Πνοή πολιτισμού και διεθνής λάμψη: Η Εθνική Πινακοθήκη, το παλιό Καπνεργοστάσιο και ο Οίκος Dior
Η προσπάθεια ανάκαμψης για τον Πολιτισμό και την Τέχνη σημάδεψε το 2021, καθώς η πανδημία και το κλείσιμο των θεάτρων, των γκαλερί, των μουσείων και κάθε χώρου πολιτισμού, επέφερε βαρύ πλήγμα επί σχεδόν ένα έτος. Το 2021, όμως, με τα εγκαίνια του ανακαινισμένου κτηρίου της Εθνικής Πινακοθήκης στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και με τη μετατροπή του Καπνεργοστάσιου σε χώρο πολιτισμού ανέδειξαν το «άλλο πρόσωπο» της ελληνικής πρωτεύουσας. Παράλληλα, η επίδειξη μόδας του Οίκου Dior που πραγματοποιήθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο συνέβαλε στο να φτάσει η λάμψη της Αθήνας σε όλο τον κόσμο.
Η Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου ανοιχτή για το κοινό
Για τον Πολιτισμό, το πολυαναμενόμενο γεγονός – όχι μόνο της χρονιάς που πέρασε – ήταν για την χώρα μας τα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης. Το παλιό κτήριο αναμορφώθηκε πλήρως και μετά από οκτώ χρόνια εργασιών, άνοιξε τις πύλες του για το κοινό. Η αφορμή μάλιστα ήταν εξίσου «σημαδιακή» καθώς δόθηκε από την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η Εθνική Πινακοθήκη ιδρύθηκε το 1900. Στις συλλογές της ανήκουν περισσότερα από 20.000 έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής, από τα μεταβυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα. Η πλήρης ονομασία της είναι «Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου», γιατί το 1954 συγχωνεύτηκε με το κληροδότημα του φιλότεχνου νομικού Αλέξανδρου Σούτσου. Το κτίριο επί της Βασιλέως Κωνσταντίνου σχεδιάστηκε τη δεκαετία του ‘60 από τους αρχιτέκτονες Παύλο Μυλωνά και Δημήτρη Φατούρο και εγκαινιάστηκε το 1976. Το 2013 το κτήριο έκλεισε και ξεκίνησαν οι εργασίες αναβάθμισης και επέκτασης, που διήρκεσαν έως σήμερα.
Η ανανεωμένη Πινακοθήκη έχει συνολική έκταση 20.760 τ.μ, ενώ τα έργα που μπορούν να παρουσιαστούν στην έκθεση της μόνιμης συλλογής είναι 1.000. Διαθέτει νέο αμφιθέατρο χωρητικότητας 450 θέσεων, ενώ στον χώρο περιλαμβάνονται δύο μπαρ-εστιατόρια, εκ των οποίων το ένα με εντυπωσιακή θέα στην Ακρόπολη, τον λόφο του Λυκαβηττού και τον κόλπο του Σαρωνικού.
Η έκθεση για την Ελληνική Επανάσταση παρουσιάστηκε με τα εγκαίνια περιλαμβάνει έργα σπουδαίων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, ενώ αξίζει να γνωρίζουμε ότι στην Εθνική Πινακοθήκη φιλοξενούνται έργα ζωγράφων όπως οι Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Νικόλαος Γύζης, Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, Κωνσταντίνος Παρθένης, Νίκος Εγγονόπουλος, Γιάννης Τσαρούχης, Θεόδωρος Βρυζάκης, Νικηφόρος Λύτρας, Κωνσταντίνος Βολανάκης και άλλοι.
Το παλιό Καπνεργοστάσιο γίνεται χώρος Τέχνης
Στις αρχές Ιουνίου άνοιξε τις πύλες του για πρώτη φορά ένας νέος χώρος Τέχνης στην πόλη: Το παλιό Καπνεργοστάσιο, στο κέντρο της Αθήνας, μεταμορφώθηκε ολοσχερώς και μετατράπηκε σε σύγχρονο χώρο πολιτισμού, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας της Βουλής των Ελλήνων και του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ – ο οποίος μάλιστα, πραγματοποιήθηκε με την αφορμή της επετείου των 200 χρόνων από την ελληνική επανάσταση του 1821. Στόχος είναι να αποτελέσει ένα ανοιχτό σε όλους δυναμικό κέντρο συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών.
Το Καπνεργοστάσιο αποτελεί κλασικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα και εκεί στεγάζεται ο έντυπος θησαυρός της Βιβλιοθήκης της Βουλής και το Τυπογραφείο της. Συνολικά έχει επιφάνεια 6.500 τ.μ. και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Η πρώτη έκθεση που φιλοξενήθηκε στο Καπνεργοστάσιο ήταν η διεθνούς εμβέλειας έκθεση σύγχρονης τέχνης Portals | Πύλη, με τη συμμετοχή 59 καλλιτεχνών από 27 χώρες και 15 νέες αναθέσεις έργων από τον ΝΕΟΝ. Αναπτύσσεται σε όλους τους αναμορφωμένους χώρους του κτιρίου, στο αίθριο, στις αίθουσες και τα πατάρια, στα λουτρά, στο παλιό τελωνείο, στον περιβάλλοντα χώρο, στην στέγη/πρόσοψη του κτηρίου και στον Λόφο του Κολωνού. Έμπνευση για την έκθεση, όπως αναφέρουν οι δημιουργοί, αποτέλεσε άρθρο της συγγραφέα Arundhati Roy, ότι η πανδημία είναι μια πύλη, ένα σημείο μετάβασης από έναν κόσμο σε έναν άλλο. Θεωρώντας ότι το ρήγμα που δημιούργησε η πανδημία σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο ανοίγει μια πύλη, μένει σε εμάς να πραγματευτούμε τη μετάβασή μας μέσα από αυτήν.
Από τις αρχές Δεκεμβρίου ενεργοποιήθηκε και το υπόγειο του κτηρίου, με την παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου Sisyphus/Trans/Form (2019), με ελεύθερη είσοδο. Πρόκειται για ένα έργο εμπνευσμένο από το μύθο του Σισύφου και στο οποίο συμμετέχουν έξι ερμηνευτές.
Ο Οίκος Dior στο Παναθηναϊκό Στάδιο
Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, πραγματοποιήθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο τον περασμένο Ιούνιο η μεγάλη επίδειξη μόδας του Οίκου Dior. Με την επίδειξη αυτή ολοκληρώθηκε το φιλόδοξο και πολύ εντυπωσιακό project του Οίκου, με τίτλο «Cruise 2021», που περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, την Ακρόπολη με δημιουργίες εμπνευσμένες από την ελληνική Ιστορία και παράδοση, αλλά και τον Ναό του Ποσειδώνα, στο Σούνιο.
Ιστορία, μόδα και πολιτισμός ήταν οι τρεις άξονες του project αυτού, που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια, η καλλιτεχνική διευθύντρια του οίκου Μαρία Γκράτσια Κιούρι σε διαφορετικά μέρη της Μεσογείου. Το φετινό σχέδιο «Dior Celebrates Greece» αποθεώνει τα αρχαιοελληνικά χαρακτηριστικά της τέχνης και συνέπεσε όχι μόνο με τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, αλλά και με την επέτειο της συμπλήρωσης των 60 χρόνων από την πρώτη εντυπωσιακή φωτογράφιση του Οίκου στον Παρθενώνα, το 1961.
Αυτό που κάνει ακόμα πιο ξεχωριστή την επιλογή του Dior είναι το γεγονός ότι κάθε λεπτομέρεια του project φέρει ελληνική υπογραφή: Από τις πρώτες ύλες μέχρι τους συνεργάτες, ενώ θα υπάρχει ειδική ετικέτα «Made in Greece» που στολίζει όλες τις δημιουργίες του οίκου που σχεδιάστηκαν ειδικά για το project. Ελληνίδες υφάντρες από τη Θράκη, την Ήπειρο, την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου συμμετείχαν στη δημιουργία των έργων υψηλής ραπτικής, ενώ η φωτογράφηση των μοντέλων έγινε σε διαφορετικά σημεία της Αθήνας αλλά και της χώρας, από Έλληνες και Ελληνίδες φωτογράφους.
«Από τη μυθολογία έως την Οδύσσεια και από την αρχιτεκτονική και τη φιλοσοφία έως τις ανεκτίμητες τέχνες, η Αθήνα για μένα αντιπροσωπεύει έναν ονειρεμένο προορισμό για τη διοργάνωση ενός σόου που αποθεώνει, περισσότερο από ποτέ, τη μαγεία και την απήχηση των πολιτισμών», δήλωσε σχετικά η καλλιτεχνική διευθύντρια του οίκου και πράγματι, από το τελικό αποτέλεσμα, δεν απογοητεύτηκε κανείς.
Όσον αφορά την επίδειξη μόδας με την οποία κορυφώθηκε το σόου, είχε μόλις 400 καλεσμένους, εκ των οποίων οι 200 είχαν καταφθάσει από το εξωτερικό και μεταξύ τους ήταν η σταρ του κινηματογράφου Κατρίν Ντενέβ αλλά και το μοντέλο Κάρα ντε Λεβίν.