Αιμιλιανός Σταματάκης: Η συνάντηση με τον Καζαντζάκη, ο «Γλυκάνισος», οι κακοποιητικές συμπεριφορές
Όσοι έχετε παρακολουθήσει τη θεατρική πορεία του Αιμιλιανού Σταματάκη, γνωρίζετε για τα απαιτητικά πράγματα που κάνει στο θέατρο. Οι υπόλοιποι τον παρακολουθείτε στην καθημερινή σειρά «Γλυκάνισος» (ΣΚΑΪ) στον ρόλο του κακομαθημένου «Έκτορα».
Τη φετινή σεζόν ο Αιμιλιανός θα υποδύεται τον Νίκο Καζαντζάκη στην παράσταση «Ζορμπάς» που ανεβαίνει στο Θέατρον του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» σε σκηνοθεσία του «θεατρικού του πατέρα», Γιάννη Κακλέα.
Με το βιβλίο του Καζαντζάκη, «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», ο Αιμιλιανός «συναντήθηκε» πολύ πρόσφατα και πλέον αποτελεί «φάρο» και σανίδα σωτηρίας για εκείνον. Ο ηθοποιός μας περιγράφει αυτή τη σχέση του με τον συγγραφέα, μας αποκαλύπτει το μέλλον του τηλεοπτικού «Έκτορα» στον «Γλυκάνισο» και απαντά στο αν έχει υποστεί κακοποιητικές συμπεριφορές στο θέατρο.
- Φέτος συμμετέχεις στην παράσταση Ζορμπάς όπου υποδύεσαι τον Νίκο Καζαντζάκη. Νιώθεις βάρος για τον ρόλο σου;
«Καθόλου. Δεν θα το έλεγα βάρος, είναι ευτυχές το γεγονός και σίγουρα πρόκληση. Δεν το νιώθω ως βάρος γιατί ο Καζαντζάκης έχει χαρά στο τέλος, σε αυτά που γράφει. Είναι σπουδαίο το έργο του και χαίρομαι πολύ για αυτό».
- Δεν είχες διαβάσει το βιβλίο μέχρι πρόσφατα.
«Όχι, τον Ζορμπά δεν τον είχα διαβάσει έως τώρα, δεν είχε τύχει, όμως είχα διαβάσει άλλα πράγματα του Καζαντζάκη. Το σημαντικό είναι το πόσο όμορφα πράγματα μού αποκάλυψε στην πορεία η όλη συνάντηση με το έργο του "Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά" και πλέον το έχω διαβάσει πολλές φορές. Χρειάζεται να εμβαθύνεις στα νοήματά του και σίγουρα είναι σημαντικό να σεβόμαστε το έργο κάποιου».
- Ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα που έχεις αποκομίσει από τη «συνάντησή» του με αυτό το έργο;
«Πριν διαβάσω τον Ζορμπά υπήρχε κάτι που το έλεγα ή το υπενθύμιζα στον εαυτό μου. Και το ένιωσα απόλυτα όταν διάβασα αυτή τη φράση που θα αναφέρω, ήταν σαν να το έγραψα εγώ κατά κάποιο τρόπο. Η φράση λέει: "Αντιλάλησε μέσα μου η προειδοποίηση για ακόμα μια φορά ότι αυτή η ζωή είναι μοναδική. Ό,τι είναι να το χαρείς, εδώ θα το χαρείς. Άλλη ευκαιρία δεν θα σου ξαναδοθεί στην αιωνιότητα".
Λόγω των δυσκολιών που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σήμερα, το πιο εύκολο πράγμα είναι να χάσουμε τον εαυτό μας, τον σκοπό, τις σκέψεις, τα όνειρά μας. Είναι πολύ εύκολο να γίνει αυτό μέσα στην κοινωνία που ζούμε. Το τελευταίο διάστημα δεν σκέφτομαι τίποτα άλλο από το πώς θα είμαστε στο μέλλον, με την πανδημία, τον πόλεμο, την ακρίβεια, κλπ. Ξεχνάω να πω στον εαυτό μου να πάρει μια ανάσα. Ότι είναι κι άλλα πράγματα η ζωή, είναι μια μυρωδιά, μια φευγαλέα αγκαλιά.
Παλαιότερα ακούγαμε τους μεγαλύτερους σε ηλικία να μας λένε για τα όσα δύσκολα περνάγανε. Πλέον βρισκόμαστε στη φάση που κανένας μεγάλος δεν τολμάει να πει ξανά κάτι τέτοιο στη δική μας γενιά η οποία έχει βγει από τα μνημόνια και ζει αλλεπάλληλες κρίσεις. Αυτό που έχουμε περάσει εμείς δεν το έχει περάσει κανείς άλλος. Και είναι λυπηρό. Άνθρωποι πεινούν, αυτοκτονούν, δολοφονούνται. Το μεγαλύτερο βουνό που καλούμαστε σήμερα να αντιμετωπίσουμε, νομίζω πως είναι η τεράστια αμφιβολία για το αν θα έχεις ή αν θα μπορείς να φας αύριο. Ζούμε μια παγκόσμια αποσταθεροποίηση, μια κρίση. Συνέχεια δουλεύουμε σαν σκλάβοι, δεν μένει τίποτα στην άκρη και απλά βάζουμε μερικά δευτερόλεπτα στο ρολόι της ζωής μας αντί να τα ζούμε».
- Ποια θα είναι η δική σου σχέση με τον Καζαντζάκη από εδώ και στο εξής;
«Αν ήταν να επιλέξω έναν ψυχικό οδηγό στη ζωή μου, νομίζω ότι ένας από αυτούς θα ήταν ο Καζαντζάκης. Είναι μια ιδέα που μπορεί να επιβιώσει πέρα από τα χρόνια για αυτή την υπενθύμιση.
Μας υπενθυμίζει το πώς μπορούμε να απελευθερωνόμαστε από τα πολλά κοινωνικά πρότυπα που μας δημιουργούν από τότε που ήμασταν παιδιά. Είμαστε πλάσματα που δεχόμαστε ένα λογισμικό από την κοινωνία, δημιουργώντας ανθρώπους που δεν είναι ελεύθερα σκεπτόμενοι, που δεν ξέρουν ποια είναι η ταυτότητά τους. Είναι λες και είμαστε προϊόντα που υπάρχουμε για να καταναλώνουμε και να εξυπηρετούμε σκοπούς.
Μέσα σε όλο αυτό, για εμένα ο Καζαντζάκης και η σχέση μου από εδώ και πέρα μαζί του, είναι μια σανίδα σωτηρίας μέσα στην παραφροσύνη. Έτσι το βλέπω. Μέσα στην τρέλα της σύγχρονης τεχνολογίας -που ναι έχει και πολλά θετικά, αλλά παράλληλα μας πολιορκεί και τον εγκέφαλο στα επίπεδα της τρέλας».
- Γιατί να έρθει ο θεατής να δει τον Ζορμπά στο θέατρο;
«Το έργο του Καζαντζάκη το σκέφτομαι στο σήμερα, διαφορετικά δεν μπορώ να απαντήσω σε έναν θεατή για ποιο λόγο να έρθει να δει την παράσταση. Να το δει γιατί το έχει ανάγκη, αυτή είναι η πιο σπουδαία πράξη».
- Είσαι ένα από τα αγαπημένα παιδιά του Γιάννη Κακλέα, του σκηνοθέτη της παράστασης.
«Για εμένα ο Γιάννης είναι σαν τον θεατρικό μου πατέρα. Μαζί του ξεκίνησα, έχω μάθει τη γλώσσα του, τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει. Φαντάζομαι ότι βρίσκει και αυτός σε εμένα ένα στήριγμα έχοντας την ασφάλεια ότι δεν χρειάζεται να μιλάμε αλλά μόνο να οδηγούμαστε σε πράξεις, χειρονομίες και νοήματα για τα οποία έχουμε συζητήσει πολλές φορές. Είναι ευτυχές το γεγονός να μπορείς να δουλεύεις με τέτοιο τρόπο, γιατί πολλές φορές χρειάζονται χρόνια για να χτιστεί ένας κώδικας επικοινωνίας. Επίσης είναι ένας άνθρωπος με τρομερό χιούμορ και η διαδικασία της πρόβας είναι απίστευτα διασκεδαστική και δημιουργική. Οπότε είναι ιδανικό αυτό. Δεν χρειάζεται να πω πόσο πολύ τον σέβομαι και πόσα πράγματα μαθαίνω μέσα από τη δουλειά μαζί του. Και είναι ωραίο να σκέφτομαι ότι αν χρειάζεται ένα στήριγμα, βρίσκομαι πάντα εκεί να δημιουργήσουμε ωραία πράγματα, ωραίες εικόνες, ατμόσφαιρες, ειδικά με τον κινηματογραφικό τρόπο με τον οποίο δουλεύει ο Γιάννης».
- Αποστασιοποιημένος τώρα πλέον, θέλω να μου πεις για το μεγάλο στοίχημα με τον «Ρινόκερο» όταν αντικατέστησες τον Άρη Σερβετάλη.
Ο καθένας στο θέατρο φέρει το δικό του ζευγάρι παπούτσια, τον δικό του τρόπο. Είχα δει την παράσταση, την είχα θαυμάσει και με είχε συγκινήσει πάρα πολύ. Θαυμάζω τον Άρη πάρα πολύ και ποτέ δεν θέλησα να συγκριθώ μαζί του. Ήταν λοιπόν ένα έργο που μου άρεσε και ήταν χαρά μου να παίξω σε αυτό. Ήταν από τις πιο όμορφες εμπειρίες μου.
Είχαμε λίγο χρονικό διάστημα να δουλέψουμε αλλά οι συνεργάτες της παράστασης ήταν πολύ βοηθητικοί μαζί μου. Σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα που είχαμε ήταν σαν να χτίζουμε ένα έργο από την αρχή, γιατί ένα καινούριο "σώμα" θα φέρει καινούριες εμπειρίες και νέες καταστάσεις. Και αυτό πράγματι ήταν από τα δυσκολότερα πράγματα που έχω επιχειρήσει, όμως ήταν εφικτό και μάλιστα πιο εύκολο από ό,τι νομίζαμε. Ενώ είχα 10 μέρες προβών, το πρώτο πέρασμα όλου του έργου έγινε σε τέσσερις μέρες και αυτό είναι ακραίο. Το έργο ήταν πανέτοιμο, έλειπε μόνο ένα πράγμα για να κουμπώσει και όλο το σύστημα δούλεψε για να βοηθήσει αυτό το νέο "κρίκο": εμένα. Άρα ήταν εφικτό και υπέροχη και μοναδική εμπειρία».
- Θέλω να μιλήσουμε για την τηλεόραση και τη σειρά Γλυκάνισος στην οποία συμμετέχεις. Ποια είναι για εσένα η γοητεία της τηλεόρασης και το «φλερτ» σου μαζί της;
«Η τηλεόραση δεν είναι μόνο ένα πράγμα. Ο πρωταρχικός παράγοντας με τον οποίο ζυγίζω τα πράγματα είναι με το τι μπορώ εγώ να προσφέρω καλλιτεχνικά σε κάτι. Φυσικά δεν παραβλέπω καθόλου το βιοποριστικό και το οικονομικό στην υπόθεση. Πλέον υπάρχουν πολλά καθημερινά σίριαλ στην τηλεόραση, είναι μέσα στον κώδικα της δουλειάς μας. Θα εκπαιδευτώ κι εγώ πάνω σε αυτό τον τρόπο, είναι ένας κώδικας δουλειάς και επικοινωνίας, είναι κάτι που χρειάζεται να το μάθεις στη δουλειά και είναι πολύ χρήσιμο. Μπορεί ένα καθημερινό σίριαλ να μην είναι συνήθως το ιδανικό από καλλιτεχνικής άποψης, αλλά όλα έχουν να σου προσφέρουν σε εκπαιδευτικό επίπεδο, πάνω στη δουλειά. Δεν σταματάς να μαθαίνεις ποτέ».
- Φέτος υπάρχει πληθώρα νέων σειρών μυθοπλασίας και το επίπεδο έχει ανέβει, το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα σε αρκετές παραγωγές είναι αξιοπρεπέστατο.
«Καιρός ήταν! Και ελπίζω να μην ακούγεται περίεργο αυτό που λέω. Δεν γίνεται να παραμένουμε πίσω».
- Μας έκανε καλό το Netflix και οι συνδρομητικές streaming πλατφόρμες.
«Ναι, αυτό είναι το καλό με την τεχνολογία. Τρομερές παραγωγές και δεν ξέρεις τι να πρωτοδείς. Έπρεπε λοιπόν και εμείς να προχωρήσουμε. Καιρός ήταν!».
- Τι μπορούμε να αποκαλύψουμε για τον ρόλο του «Έκτορα» στη σειρά;
«Ο Έκτορας είναι ένας πολύ αντίθετος χαρακτήρας από εμένα. Αυτό ήταν και το ενδιαφέρον να ασχοληθώ με έναν τέτοιο ρόλο. Είναι μίλια μακριά από την ιδιοσυγκρασία μου και τον τρόπο σκέψης μου. Ο Έκτορας είναι ένα παιδί που του δόθηκαν όλα στη ζωή και αυτό τον έχει κάνει -και το λέω με γλυκό τρόπο- ένα καλομαθημένο τσ@@@άνι. Νομίζει ότι είναι ο βασιλιάς της Μυτιλήνης. Οπότε θα έχει ενδιαφέρον όταν θα κληθεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να δει ότι δεν είναι το "εγώ" του ο κόσμος. Θα τον υποτιμήσουν, θα πάρει λάθος αποφάσεις, θα έρθει σε σύγκρουση με τους γύρω του και θα αρχίσει να εκτροχιάζεται».
- Μου δίνεις μια καλή πάσα εδώ, για να σε ρωτήσω αν έχει υπάρξει ρόλος που σε έκανε κάπου να «χάσεις» τον Αιμιλιανό.
«Ναι, έχει υπάρξει. Και μάλιστα ήταν ο πρώτος μου επαγγελματικός ρόλος που είχε να κάνει με έναν ηρωινομανή ροκ σταρ. Επειδή ήταν η πρώτη μου επαγγελματική επαφή με κάτι, άρχισα να χάνω μέσα μου το μέτρο του πώς μπορώ να αφήσω έναν φανταστικό χαρακτήρα να επηρεάζει την ψυχοσύνθεσή μου και την καθημερινότητά μου. Ήμουν πολύ τυχερός που μου συνέβη αυτό γιατί ο τρόπος με τον οποίο αντέδρασα ήταν η συνειδητοποίηση ότι εδώ αφηγούμαστε ιστορίες, δεν είμαστε αυτοί οι ρόλοι. Κατάλαβα λοιπόν ότι η δουλειά μου είναι να τιμήσω αυτούς τους ρόλους είτε είναι συγγραφείς είτε είναι χαρακτήρες που έχουν φτιαχτεί. Θα τους τιμήσω λέγοντας την ιστορία τους και όχι να καμωθώ ότι είμαι αυτοί».
- Η σχέση σου με την αναγνωρισιμότητα ποια είναι;
«Δεν αλλάζουν και πολλά πράγματα για εμένα για το πώς αντιμετωπίζω την αναγνωρισιμότητα. Είναι πολύ όμορφο και θετικό όταν οι άνθρωποι σε προσεγγίζουν ή χαίρονται με αυτό που παρουσιάζεις. Έχει μια γοητεία, είναι όμορφο. Ποιος δεν θα ήθελε να υπάρχει αναγνώριση σχετικά με τον κόπο και τη δουλειά του; Τώρα αν αυτό καμιά φορά ξεφεύγει από τον αξιοπρεπή τρόπο με τον οποίο θα ήθελες κάποιος να σε αναγνωρίζει, τότε προσπαθώ να το φέρνω στην ισορροπία του».
- Δεν βλέπω «φλερτ» με τον κινηματογράφο όμως.
«Δεν υπάρχει, είναι ανύπαρκτο. Δεν έχει τύχει μέχρι στιγμής και ο βασικότερος λόγος είναι ότι το θέατρο παίρνει χρόνο, και ειδικά φέτος που κάνω και τηλεόραση μετά από τεράστια σκέψη, γιατί φέρνω το σώμα μου και το μυαλό μου στα άκρα για να το πετύχω αυτό. Θα ήθελα πολύ όμως να κάνω κινηματογράφο και ευελπιστώ στο μέλλον να γίνει».
Ένας ηθοποιός μπορεί να τα κάνει όλα; Και την κωμωδία και το δράμα;
«Τα πάντα μπορεί να κάνει. Το timing παίζει ρόλο επίσης. Νομίζω ότι δεν έχει να κάνει με τον ηθοποιό όσο έχει με τις συνεργασίες και τις χημείες που δημιουργούνται από αυτές. Καλό είναι να βάζουμε τους εαυτούς μας σε μονοπάτια που δεν είναι εύκολα».
- Σημειώνεις μια πορεία στο θέατρο, έχεις κακοπεράσει σε παραγωγές;
«Με βάση αυτά που ακούμε, δεν έχω κακοπεράσει σε παραγωγές ποτέ. Έχω κακοπεράσει όμως όσον αφορά σε δουλειές που τελικά δεν έγιναν. Επίσης δεν δέχομαι ποτέ να εργαστώ, να κάνω πρόβες χωρίς να πληρωθώ. Έχω έρθει σε συγκρούσεις για αυτό. Αλλά συγκρούσεις συμπεριφοράς δεν μου έχουν συμβεί γιατί δεν το επιτρέπω εγώ, θα ήμουν πολύ εκρηκτικός απέναντι σε κάτι τέτοιο. Ο καθένας έχει το δικό του χαρακτήρα ή προτιμά να μην πεινάσει. Εγώ προτιμώ να πεινάσω».
Διαβάστε επίσης
Οι πρώτες φωτογραφίες του «Ζορμπά» Γιάννη Στάνκογλου
O Γιάννης Στάνκογλου μεταμορφώνεται στον θρυλικό Ζορμπά του Καζαντζάκη
Θέατρο: 20 +1 παραστάσεις που σηκώνουν αυλαία τη νέα σεζόν