Μανούσος Μανουσάκης: Ο σκηνοθέτης των μεγάλων τηλεοπτικών σειρών και των αξεπέραστων ρεκόρ

«Ο προσωπικός μου χρόνος είναι η δουλειά μου, δεν έχω ανάγκη κάτι άλλο», έλεγε σε πολύ πρόσφατη συνέντευξή του ο σκηνοθέτης των μεγάλων τηλεοπτικών επιτυχιών, Μανούσος Μανουσάκης που άφησε μετά από σύντομη ασθένεια την τελευταία του πνοή το βράδυ της Τετάρτης σε ηλικία 74 ετών.

Γεννημένος στις 14 Ιανουαρίου 1950 στην Αθήνα, με καταγωγή από το Ηράκλειο Κρήτης, ήξερε από μικρός ποια κατεύθυνση ήθελε να ακολουθήσει. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου του Λονδίνου (London Film School) στην Αγγλία και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ξεκίνησε να εργάζεται στον κινηματογράφο. Μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν η ταινία «Βαρθολομαίος» το 1973. Στην ταινία αυτή είχε τριπλό ρόλο καθώς έγραψε το σενάριο και έκανε την σκηνοθεσία και την παραγωγή. Η ταινία απέσπασε ειδική μνεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Ρέμο του 1973, αλλά στην Ελλάδα απαγορεύτηκε από τη χούντα. Ακολούθησαν κι άλλες κινηματογραφικές παραγωγές όπως οι «Αρχοντες» το 1978, η «Σκιάχτρα» το 1985. Στη μεγάλη οθόνη σκηνοθέτησε επίσης τις ταινίες «Παραλάβατε Διορισμόν» το 1996, «Κόκκινος Δράκος» το 1998 και «Ουζερί Τσιτσάνης» το 2015.

Στα μέσα τις δεκαετίας του 1980 έκανε τα πρώτα του βήματα ως σκηνοθέτης τηλεοπτικών σειρών υπογράφοντας τη σκηνοθεσία στις σειρές «Καλλικαντζαροδουλειές» (1985-1986), «Μικρογραφίες» (1986-1987) και «Τα καλύτερά τους χρόνια» (1989). Η μεγάλη δημοφιλία, βέβαια, ήρθε με τον ερχομό της ιδιωτικής τηλεόρασης και σειρές οπως το «Ψίθυροι Καρδιάς», «Αγγιγμα Ψυχής», «Μη μου λες αντίο», «Η αγάπη ήρθε από μακριά», «Το Κόκκινο ποτάμι» κ.α. Η τελευταία του δουλειά στη μικρή οθόνη είναι η σειρά «Δίχτυ» που έκανε πρεμιέρα στην ΕΡΤ στις 15 Νοεμβρίου. Πρόκειται για μια αστυνομική σειρά με έξι αυτοτελείς ιστορίες με πρωταγωνιστές τους Άννα–Μαρία Παπαχαραλάμπους, Θοδωρή Αθερίδη, Ορέστη Τζιόβα κ.α.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 με την τηλεοπτική σειρά «Ψίθυροι καρδιάς» άλλαξε το τοπίο στη μικρή οθόνη και προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον των τηλεθεατών για την ερωτική περιπέτεια του Αντώνη (Απόστολος Γκλέτσος) και της Ερατούς (Άννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους). Η σειρά έκανε αστρονομικά νούμερα τηλεθέασης, μέχρι και 76,7% με 3,5 εκατομμύρια τηλεθεατές, επίδοση που δεν έχει ξεπερασθεί μέχρι και σήμερα.

Ο ίδιος έλεγε για την πορεία του στη μικρή οθόνη και τις επιτυχίες του:

«Αντιστάσεις στο ξεκίνημά μου δεν βρήκα, ίσα ίσα. Ούτε και για τους “Ψίθυρους Καρδιάς”, που δεν το ήθελαν όλοι. Δεν το ήθελε ο ΑΝΤ1 και πήγα στο Mega και το έκανα. Μου είχαν πει “και ποιος ενδιαφέρεται για τους τσιγγάνους;”. Μόλις το άκουσε αυτό ο Τζώνη Καλημέρης, είπε “αυτό φέρ' το εδώ τώρα”. Αντίστροφα, όταν πήγα το "Άγγιγμα Ψυχής" στο Mega, είπαν όχι, αλλά όταν το πήγα στον ΑΝΤ1, μου είπαν "φέρ' το". Αυτές είναι οι συμπτώσεις», είχε πει στο «Στούντιο 4» πρόσφατα.

Για το «Τμήμα Ηθών» είχε πει ότι «μόλις περιέγραψα την ιδέα που ήθελα να κάνουμε στον Μίνωα Κυριακού, μου είπε "αύριο το πρωί αρχίζεις γυρίσματα"».

Για το «Η αγάπη ήρθε από μακριά» έλεγε ότι «ήταν μια πρόταση του Θοδωρή Κυριακού, που εγώ όμως το φοβήθηκα. Του είχα πει "είναι λίγο νωρίς ακόμα", γιατί τότε, ήταν πολύ ηλεκτρισμένες οι σχέσεις και μόλις είχε έρθει το προσφυγικό στην Ελλάδα. Υπήρχε μια ένταση, δεν ήταν κάτι απλό. Επέμενε όμως, ο Κυριακού να το κάνουμε και τελικά, είχε δίκιο».

Για το «Άγγιγμα ψυχής» είχε πει: «Δεν είχαμε κανένα πρόβλημα με την εκκλησία όταν το κάναμε. Δεν θέλαμε να δείξουμε έναν πάπα, ο οποίος τρέχει πίσω από τον ποδόγυρο. Το θέμα ήταν ένας άνθρωπος που υποκύπτει στον πειρασμό και επιστρέφει σε αυτό που πιστεύει, όχι το σκάνδαλο. Στα Γιάννενα και στα Ζαγοροχώρια οργάνωναν εκδρομές στα μέρη που είχαμε κάνει γυρίσματα για τη σειρά. Το πιο δύσκολο γύρισμα ήταν η ερωτική σκηνή».

Για το «Μη μου λες αντίο» τόνιζε: «Διάβασα πολλές φορές το κοράνι όταν το κάναμε. Είχαμε θρησκευτική σύμβουλο στα γυρίσματα. Θυμάμαι τη σκηνή που ο πρωταγωνιστής, Μέμος Μπεγνής, πλένεται με μανία μετά την ερωτική επαφή».

Και κατέληγε: «Για μένα τίποτα δεν είναι δύσκολο, όλα είναι προκλήσεις που σου δημιουργούν ιδέες, σε ωθούν να προχωρήσεις και να μάθεις καινούργια πράγματα. Η δυσκολία σε κρατάει με δεμένα χέρια».

Γνωστοί καλλιτέχνες που συνεργάστηκαν μαζί του όλα αυτά τα χρόνια αποχαιρέτησαν με θλίψη τον δημοφιλή σκηνοθέτη:

«Σε ευχαριστώ για όλα… σου χρωστάω πολλά! Σκηνοθέτησε με τα ωραία σου τα κοντινά τους αγγέλους εκεί πάνω και χτίσε τις καριέρες τους, όπως έκανες σε αρκετούς από εμάς εδώ κάτω» έγραψε σε ανάρτησή του ο Γιάννης Τσιμιτσέλης.

«Αχ βρε Μανούσο μου… Σου χρωστάω πολλά! Σε ευχαριστούμε για το ταλέντο σου, τη γενναιοδωρία σου, την υπέροχη ψυχή σου! Καλό Παράδεισο, Φάρε μας», έγραψε ο Γιάννης Αϊβάζης.

«Σπουδαίος… Νιώθω τόσο τυχερός που σε γνώρισα και συνεργαστήκαμε… Καλό ταξίδι», έγραψε ο ηθοποιός Σόλων Τσούνης.

«Με θλίψη αποχαιρετώ τον Μανούσο Μανουσάκη, έναν μεγάλο δημιουργό της ελληνικής τηλεόρασης και του κινηματογραφου, που με τον τρόπο του σημάδεψε καθοριστικά την καλλιτεχνική μου πορεία, στο επαγγελματικό της ξεκίνημα. Ήταν το δικό του “Άγγιγμα Ψυχής” που ενέπνευσε τον Γιώργο Χατζηνάσιο να συνθέσει υπέροχα μουσικά κομμάτια και να τα εμπιστευθεί σε έναν -άγνωστο τότε στην Ελλάδα- νεαρό από την Κύπρο, δίνοντάς του την ευκαιρία να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα. Μανούσο μου, με τη σκηνοθετική σου ματιά κατάφερες να αγγίξεις τις ψυχές όλων μας και να βάλεις μια ξεχωριστή σφραγίδα στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης. Αντίο…», τόνισε ο Μιχάλης Χατζηγιάννης.

«Έχω μείνει ενεός, δεν το πιστεύω αυτό που μόλις μού είπατε. Είναι η πρώτη φορά που το ακούω, δεν ήξερα καν ότι νοσηλευόταν ο Μανούσος. Λυπάμαι πάρα πολύ, έχω σοκαριστεί. Ο Μανούσος ήταν ο μέντοράς μου, μεγάλο κεφάλαιο στη ζωή μου. Το “Μη μου λες αντίο” που κάναμε μαζί ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία που είχα ποτέ στην τηλεόραση. Ήταν ένας δάσκαλος, πραγματικά, ένας υπέροχος άνθρωπος. Θυμάμαι πάντα την αγάπη του για την τηλεόραση και την ποιοτική δουλειά. Εύχομαι κουράγιο στην οικογένειά του», είπε ο Μέμος Μπεγνής που πληροφορήθηκε on camera τη θλιβερή είδηση.

«Είναι μια θλιβερή ημέρα. Είναι μια μεγάλη απώλεια ο Μανούσος Μανουσάκης για την ιδιωτική τηλεόραση. Εγώ έχω συνδεθεί με τη σειρά “Ψίθυροι Καρδιάς”, ήταν η σειρά – φαινόμενο, με ρεκόρ τηλεθέασης που δεν έχει ξεπεραστεί ακόμη. Γνώρισα τον Μανούσο από κοντά, συμμετείχα σε κάποια γυρίσματα ως τραγουδιστής σε κάποιες σκηνές. Ζήσαμε αυτή την πολύ όμορφη εποχή όλοι μας. Ένας άνθρωπος πολύ δοτικός που έδινε χώρο στους νέους. Εμένα η ζωή μου άλλαξε μέσα σε μία νύχτα. Όταν έπαιζε η σειρά, σταματούσε η κυκλοφορία. Εγώ το βίωσα προσωπικά. Ήταν πριν 27 χρόνια», είπε συγκινημένος ο Δημήτρης Μπάσης.

Ο Μανούσος Μανουσάκης ήταν παντρεμένος με την Μαρία Μανουσάκη από το 1975 και είχαν γνωρισθεί το 1972. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μανώλη και την Κλεώνη-Δέσποινα. «Μετανιώνω που δεν είχα πολύ χρόνο να ασχοληθώ με το μεγάλωμα των παιδιών. Τώρα, βέβαια, ο γιος μου είναι 49 και η κόρη μου 45 χρονών και δεν τους έχουν μείνει παιδικά τραύματα εξ αυτού. Με τον γιο μου κιόλας συνεργαζόμαστε, γράφει τη μουσική και κάνει σχεδιασμό ήχου στη νέα μας σειρά. Είμαστε πολλά χρόνια συνεργάτες, έχει γράψει τη μουσική και για τα "Κρυφά μονοπάτια" και για το "Για μια γυναίκα και ένα αυτοκίνητο". Οπότε αναπληρώνουμε ό,τι χάσαμε στα νιάτα μας», έλεγε ο σκηνοθέτης για το ρόλο του ως πατέρας.

«Ο Μανούσος Μανουσάκης έκανε ποιοτική τηλεόραση για το ευρύ κοινό, χωρίς εκπτώσεις στις απαιτήσεις του, αλλά και χωρίς να εγκαταλείψει το σινεμά, στο οποίο, επιλεκτικά, επανερχόταν με άρτιες δημιουργίες. Καθοδήγησε με σοφία και προσωπικό ενδιαφέρον πολλούς νέους καλλιτέχνες, δίνοντας ώθηση στην ανάδειξή τους. Συνεργάστηκε αρμονικά με καταξιωμένους συναδέλφους του, κάτι που εξηγεί, πέραν της δημοφιλίας του, την αγάπη και τον σεβασμό με τον οποίο τον περιέβαλε ο χώρος. Το καλλιτεχνικό αποτύπωμά του πίσω από τον φακό μένει ανεξίτηλο», σημείωσε για εκείνον η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.

Η κηδεία του Μανούσου Μανουσάκη θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 23 Νοεμβρίου στις 13.00, στο Α’ Νεκροταφείο.