Αρχαιολόγοι: «Εθνική υποχώρηση η ανταλλαγή των Γλυπτών του Παρθενώνα»

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων αναφέρει σε ανακοίνωσή του:

Με αφορμή νέα δημοσιεύματα του ξένου τύπου που επαναφέρουν πληροφορίες για συμφωνία "ανταλλαγής" των γλυπτών του Παρθενώνα, καθώς και τη διάψευσή τους από πηγές του ΥΠΠΟΑ, υπενθυμίζουμε τα ερωτήματα που τέθηκαν στην από 22/11/2022 ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και ακόμη δεν έχουν απαντηθεί:

"Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει ξεκάθαρα στα εξής:

• Διαπραγματεύεται την προσωρινή έκθεση στο Μουσείο Ακρόπολης κάποιων θραυσμάτων των γλυπτών του Παρθενώνα με αντάλλαγμα τον δανεισμό στο Βρετανικό Μουσείο της χρυσής προσωπίδα από τις Μυκήνες ή του Δία του Αρτεμισίου από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ή του Ηνίοχου από το Μουσείο των Δελφών, ή του Ερμή του Πραξιτέλη από το Μουσείο της Ολυμπίας, ή μινωικών τεχνουργημάτων που εκτίθενται στο Μουσείο Ηρακλείου ή εκθεμάτων από μακεδονικούς βασιλικούς τάφους από τα Μουσεία της Θεσσαλονίκης και της Βεργίνας; Διαπραγματεύεται οποιαδήποτε συμφωνία ανταλλαγής αρχαιοτήτων και με ποια εξουσιοδότηση το κάνει αυτό;
• Για ποιο λόγο ψήφισε την διάταξη για την μακροχρόνια (25+25 χρόνια) εξαγωγή για έκθεση ελληνικών αρχαιοτήτων στο εξωτερικό; Για ποιο λόγο δεν προχωρά άμεσα στην έκδοση του καταλόγου με τα «αμετακίνητα» ευρήματα, όπως προβλέπει ο Αρχαιολογικός Νόμος, στα οποία περιλαμβάνονται και τα ως άνω αναφερόμενα εκθέματα;
• Διαπραγματεύεται τη δημιουργία ειδικού σκοπού μορφωμάτων στο εξωτερικό, όπως το Ινστιτούτο Γουλανδρή-Στερν με έδρα το Ντέλαγουερ, με σκοπό η κατοχή των αρχαιοτήτων να περάσει σε άλλα νομικά πρόσωπα; Με ποια εξουσιοδότηση το κάνει αυτό;

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, συμπυκνώνει το πνεύμα της πολιτικής που ακολούθησε έως τώρα η χώρα και τονίζει:

Το αίτημα από μεριάς του ελληνικού δημοσίου για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο πρέπει να συνεχιστεί στη βάση της εμπέδωσης και εν τέλει αποδοχής από τη βρετανική πλευρά ότι η Ελλάδα και το κορυφαίο μνημείο της Ακρόπολης υπήρξαν θύματα δόλιων πράξεων, σύμφωνα με αποικιοκρατικές αντιλήψεις που επικρατούσαν τον 19ο αιώνα και οι οποίες εξακολουθούν ισχύουσες έως σήμερα, εφόσον το Βρετανικό Μουσείο εξακολουθεί να παρουσιάζεται ως «νόμιμος» κύριος των έργων που έκλεψε ο Έλγιν. Τα γλυπτά του Παρθενώνα δεν αποτελούν μέρος της εθνικής κληρονομιάς της Βρετανίας, αλλά της Ελλάδας, αναπόσπαστο μέρος ενός ενιαίου μνημειακού συνόλου. Σκέψεις για τυχόν ανταλλαγή αρχαιοτήτων ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βρετανία αποτελούν υποχώρηση απέναντι στη γραμμή της ηθικής και νομιμοποιούν την αρπαγή. Εξάλλου, η όποια «ανταλλαγή» αποτελεί παραβίαση του ίδιου του αρχαιολογικού νόμου, ο οποίος αποκλείει την συναλλαγή, άρα και την ανταλλαγή, των ελληνικών αρχαιοτήτων.

Η πρόσφατη απόφαση για την επιστροφή στη Νιγηρία των χάλκινων αγαλματιδίων του Μπενίν και άλλων έργων τέχνης που είχαν κλαπεί από τον βρετανικό αποικιοκρατικό στρατό στα τέλη του 19ου αιώνα (1897), από το Πανεπιστήμιο του Άμπερντιν (Σκοτία), τα δημόσια μουσεία της Γερμανίας, Μουσεία των ΗΠΑ και άλλους φορείς, στη βάση της «ηθικής των Μουσείων» που κατοχυρώθηκε ως διεθνής όρος και από το ICCOM, σκιαγραφούν την αλλαγή της στάσης σε χώρες με σκοτεινό παρελθόν ως προς τη συγκρότηση των μουσειακών τους συλλογών και αποτελούν τον νόμιμο, ηθικό και ρεαλιστικό τρόπο αντιμετώπισης του θέματος της επανένωσης των γλυπτών του Παρθενώνα.

Το ΥΠΠΟΑ οφείλει να προχωρήσει άμεσα στην κατάργηση της διάταξης για μακροχρόνια εξαγωγή ευρημάτων από αρχαιολογικά μουσεία στο εξωτερικό (η διάταξη του Ν. 4761 που επιτρέπει την εξαγωγή συλλογών Μουσείων για 50 έτη) και να προχωρήσει άμεσα στην κατάρτιση και έγκριση του καταλόγου με τα αμετακίνητα ευρήματα των ελληνικών κρατικών αρχαιολογικών Μουσείων, όπως προβλέπει ο Αρχαιολογικός Νόμος και ζητεί με ψήφισμά της η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων της 13/5/2022."