Ρεπορτάζ Newsbomb.gr: Δεύτερη Επίδαυρος στην Αττική - Το Αρχαίο Θέατρο που μαγεύει

Μενίδι. Φεβρουάριος 2007. Οδός Σαλαμίνος 21. Μια συνηθισμένη ανασκαφή για ανέγερση πολυκατοικίας έκρυβε ένα μυστικό. Ένα μυστικό που για δεκαετίες άγγιζε τα όρια του μύθου. Βλέπετε, αρκετοί αρχαιολόγοι γνώριζαν, ωστόσο κανείς δεν είχε βρει καμία απόδειξη ύπαρξής του παρά μόνο αναφορές. Το Αρχαίο Θέατρο των Αχαρνών είχε δει ξανά τον Αττικό Ουρανό μετά από αιώνες.

Η ανακάλυψη της αρχαιολόγου Μαρία Πλάτωνος-Γιώτα κέντρισε το ενδιαφέρον ακόμα και διεθνών Μέσων Ενημέρωσης. Μιλάμε για ένα τεράστιο θέατρο, το οποίο χρονολογείται στο πρώτο μισό του 4ου αιώνα Μ.Χ και η χωρητικότητά του ξεπερνά τους 2.000 θεατές. Το πλέον εντυπωσιακό, ωστόσο, ήταν πως το θέατρο ήταν σε άψογη κατάσταση! Η μέχρι τώρα ανασκαφική έρευνα έχει φέρει στο φως μια ολόκληρη κερκίδα με 11 σειρές καθισμάτων από ασβεστολιθικούς δόμους σε ημικυκλική διάταξη.

Η μέχρι τώρα ανασκαφική έρευνα έχει φέρει στο φως μια ολόκληρη κερκίδα με 11 σειρές καθισμάτων από ασβεστολιθικούς δόμους σε ημικυκλική διάταξη. Έχουν επίσης ανασκαφεί τμήματα κερκίδων, ενώ έχουν αποκαλυφθεί τμήμα της χαλικοστρωμένης ορχήστρας, μικρό τμήμα του διαζώματος και ο αποχετευτικός αγωγός του θεάτρου. Το υπόλοιπο τμήμα του θεάτρου βρίσκεται κάτω από σύγχρονα κτίσματα.

Θέατρα, δεν έχουν βρεθεί σε όλους τους αρχαίους δήμους της Αττικής και δεν φαίνεται να διέθεταν όλοι, αλλά μόνον οι μεγαλύτεροι και οι σπουδαιότεροι. Έχουν αποκαλυφθεί, εκτός από το Διονυσιακό θέατρο των Αθηνών, άλλα έξι θέατρα στην Αττική.

Η τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με τον Κώστα Καραμανλή πρωθυπουργό, κινήθηκε άμεσα και απαλλοτρίωσε το οικόπεδο, με εντολή του αρμόδιου Υπουργού Πολιτισμού, Γιώργου Βουλγαράκη.

Ωστόσο, η οικονομική κρίση και η γραφειοκρατία, έφεραν την αποκάλυψη αυτού το κομψοτεχνήματος σε μαρασμό. Πόροι για απαλλοτριώσεις δεν υπήρχαν και έτσι αποφασίστηκε για δεύτερη φορά να περάσει το Αρχαίο Θέατρο στη λήθη του χρόνου.

Επιχωματώθηκε, λήφθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του και από τότε μια πινακίδα έμεινε εκεί, να στέκει, θυμίζοντας σε όσους περνούν από εκεί, ότι ένας αμύθητος θησαυρός κρύβεται και περιμένει ακόμη μια ευκαιρία για να έρθει στο φως.

Όλα αυτά μέχρι το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αχαρνών που έγινε στις 6 Νοεμβρίου του 2020.

Το ιστορικό Δημοτικό Συμβούλιο

Εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού και λίγες ώρες πριν η χώρα μας «κατεβάσει» ρολά για δεύτερη φορά, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αχαρνών, ενέκρινε ομόφωνα το Σχέδιο Δράσης και το Master Plan για την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου και την Ολιστική Ανάπλαση του ιστορικού κέντρου.

Την είδηση έκανε γνωστή ο Δήμαρχος Αχαρνών, Σπύρος Βρεττός με ανάρτησή του στα social media, παρουσιάζοντας μάλιστα και μακέτες από το έργο:

Ο Δήμαρχος Αχαρνών και ο Αντιδήμαρχος στο Newsbomb.gr: «Ο πολιτισμός είναι η ψυχή της χώρας»

Το Newsbomb.gr επικοινώνησε με τον Δήμαρχο Αχαρνών, Σπύρο Βρεττό, αλλά και τον Αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών, Νίκο Δαμάσκο, οι οποίοι μας ξεδιάλυναν με τον καλύτερο τρόπο τι ακριβώς ισχύσει στην περίπτωση του Αρχαίου Θεάτρου, τι απαιτείται ώστε να γίνει η ανάδειξή του αλλά και ποιες διαδικασίες πρέπει να ακολουθηθούν.

Τον λόγο πήρε πρώτα ο κύριος Βρεττός, ο οποίος μας ανέλυσε την κατάσταση που υπάρχει αυτή την στιγμή όσον αφορά το θέατρο.

Είναι το συγκεκριμένο έργο της ανάδειξης του Αρχαίου Θεάτρου και της ανάπλασης του ιστορικού κέντρου η μεγαλύτερη πρόκληση στην ιστορία του Δήμου Αχαρνών;

Ο Δήμος μας είναι ένας από τους πέντε μεγαλύτερους της Αττικής. Ένας δήμος με τεράστια έκταση, πολύ μεγάλη ιστορία και πληθυσμό που φτάνει τις 150.000 κατοίκους. Θα ήταν τουλάχιστον άδικο για όλο αυτό τον κόσμο εάν ένα και μόνο έργο – όσο σημαντικό κι αν είναι όπως το συγκεκριμένο – θεωρούνταν η μεγαλύτερη πρόκληση. Δυστυχώς ο Δήμος μας για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης έχει μείνει αρκετά πίσω σε θέμα υποδομών. Επομένως εκεί μπορούμε να εστιάσουμε μιλώντας για τις προκλήσεις. Παράλληλα όμως όταν αναφερόμαστε σε μια προσπάθεια, σε ένα έργο τέτοιου μεγέθους, όπως είναι η ανάπλαση του ιστορικού κέντρου, σίγουρα ανεβαίνουμε πολύ ψηλά στη σχετική κλίμακα. Πρόκειται για ένα έργο πολύ μεγάλης ουσιαστικής και συμβολικής σημασίας, καθώς θα σημάνει την αρχή μιας τεράστιας αλλαγής για την πόλη μας.

Τι πρέπει να γίνει από μεριάς πολιτείας για να δούμε το έργο να περατώνεται; Εσείς πότε προβλέπεται να προχωρήσει το σχέδιο ανάπλασης αλλά και τα έργα στο θέατρο;

Όπως γνωρίζετε, σε τέτοιου είδους έργα υπάρχει μια μακρά διαδικασία με πολλές υπηρεσίες να εμπλέκονται. Εμείς όμως θεωρούμε πως υπάρχει ο τρόπος να έχει ολοκληρωθεί σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα. Να έχει γίνει δηλαδή η ανάπλαση του ιστορικού κέντρου μέχρι τα μισά του 2023. Φροντίζουμε μάλιστα να υπάρχουν και οι σχετικές δικλείδες τουλάχιστον στα στάδια που εξαρτώνται από εμάς και τους συνεργάτες μας. Από εκεί και πέρα σε κάθε βήμα που θα γίνεται απαιτείται συνεργασία μεταξύ πολλών φορέων, ούτως ώστε να υπάρξει το βέλτιστο αποτέλεσμα το συντομότερο δυνατόν. Έχοντας πλέον την έγκριση του μάστερ πλαν, μπορούμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, με τη σιγουριά πως στα χέρια μας βρίσκεται ένα εμπεριστατωμένο σχέδιο δράσης. Παράλληλα όμως θέλουμε αυτό το σχέδιο να είναι κοινά αποδεκτό, να είναι επιθυμία όλων των δημοτών και να γίνει με απόλυτη συνέπεια. Θα υπάρξει σαφώς δημόσια διαβούλευση με φορείς και δημότες της πόλης, θα γίνουν εκτενείς μελέτες από συγκοινωνιολόγους και κάθε άλλο εμπλεκόμενο.

Από οικονομικής άποψης, πόσο κοστοβόρο είναι ένα τέτοιο έργο; Από πού μπορούν να εξασφαλιστούν πόροι;

Ο προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται γύρω στα 10 εκατομμύρια ευρώ. Δεν σας κρύβω πως πρόθεσή μας ήταν να περιλαμβάνεται μια ευρύτερη περιοχή του ιστορικού κέντρου, αλλά κρίναμε σκόπιμο να περιοριστούμε σε αυτή την πρώτη φάση, ούτως ώστε να είμαστε ρεαλιστές στις ανάγκες και τις απαιτήσεις μας. Εντασσόμενο στο πρόγραμμα «Πόλις» που αποτελεί πρωτοβουλία του υφυπουργού Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος κ. Δημήτρη Οικονόμου βρίσκει τη βάση για τη χρηματοδότησή του. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αφορά ολιστικές παρεμβάσεις στα ιστορικά κέντρα άλλων πέντε πόλεων με στόχο να αναδειχθούν τα μνημεία σε συνδυασμό με τον δημόσιο και ιδιωτικό χώρο. Ανάλογα με την ωρίμανσή τους τα έργα μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω ΕΣΠΑ. Κινούμενοι σε αυτή τη βάση θεωρούμε πως θα είμαστε έτοιμοι την κατάλληλη στιγμή να ανταποκριθούμε και να ενταχθεί το έργο στο επιχειρησιακό πρόγραμμα. Το ποσό για τα δεδομένα της εποχής αντιλαμβάνεστε πως είναι πάρα πολύ μεγάλο και από αυτή την άποψη μπορούμε να μιλάμε για ένα σχέδιο αντάξιο της ιστορίας της πόλης μας.

Τι σημαίνει για την περιοχή αλλά και τη χώρα αυτό το σύνθετο έργο;

Για την πόλη των Αχαρνών, όπως ήδη ανέφερα, πρόκειται για ένα έργο ουσίας, αλλά και με συμβολικό χαρακτήρα. Το ιστορικό κέντρο της πόλης έχει ανάγκη από μια αναμόρφωση, ούτως ώστε να γίνει ξανά ελκυστικό για τους δημότες. Θα μπορούν πλέον να ζήσουν και πάλι την πόλη τους. Οι κοινόχρηστοι χώροι θα αποκτήσουν ένα χαρακτήρα που θα προσομοιάζει στην παλιά γειτονιά, εξυπηρετώντας όμως παράλληλα και τις νέες ανάγκες, τις απαιτήσεις της εποχής. Θα δουν την καινοτομία να εισβάλλει επιτέλους στην καθημερινότητά τους, νέες χρήσεις, νέα υλικά, νέες δυνατότητες, όλα για τον δημότη. Ταυτόχρονα θα δοθεί μια ώθηση στην τοπική αγορά, ενώ φιλοδοξούμε να αποτελέσει το εφαλτήριο επιτέλους για εξωστρέφεια.

Ταυτόχρονα όμως η ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου είναι μια σημαντική υπόθεση, καθώς πρόκειται για ένα από τα επτά αρχαία θέατρα της Αττικής. Ο πολιτισμός είναι η ψυχή της χώρας μας και θα παραμείνει όσο εμείς φροντίζουμε να αναδεικνύουμε, να θυμόμαστε, να μαθαίνουμε. Μην ξεχνάτε πως ο Δήμος μας έχει τεράστια ιστορία, αποτελώντας έναν από τους αρχαιότερους εξού και τα πάμπολλα μνημεία που βρίσκονται στην πόλη μας και «απαιτούν» την περαιτέρω ανάδειξή τους. Κι αυτό είναι ένας από τους μελλοντικούς μας στόχους.

Ήταν όραμά σας, πριν καν θέσετε υποψηφιότητα, ένα έργο τόσο μεγάλου βεληνεκούς;

Το όραμα το δικό μου και των συνεργατών μου ήταν να αλλάξουμε την πόλη που ζούμε, την πόλη που αγαπάμε, με κάθε τρόπο. Οι Αχαρνές μέχρι τώρα έμοιαζαν με έναν παραμελημένο Δήμο, μια πόλη ξεχασμένη από όλους για πολλά χρόνια. Αυτό έπρεπε να αλλάξει και θα αλλάξει. Δεν γίνεται οι δημότες αυτής της πόλης να παρακαλάνε για ένα έργο υποδομής, για ένα έργο που θα βελτιώσει έστω και λίγο την καθημερινότητά τους, να διεκδικούν όσα οι άλλοι θεωρούν αυτονόητα και να φεύγουν από την πόλη έστω και για να πάνε στην παιδική χαρά. Γνωρίζετε κι εσείς πόσο μεγάλη ανάγκη για αλλαγή υπάρχει και αυτή η ανάγκη είναι ο οδηγός μας. Η ανάπλαση του κέντρου είναι ένα μόνο μικρό κομμάτι όχι μόνο από το δικό μου όραμα, αλλά από το όραμα κάθε κατοίκου αυτής της πόλης. Είναι ένα πρώτο πολύ σημαντικό όμως βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και γι’ αυτό θα δώσουμε κάθε ικμάδα των δυνάμεών μας για την πραγματοποίησή του. Και είμαι σίγουρος πως στο τέλος θα τα καταφέρουμε και πως μέχρι τότε θα έχουμε τη χαρά να μιλάμε και για πολλά ακόμη – εξίσου σημαντικά έργα για την πόλη μας.

Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο κύριος Νίκος Δαμάσκος, Αντιδήμαρχος Αχαρνών και Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου.

Όταν ξεκινήσατε τις συζητήσεις για την ανάδειξη του θεάτρου, το θεωρήσατε εξ αρχής κάτι σχεδόν απίθανο;

Όταν ασχολείσαι με τα κοινά, ποτέ δεν πρέπει να θεωρήσεις κάτι ανέφικτο. Δεν εξετάζω αν γίνεται ή δε γίνεται, αλλά τί χρειάζεται για να γίνει. Όραμα, στρατηγικός προγραμματισμός και συνεργασία μπορούν να πραγματοποιήσουν και τα πιο φιλόδοξα σχέδια.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα για να δούμε αυτό το κομψοτέχνημα ξανά;

Μετά από τις σχετικές προτάσεις και συναντήσεις με τον Δήμαρχο Σπύρο Βρεττό,τον κο Υφυπουργό Χωροταξίας κ Αστικού Περιβάλλοντος, Καθηγητή Δημήτρη Οικονόμου και το σωματείο Διάζωμα καταφέραμε και εντάξαμε τον δήμο μας στο πρόγραμμα « Πόλις», ένα φιλόδοξο και σύνθετο πρόγραμμα, με τη σφραγίδα του κου Υφυπουργού,που στόχο έχει την ανάπλαση και ανάδειξη του ιστορικού χαρακτήρα τριών πόλεων : των Αχαρνών, της Θήβας και του Ηρακλείου.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι θα συμμετάσχουμε ενεργά στις διαδικασίες χρηματοδότησης για την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της πόλης μας. Το ποσό είναι δυσθεώρητο αν αναλογιστεί κανείς την κρίσιμη καμπή της οικονομίας και είναι μεγάλη τιμή για εμάς,να υλοποιήσουμε έργο αντάξιο της ιστορίας της πόλης μας.

Το επόμενο βήμα είναι η κατάθεση του στρατηγικού σχεδίου δράσης που θα αποτελέσει το κλειδί του τεχνικού δελτίου πράξεων για την ένταξη του έργου στο επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου.

Αμέσως μετά θα προχωρήσουμε σε διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς και τους συνδημότες μας για τις προτάσεις και τις αλλαγές που πρέπει να κάνουμε στο ρυμοτομικό και το κυκλοφοριακό σχέδιο όπου θα υλοποιηθεί το έργο. Και αυτό είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση.

Επιπλέον, δεδομένης της κατάστασης της πανδημίας, θα πρέπει να γίνουν και υποστηρικτικά σχέδια ώστε να αποτραπεί πιθανή καθυστέρηση στο χρονοδιάγραμμα μας.

Ο δήμος Αχαρνών θεωρείται πολύπαθος. Ποια έργα θα δούμε τους επόμενους μήνες;

Η ανάπλαση του ιστορικού κέντρου θα είναι ένα έργο πνοής για τον Δήμο διότι αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής των πολιτών και τονίζει την ιστορικότητα του τόπου. Στόχος μας είναι να δοθεί μια «ανάσα» σε μια πυκνά κ άτακτα δομημένη περιοχή που αποτελεί συγχρόνως εμπορικό κέντρο αλλά κ σημείο συνάντησης για τους κατοίκους των Αχαρνών. Πρέπει να δοθεί χώρος στους πολίτες, οι πολίτες πρέπει να ζουν την πόλη τους όχι να ζουν μέσα σε αυτή.

Τι σημαίνει το έργο και φυσικά η ανάδειξη του θεάτρου για την πόλη;

Η ανάδειξη των ιστορικών μνημείων, με κορωνίδα βέβαια την αποκάλυψη του αρχαίου θεάτρου είναι θεμέλιο για τον πολιτισμό και την παιδεία όλων μας. Για να σχεδιάσεις το μέλλον και να προγραμματίσεις το παρόν χρειάζεται να γνωρίζεις το ιστορικό σου παρελθόν. Όταν έχεις την τύχη η ένδοξη ιστορία του τόπου σου να συνυφαίνεται με τη σύγχρονη δραστηριότητα, τονίζω πως το μνημείο είναι στην καρδιά της Πόλης να επιβεβαιώνει τη διαχρονική παρουσία των Αχαρνέων στον τόπο, τότε η ελάχιστη υποχρέωση σου είναι να το αναδείξεις και να το εντάξεις ομαλά πρωταρχικά στην πολιτιστική ζωή του τόπου και δευτερευόντως και στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η ενδεχόμενη αποκάλυψη του αρχαίου θεάτρου πρέπει να λειτουργήσει σαν κοιτίδα πολυδιάστατης ανάπτυξης για τον τόπο.

Γίνεται; Και όμως γίνεται!

Το Newsbomb.gr βρέθηκε στην περιοχή όπου «κοιμάται» αυτό το υπέροχο κομψοτέχνημα, που φέρνει την Αρχαία Ελλάδα στο σήμερα.

Σε μια πρώτη ανάγνωση, μπορεί κανείς να διακρίνει πως βρίσκεται μέσα σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της πόλης, στην πρώην, πλέον, οδό Σαλαμίνος, η οποία έχει μετονομαστεί τιμής ένεκεν σε «Οδό Αρχαίου Θεάτρου».

Το οικόπεδο, στο οποίο βρίσκεται το Αρχαίο Θέατρο, έχει περάσει στα χέρια του Δημοσίου. Ολόγυρα βρίσκονται πολυκατοικίες, κάτι που αυτόματα κάνει το όλο εγχείρημα αρκετά δύσκολο να υλοποιηθεί, όχι όμως ακατόρθωτο.

Δείτε τις φωτογραφίες στην παρακάτω gallery:

Τι σημαίνει αυτό το έργο για την περιοχή

Για όσους δεν το γνωρίζουν, ο ιστορικός Δήμος Αχαρνών είναι μια από τις πλέον υποβαθμισμένες περιοχές, όχι μόνο της Αττικής αλλά και όλης της Ελλάδας. Η παραβατικότητα είναι σε σταθερά υψηλά επίπεδα ενώ συνήθως έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στα δελτία ειδήσεων για τον λόγο αυτό.

Μια τέτοια ανάπλαση αυτόματα θα φέρει έναν ιστορικό Δήμο στο φως της δημοσιότητας, αναβαθμίζοντας στο έπακρο τις συνθήκες διαβίωσης ενώ προφανώς θα γίνει και πόλος έλξης τουριστών που θα φτάνουν στη χώρα μας, προσφέροντας έτσι έσοδα στο δημοτικό ταμείο.

Το Newsbomb.gr είναι σε θέση να γνωρίζει πως το θέμα έχει φτάσει στα υψηλά κλιμάκια του Υπουργείου Πολιτισμού και δεν αποκλείεται πολύ σύντομα να υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις για ένα έργο, που μέχρι πριν λίγους μήνες έμοιαζε αδιανότητο...

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr

Διαβάστε επίσης:

Τέλη κυκλοφορίας 2021 - aade.gr: Πληρωμή με 3 «κλικ» - Βήμα - βήμα η εκτύπωση