Αμφίπολη: «Πόλεμος» αρχαιολόγων για την ταυτότητα του ένοικου

Τις τελευταίες μέρες πολλά είναι τα σενάρια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με το ποιος είναι θαμμένος στον τάφο της Αμφίπολης. Από τον Μέγα Αλέξανδρο, τη σύζυγό του Ρωξάνη, μέχρι τον επικεφαλής του στόλου του Νέαρχο.

Για να απαντηθεί το ερώτημα, οι αρχαιολόγοι θα πρέπει να απαντήσουν πρώτα σε ένα άλλο ποιο σημαντικό ερώτημα: «Πότε χτίστηκε ο τύμβος;».

Η Όλγα Παλαγγιά, καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο γνωστοποιεί την δική της γνώμη μέσα από την εφημερίδα Τα Νέα. Η καθηγήτρια θεωρεί πως ο τάφος είνια ρωμαϊκός και πως οι Καρυάτιδες είναι το κλειδί της υπόθεσης για τις σωστές απαντήσεις.

«Τέτοιου είδους γλυπτική δεν υπάρχει επ’ ουδενί σε μακεδονικούς τάφους. Σφίγγες σε τάφους συναντούμε στην αρχαϊκή Αθήνα, αλλά όχι στα κλασικά χρόνια. Επομένως είναι περίεργο να τις βρίσκουμε σε μακεδονικό τάφο. Αντίθετα, στα ρωμαϊκά χρόνια δεν υπάρχουν μόνο σε τάφους αλλά αποτελούν το σύμβουλο του αυτοκράτορα Αυγούστου. Οι Καρυάτιδες ήταν το αγαπημένο του διακοσμητικό στοιχείο», λέει.

«Κλειδώνουν τη χρονολόγηση του μνημείου στη ρωμαϊκή εποχή και όχι νωρίτερα από τον 1ο αιώνα π.Χ.. Είναι αρχαϊστικές, δηλαδή φορούν λοξό ιμάτιο, όπως οι αρχαίες κόρες, αλλά το κεφάλι τους μοιάζει κλασικό και το έχει φτιάξει ο Πραξιτέλης. Πρόκειται για μία σύνθεση που συνηθιζόταν στα ρωμαϊκά χρόνια από την αγάπη για το παρελθόν», τονίζει.

Η εκτίμηση της κ. Παλαγγιά για το ποιος είναι θαμμένος στην Αμφίπολη

Η εκτίμηση της κ. Παλαγγιά είναι ότι στον τάφο της Αμφίπολης θαμμένοι είναι «οι πεσόντες από τη μάχη των Φιλίππων».

«Στους Φιλίππους συγκρούστηκαν το 42 πΧ. οι στρατοί από τη μία του Οκταβιανού Αυγούστου και του Μάρκου Αντώνιου και από την άλλη του Βρούτου και του Κάσσιου, των δολοφόνων του Ιούλιου Κάισαρα. Οι νικητές (Οκταβιανός Αύγουστος, Μάρκος Αντώνιος) πιθανώς έθαψαν τους νεκρούς τους στο στρατόπεδό τους στην Αμφίπολη. Ίσως να χρησιμοποίησαν και μάρμαρο Θάσου. Αυτό το μνημείο έχει τόνους μαρμάρου, ενώ οι μακεδονικοί τάφοι ήταν κατασκευασμένοι από ασβεστόλιθο με επίχρυση επένδυση. Μαρμάρινες ήταν μόνο οι πόρτες τους», λέει.

«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αν όντως συνδέεται με τη μάχη των Φιλίππων δεν χάσαμε, αλλά βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μνημείο που σχετίζεται με μία από τις σημαντικότερες μάχες της Ιστορίας, δεν υπάρχει πάντως αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό και σπάνιο μνημείο και δεν ξέρουμε ακόμη τι κρύβει», συμπληρώνει η κ. Παλαγγιά.

Εντοπίστηκε και τέταρτος τοίχος

«Μια ανάσα» από τον ταφικό θάλαμο βρίσκονται οι αρχαιολόγοι, οι οποίοι την Παρασκευή μπήκαν στον τρίτο θάλαμο και εντόπισαν περιθύρωμα ιωνικού ρυθμού, που υποδηλώνει την ύπαρξη θύρας, στον τρίτο τοίχο, πίσω από τις Καρυάτιδες.

Οι προσπάθειες για αντιστηρίξεις στον θάλαμο και αποχωματώσεις ξεκίνησαν την Παρασκευή, αφού προηγήθηκε μακρά σύσκεψη της διεπιστημονικής ομάδας, ενώ υπάρχει η εκτίμηση ότι οι εργασίες αυτές θα κρατήσουν αρκετές ημέρες.

Σύμφωνα με το «Έθνος», στον τρίτο θάλαμο υπάρχει ένα κενό από τον θόλο και μέχρι το ύψος της άμμου κι έτσι για πρώτη φορά οι ανασκαφείς είχαν αντίληψη του τέταρτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο τρίτος θάλαμος.

Μόλις καταφέρουν να αδειάσουν τις επόμενες ημέρες μέρος των χωμάτων από τον τρίτο θάλαμο, ίσως υπάρξουν τα πρώτα δείγματα για το εάν υπάρχει και επόμενος χώρος ή αν αυτός είναι ο ταφικός θάλαμος και βρίσκεται εκεί ο νεκρός.

Στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο εντόπισαν περιθύρωμα ιωνικού ρυθμού, άρα πιθανότατα, από κάτω υπήρχε ή υπάρχει ακόμα θύρα. Οι προηγούμενοι δύο τοίχοι είχαν επιστύλια, και πάλι ιωνικού ρυθμού, τα οποία στηρίζονταν από τους υπερκείμενους κίονες.

Κάτω από τα επιστύλια με την αφαίρεση των χωμάτων παρουσιάστηκαν δύο θυριαία ανοίγματα, ένα από κάθε τοίχο, τα οποία δεν είχαν θύρες.

Καλύπτονταν και τα δύο από σφραγιστικούς τοίχους που είχαν κατασκευαστεί μπροστά τους.

Η ύπαρξη περιθυρώματος - κάτι αντίστοιχο με τις σημερινές 'κάσες' στις πόρτες, υποδηλώνει πιθανότατα θύρα, η οποία θα πρέπει να ανήκει στον ταφικό θάλαμο, εκεί όπου είχε τοποθετηθεί ο νεκρός με τα κτερίσματά του.

Οι ειδικοί επιστήμονες μπήκαν στον τρίτο θάλαμο, από το μικρό άνοιγμα που υπάρχει ψηλά στον διαφραγματικό χώρο. Όπως διαπίστωσαν, ο θάλαμος είναι γεμάτος χώμα, σαν τους δύο προηγούμενους και οι τοίχοι είναι και αυτοί επενδυμένοι με μάρμαρο από τη Θάσο, ό,τι ισχύει και για τους δύο προηγούμενους θαλάμους.
Επειδή πάντως, δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί η ευστάθεια του τέταρτου τοίχου, και καθώς οι λίθοι της οροφής φαίνονται και αυτοί καταπονημένοι, οι επιστήμονες προτείνουν να γίνουν συγκεκριμένες υποστυλώσεις ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα και κίνδυνοι από την αποχωμάτωση.

Επίσης, λόγω των ειδικών συνθηκών αερισμού - που δεν υπάρχει - είπαν, πως δεν είναι δυνατόν να εργάζονται πάνω από δύο άτομα τη φορά, ώσπου να δημιουργηθεί μεγαλύτερος χώρος με τις αποχωματώσεις.

Διαβάστε επίσης:

Η Αμφίπολη και ο «αόρατος» αρχαιοκάπηλος

Αμφίπολη: Ο Σ. Καργάκος στην κάμερα του Newsbomb για τον τάφο και τον Μέγα Αλέξανδρο

Αμφίπολη: Εντοπίστηκε και τέταρτος τοίχος

Αμφίπολη: Μπήκαν στο τρίτο δωμάτιο του αρχαίου τάφου