Λουδοβίκος των Ανωγείων στο Newsbomb.gr: «Με τη μουσική μου κάνω ζωγραφική»
*Φωτογραφίες: Χάρης Γκίκας
Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων παρουσιάζει τη δεύτερη ατομική έκθεση ζωγραφικής με τίτλο «Ιχνηλατώντας στο φως», στην gallery Genesis. Ο γνωστός τραγουδοποιός και ζωγράφος εγκαινιάζει το νέο χώρο της gallery στη Νεάπολη Εξαρχείων, ενώ αφιερώνει την έκθεσή του, στον αλησμόνητο Βαγγέλη Παπαθανασίου.
«Κάνω ποδαρικό σε μια υπέροχη έκθεση, σε έναν υπέροχο γκαλερίστα. Ο Γιώργος ο Τζάνερης είναι ένας καλλιτέχνης που προπορεύεται των καλλιτεχνών. Όταν στήνει μια έκθεση το κάνει μόνος του εκπλήσσοντας ακόμα κι εμάς όταν βλέπουμε το απότελεσμα. Είναι ο άνθρωπος που μπορεί να συνδυάσει τα χρώματα, να βρει τις σχέσεις, τις ισορροπίες των θεμάτων και μένεις άφωνος. Τόσο πολύ τον εμπιστεύομαι», λέει ο Λουδοβίκος των Ανωγείων και προσθέτει για τον νέο χώρο: «Στον νέο χώρο εδώ στη Νεάπολη, έτσι όπως τον έχει διαμορφώσει, δεν βλέπεις τίποτα παρά μόνο την έκθεση. Είναι ένας χώρος που του άξιζε πάντα, διότι εδώ που ήλθε, θα δημιουργήσει περιβάλλον πολιτισμού».
Είναι τιμητικό και για εσένα να εγκαινιάζεις το χώρο.
«Ναι, είναι μεγάλη τιμή γιατί ό,τι και να κάνει, θα λέει ότι η πρώτη έκθεση εδώ ήταν με τον Λουδοβίκο των Ανωγείων. Θα με τιμά για πάντα αυτό».
Εξήγησέ μας τον τίτλο της έκθεσης, «Ιχνηλατώντας στο φως».
«Ο αρχικός τίτλος ήταν Προσωπογραφίες Οικείων Αντικειμένων. Όταν με την κυρία Ρογκάν, που με τιμά επίσης με την ποιητική της ανάδειξη, συζητήσαμε για τον τίτλο, μου είπε ότι παρατηρεί αυτό το φως. "Ιχνηλατώντας στο φως", σημαίνει ότι το βλέμμα έπεται του φωτός. Μου το εξήγησε λοιπόν και μου άρεσε πολύ η ιδέα της. Στην ουσία σού λέει το φως "πάμε μια βόλτα" και εσύ παρακολουθείς τι υπογραμμίζει. Επειδή μικρός είχα βιώματα χωρίς ηλεκτρικό φως, λάμπες πετρελαίου χρησιμοποιούσαμε τη νύχτα, πιστεύω ότι έχω έναν έρωτα με τις αυτές τις αναμνήσεις. Πάντα υπήρχε ένα σκούρο φόντο και πάντα μια λάμπα δήλωνε παρουσία. Όπως ο ουρανός με τα άστρα.
Θέλω να πω για την κυρία Ρογκάν ότι είναι μια πολύ υψηλή πένα κριτικής και ιστορίας της τέχνης και όπως ο Χατζιδάκις με έδειξε στη μουσική, το ίδιο έκανε σε εμένα η κυρία Ρογκάν στη ζωγραφική. Την ευγνωμονώ πραγματικά γιατί, με τέτοια διεθνή εμπειρία να ανακαλύπτει κάτι στα έργα τα δικά μου, είναι για εμένα ύψιστη τιμή. Μου έχει κάνει την επιμέλεια και στις δύο εκθέσεις. Πρόσφατα μού είπε ότι ένας φίλος της γκαλερίστας από την Τουλούζ τής ζήτησε να του προτείνει ζωγράφους και πρότεινε μόνο εσένα».
Νομίζω ότι για να αποτυπώσει κάποιος τέτοια έργα, πρέπει όντως να έχει ανάλογα βιώματα.
«Σωστά, πρέπει να σου είναι εμπειρία. Σήμερα με το ηλεκτρικό ρεύμα δεν το καταλαβαίνεις αυτό. Ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου έλεγε κάτι πολύ ωραίο: "Με τόσα φώτα, χαλάσατε τη νύχτα". Μια υπέροχη σκέψη και φράση γιατί πράγματι η νύχτα έχει το κύρος της, προσφέρει τον εαυτό της στα άστρα για να αναδειχτούν και εμείς ερχόμαστε και την τραυματίζουμε. Έχω μαγικές αναμνήσεις, όπως όταν ο πατέρας μου πήγαινε στο υπόγειο να φέρει κρασί και κρατούσε τον λύχνο τον οποίο κρεμούσε σε μια πρόκα. Κρατούσε μια γυάλινη κανάτα, έβλεπες την αντανάκλαση του κρασιού, άκουγες τους ήχους. Οι ήχοι συνάδουν με τον φωτισμό. Μετά έβλεπα τις σκιές όπως "χόρευαν" καθώς τον ακολουθούσα με τον λύχνο. ήταν μια ζωντανή έκθεση εικόνων. Χωρίς να το καταλάβω ήμουν πλήρης. Θυμάμαι τα ροζ τριαντάφυλλα που έφερνε η μάνα μου από το περιβόλι και είναι στα μάτια μου από πάντα. Έφερνε μέσα στο σπίτι μια χαρά, μια άνοιξη, ένα θετικό πρόσημο για τη ζωή που ήταν πολύ δύσκολη τότε. Δεν είχαμε πρόσβαση στην αγάπη λεκτικά, έπρεπε να το καταλάβεις από μια χειρονομία, από ένα βλέμμα και ήταν αρκετό. Με αυτό τον τρόπο πορευτήκαμε».
Ποιες άλλες αναμνήσεις σού έχουν χαραχτεί;
«Ήμουν 4-5 χρόνων και ζωγράφιζα κάτι σε ένα χαρτάκι. Ο παππούς μου το πήρε και το περιέφερε λέγοντας "για δείτε τι έκανε το Γιωργιό!". Κάτι εντυπωσιακό δηλαδή. Μετά άρχισα να ζωγραφίζω τους τοίχους μέσα και έξω από το σπίτι, γιατί είχα μια τάση να εκδηλωθώ και να εισπράξω τον έπαινο για τη ζωγραφική. Για τη μουσική δεν είχα τίποτα, η μουσική ήρθε πολύ αργότερα με το πρώτο μαντολίνο, πρώτα ήταν η ζωγραφική. Σήμερα με τη μουσική μου κάνω ζωγραφική. Είναι όλα σε μια συμφωνία, όπως το ουράνιο τόξο που είναι το ανώτερο έργο που έφτιαξε η φύση και το προβάλλει στον ουρανό. Είπαν τα χρώματα μεταξύ τους: "το καθένα μας είναι ισότιμο με το άλλο πάμε όλα μαζί να φτιάξουμε ένα έργο". Και φτιάξανε το ουράνιο τόξο με το δίδαγμα ότι όλοι μαζί, μπορούμε να φτιάξουμε τον κόσμο καλύτερο».
Η μεταφυσική ατμόσφαιρα και αίσθηση, πού απαντάται στην έκθεση;
«Δεν έχω απάντηση, κάποιες φορές το αισθάνομαι, για παράδειγμα αν κοιτάξω λίγη ώρα παραπάνω τον πίνακα με το μεταλλικό βάζο και είναι σαν να μου μιλεί. Έχει να κάνει με την ανάμνηση δηλαδή, σαν να σου λέει πράγματα. Έχω τον ήχο του νερού στα αυτιά μου. Όπως και τις φωνές. Τους ήχους τους έχω ανάγλυφους μέσα στα αυτιά μου. Έτσι και με το κάθε αντικείμενο. Όπως έλεγε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου "όλα είναι μνήμη και δυνατότητα". Εγώ έχω μια πλούσια μνήμη. γεννήθηκα σε χωριό, σε δύσκολα χρόνια, σε μικρά σπίτια με πολλά αδέρφια, σε μεγάλη γειτονιά, έχω πολλές μνήμες και είναι θέμα ικανότητας πώς να τα ανασύρεις και να τα καταθέσεις σε μια ζωγραφική, σε έναν στίχο, σε μια διήγηση.
Για το καθένα από αυτά τα αντικείμενα τα οποία όλα τα έχω στο σπίτι μου, έχω δεκάδες εικόνες, ήχους, μυρωδιές ως ανάμνηση. Θυμάμαι τα πρόσωπα, η γιαγιά μου ήταν ένα αγαπημένο πρόσωπο. θυμάμαι να ανάβει τη λάμπα, το καθαρό γυαλί της, τη μυρωδιά του πετρελαίου. Ένα πλήθος πληροφορίας που είναι μαγικός και όμορφος».
Ανατρέχεις συχνά στο παρελθόν. Τι γίνεται με το παρόν;
«Το μέλλον δεν το ξέρουμε, το ευχόμαστε. Το παρόν σού δίνει και σού παίρνει».
Ποιο είναι το μήνυμα και ο συμβολισμός της έκθεσης;
«Το μήνυμα είναι απλώς κάνω ότι αυτό που μου αρέσει. Θεώρησα ότι όλες αυτές οι μνήμες είναι μνήμες γόνιμες για εμένα και αισθητικά σωστές. Έτσι άρχισα να τις καταγράφω με λεπτότητα και με έναν τρόπο να ευχαριστήσω το βλέμμα του άλλου και ας μην το έχει δει εκείνος. Το μήνυμα είναι "κοιτάξτε, η ομορφιά μάς την έχει στημένη από παντού!". Μπορείς να δεις έναν τυχαίο φωτισμό στο δρόμο και να είναι ένα έργο τέχνης. Να έχουμε το νου μας παντού, γιατί η ομορφιά δεν είναι στη φαντασία. είναι μπροστά στα μάτια σου και σε περιμένει κάπου να τη δεις. Το μόνο που θέλει από εσένα είναι την διηγηθείς. Όταν διηγούμαστε την ομορφιά κινδυνεύει η ασχήμια...».
Το καθένα από τα έργα συνοδεύεται από κάποιες σκέψεις και στιχάκια.
«Είναι σκέψεις και το κάνω πρώτη φορά. Μια έκθεση ιδεών. Παράλληλα με το έργο, σε περιμένει ένας άλλος κόσμος, μια παράλληλη κίνηση, κάτι διαφορετικό. Είναι σκέψεις παλιές αλλά και καινούριες. Θεωρώ ότι κάνω κάτι παραπάνω. Αν η έκθεση ήταν χωρίς τα κείμενα θα ήταν διαφορετική. Οι σκέψεις αυτές βοηθούν το έργο, να χαλαρώσει λίγο η σκέψη να πάει κάπου αλλού. Μπορεί να μην δεις καθόλουτον πίνακα, αλλά το κείμενο από κάτω, θα το σκεφτείς».
Αν γινόταν μια καταστροφή και έπρεπε να σώσεις ένα αντικείμενο από αυτά που απεικονίζεις με τα πινέλα σου, ποιο θα ήταν αυτό;
«Υπάρχει σε ένα μικρό έργο που απεικονίζει μια καράφα. Τη θυμάμαι από τότε που γεννήθηκα. Την έκανε κάποιος δώρο στο γάμο της μάνας μου. Ήταν πάντοτε στη μέση του τραπεζιού και είχε πάντα το κρασί. Αυτή την καράφα θα έπαιρνα, μαζί με τη μάνα μου».
Συνεπώς είναι και το έργο που σε συγκινεί περισσότερο;
«Θα έλεγα πως ναι. Και πέτυχε η ζωγραφική του, η ανταύγεια του, όλα».
Αν η ζωή σου ήταν πίνακας, τι χρώμα θα είχε;
«Γαλαζοπράσινο και το κόκκινο της φωτιάς είναι τα χρώματα που με συγκινούν πολύ. Το κόκκινο είναι του έρωτος, η δύναμη αυτή που πυροδοτεί την εκτόξευση. το πράσινο είναι η γονιμότητα. Φυσικά και το μαύρο όπου εκεί πάνω καταθέτεις όποια απόχρωση θέλεις. Τα άστρα δεν θα υπήρχαν αν δεν είχαν το μαύρο για φόντο».
Θα αφιέρωνες κάπου την έκθεση;
«Στον Βαγγέλη Παπαθανασίου την αφιερώνω. Τα χρώματα που βλέπεις και τα χαρτιά, είναι δώρο του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Εκείνος με παρότρυνε στη ζωγραφική και μου έλεγε "μην σκέφτεσαι αν είναι η ζωγραφική σου είναι κάποιας σχολής. Να θυμάσαι το εξής: Ότι το ωραίο είναι πάντα ωραίο". Το γαλάζιο αυτό χρώμα μπορούσε να κάθεται με τις ώρες να το κοιτάζει».
Πού καταθέτεις περισσότερο την ψυχή σου, όταν παίζεις μουσική ή όταν ζωγραφίζεις;
Δεν είναι να το πεις με βεβαιότητα. Μπορεί να ερμηνεύσεις ένα τραγούδι και συγκλονίζεσαι ο ίδιος. Αυτή η στιγμή είναι αξεπέραστη.Υπάρχει η στιγμή που ζωγραφίζεις ένα έργο και ξέρεις ότι όλη αυτή η διάρκεια της δημιουργίας του απαιτεί τρεις – τέσσερις στιγμές οι οποίες είναι κορυφαίες. Και αυτές δεν ξεπερνιούνται. Είναι ισότιμα τα πράγματα, απλά διαφέρουν τα εκφραστικά μέσα».
Με αφορμή τη συμπλήρωσης ενός χρόνου από την τραγωδία των Τεμπών, θυμηθήκαμε το τραγούδι - κατάθεση ψυχής, το οποίο είχε γράψει τότε.
«Ήμουν στη Θεσσαλονίκη και είχα συναυλία και τελειώνοντας ήμουν κάπου και έτρωγα όταν ήρθε αυτή η τρομερή είδηση. Εγώ έμενα στη Βελίκα, πολύ κοντά στα Τέμπη, πήγαμε εκεί το βράδυ και καθόμασταν βουβοί. Προσπάθησα να μπω στο ρόλο μιας μάνας, να σκεφτώ τι λέει αυτή η μάνα πώς καταγράφεται; Και βγήκε αυτός ο στίχος που τον μελοποίησε ο Ανδρέας Κατσιγιάννης.
Τώρα που ήμουν Θεσσαλονίκη έγραψα ένα μοιρολόι. Το έπαιξα στη Θεσσαλονίκη, είπα στον κόσμο αν θέλουν να κλείσουν τα μάτια τους, σβήσαμε τα φώτα και το έπαιξα με το μαντολίνο σαν ένα φόρο τιμής για τους ανθρώπους που χάθηκαν στα Τέμπη».
Ποια επόμενα σχέδια έχεις στα σκαριά;
Η έκθεση στην gallery Genesis θα διαρκέσει μέχρι 16 Μαρτίου. Τον Μάιο θα κάνω μια έκθεση στα Χανιά και στα τέλη του χρόνου θα ξανακάνω μια έκθεση ζωγραφικής στον Βόλο. Μουσικά, θα έχουμε τα Υακίνθεια το καλοκαίρι με θέμα το "όρθιο χώμα", δηλαδή τα αγγεία. Θα κάνει μια ομιλία η Ρέα Γαλανάκη για τον Χαλεπά και επίσης θα έχουμε έναν αγγειοπλάστη που θα φτιάξει ένα μεγάλο πιθάρι επί σκηνής. Επίσης, θα κάνω συναυλίες και επιτέλους ετοιμάζουμε το τραγούδι "Κακός Μαθητής" με τον Σωκράτη Μάλαμα».
Διαβάστε επίσης
Τέμπη: Η τραγική «Μάνα που περιμένει στο σταθμό» - Ανατριχιάζει ο Λουδοβίκος των Ανωγείων
Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων εγκαινιάζει με τα έργα του τον νέο χώρο της genesis gallery
Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων για τη μουσική, τη ζωγραφική και την απόλυτη γυναίκα της ζωής του