Ζωή Τηγανούρια πώς είναι να γράφεις μουσική για το Χόλιγουντ;

Η κουβέντα μας με την διεθνώς καταξιωμένη μουσικοσυνθέτρια Ζωή Τηγανούρια έγινε με αφορμή τη θεατρική παράσταση «Καραϊσκάκης: Ο παρεξηγημένος Ήρωας», στην οποία έχει γράψει τη μουσική η ίδια και συμμετέχει επί σκηνής.

Η Ελληνίδα συνθέτις, σολίστ ακορντεόν και performer που κατάγεται από το νησί της Σαμοθράκης μέχρι σήμερα στην καλλιτεχνική της πορεία, μετράει: πάνω από 20 προσωπικά άλμπουμ, σχεδόν 200 συνθέσεις στην Ελληνική και διεθνή δισκογραφία, ορχηστρικά και διασκευές σε διεθνείς συλλογές (όπως Buddha Bar), πάνω από 1.000 ηχογραφήσεις ακορντεόν ως μουσικός, καθώς και διασκευές της στην ελληνική και διεθνή δισκογραφία.

Επίσης, έχει συνθέσει τη μουσική για το soundtrack της ταινίας του Χόλιγουντ, «Tango Shalom», το 2006 άνοιξε τις συναυλίες του θρυλικού Τζέιμς Μπράουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, φιλοξένησε ως guest τον βραβευμένο σαξοφωνίστα Τσίκο Φρίμαν, έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες σε θέατρα, αρχαιολογικούς χώρους, φεστιβάλ του εξωτερικού και συνεργάστηκε παίζοντας ακορντεόν με τους διάσημους Καναδούς τραγουδοποιούς Τζέισον ΜακΚόι και Jim Payetta, στο «We are 1 World». Το τραγούδι αυτό αποτελεί μία συλλογική προσπάθεια καταπολέμησης της πανδημίας του Covid-19 μέσω του Ερυθρού Σταυρού.

Θα ήθελα να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας από την παράσταση «Καραϊσκάκης: Ο παρεξηγημένος Ήρωας», στην οποία γράψατε τη μουσική και εμφανίζεστε επί σκηνής στο Θέατρο της Ημέρας κάθε Τετάρτη.

«Mου άρεσε το σενάριο του Γιάννη Κωσταρά. Όταν ο σκηνοθέτης Μάνος Αντωνίου μου έκανε τη πρόταση, βρισκόμουν ήδη σε διάθεση να γράψω επετειακή μουσική, επειδή μόλις είχε κυκλοφορήσει η σύνθεσή μου "Επανάσταση 1821" σε στίχους Τάσου Θεοδωρακόπουλου και ερμηνεία Μπάμπη Τσέρτου. Την ίδια περίοδο είχα ολοκληρώσει τη σύνθεση για το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Μαλούχου "21 η Επανάσταση των Ελλήνων". Ο σύζυγος μου ο Στέλιος Γενεράλης, ο οποίος επίσης είναι συνθέτης και δουλεύουμε μαζί, μόλις είχε ολοκληρώσει ένα δικό του έργο με πολλά θέματα, τα οποία με μικρές παραλλαγές τυχαία ταίριαζαν πολύ με σκηνές της παράστασης.

Κάπως έτσι όλα συνδυάστηκαν ώστε εγώ μαζί με τον Στέλιο να συνυπογράψουμε τη μουσική της παράστασης, εξάλλου με την Εταιρία οργάνωσης παραγωγής "Creatists" και την Κατερίνα Χάσκα μάς συνδέει μια υπέροχη καλλιτεχνική σχέση και χημεία όπως και με τον πολλά χρόνια συνεργάτη μου και σκηνοθέτη Μάνο Αντωνίου!
Να σημειώσουμε ότι η μουσική της παράσταση κυκλοφορεί σε CD από τη Zoe Music».

Μεγαλώσατε στη Σαμοθράκη. Ποιες είναι οι εικόνες, οι μυρωδιές και οι ήχοι που σας έρχονται στο νου, ακούγοντας το όνομα του νησιού;

«Είναι πολλά τα όμορφα στοιχεία από το νησί μου, που κουβάλησα στη μεγαλούπολη και απορροφήθηκαν στις συνθέσεις μου, στο παίξιμό μου, σε όλη τη μουσική μου».

Γιατί ακορντεόν; Ποια δύναμη ασκεί πάνω σας το συγκεκριμένο μουσικό όργανο;

«Τα πλήκτρα του και η ευκολία με την οποία μπορώ να παίξω διάφορα στιλ μουσικής με αυτό το πολυφωνικό μουσικό όργανο. Συνήθως ακούω να λένε ότι "είναι μία ορχήστρα μόνο του" και έχουν δίκιο, διότι έχει πάρα πολλές δυνατότητες εάν ασχοληθείς σοβαρά».

Έχετε γράψει τη μουσική για την Χολιγουντιανή ταινία με τίτλο Tango Shalom, η οποία έχει διακριθεί σε μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ. Πώς προέκυψε η συνεργασία αυτή, πώς σας προσέγγισαν;

«Η music supervisor της ταινίας Zizi Bologna ανακάλυψε την instrumental σύνθεσή μου Last Tango by Zoe που κυκλοφορεί με οfficial video στο διαδίκτυο και επικοινώνησε μαζί μου για το αν θα μπορούσε να την χρησιμοποιήσει σε κάποιες σκηνές για τις ανάγκες της ταινίας.

Αφού συμφωνήσαμε για την άδεια, μου ζήτησε μετά να συνθέσω τη μουσική για μία σημαντική σκηνή χορού Tango διάρκειας τεσσεράμισι λεπτών. Το μουσικό θέμα που συνέθεσα για την σκηνή -το ομότιτλο με τη ταινία "Tango Shalom" με συμμετοχή χορωδίας από το Βατικανό- την εντυπωσίασε και μου πρότεινε να δουλέψουμε μαζί το film score (πρωτότυπη μουσική επένδυση) όλης της ταινίας. Έτσι μας επισκέφθηκε στην Ελλάδα.

Η διαφορετική γλώσσα ανάμεσα μας, τα σπαστά αγγλικά μου και τα λίγα ελληνικά της δεν στάθηκαν εμπόδιο στην συνεργασία μας, διότι "μίλησε" μεταξύ μας η μουσική. Φτιάξαμε μαζί στο στούντιό μου πολλά πρωτότυπα μουσικά θέματα και επεξεργαστήκαμε πολλές προ-υπάρχουσες μελωδίες μου πάνω στις σκηνές της ταινίας.

Με την Zizi είναι σαν να γνωριζόμαστε χρόνια. Έχει ένα μοναδικό ταλέντο να διακρίνει ποιο μουσικό θέμα από αυτά που της προτείνω ταιριάζει καλύτερα τη κατάλληλη στιγμή κι αυτό έχει πολύ μεγάλη αξία σε μία ταινία. Ήταν έκδηλη η θετική ενέργεια και η χημεία μεταξύ μας, το μεγάλο χρονικό διάστημα που εργαστήκαμε μαζί βλέποντας την ταινία σκηνή-σκηνή, καρέ-καρέ, γράφοντας μουσική, ηχογραφώντας, γελώντας, κλπ.

Ακούραστα μαζί μας ήταν και ο σύζυγος μου Στέλιος Γενεράλης που επιμελήθηκε τις ενορχηστρώσεις, το sequencing και συνέθεσε κάποια επιπλέον μουσικά θέματα. Αργότερα ήρθε στην Ελλάδα και ο σκηνοθέτης της ταινίας Gabriel Bologna και η πρωταγωνίστρια Renée Taylor, οι οποίοι κατενθουσιάστηκαν με το τελικό αποτέλεσμα.

Όταν μετά παρουσίασαν και σε άλλους συντελεστές της ταινίας το αποτέλεσμα, η αντίδραση ήταν από όλους ομόφωνα θετική, οπότε όπως καταλαβαίνετε, ήδη συζητάμε για την μουσική που θα γράψουμε και πάλι μαζί σε επόμενη ταινία!

Στο "Tango Shalom" συνυπάρχουν πολλά είδη μουσικής εξαιρετικά συνδυασμένα, γεγονός που δίνει μια μουσική πολυφωνία και αγγίζει κατευθείαν τις καρδιές του κοινού. Εξάλλου ο ρόλος της μουσικής εδώ είναι να προβάλλει το μήνυμα της ειρήνης και της αγάπης μεταξύ των ανθρώπων. Για τις ανάγκες τις ταινίας δημιουργήθηκαν μουσικά σύνολα από Έλληνες μουσικούς και μέλη χορωδίας (Apollonian Rhapsody Ensemble & Caveiros Choir) όπου έπαιξαν ζωτικό ρόλο στον τελικό ήχο της παραγωγής. Τα θέματα για Συμφωνική Ορχήστρα στην έναρξη ("The Holy Land") και στους τίτλους τέλους ("Valentina's Baloon") είναι συναισθηματικά και επιβλητικά, όπως και το θέμα της τελικής σκηνής ("Peel The Banana") όπου η μουσική ταλαντεύεται ανάμεσα στο παριζιάνικο βαλς και τους ανατολίτικους ήχους».

Υπάρχουν συζητήσεις ή σχέδια για συνεργασία και με άλλα στούντιο του Χόλιγουντ;

«Υπάρχουν και σχέδια και συζητήσεις, τα οποία θα τα αναφέρουμε τη κατάλληλη στιγμή».

Έχετε διαγράψει μια σπουδαία μουσική διαδρομή με πληθώρα άλμπουμ, σημαντικών συνεργασιών, διακρίσεων. Η ηθική ανταμοιβή μεγάλη. Όμως θέλω να μου μιλήσετε για τα «αγκάθια» που συναντήσατε σε αυτή τη διαδρομή. Τις δυσκολίες, τις προκαταλήψεις ή τα στερεότυπα που ενδεχομένως μπήκαν εμπόδιο μπροστά σας.

«Είναι μια σπουδαία ερώτηση και σπάνια. Ναι λοιπόν, τα "αγκάθια" του χώρου πολλά στη καλλιτεχνική μου διαδρομή, τα οποία όσο μεγαλώνει το καλλιτεχνικό έργο, τόσο εξαπλώνονται. Δυστυχώς, υπάρχει η νοοτροπία του Έλληνα "να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα". Θέλουμε το επίπεδο χαμηλά. Υπάρχει μικροψία, ζήλια, κακεντρέχεια. Όλη αυτή την κατάσταση την αντιμετωπίζω ασφαλώς με πολλή και σκληρή δουλειά προς το καλύτερο και με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή η νέα γενιά με ταλέντο και αξιοπρέπεια θα επαναστατήσει στη γενιά που θέλει να συντηρεί μετριότητες διότι έτσι τη βολεύει και τη κρατάει σε θέση ισχύος».

Ποια «ταξίδι» απολαμβάνετε περισσότερο; Τη δημιουργία μουσικής ενός τραγουδιού ή ενός μουσικού θέματος μιας τηλεοπτικής ή κινηματογραφικής παραγωγής;

«Δεν υπάρχει απάντηση. Σαν να ρωτάτε κάποιον που έχει δυο παιδιά, ποιο παιδί αγαπάει περισσότερο».

Γκόραν Μπρέγκοβιτς, Τσίκο Φρίμαν, είναι δύο μόνο από τις σημαντικές συνεργασίες σας. Ωστόσο θα ήθελα να σταθούμε στο 2006 όταν ανοίξατε τις δύο συναυλίες του Τζέιμς Μπράουν στην Ελλάδα. Είχατε την ευκαιρία να γνωρίσετε και να συνομιλήσατε με τον τεράστιο αυτό καλλιτέχνη;

«Δόξα τω Θεώ έζησα αυτή την εμπειρία και είμαι ευγνώμων».

Η πανδημία του κορονοϊού μας ταλαιπωρεί ακόμα σε κάθε επίπεδο. Και θα ήθελα να μας μιλήσετε για το τραγούδι We are 1 World, όπως και για τον σκοπό του.

«Ένιωσα χαρά όταν ο διάσημος Καναδός τραγουδοποιός Jason McCoy μου έκανε τη πρόταση να συμμετέχω και ήταν μια περίοδος που διψούσα για μουσική, μου είχε λείψει απίστευτα. Οπότε αυτό ήρθε και κούμπωσε τέλεια τη στιγμή εκείνη. Αξιοσημείωτος είναι ο σκοπός του τραγουδιού: καλλιτέχνες από όλη την υφήλιο να ενώσουν τις μουσικές τους δυνάμεις για την καταπολέμηση της πανδημίας του ιού Covid-19 μέσω του Ερυθρού Σταυρού».

Έχει υπάρξει δημιουργική αυτή η διετής περίοδος της πανδημίας για εσάς;

«Ήταν πολυγραφότατη περίοδος διότι με οδήγησε σε εμπνευσμένες μελωδίες και καλλιτεχνικές ιδέες».

Και τώρα που η μουσική βρίσκεται για άλλη μια φορά στο… mute;

«Συνεχίζω όπως πάντα. Δουλεύω αθόρυβα και ετοιμάζω επόμενα project. Το θέμα τού ότι η μουσική μπορεί να διαδίδει τον ιό μέσα από τα "ραδιενεργά ήχο-κύματα" είναι μια επιστημονική άποψη την οποία πρέπει όλοι οι καλλιτέχνες να θέσουμε επί τάπητος… Ασφαλώς όπως καταλάβατε αστειεύομαι, ειρωνευόμενη τη δεδομένη ασφυκτική και παράλογη κατάσταση που ζούμε από την πανδημία και έπειτα, όλοι εμείς που ζούμε από τη μουσική».

Τι φέρνει ο επόμενος καιρός για τη Ζωή Τηγανούρια;

«Εύχομαι υγεία και οικογενειακή γαλήνη. Από σχέδια πολλά, το καθένα την κατάλληλη στιγμή θα γίνεται γνωστό».


Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.