοιβαίο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο αλλά και στον θεμέλιο λίθο που είναι η Συνθήκη της Λωζάνης. Με αλληλοσεβασμό για να μην μιλάμε με προκλήσεις και εντάσεις», είπε ο Αλέξης Τσίπρας τονίζοντας την ανάγκη να εκσυγχρονιστούν οι διμερείς σχέσεις.
Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε πως στις συνομιλίες οι δύο πλευρές μίλησαν ανοιχτά για όλα τα ζητήματα που απασχολούν τις δύο πλευρές προκειμένου, όπως είπε, να αρθούν οι παρεξηγήσεις.
Ο κ. Τσίπρας έστειλε σαφές μήνυμα πως η ένταση και η παραβατική τουρκική δραστηριότητα στο Αιγαίο πρέπει να τερματιστεί. «Οι εμπλοκές στο Αιγαίο αποτελούν κίνδυνο για τις σχέσεις αλλά κυρίως για τους πιλότους μας. Δεν συνάδει με το καλό κλίμα το γεγονός ότι εν έτει 2017 επικρέμεται από πάνω μας η έννοια του casus beli. Στην ανάγκη εξομάλυνσης των εντάσεων, συμφωνήσαμε να αρχίσουν ξανά οι συνομιλίες για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και Ασφάλειας, αλλά και η συζήτηση για την υφαλοκρηπίδα», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Όπως έκανε γνωστό ο πρωθυπουργός, για τη μείωση των εντάσεων στο Αιγαίο, συμφωνήθηκε να ξεκινήσουν πάλι οι συνομιλίες για οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, υπογράμμισε, όπως είπε, τις πάγιες θέσεις της για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, στο πλαίσιο που έχει θέσει ο ΓΓ του ΟΗΕ. Απευθυνόμενος σε προσωπικό ύφος στον Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Τσίπρας είπε χαρακτηριστικά: «Είμαι 43 ετών. To Κυπριακό είναι ανοιχτό όλα αυτά τα χρόνια. Μην ξεχνάμε όμως ότι υπάρχει σαν θέμα, γιατί στην Κύπρο έγινε μια παράνομη εισβολή και κατοχή του βόρειου τμήματος της».
Όσον αφορά το προσφυγικό, ο κ. Τσίπρας σημείωσε πως οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μέτρα για ακόμα πιο αποτελεσματική συνεργασία των αρχών προκειμένου να αποτραπούν οι θάνατοι στο Αιγαίο.
Σχετικά με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, ο κ. Τσίπρας επανέλαβε πως η Ελλάδα στηρίζει και θα στηρίζει σταθερά μια δημοκρατική Τουρκία που θα κοιτάει προς την Ευρώπη. «Ελπίζουμε σύντομα η Τουρκία να επιστρέψει σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις», πρόσθεσε.
Αναφορικά με το ζήτημα των οχτών Τούρκων αξιωματικών που αυτομόλισαν στην Ελλάδα μετά το πραξικόπημα στην Τουρκία, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε πως βασική αρχή και αξία της Ελλάδας είναι ο σεβασμός στις δημοκρατικές αξίες. «Στην Ελλάδα γεννήθηκε η Δημοκρατία, δεν μπορεί να στηρίζει πραξικοπηματίες. Η Ελλάδα όμως είναι ένα κράτος δικαίου με βασική Αρχή την διάκριση των εξουσιών. Συνεπώς οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης γίνονται σεβαστές».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, ο πρωθυπουργός είπε πως είναι θεμιτό το ότι ο κ. Ερντογάν άνοιξε όλα αυτά τα θέματα. «Με τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν καταλαβαίνω ότι όλο το προηγούμενο διάστημα μάλλον δεν έγινε απολύτως κατανοητό τι εννοούσε για τη Συνθήκη της Λωζάνης. Καταλαβαίνω ότι ο κ. Ερντογάν δεν ζητούσε αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης», είπε ο κ. Τσίπρας επισημαίνοντας ότι απ' όσα κατάλαβε δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση σε σχέση με την εδαφική ακεραιότητα.
Ο κ. Τσίπρας συμπλήρωσε πως η μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη αλλά και η ελληνικη μειονοτητα στην Τουρκία πρέπει να αποτελέσουν μοχλό έλξης ανάμεσα στις δύο χώρες. O Aλέξης Τσίπρας επανέλαβε πολλές φορές ότι στη Θράκη δεν υπάρχει τίποτα άλλο από θρησκευτική μειονότητα, ενώ χρησιμοποίησε επίσης πολλές φορές τη φράση «Έλληνες της Θράκης». Ο πρωθυπουργός ήταν κάτι παραπάνω από ξεκάθαρος: «Αυτά θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης» είπε για τα προβλήματα που αφορούν τους κατοίκους της Δυτικής Θράκης. «Έχουμε ιδιαίτερη μέριμνα για τους Έλληνες μουσλουμάνους πολίτες» ανέφερε, προσθέτοντας ότι πρέπει να γίνουν ακόμα βήματα σε σχέση με το βιοτικό επίπεδο.
Κλείνοντας ο κ. Τσίπρας «έσφαξε με το γάντι» τον Τούρκο πρόεδρο για το θέμα των θρησκευτικών ελευθεριών: «Εμείς ποτέ δεν σκεφτήκαμε να κάνουμε ορθόδοξες λειτουργίες σε κάποιο τζαμί, όπως συμβαίνει τελευταία με την Αγιά Σοφιά. Πρέπει να υπάρχει σεβασμός στις ιδιαιτερότητες κάθε θρησκείας».
Ερντογάν: Φέρτε μας τους πραξικοπηματίες - Δεν έχουμε θανατικη ποινή ούτε βασανιστήρια
Λαμβάνοντας τον λόγο και σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τη λογική των εκκαθαρίσεων και της βίαιας καταστολής που ακολούθησε η κυβέρνησή του μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε ότι στη χώρα του δεν υπάρχουν πλέον θανατική ποινή, ούτε και βασανιστήρια, ζητώντας την έκδοση των δέκα συνολικά Τούρκων αξιωματικών πίσω στην Τουρκία.
«Συζητήσαμε και το θέμα της έκδοσης των δέκα πραξικοπηματιών που βρίσκονται στην Ελλάδα. Αυτό που είπα είναι ότι αυτοί οι πραξικοπηματίες είναι δυνατόν να επιστραφούν στην Τουρκία, μια χώρα που έχει καταργήσει την θανατική ποινή, και δεν γίνονται βασανιστήρια. Πιστεύω η Ελληνική Δικαιοσύνη θα εισακούσει την έκκληση μας για έκδοσή τους», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ερντογάν.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Τουρκίας σημείωσε ότι είναι ευτυχής για την επίσημη επίσκεψή του μετά από 65 χρόνια από την προηγούμενη επίσκεψη ομολόγου του στην Ελλάδα. «Πραγματοποιώ μια επίσημη επίσκεψη έπειτα από 65 χρόνια. Στις συνομιλίες που είχαμε, θίξαμε θέματα όπως το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας -Τουρκίας, η πέμπτη κατά σειρά σύνοδος του οποίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί προσεχώς στη Θεσσαλονίκη», είπε.
Ως προς το θέμα της τρομοκρατίας, ο κ. Ερντογάν είπε: «Θέλω να σας πω ότι εμείς οι Τούρκοι κάνουμε μεγάλες αγώνα ενάντια σε αιμοσταγείς συμμορίες όπως οι FETO, DHKCP. Αναγνωρίζουμε την υποστήριξη που μας παρείχε η Ελλάδα για το θέμα αυτό».
Βεβαίως, ο Τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε να επανέλθει για πολλοστή φορά στο θέμα της Συνθήκης της Λωζάνης επιμένοντας πως «υπάρχει μεγάλη συζήτηση για την αναμόρφωση της Συνθήκης. Η συνθήκη υπογράφηκε από εννέα χώρες, ακόμη και από την Ιαπωνία. Δεν υπάρχουν αναφορές για το θέμα των μειονοτήτων και του σεβασμού των δικαιωμάτων τους. Υπάρχουν θέματα στη δυτική Θράκη».
Για το Αιγαίο
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε, πάντως, η αναφορά του κ. Ερντογάν στο θέμα του Αιγαίου, όπου έκανε αρχικά λόγο για «υπεκφυγές της ελληνικής πλευράς», για να προσθέσει, στη συνέχεια, σε πιο συγκαταβατικό τόνο: «Τα θέματα του Αιγαίου είναι δυσεπίλυτα, αλλά μπορούν να συζητηθούν στη βάση της οπτικής και της θεωρίας του γεμάτου ποτηριού. Δεν εποφθαλμιούμε τα εδάφη καμίας χώρας. Συζητήσαμε τα θέματα του Αιγαίου τα οποία μπορούν να λυθούν με τις διαπραγματευτικές συνομιλίες που πρέπει να γίνουν. Πρέπει να κοιτάμε στο γεμάτο μέρος του ποτηριού. Δεν πρέπει να μένουμε στο παρελθόν, στα λάθη και τα σφάλματα».
Για το Κυπριακό
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, ο κ. Ερντογάν αρκέστηκε να... πετάξει την μπάλα στην εξέδρα, δηλαδή να χρεώσει τις έως τώρα αποτυχίες των διαπραγματεύσεων αποκλειστικά στους Ελληνοκύπριους.
«Εγώ είχα ενεργό συμμετοχή στις διαπραγματευτικές διαδικασίες. Στο Νταβός ήταν οι Ελληνοκύπριοι που αποχώρησαν από τις συνομιλίες, στο Κραν Μοντανά ποιοι ήταν εκείνοι που αποχώρησαν εκ νέου; Για ακόμη μία φορά ήταν οι Ελληνοκύπριοι. Εδώ είναι οι ΥΠΕΞ και ήταν παρόντες εκεί, μπορούν να σας πουν τι συνέβη. Θέλουμε δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Κυπριακό», υποστήριξε ο Τούρκους πρόεδρος.
Για το προσφυγικό: «Αυτή τη στιγμή η Τουρκία φιλοξενεί 3 εκατ. πρόσφυγες, ενώ οι επενδύσεις για την προστασία τους ξεπερνούν τα 30 δισ. δολάρια».
«Τα βήματα που έχουμε κάνει είναι πάρα πολύ σημαντικά και στις συνομιλίες που είχαμε θίξαμε θέματα όπως το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας που θεσμοθετήθηκε επί δικής μου πρωθυπουργίας και ελπίζουμε ότι τους προσεχείς μήνες θα γίνει στη Θεσσαλονίκη η 5η συνεδρίασή του», πρόσθεσε ο κ. Ερντογάν.
Σε ό,τι αφορά τις εμπορικές συναλλαγές, είπε πως «ο όγκος τους έχει φτάσει φέτος τα 5,6 δισ. δολάρια και πρέπει να ανέβει».
Τέλος, οι κύριοι Ερντογάν και Τσίπρας συζήτησαν, όπως είπε ο Τούρκος πρόεδρος και για την ταχεία σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης – Κωνσταντινούπολης, αλλά και για τη ναυτιλιακή σύνδεση Θεσσαλονίκης – Σμύρνης.