26 Μαΐου: Η πρόκληση των Ευρωεκλογών - Γράφει ο Σταύρος Γ. Καρβούνης
Γράφει ο Σταύρος Γ. Καρβούνης, υπ. Ευρωβουλευτής με την Ένωση Κεντρώων
Εξήντα οκτώ χρόνια μετά την ίδρυση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης των 6 πρώτων ιδρυτών της Ενωμένης Ευρώπης, το «δημοκρατικό έλλειμμα» του εγχειρήματος συνεχίζει να παραμένει μεγάλο.
Φιλοδοξώντας να αποκτήσει τις εξουσίες των εθνικών Κοινοβουλίων σε μία Ομοσπονδιακή Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωκοινοβούλιο αναβαπτίζεται για ένατη φορά στη λαϊκή εντολή.
Στις 23 - 26 Μαΐου 2019, 446 εκατομμύρια πολίτες από 27 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την αναμενόμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, καλούνται να εκλέξουν τους 705 νέους εκπροσώπους τους στο μεγαλύτερο υπερεθνικό Κοινοβούλιο στον κόσμο. Ένα Κοινοβούλιο στο οποίο η δημοκρατική νομιμότητα των ενωσιακών αποφάσεων είναι «ελλειμματική» αφού δεν διαθέτει, κατά πλήρη κυριαρχία, το θεμελιώδες δικαίωμα κάθε εκλεγμένου Κοινοβουλίου άσκησης νομοθετικής πρωτοβουλίας, δηλαδή κατάρτισης και έγκρισης νομοσχεδίων. Ακόμη, δεν διαθέτει αρμοδιότητα επί της διαδικασίας διορισμού των 28 Επιτρόπων (27 χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο), οι οποίοι αποτελούν την πολιτική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κυρίαρχο όργανο της Ένωσης.
Αναμφισβήτητα η διαδικασία προσφυγής στις άμεσες εκλογές που έγιναν για πρώτη φορά το 1979, έδωσε στο Ευρωκοινοβούλιο την αναγκαία πολιτική βαρύτητα και τη δημοκρατική νομιμοποίηση προκειμένου να αυξήσει τις αρμοδιότητές του στο νομοθετικό και ελεγκτικό επίπεδο.
- Με τη Συνθήκη των Βρυξελλών το 1981 απέκτησε την αρμοδιότητα ελέγχου του προϋπολογισμού της Κοινότητας.
- Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη το 1986 παραχώρησε ουσιαστική αρμοδιότητα στο Ευρωκοινοβούλιο για την προσχώρηση νέων χωρών στην Ένωση. Έτσι, απαιτείται πλέον η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Σώματος για κάθε νέα ένταξη.
- Το 1997, με την Συνθήκη του Άμστερνταμ, απέκτησε αρμοδιότητες για το περιβάλλον, τους καταναλωτές, το δικαίωμα εργασίας.
- Την 1η Δεκεμβρίου 2009, με τη Συνθήκη της Λισσαβώνος, το Ευρωκοινοβούλιο νομοθετεί από κοινού με το Συμβούλιο Υπουργών και αποκτά αυξημένες δημοσιονομικές αρμοδιότητες.
Μένουν, όμως, πολλά ακόμη να γίνουν για την ίδρυση μιας πραγματικής πολιτικής και οικονομικής ένωσης στα ομοσπονδιακά πρότυπα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αν ποτέ αυτό καταστεί εφικτό στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Μέχρι τότε το σχέδιο Ευρωπαϊκής Ένωσης θα παραμένει μισό και θα περιορίζεται στην εκχώρηση συγκεκριμένων εθνικών αρμοδιοτήτων, για κοινή διαχείριση, σε μία υπερεθνική ένωση εθνών κρατών.
Μία από τις προϋποθέσεις για να γίνουν βήματα μπροστά στην κατεύθυνση της πραγματικής ενωσιακής Ευρώπης, είναι το Ευρωκοινοβούλιο να αυξήσει το κύρος του απέναντι στους ευρωπαϊκούς λαούς. Η εικόνα των κενών εδράνων κατά τη διάρκεια συζήτησης σημαντικών θεμάτων και η παρουσία μόνο του 30% των μελών του Σώματος σε ψηφοφορίες με ιδιαίτερη βαρύτητα, δεν βοηθούν. Είναι χαρακτηριστική απάντηση που είχε δώσει ο Γάλλος ηγέτης Φρανσουά Μιτεράν, σε ερώτηση δημοσιογράφου το 1989 αν υπήρχε σκέψη ο τότε πρωθυπουργός Μισέλ Ροκάρ να τεθεί επικεφαλής της ευρωλίστας των Γάλλων σοσιαλιστών. Αφού παρατήρησε ότι σ’ αυτή την περίπτωση ο πρωθυπουργός ή ένας υπουργός θα πρέπει να παραιτηθεί από τα καθήκοντά του και «να πάει διακοπές», διερωτήθηκε: «Γιατί να εκλεγεί κάποιος, αφού δεν πρόκειται να συνεδριάσει ποτέ;».
Είναι γεγονός ότι πολλές σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες ενώ είχαν εκλεγεί απουσίαζαν πλήρως από τις εργασίες και συνόδους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συγκεκριμένα παραδείγματα είναι οι περιπτώσεις ηγετών όπως του Γάλλου σοσιαλιστή Λιονέλ Ζοσπέν, του κομμουνιστή ηγέτη Ζωρζ Μαρσέ, του Γερμανού ηγέτη Βίλυ Μπράντ και άλλων πρόσφατων πολιτικών προσωπικοτήτων.
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την αξιοποίηση της εκλογής ενός Ευρωβουλευτή, προκειμένου να υπηρετήσει το λαό και τη χώρα του, είναι η εξουσία που διαθέτει το Ευρωκοινοβούλιο στον τομέα κατάρτισης και έγκρισης του προϋπολογισμού χρηματοδότησης των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρκεί να σημειώσουμε ότι η χώρα μας εισπράττει ετησίως ένα καθαρό όφελος από τον ενωσιακό προϋπολογισμό της τάξης των 4 - 6 δισ. ευρώ.
Κάθε χρόνο ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρηματοδοτεί πολιτικές ύψους 137 δισ. ευρώ και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο επταετίας τα κονδύλια αθροίζονται στο αστρονομικό ποσό του 1 τρισ. ευρώ περίπου. Στην επταετία 2014 - 2020 τα χρήματα που διατέθηκαν φθάνουν τα 959,988 δισ. ευρώ. Ειδικότερα: Για την Κοινή Αγροτική Πολιτική 373,2 δισ. €, για την ανάπτυξη 125,6 δισ. €, για τη διοίκηση και το ανθρώπινο δυναμικό 61,6 δισ. €, για τις διεθνείς υποθέσεις 58,7 δισ. €, για την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη 15,7 δισ. €, για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική 325,14 δισ. €.
Συμπέρασμα: Όποιος μοιράζει λεφτά έχει και την εξουσία να ορίζει τις πολιτικές προτεραιότητες!