Πώς είναι σήμερα η μυθική Τροία

Μετά από δεκαετή πόλεμο, οι Έλληνες ξεγελούν τους Τρώες με τον περίφημο Δούρειο ίππο που τον σέρνουν μέσα στα τείχη και από μέσα του ξεπηδούν ο Οδυσσέας με τους πολεμιστές του. Η άλωση της Τροίας είναι πια γεγονός.

Τη δυνατότητα να περιδιαβούν στο «σκηνικό» του Τρωικού Πολέμου, ακόμη και να φανταστούν το σημείο όπου ο Όμηρος τοποθέτησε τις μάχες, έχουν οι επισκέπτες στον αρχαιολογικό χώρο της Τροίας που βρίσκεται στη βορειοδυτική Τουρκία, πολύ κοντά στα στενά του Ελλησπόντου, στην επαρχία Τσανάκκαλε. Εξαιτίας της θέσης της, για 3.000 χρόνια η Τροία αποτέλεσε ένα σημείο αδιάκοπης εγκατάστασης και ανοικοδόμησης, γεγονός που είναι εμφανές από τα ερείπια πλίνθινων κατοικιών χιλιάδων χρόνων. Κατά την ανοικοδόμηση δηλαδή ανά τους αιώνες, ισοπέδωναν τις παλιές κατοικίες και πάνω τους έφτιαχναν νέες, κάτι που εξηγεί τα 9 διαφορετικά στρώματα της πόλης, εμφανή στους επισκέπτες.

Τα οικιστικά επίπεδα που είναι αριθμημένα από το 1 ως το 9 με βάση την παλαιότητα των ευρημάτων, χρονολογούνται περίπου από το 3000 μέχρι το 1300 π.Χ. Πρόσφατα ωστόσο, ο επικεφαλής της ανασκαφής, καθηγητής Ρουστέμ Ασλάν, όπως εξήγησε σε δημοσιογραφική αποστολή που επισκέφτηκε πριν από λίγες μέρες τον χώρο, νέα ευρήματα τοποθετούν την ίδρυση της Τροίας τουλάχιστον 600 χρόνια νωρίτερα από ό,τι γνωρίζαμε, περίπου στο 3500 π.Χ. «Πλέον, έχουμε καταχωρήσει ακόμη ένα επίπεδο, την Τροία 0» είπε ο Τούρκος αρχαιολόγος, εξηγώντας πώς η Τροία καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε πολλές φορές εξαιτίας πολέμων, σεισμών δονήσεων και άλλων φυσικών καταστροφών.

0110

0210

0310

0410

0510

0610

0710

0810

0910

1010

Οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη πραγματοποιούνται περισσότερα από 150 χρόνια και έχουν φέρει στο φως πολλές φάσεις της ιστορίας της Τροίας. Οι συστηματικές ανασκαφές ξεκίνησαν το 1870 από τον Γερμανό αρχαιολόγο Ερρίκο Σλήμαν και συνεχίζονται μέχρι σήμερα με υπεύθυνο τον κ. Ασλάν ο οποίος είχε συνεργαστεί στενά με τον προκάτοχό του, υπεύθυνο ανασκαφής, Μάνφρεντ Οσμάν Κόρφμαν (Manfred Osman Korfmann), η οικογένεια του οποίου δώρισε όλα του βιβλία με θέμα την Τροία και φιλοξενούνται σε βιβλιοθήκη στο Τσανάκκαλε.

«Πλέον εργαζόμαστε στην ανασκαφή με μια διεθνή ομάδα ερευνητών από ευρωπαϊκές χώρες» αναφέρει ο Ρουστέμ Ασλάν.

Είναι αληθινή η ιστορία του Ομήρου; «Εργάζομαι στην ανασκαφή εδώ και 30 χρόνια και φυσικά δεν μπορείς να αποδείξεις 100% ότι ο Ομηρος υπήρξε και ο Τρωικός πόλεμος έχει γίνει» λέει ο Τούρκος αρχαιολόγος, εκτιμώντας όμως ότι επρόκειτο για αληθινό πρόσωπο και πραγματικό γεγονός. «Αν μελετήσεις τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα γραπτά του Ομήρου, πιστεύω ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Αν παρατηρήσεις δε την γεωγραφική θέση της Τροίας, καταλαβαίνεις ότι με τον κατάκτησή της, ελέγχεις τα Δαρδανέλλια, την Μαύρη θάλασσα και το θαλάσσιο εμπόριο από το Αιγαίο».

Το μουσείο της Τροίας

Χτισμένο σε ένα εντυπωσιακό, κυβικό σχήμα, το μουσείο της Τροίας που βρίσκεται κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας πόλης, άνοιξε το 2018 και εκθέτει σε επτά τμήματα αντικείμενα από την περιοχή και από μερικές άλλες κοντινές αρχαίες πόλεις και νησιά. Στους χώρους του Μουσείου, συνολικής επιφάνειας 3000 τ.μ, φιλοξενούνται περίπου .000 ευρήματα από την Τροία και την περιοχή της Τρωάδας χωρισμένα σε 7 θεματικές ενότητες/περιόδους σε 4 ορόφους. Το μουσείο κατέκτησε το 2020 και το βραβείο «Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς».

Ο Δούρειος ίππος και το... Χόλιγουντ

Στον αρχαιολογικό χώρο της Τροίας δεν θα μπορούσε να λείπει και ένα ομοίωμα Δούρειου ίππου, ένα ξύλινο άλογο σε μεγάλες διαστάσεις που άλλοτε ήταν επισκέψιμο και στους εσωτερικούς του χώρους αλλά πλέον, έχει απαγορευτεί η πρόσβαση. Ένα μεγαλύτερο ξύλινο άλογο, «διαφημίζει» την Τροία και στο Τσανάκκαλε, την επαρχιακή μεγαλούπολη στη νότια ακτή των Δαρδανελίων, που απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα από την αρχαία Τροία. Το άλογο- απομίμηση του Δούρειου ίππου, χρησιμοποιήθηκε στην αμερικάνικη ταινία «Τροία», που σκηνοθέτησε το 2004 ο Βολφγκανγκ Πέτερσεν, με πρωταγωνιστή τον Μπραντ Πιτ στον ρόλο του Αχιλλέα.

Το Εθνο-Χωριό

Λίγο έξω από τον αρχαιολογικό χώρο της Τροίας, βρίσκεται το χωριό Τσιπλάκ (Çıplak) που έχει μετατραπεί σε «Εθνο-Χωριό», προβάλλονται δηλαδή ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία της περιοχής. Εξωτερικοί τοίχοι σπιτιών έχουν γεμίσει με ζωγραφιές, αναδεικνύεται και έχει γίνει επισκέψιμο ένα σπίτι που φιλοξενούσε εργάτες της ανασκαφής της Τροίας τον περασμένο αιώνα, ενώ ως τόπος όπου βρίσκονται ίχνη της παραδοσιακής γεωργίας, σχεδιάστηκε ένας χώρος διαβίωσης που μεταφέρει την ιστορία του χωριού στους επισκέπτες με αυθεντικά θέματα.

Από την επίσκεψη στην επαρχία Τσανάκκαλε δεν πρέπει να λείπει και η γνωριμία με την Ασσο, την αρχαία ελληνική πόλη που βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα από το Τσανάκκαλε, απέναντι από τη Μυτιλήνη. Η Ασσος, όπου έζησε για λίγα χρόνια και ο Αριστοτέλης, είναι στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και ιδρύθηκε στην περίοδο 1000-900 π.Χ. από Αιολείς αποίκους από την Μήθυμνα της Μυτιλήνης. Στην Άσσο σώζεται αρχαίο θέατρο όπου φιλοξενήθηκε πρόσφατα συναυλία από το γκρουπ Allegra Assemble στο πλαίσιο του φεστιβάλ Troya Culture Route που διοργάνωσε το υπουργείο πολιτισμού και τουρισμού της Τουρκίας.