Γιασμίν Λέβι: Είμαι Ισραηλινή, αλλά με λατρεύουν Παλαιστίνιοι και Ιρανοί
της Μαρίας Γιαχνάκη
Η Γιασμίν Λέβι ισραηλινή τραγουδίστρια έρχεται στην Ελλάδα για να δώσει μια συναυλία όπου αναμένεται να συγκλονίσει το κοινό της με την ιδιαίτερη φωνή της.
Ήταν μια αμφιλεγόμενη ερμηνεύτρια επειδή τα παραδοσιακά τραγούδια του τόπου της, την οδήγησαν σε άλλα μουσικά μονοπάτια. Τελικά έγινε μια από τις αγαπημένες ερμηνεύτριες. Στις συναυλίες της ανά τον κόσμο πάνε ακόμη και Παλαιστίνιοι αλλά και Ιρανοί προσπαθώντας να σπάσουν το κατεστημένο που επικρατεί.
Η Λέβι είναι διάσημη Ισραηλινή ερμηνεύτρια η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε στο κέντρο της Ιερουσαλήμ. Τα τραγούδια της, τα ερμηνεύει στα ισπανοεβραικά. Πρόσφατα υποδύθηκε την διάσημη ελληνίδα ρεμπέτισσα Ρόζα Εσκενάζι σε ντοκιμαντέρ για τη ζωή της. Έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με διάσημους Έλληνες καλλιτέχνες ενώ την άνοιξη θα έρθει για άλλη μια φορά στην Ελλάδα για να δώσει συναυλία με τα τραγούδια της. Τη Γιασμίν Λέβι την ακούν κρυφά σε συναυλίες που δίνει, ακόμη και οι άραβες που θεωρητικά τους χωρίζουν τόσα.
« Άκουσα τόσες πολλές μουσικές και μύρισα τόσες πολλές μυρουδιές. Νιώθω ότι είμαι ένα μείγμα από ερεθίσματα κι αυτό ακριβώς βγάζω μέσα από την καρδιά μου. Παίρνω επιστολές από έλληνες, αρμενίους, τούρκους, ιρακινούς… Όλοι βρίσκουν κάτι στη μουσική μου που ανήκει σε αυτούς.
Η κοινωνία είχε πολλές προσδοκίες από εμένα, με υποστήριζαν, με ενθάρρυναν. Κάπου εκεί άρχισαν να γίνονται περίπλοκα τα πράγματα γιατί εγώ άλλαξα τον τρόπο που τραγουδούσαν λαντίνο. Το πάντρεψα με τα τουρκικά, εκείνοι έπαιζαν αυτού του είδους τη μουσική μόνο με την κιθάρα. Εκεί άρχισε το πρόβλημα γιατί τους απογοήτευσα. Το επόμενο άλμπουμ μου, δημιούργησε ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί τότε άλλαξα και τη φωνή μου. Για 7 ολόκληρα χρόνια έπρεπε να υποστηρίζω τη θέση μου και μετά από χρόνια κατάλαβα τι είχε συμβεί. Είχαν μεγαλώσει με κάτι που τους τραγουδούσε η μητέρα τους, κάτι παραδοσιακό, και ξαφνικά ήρθε ένα νεαρό κορίτσι, ένα παιδί να αλλάξει κάτι που γι αυτούς ήταν ιερό. Το κατάλαβα, το σεβάστηκα αλλά συνέχισα με τον τρόπο μου γιατί έπρεπε να κάνω κάτι που θα ενδιέφερε πραγματικά εμένα. Αν έκανα κάτι που άρεσε σε εκείνους θα έμενε στη γειτονιά. Δε θα ερχόμουν στην Ελλάδα, δε θα ταξίδευα σε όλον τον κόσμο. Τώρα δέκα χρόνια αργότερα όλοι θέλουν να τραγουδήσουν τα λαντίνο μου. Έτσι η καριέρα μου απογειώθηκε.
Είχα επιρροές από την τουρκική και την Ελληνική μουσική. Όταν ήμουν μικρή η μητέρα μου έβαζε τραγούδια του Νταλάρα και της Χαρούλας Αλεξίου. Οι ανατολίτες ακούνε πολύ την ελληνική μουσική. Ήρθα στην Ελλάδα, παρακολούθησα συναυλίες, ο Γιάννης Κότσιρας νομίζω ότι είναι από τις ωραιότερες φωνές που έχω ακούσει. Νεανική φωνή, ωραίος άνθρωπος. Ένα τραγούδι της Ελένης Βιτάλη έγινε το μεγαλύτερο χιτ μου. Πάντα λέω ότι είναι ελληνικό, ο κόσμος πρέπει να ξέρει την προέλευσή του».
Η Λέβι θέλει να μείνει τραγουδίστρια για την υπόλοιπη ζωή της. Ο μεγαλύτερος φόβος της είναι μήπως μια μέρα ο κόσμος σταματήσει να την προσκαλεί, ή δεν θα έχει την ανάγκη να την ακούει:
«Στην ηλικία των 32 ήδη εκπλήρωσα τα όνειρά μου. Και αυτό είναι πρόβλημα γιατί τώρα πρέπει να αναζητήσω νέα όνειρα. Το μόνο ανεκπλήρωτο όνειρό μου είναι ότι δεν έχει διευθετηθεί το πρόβλημα ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Αυτό με ακολουθεί όπου κι αν πάω. Αυτή η γενιά είναι πολύ δυνατή αλλά και χωρίς πολύ σεβασμό. Όλοι θέλουν οι επιθυμίες τους να πραγματοποιούνται γρήγορα και απλά. Είναι έξυπνοι και φιλόδοξοι. Περισσότερο στο σεξ και στα ναρκωτικά, όπως συμβαίνει σε όλον τον κόσμο όχι μόνο στο Ισραήλ. Οι γυναίκες είναι πιο φεμινίστριες αλλά έχουν ξεχάσει να είναι γυναίκες. Έγιναν άνδρες τελικά. Νομίζω όμως ότι είναι όμορφο να είσαι γυναίκα.
Ακόμα και όταν πήγα στο στρατό συνέχισα να νιώθω γυναίκα και ήταν μια από τις πιο ωραίες περιόδους στη ζωή μου. Στην αρχή ήταν σκληρό γιατί με έκαναν διοικητή ανδρών. Μου δίδαξε να δίνω χωρίς να περιμένω να μου δώσουν. Κι αυτό σε ωριμάζει πολύ σύντομα. Σε προετοιμάζει για τη ζωή.
Έχω φίλους από την Παλαιστίνη, και ο χαρακτήρας μου είναι πολύ «Αραβικός». Μεγάλωσα με άραβες τους αγαπώ και τους σέβομαι. Νομίζω ότι αυτή η διένεξη είναι πολύ δύσκολη, χαζή, γιατί όλοι παλεύουμε για κάτι που νομίζουμε ότι μας ανήκει.
Παλιά νόμιζα ότι μπορούσα να αλλάξω τον κόσμο. Αλλά δεν είναι έτσι. Η μουσική μου δεν μπορεί να βοηθήσει γιατί οι άνθρωποι παλεύουν για φαγητό, για εδάφη για το σπίτι τους και τη ζωή τους. Δεν τα αλλάζει αυτά η μουσική. Όμως μπορεί να βοηθήσει να γίνει ένα βήμα, για παράδειγμα συνεργάζομαι με Παλαιστίνιους μουσικούς. Έχω Τούρκους και Έλληνες μουσικούς να δουλεύουν μαζί. Στη μουσική δεν υπάρχει χώρος για διένεξη και πάλη. Είναι αποτέλεσμα αμοιβαίου σεβασμού. Όλοι φέρνουν κάτι για να δημιουργήσουμε κάτι μεγαλύτερο. Πάντα προσκαλώ παλαιστίνιους μουσικούς. Μερικοί αρνούνται τη συνεργασία, το καταλαβαίνω, αλλά συνεχίζω την προσπάθεια.
Κάποια στιγμή έδωσα μια συναυλία στο Λονδίνο την οποία παρακολούθησε κι ένας Παλαιστίνιος. Μετά έστειλε γράμμα στην μητέρα του και της είπε ότι από εκείνη τη στιγμή τα αισθήματά του δε θα ήταν ποτέ πια τα ίδια. Και αυτό δε συνέβη επειδή είμαι πολύ καλή καλλιτέχνης. Και μια άλλη τραγουδίστρια από το Ιράν, ήρθε σε μια συναυλία μου και μου είπε ότι θέλει να τραγουδήσει μαζί μου, αλλά μπορεί να την κρεμάσουν μετά. Θα έκανα οτιδήποτε μου ζητούσε αυτή η γυναίκα.
Μπορεί να ξεχάσω τι συνέβη σε μια συναυλία μου αλλά δε ξεχάσω ποτέ αυτές τις ιστορίες. Είναι η ίδια μου η ζωή. Τίποτε άλλο δεν είναι τόσο σημαντικό.
Σέβομαι κάθε άνθρωπο, οποιασδήποτε θρησκείας. Είμαι της άποψης «ζήσε και άσε και τους άλλους να ζήσουν. Τώρα θέλω να κάνω ένα παιδί. Το έχω σκεφτεί πολύ… Μια τουρκάλα δημοσιογράφος μου είπε γιατί να κάνεις παιδί. Εσύ ανήκεις στο κοινό. Μητέρες υπάρχουν πολλές, γιατί να γίνεις κι εσύ; Το συζήτησα , το σκέφτηκα και αποφάσισα ότι θέλω να γίνω μητέρα, αξίζω να γίνω μητέρα και αυτό δε θα με αποτρέψει από το να τραγουδώ. Ίσως τότε να γράφω και ωραιότερα τραγούδια, ίσως τραγουδάω και καλύτερα. Αλλά είναι σημαντικό όταν έχεις εκπληρώσεις τα όνειρά σου να γίνεις και γονιός. Νομίζω όμως τα όνειρά μου θα εκπληρωθούν τελείως όταν θα μπορώ να ζω ειρηνικά σε αυτή τη χώρα που γεννήθηκα».