Ρεπορτάζ Newsbomb.gr: Τι λένε στην καθημερινότητά τους οι Άγγλοι πολίτες για τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Από τις 16 Νοεμβρίου, και τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον Βρετανό ομόλογό του, Μπόρις Τζόνσον, στο επίκεντρο έχει βρεθεί ξανά το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα. Τα «Ελγίνεια Μάρμαρα», όπως αποκαλούνται κατά καιρούς λόγω της γνωστής ιστορίας της κλοπής τους από τον λόρδο Έλγιν και της μεταφοράς τους στη Βρετανία όπου βρίσκονται ακόμα και σήμερα, είναι ξανά θέμα συζήτησης. Κυρίως στην Ελλάδα και στους κύκλους του πολιτισμού και της αρχαιολογίας, γιατί στην Αγγλία οι πολίτες μάλλον δεν… δίνουν και τόσο βάση σε όσα συμβαίνουν.
Η Ελλάδα επιχειρεί για ακόμα μια φορά να φέρει το θέμα στο διεθνές προσκήνιο, προσπαθώντας ωστόσο να μην διαταράξει και τις σχέσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο. Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτέλεσαν, άλλωστε, διαχρονική διπλωματική πληγή ανάμεσα σε Αθήνα και Λονδίνο, όπως έχει αναλύσει το Newsbomb.gr στο «Διπλωματικό Διαβατήριο» με την Αλεξία Τασούλη.
Επί της ουσίας, αυτό που γνωρίζουμε οι περισσότεροι είναι πως η Βρετανική κυβέρνηση μετατοπίζει την ευθύνη για την τύχη των Μαρμάρων του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο, όπου και βρίσκονται τα αποσπασμένα τμήματα από τον Ιερό Βράχο της Αθήνας. Το Βρετανικό Μουσείο από την πλευρά του εμμένει πως είναι θετικό να είναι «μοιρασμένα» τα μάρμαρα για να εκθέτονται σε περισσότερους ενδιαφερόμενους, πλην όμως ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την παραμονή του στο Λονδίνο έθιξε αρκετές φορές το θέμα.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στη Βρετανία, και με δημοσκοπήσεις που έγιναν, η κατάσταση που διαμορφώνεται δείχνει να δικαιώνει την Ελλάδα. Guardian και Telegraph έγραψαν άρθρα υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, ενώ σε δημοσκόπηση που έγινε στο yougov.co.uk, το 59% των συμμετεχόντων απάντησε πως αυτά ανήκουν στην Ελλάδα.
Τελευταίο «χτύπημα» αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα, ήταν η αποκάλυψη ενός απόρρητου εγγράφου που είχε συνταχθεί το 1991. Σε αυτό, ο τότε πρέσβης της Βρετανίας στην Αθήνα, Ντέιβιντ Μάιερς, είχε αναφέρει ότι «αυτό είναι ένα θέμα που δεν μπορούμε να κερδίσουμε ποτέ», δίνοντας και πάλι διαστάσεις στο ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Είναι, όμως, τα πράγματα έτσι ακριβώς στην καθημερινότητα ενός Άγγλου; Τι γνωρίζει για τα Γλυπτά του Παρθενώνα; Τον απασχολεί το αν θα παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο ή αν θα γυρίσουν στην Ακρόπολη; Και εν τέλει, είναι ένα θέμα που συζητήθηκε ανάμεσα στους Βρετανούς πολίτες ή απλά πέρασε σε τίτλους εφημερίδων, ιστοσελίδων και καναλιών και σε λίγο καιρό θα ξεχαστεί; Το Newsbomb.gr με τη βοήθεια δυο Ελλήνων που ζουν και εργάζονται αρκετά χρόνια στο Λονδίνο, αναζήτησε και παρουσιάζει απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω.
Αδιαφορία στην κοινή γνώμη…
Όπως ανέφερε η Ελληνίδα κάτοικος Λονδίνου, Σοφία Γκίνη, στο Newsbomb.gr οι Άγγλοι μάλλον… αδιαφορούν για το θέμα. Ελάχιστοι είναι αυτοί που πραγματικά αναζήτησαν να ενημερωθούν, κυρίως άνθρωποι που ανήκουν στο ηλικιακό γκρουπ των 35 και άνω. Στις νεότερες γενιές επικρατεί από άγνοια, ως και αδιαφορία για τις εξελίξεις γενικότερα, όχι μόνο σε διεθνές επίπεδο. Όσο για αυτούς που ασχολούνται, χωρίζονται σε δυο κατηγορίες όπου οι πνευματικά καλλιεργημένοι άνθρωποι θεωρούν επιβεβλημένη την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα, ενώ οι υπόλοιποι θεωρούν ότι ο Έλγιν τα είχε πάρει νόμιμα και δεν υπάρχει λόγος επιστροφής.
Σύμφωνα με την ίδια, στα media επικρατεί μια ουδέτερη στάση, όπου μεταφέρεται το… μπαλάκι στη διεύθυνση του Βρετανικού Μουσείου, ενώ υπάρχουν και κάποιοι αρχαιολόγοι που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα δεν έχει την υποδομή για να συντηρήσει τα Γλυπτά. Το κλίμα που μας μεταφέρει, ωστόσο, αναφέρει πως οι Άγγλοι έχουν την ευχέρεια να διατηρούν ισορροπίες με επιμέλεια και τακτ, για να καταφέρουν, όμως, στο τέλος να… περάσει το δικό τους έχοντας πάντα κινηθεί… by the book.
Στην προκειμένη περίπτωση, μας αναφέρει χαρακτηριστικά, όσοι υποστηρίζουν πως ορθά τα Γλυπτά του Παρθενώνα ορθά βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, «πατάνε» στις αποφάσεις του 1816 με τα οποία θεωρητικά η Βρετανία απέκτησε από τον Έλγιν, που δρούσε ως πρέσβης στην Αθήνα, τα Γλυπτά που απέσπασε από την Ακρόπολη κάνοντας χρήση ενός «φιρμανιού» του Σουλτάνου της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έκτοτε, πάντα βασίζονται σε αυτή τη δικαιολογία για να υποστηρίξουν τη θέση τους.
Παιχνίδι εντυπώσεων στα media, άγνοια στους πολίτες
Ανά καιρούς, λοιπόν, η συζήτηση για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ανοίγει και στην Αγγλία, αλλά όχι και με τόση ζέση. Το ίδιο πιστεύει και ο Έλληνας οδοντίατρος, Μάριος Αντωνίου, που ζει και εργάζεται αρκετά χρόνια στο Λονδίνο. Όπως εξήγησε στο Newsbomb.gr, τις τελευταίες ημέρες το θέμα αναθερμάνθηκε καθώς τα media επανάφεραν μια δήλωση του Μπόρις Τζόνσον πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 που έγιναν στο Λονδίνο, η οποία ήταν υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών.
Η επίσημη θέση των Άγγλων, ωστόσο, παραμένει η ίδια σύμφωνα με τον συμπατριώτη μας. Θεωρούν, όπως μας λέει, ότι δεν τα έχουν κλέψει, αλλά ότι ο Έλγιν τα πήρε νόμιμα από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και η βρετανική κυβέρνηση στη συνέχεια τα πλήρωσε. Γενικά, ωστόσο, επιβεβαιώνει και εκείνος ότι η κοινή γνώμη δεν ασχολείται ιδιαίτερα με αυτό το θέμα, ούτε και με τα υπόλοιπα εκθέματα άλλων πολιτισμών (Αίγυπτος, Ασσύριοι), που τυχόν έχουν βρεθεί με τον ίδιο τρόπο στο Βρετανικό Μουσείο. Αυτό που υπάρχει στην… ατμόσφαιρα, είναι πως πιθανότατα δεν συμφέρει τη Βρετανία να ανοίξει το θέμα και να δημιουργηθεί «δεδικασμένο», καθώς πολλοί θα διεκδικήσουν ανάλογες «επιστροφές»!
Σύμφωνα με όσα μας εξήγησε, οι περισσότεροι έχουν άγνοια της πραγματικής διάστασης του θέματος κι όσοι γνωρίζουν, επιμένουν στην άποψη ότι τα Γλυπτά δεν έχουν κλαπεί, αλλά αποκτηθεί νόμιμα. Ανάλογη είναι η εικόνα και στα media, με εξαίρεση ίσως των Guardian, ο οποίος ωστόσο αντιπολιτεύεται ανοικτά τον Μπόρις Τζόνσον. Το ζητούμενο, όπως μας ανέφερε και ο ίδιος, είναι να υπάρξει πραγματικά ενδιαφέρον και εξέλιξη και όχι απλά επικοινωνιακά παιχνίδια για ακόμα μια φορά.
Με βάση τα παραπάνω, λοιπόν, καταλαβαίνει κανείς πως για τον μέσο Βρετανό πολίτη το θέμα «Γλυπτά του Παρθενώνα» μάλλον δεν είναι προτεραιότητα και ελάχιστα τον απασχολεί αν θα γίνει, σωστά, στο μέλλον η επιστροφή τους στην Ελλάδα όπου κι ανήκουν ή αν θα παραμείνουν… δέσμια στο Βρετανικό Μουσείο.
Ποια είναι τα Γλυπτά που λείπουν από τον Παρθενώνα
«Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο, αποτελούν το 50% περίπου του συνόλου του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα που σώζεται σήμερα. Η ανάγκη για την επανένωση τους με το άλλο 45% περίπου που βρίσκεται στην Αθήνα αποτελεί πολιτιστική επιταγή που επιβάλλεται να πραγματοποιηθεί. Θα είναι προς όφελος κάθε επισκέπτη (ειδικού ή όχι) που επιδιώκει να δει τον Παρθενώνα σε σχέση με το ιστορικό του περιβάλλον», αναφέρει χαρακτηριστικά το υπουργείο Πολιτισμού στη ενότητα που έχει δημιουργηθεί ξεχωριστά για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας. Στο Βρετανικό Μουσείο βρίσκονται και τμήματα από το Ερέχθειο, τα Προπύλαια και τον Ναό της Αθηνάς Νίκης.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.