Πέθανε ο αργεντινός ποιητής Χουάν Γκέλμαν

Ο Γκέλμαν πέθανε στο Μεξικό όπου είχε εγκατασταθεί τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια, τελευταίο σταθμό της μακράς εξορίας του μετά το πραξικόπημα του 1976 στην Αργεντινή.

«Ο μεγάλος ποιητής Χουάν Γκέλμαν πέθανε. Τα συλλυπητήριά μου στους οικείους του», έγραψε στο λογαριασμό του στο twitter ο πρόεδρος του εθνικού συμβουλίου για τον πολιτισμό και τις τέχνες (Conaculta) Ραφαέλ Τοβάρ.

Η εφημερίδα Milenio του Μεξικού, στην οποία ο ποιητής έγραφε ένα εβδομαδιαίο χρονικό, ανακοίνωσε ότι ο Γκέλμαν πέθανε στο σπίτι του αλλά δεν διευκρίνισε τα αίτια του θανάτου του.

Θεωρείτο ένας από τους μεγαλύτερους ισπανόφωνους ποιητές και ακούραστος πολέμιος των δικτατοριών στη Λατινική Αμερική.

Παιδί ουκρανών μεταναστών, ο νεαρός Γκέλμαν, παρά τις υλικές στερήσεις, βρίσκει μεγάλη ευχαρίστηση διαβάζοντας, πρώτα τους κλασικούς της ισπανικής λογοτεχνίας -Γκαρθιλάσο, Κεβέδο, Γκόνγκορα, Λόπε ντε Βέγκα- και μετά ανακαλύπτει τον Ρώσο Αλεξάντρ Πούσκιν.

Η ζωή του σημαδεύτηκε από την εξορία του και κυρίως το δράμα, στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας στην Αργεντινή (1976-1983), της δολοφονίας του γιου του Μαρσέλο και της εξαφάνισης της νύφης του Μαρία Κλαούντια Γκαρσία.

Η νύφη του απήχθη στο Μπούενος 'Αιρες το 1976 και ενώ ήταν έγκυος μεταφέρθηκε στην Ουρουγουάη στο πλαίσιο της Επιχείρησης Κόνδορας, ενός σχεδίου καταστολής διαφωνούντων και εξόντωσης πολιτικών τους αντιπάλων που εφάρμοζαν οι δικτατορίες στη Λατινική Αμερική τις δεκαετίες του 1970 και 1980.

Το μωρό που γεννήθηκε, ένα κοριτσάκι, δόθηκε παράνομα στην οικογένεια ενός ουρουγουανού αστυνομικού και η σορός της Μαρία Κλαούντια δεν βρέθηκε ποτέ. Ο Γκέλμαν αγωνιζόταν επί 40 χρόνια με την ελπίδα να ξαναβρεί τη νύφη του και να δικαιωθεί.

Για το λογοτεχνικό του έργο, που περιλαμβάνει τις συλλογές «Βιολί και άλλα θέματα» και «Γκοτάν», τιμήθηκε με το βραβείο Θερβάντες και το βραβείο Ρέινα Σοφία ιβηρο-αμερικανικής ποίησης το 2005, μεταξύ πολλών ακόμη διακρίσεων.