Δεν ήταν ροκ! Ήταν πέτρινη χρονιά!

Όλοι, λίγο-πολύ, κάνουμε ετήσιες μουσικές λίστες (οπότε γιατί η δικιά μου να είναι καλύτερη από τη δικιά σου;), όλοι έχουμε τραγούδια που μας άρεσαν περισσότερο και που τα ψάξαμε, τα βρήκαμε και τα λιώσαμε στο repeat, ενώ από τα αυτιά μας αναπόφευκτα περάσανε και τα «άλλα» τραγούδια, εκείνα που στα πρώτα δευτερόλεπτα της εισαγωγής τους η λέξη «ηχορύπανση» ήταν η πιο επιεικής περιγραφή που τους ταιριάζει. ΟΚ, γούστα είναι αυτά.

Το 2011, κατά γενική ομολογία, βγήκαν καλά ροκ τραγούδια, ίσως και καλύτερα από το 2010. Οπότε η τελική επιλογή των παρακάτω 11 ήταν πολύ πιο ζόρικη. Για να εξηγούμαστε πάντως, να μην παρεξηγούμαστε: ο χαρακτηρισμός «καλύτερα της χρονιάς» δεν υπάρχει πουθενά μέσα στο κείμενο, γιατί είναι υποκειμενικός. Απλά εδώ προσπάθησα ελαφρώς να κάνω το υποκειμενικό, αντικειμενικό (σαν να τετραγωνίζεις τον κύκλο!).

Η παρακάτω λίστα έχει συσταθεί με βάση τις εξής παραμέτρους: τις αντιδράσεις των ακροατών όταν παρουσίαζα αυτά τα κομμάτια στη ραδιοφωνική εκπομπή μου (Red Fm 96.3, 20.00-22.00 καθημερινά), τη γενικότερη και ειδικότερη δημοτικότητά τους ως τραγούδια, αλλά και το γκελ των ερμηνευτών τους στα παγκόσμια μουσικά μέσα και δρώμενα. Τέλος, σε μια τέτοια λίστα φυσικά κι έχει μπει μια γερή δόση από το προσωπικό μου κριτήριο, με εμβόλιμη μια πιο κριτική ματιά μου. Στα σχόλια κάτω από κάθε τραγούδι, η φαντασία μου οργίασε..! Εσείς πάλι ξεκινήστε από τα στερεότυπα: ανεβάστε το volume του υπολογιστή σας γιατί το ροκ θέλει δυνατή ένταση. Κλισέ, αλλά πραγματικότητα.

1. Red Hot Chili Peppers - The Adventures Of Rain Dance Maggie

Οι μέρες μετρούν σπιντάτα ανάποδα μέχρι τις 4/9/2012, μέρα όπου οι Red Hot Chili Peppers θα πατήσουν πόδι στο επιβλητικό stage που θα έχει στηθεί για πάρτη τους, για το πολυαναμενόμενο performance τους στο ΟΑΚΑ. Η σημαντικότερη όμως απορία ήδη πλανάται στον αέρα, 9 μήνες πριν τη συναυλία: ο Antony Kiedis θα τη διατηρήσει κομψή, ψαλιδισμένη και ακέραια τη βουκολική μουστάκα του ως το σόου επί ελληνικού εδάφους ή όχι; Αλήθεια, πόσο πιθανό είναι να έχει επηρεαστεί από το λαϊκό άσμα με τον «Καπετανάκη που ‘χει ντούγκλα στο μουστάκι», πολύ πριν έρθει στην Ελλάδα; Πέρα πάντως από το σουρεάλ ντελίριο, στο βίντεο του συγκεκριμένου κομματιού οι RHCP απολαμβάνουν το αποκαλούμενο «terrace concert» (ελληνιστί, «ταρατσάτο»;), το οποίο ως ιδέα και κόνσεπτ το έχεις ξαναδεί σε βίντεο και μάλιστα των U2, «Where the streets have no name», αλλά αυτό δεν έχει και πολλή σημασία. No παρθενογένεση πια! Σημασία έχει ένα πράγμα, ότι τα χοροπηδητά του Antony Kiedis στην ταράτσα, μάλλον έξαλλο έχουν κάνει το ρετιρέ, το οποίο πιο πιθανό είναι οι ένοικοί του να βαράνε με τα κοντάρια από τις σκούπες το ταβάνι για να σταματήσει το ποδοβολητό!

2. Days Are Forgotten – Kasabian

Πιθανώς, χρόνια μετά από την οικονομική κατρακύλα που βιώνουμε τώρα, όταν ΔΝΤ και Μνημόνια (πιθανόν) θα είναι μια κακή ανάμνηση, όπως η Κατοχή για τους παππούδες μας, αυτό το τραγούδι θα μπορούσε να αποτελεί την πιο στοχευμένη ειρωνεία σε ένα βιντεοκλιπίστικο documentary, όπου θα περνάνε γρήγορα και με επιδέξιο μοντάζ, σκληρές εικόνες και αλλεπάλληλα καρέ από την ταλαιπωρημένη ελληνική πραγματικότητα του 2011: συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα, καπνογόνα, ΓΑΠ-Βενιζέλος-Σαμαράς-Καρατζαφέρης-Παπαδήμος στο βήμα της Βουλής, Μέρκελ και Σαρκοζί με σαρδόνια χαμόγελα, δείκτες χρηματιστηρίων που έχουν πάρει την κατηφόρα, επιχειρήσεις με κατεβασμένα ρολά, η τρόικα να περπατά δίπλα στην Καραγεώργη Σερβίας, ουρές στο ταμείο ανεργίας, άστεγοι σε χωμένες εσοχές, κλπ. Όπως και να έχει, όσα χρόνια κι αν περάσουν σε αυτό τον τόπο, «Days Are NOT Forgotten». Και μιλάμε για αυτές τις μέρες που ήρθαν και μάλλον και που θα ‘ρθουν. Άσχετο, αλλά το τραγούδι των Kasabian είναι τουλάχιστο ύμνος.

3. Adele – Rolling in the Deep

Πρέπει να είσαι κουφός για να μην παραδεχτείς ότι η Adele έχει μια από τις σημαντικότερες φωνές της νέας δεκαετίας. Τα Γκράμι για Καλύτερο Πρωτοεμφανιζόμενο και Καλύτερη Γυναίκα Ποπ Καλλιτέχνη -για το 2009- τα οποία μετράει στην κατοχή της ήταν απλά η επισφράγιση μιας κοινής παραδοχής. Πέρα όμως από τα τρόπαια πάνω από το τζάκι της, όταν -ακολουθώντας την «μπότα» του ρυθμού και την εισαγωγή του τραγουδιού- πλημμυρίζει το δωμάτιο με το «there’s a fire starting in my heart…» συνειδητοποιείς ότι κρύβει ένα «μέταλλο» η φωνή της παρόμοιο με της Amy Winehouse και ένα old-school πάθος στην ερμηνεία παρόμοια με της Alanis Morissette. Ετυμηγορία; Ένα τραγούδι-τσίχλα του 2011 (έχει κολλήσει στον εγκέφαλο) που παίζει ακόμα στο repeat, μετρώντας ώρες πριν γυρίσει η χρονιά, 3 λεπτά και 54 δευτερόλεπτα που καρφώθηκαν φέτος στις μουσικές λίστες όλων των ραδιοφώνων, ανεξαρτήτως format και μουσικού στυλ. Όχι άδικα.

4. Arctic Monkeys - Don't Sit Down 'Cause I've Moved Your Chair

Καταρχήν αν προσπαθήσεις με μια ανάσα να μεταφέρεις στον ραδιοφωνικό αέρα τον τίτλο του τραγουδιού αυτού, μια ανάσα δεν σου φτάνει (μιλάω εκ πείρας)! Κατά δεύτερον, ο τίτλος φέρνει στο νου παιδική ζαβολιά! Κατά τρίτον ο μπροστάρης των Arctic Monkeys, Alex Turner (με το ένα πόδι του στο άλλο του μουσικό project, τους Last Shadow Puppets) ανακοίνωσε στη βρετανική εφημερίδα Sun, χοντρά χοντρά, ότι «κατεβάζουν ρολά» οι Arctic Monkeys ως το 2013, ως μπάντα κάνουν break. Φυσικά και μυρίζομαι reunion του Alex Turner με τους Kane και Ford και κυκλοφορία του 2ου άλμπουμ των Last Shadow Puppets. Μπορεί όμως και όχι. Εξάλλου σε ένα break μπάντας αυτού του βεληνεκούς, μερικές φορές μια αιώρα στις Μαλδίβες φαντάζει πολύ πιο ονειρεμένη από απανωτά takes και πειραματικές ενορχηστρώσεις σε ένα μουντό indie-alternative στούντιο ηχογράφησης κάπου στο βροχερό ανατολικό Λονδίνο. Εξάλλου, λεφτά υπάρχουν (στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς)! Σχετικά με το τραγούδι, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι βασικό μουσικό θέμα του επόμενου James Bond. Δυνατό, περιπετειώδες, με τα σωστά κιθαριστικά «γυρίσματα» που ανεβάζουν αδρεναλίνη ώστε κι ο Daniel Graig να πηδήξει στην ώρα του από ένα αεροπλάνο (άνευ αλεξίπτωτου;) με ένα ποτήρι μαρτίνι στο ένα χέρι και την κλασική κούκλα στην αγκαλιά του!

5. Foster the People – Pumped Up Kicks

Ο Μαρκ Φόστερ ήταν ένας ταπεινός γραφιάς διαφημιστικών σποτ όταν συνέθεσε αυτό το τραγούδι-σφραγίδα για το 2011. Αρχικά, αν και το ανέβασε σε διάφορους διαδικτυακούς τόπους για να κινήσει το ενδιαφέρον κυνηγών μουσικών ταλέντων, δεν έβρισκε ιδιαίτερη ανταπόκριση. Μέχρι τη στιγμή που το ανέβασε στο προσωπικό του site, όπου το τραγούδι κέντρισε το ενδιαφέρον του αμερικανικού περιοδικού teen γυναικείας μόδας, Nylon, το οποίο περιοδικό και χρησιμοποίησε το Pumped Up Kicks σε μια online διαφημιστική του καμπάνια. Αυτό όλο τσίγκλησε ακόμη περισσότερα blogs που το έκαναν ακόμη πιο δημοφιλές και το αποτέλεσμα ήταν ένα αναπόφευκτο «ντόμινο επιτυχίας». Η indie-pop συναντά την indie-dance, η οποίες από κοινού δίνουν γωνιακό ραντεβού στην indietronica και το αποτέλεσμα είναι αυτό ακριβώς που παρουσιάζουν ως αντιπροσωπευτικό τους ήχο οι Foster The People: κάτι χαρούμενο, κάτι ρυθμικό, κάτι σέξι, κάτι χορευτικό, κάτι ανέμελο, αλλά και κάτι ποζαριστό (για τα καλοαναθρεμμένα τέκνα της indie-rock σκηνής).

6. Post Break Up Sex – The Vaccines

Η αλήθεια σχετικά με το «σεξ μετά το χωρισμό», στα μέτρα και σταθμά των Vaccines, είναι αμφιλεγόμενη και ενίοτε διφορούμενη. Σεξ με ποιον; Με τον/την πρώην ή με «νέο αίμα»; Στη δεύτερη περίπτωση τα πράγματα είναι απλά και ξάστερα και μιλάμε για μια ωραιότατη «συναλλαγή». Στην πρώτη περίπτωση τα πράγματα είναι μπερδεμένα και επίφοβα, κάτι σαν δίκοπο μαχαίρι: ή που ξανασμίγεις με τον/την πρώην ή που δεν ξαναμιλιέσαι στον αιώνα τον άπαντα. Δεν σε χαλάει, ενίοτε. Οι Vaccines είναι ταλαντούχα παλικάρια από το δυτικό Λονδίνο με μουσικές που φέρνουν στο νου ένα κοκτέιλ από The Jesus & Mary Chain, The Strokes και Ramones. Οι ίδιοι πάλι, βγάζουν μανιφέστο και περιγράφουν με λεπτομέρεια τις επιρροές τους (για να είμαι ειλικρινής, τόση λεπτομέρεια που χάνεις τη μπάλα): «λίγο από ‘50s rock n’ roll, λίγο από ‘60s garage και δόσεις από τον ήχο των τότε girl groups, μια στάλα από ‘70s punk, λίγο ‘80s hardcore κι σε όλο αυτό πινελιές από pop μουσική». Αν ανέφεραν επίσης ως επιρροές τους «τσάρλεστον και φοξ τροτ από τα ‘30s», τότε θα είχαν επισήμως ξεζουμίσει όλο τον 20ο αιώνα.

7. Every Teardrop Is A Waterfall – Coldplay

Παραδέχομαι το εξής: το τραγούδι αυτό των Coldplay είναι δυνατό, είναι ρυθμικό, είναι χαρούμενο, το δε κλιπ του είναι πνιγμένο στο χρώμα (άρα φαντάζει ευοίωνο, στα όρια του δαλτονισμού), ο Chris Martin χοροπηδάει σαν το κατσίκι (άρα σε πριζώνει και σένα χωρίς φιοριτούρες), η street art κυριαρχεί παντού στο background (άρα η αισθητική του δεν έχει προσεγγιστεί άτσαλα). Αποτελεί ένα από τα πιο πολυπαιγμένα τραγούδια του ραδιοφώνου, των μουσικών καναλιών και του μουσικού Τύπου για το 2011 και δικαίως. Απλά υπάρχει ένα μικρό «αγκάθι» στην όλη υπόθεση: λίγο η εισαγωγή και λίγο το καθοδόν riff του που παίζει επαναλαμβανόμενα στο «βάθος κήπος» δεν σου φέρνουν στο μυαλό το γνωστό καρναβαλικό Ritmo de La Noche; «Καλώς ήρθες πάλι τρελό καρναβάλι… οι μικροί λιλιπούτιοι καρναβαλιστές» και συναφή παρελκόμενα του κλεισίματος του Τριωδίου! Ίσως είναι λίγο τραβηγμένη από τα μαλλιά η αντίδρασή μου, κάτι που δεν αναιρεί τη σπουδαιότητα του τραγουδιού των Coldplay. Aπό την άλλη, υπάρχει και η εξής σουρεάλ αντίληψη (που μπορεί και να πέρασε σαν σφαίρα από το μυαλό του Chris Martin και να μονολόγησε προς τον ίδιο του τον εαυτό: «Ε, αφού όλοι μας έχουν κατακλέψει ενορχηστρώσεις από τα κομμάτια μας, ε λοιπόν τώρα θα κλέψουμε κι εμείς»!

8. The Death Of You And Me – Noel Gallagher

Όλα συγκλίνουν στο εξής: Ο Noel ήταν το μυαλό και ο Liam η μόστρα των Oasis. Έτσι λογικά εξηγείται το ότι, αφού τα αδέρφια Gallagher τίναξαν την εξ αίματος συγγένειά τους στον αέρα, ο δε Liam με τα αποκαΐδια των Oasis έστησε τους Beady Eye και ακολούθησε την πεπατημένη των Oasis σε ήχο και ενορχήστρωση (χωρίς να κόψει ούτε καν τούφα από την τελειωμένη ‘60s Beatles-κόπια κώμη του, trademark της Oasis εποχής), ενώ ο Noel πλέον κολυμπάει σε ελαφρώς πιο «παρακείμενα νερά» για τα μουσικά δεδομένα του. Εξάλλου η τύχη βοηθά τους τολμηρούς. Πόσο μάλλον όταν αυτός ο τολμηρός είναι και δουλευταράς. Το τραγούδι The Death Of You And Me ήταν το παρθενικό single της σόλο καριέρας του, ενώ συνειρμοί μου με οδηγούν να καταλήξω στο ότι ή ψυχαναγκαστικός ή προληπτικός πρέπει να είναι ο Noel Gallagher, διότι δεν εξηγείται αλλιώς το ότι έκανε παγκόσμια πρεμιέρα του βιντεοκλίπ αυτού του τραγουδιού στις 25 Ιουλίου 2011, ώρα 8.21 μ.μ. ακριβώς, ώρα φυσικά GMT!

9. Foo Fighters - Walk

Καταρχήν ο frontman της μπάντας, David Grohl, είναι genius, αφού έχει καταφέρει να κρατά στη «βιτρίνα» της ροκ σκηνής τους Foo Fighters του, μια κατά τα άλλα ‘90s alternative-rock και σαφώς post-grunge μπάντα, η οποία, ξεκινώντας, χτίστηκε στη σκιά ενός ισοπεδωτικού –σε διασημότητα και υστεροφημία- αυτόχειρα Curt Cobain. Στην εξίσωση του συνεχούς «φρεσκαρίσματος», ρόλο πρωταγωνιστικό παίζουν οπωσδήποτε και τα καλογυρισμένα-κονσεπτικά βιντεοκλίπ που πουσάρουν κάθε φορά τα νέα μουσικά «διαμάντια» του David Grohl και της κουστωδίας του. Το συγκεκριμένο βίντεο του απολαυστικού Walk είναι δις αβανταδόρικο, διότι παρωδεί με την «κατά-Grohl» σοβαρο-κωμική ερμηνεία, την πασίγνωστη ταινία «Falling Down» του 1993, με τον Μάικλ Ντάγκλας, οποίος στην ταινία, αφού βαράει ταβάνι με τις ατέλειες της ρηχής πραγματικότητας, αποφασίζει –με νεύρα κρόσσια- να κάνει λαμπόγυαλο ό, τι βρίσκει στο πέρασμά του. Καραμπίνα included! Για την ιστορία, το κλιπ του Walk έφυγε φέτος από τα MTV Video Music Awards με την διάκριση Καλύτερο Ροκ Βίντεο της Χρονιάς. Άξια επιβράβευση ενός ολοκληρωμένου ροκ ήχου.

10. The Black Keys – Lonely Boy

Στην ούγια αναφέρει «αυθεντικό αμερικανικό rock n’ roll», με τις καλοκουρδισμένες κιθάρες του διδύμου να το βγάζουν ασπροπρόσωπο. Οι Black Keys «μαστορεύοντας» μουσικές στο στούντιο τους στο Νάσβιλ του Τενεσί (τοποθεσία όπου οι τραγουδοποιοί γεννούν τραγούδια όπως οι κότες τα αβγά -ίσως και να φταίει το νερό!), ανακατεύουν blues, garage, alternative και indie και παράγουν μουσικές προς κατανάλωση, οι οποίες, θολά, κουβαλούν λίγο από Clash, λίγο από Cramps, σε ένα ντελιριακό all-american κιθαριστικό σιρκουί. Αυτό τον «αέρα» έχει το τελευταίο τους άλμπουμ, το El Camino, το οποίο φιγουράρει «σχεδόν» στη δεκάδα της λίστας με τα 50 κορυφαία άλμπουμ της χρονιάς για το περιοδικό Rolling Stone (νούμερο 12), με το Lonely Boy να αποτελεί το πρώτο single του.

11. The Pierces - You'll Be Mine

Το μίγμα είναι εκρηκτικό: δυο πολύ σέξι αδερφές (μια για κάθε γούστο, μια μελαχρινή και μια ξανθιά -και οι δυο με γκριζογάλανα μάτια), οι οποίες λικνίζουν τα καλοσχηματισμένα κορμιά τους μέσα σε αέρινα -σχεδόν σιθρού- φορέματα τα οποία αποπνέουν μια hippies εσάνς από μετα-Γούντστοκ σέξι νωχελικό κυνηγητό σε απέραντους λουλουδότοπους, το κομμάτι τους, μια αισθαντική ποπ-ροκ μελωδία με γερές δόσεις από folk-rock και με εκλάμψεις από psychedelic, ένα τραγούδι με επαναλαμβανόμενα πλέον παιξίματα στα ραδιοφωνικά powerplays και –έξτρα πειθώ προς τους δύσπιστους ροκάδες- ένας ταξιδιάρικος ήχος που βάζει στο ίδιο μίξερ την Kate Bush, τους Fleetwood Mac και τους indie νέο-ήρωες Empire of the Sun. Tον Ιούνιο πήραν επισήμως το «χρίσμα», αφού ανέβηκαν στη σκηνή του Glastonbury Festival, ενώ τον Ιούλιο κατέβηκαν τη σκηνή του iTunes Festival απλά και μόνο για να τις διαδεχτούν οι headliners Coldplay, μιας και οι κούκλες αδερφές Pierce τους έκαναν το support. Χρηστικό tip: το συγκεκριμένο τραγούδι τους ακούγεται καλύτερα με background έναν ανεκπλήρωτο έρωτα..!

*Ο Λευτέρης Κεφαλάς είναι (επίσης και) ραδιοφωνικός παραγωγός του Red Fm 96.3